Το Krautrock (πολύ χαλαρός, έως και απαξιωτικός, για τους ίδιους τους μουσικούς του κινήματος, όρος) ξεκίνησε από τις πόλεις του Μονάχου, του Βερολίνου, του Αμβούργου και της Κολωνίας κατά τη διάρκεια της “χρυσής” μεταψυχεδελικής περιόδου 1969-75.

Τότε ήταν που μια σειρά από σπουδαίους μουσικούς, καλλιτέχνες, κολεκτίβες και ομάδες δημιούργησαν μερικές από τις πιο απίστευτες, απόκοσμες και πραγματικά πρωτοποριακές και πειραματικές μουσικές των τελευταίων 50 ετών.

Μέσα στα βινυλιακά αυλάκια της krautrock κληρονομιάς της Γερμανίας βρίσκεται ένας θησαυρός από ηλεκτρονικές, ambient, world music και avant-garde μουσικές που παραμένουν συναρπαστικές, όχι μόνο και αποκλειστικά για τον κάθε λάτρη του krautrock αλλά και για έναν λάτρη της μουσικής εν γένει.

Σε αυτό το άρθρο, θα παραθέσουμε τα 16 απολύτως απαραίτητα άλμπουμ της Krautrock μουσικής κληρονομιάς της γερμανικής «κοσμικής» [kosmische] σκηνής της δεκαετίας του 1970 -αλλά μόνο ένα ανά καλλιτέχνη, για ευνόητους λόγους.

16 απολύτως απαραίτητα άλμπουμ της Krautrock

Neu! – Neu 75 (1975)
Πολλοί θεωρούν τα δύο προηγούμενα άλμπουμ των Neu! ως το μουσικό αποκορύφωμά τους, αλλά αυτό το κύκνειο άσμα ήταν η ίδια η αποθέωση του Krautrock, παρουσιάζοντας διαφορετικά διαμετρικές μουσικές προσεγγίσεις. Ο Michael Rother και ο Klaus Dinger επανασυνδέθηκαν μετά από ένα κενό κάποιων ετών, αλλά τώρα είχαν αντικρουόμενες φιλοδοξίες. Ο Rother ηγήθηκε της ambient πλευράς του άλμπουμ, ενώ ο Dinger οδήγησε με τις εμπνεύσεις του το motorik αριστούργημα της δεύτερης πλευράς, μαζί με τον αδελφό του Thomas και τον Hans Lampe στα τύμπανα. Tο δε τραγούδι-ύμνος «Hero» (just for one day…) αποτέλεσε μια τεράστια επιρροή τόσο στον Bowie όσο και στον John Lydon των Public Image Ltd.

Can – Tago Mago (1971)
Οι Damo Suzuki, Holger Czukay, Michael Karoli, Jaki Liebezeit και Irmin Schmidt σχεδίασαν έναν… οδικό χάρτη για τις «μελλοντικές μέρες» [future days] με αυτό, το δεύτερο άλμπουμ των Can. Σχεδιασμένο αρχικά ως διπλό άλμπουμ, θα μπορούσε εύκολα να είχε ξεχειλώσει (και ξεχαστεί) ως ένας αυνανιστικός, DIY-prog τραχανάς. Αντίθετα, έχει αναγνωριστεί ως ασύγκριτα επιδραστικό. Το 18λεπτο funk ξεφάντωμα του Halleluhwah στηρίζεται πάνω στο διάσημο πλέον drum beat του Liebezeit σε τέτοιο βαθμό που πολλοί σύγχρονοι και μεταγενέστροι μουσικοί και μπάντες, από τον Marc Bolan μέχρι τον Mark Hollis, από τους Fall μέχρι τους Sonic Youth και τους Radiohead της εποχής Kid A, έπεσαν θύμα της μαγείας του. Η μουσική επιρροή των Can ακούγεται παντού σήμερα με (ξανά) τον Johnny Rotten να αναφέρει σχετικά με το συγκεκριμένο άλμπουμ ότι «ακούγοντας αυτόν τον δίσκο και ιδιαίτερα το ‘Halleluhwah’, μου θυμίζει αυτό που προσπαθούσαμε να κάνουμε στη συνέχεια με τους Public Image Ltd».

Faust – Faust IV (1973)
Οι Faust από την Βρέμη παραδίδουν μαθήματα κοσμικής τρέλας ενώ ταυτόχρονα γράφουν και τον ανεπίσημο «εθνικό ύμνο» του μουσικού κινήματος. Το άλμπουμ ξεκινάει με ένα ξέσπασμα λευκού θορύβου και κιθαριστικού drone με το 12λεπτο “Krautrock” να είναι το υψωμένο μεσαίο δάκτυλο προς όλους τους μουσικογραφιάδες της εποχής. Η μπάντα προσπάθησε να γράψει και μερικά πιο… εύκολα προσβάσιμα τραγούδια για το άλμπουμ, με τα ‘Sad Skinhead’ και ‘Jennifer’ να απευθύνονται σε ένα πιο «ορθόδοξο» ακροατήριο -αλλά το ακροατήριό τους θα παρέμενε πάντα εκκεντρικό όπως και οι ίδιοι οι Faust.

Cluster – Zuckerzeit (1974)
Οι Βερολινέζοι Cluster καθοδηγούνταν από τους Hans-Joachim Roedelius και Dieter Moebius, ενώ ο Michael Rother έκανε την παραγωγή του άλμπουμ. Το Zuckerzeit είναι μια (σχετικά) πιο προσιτή, pop-friendly δουλειά τουλάχιστον σε σχέση με τις προηγούμενες τραχιές, ενδεχομένως και δυσαρμονικές δημιουργίες τους με την αρωγή του σπουδαίου μηχανικού ήχου Conny Plank. Ωστόσο, το ντουέτο τολμάει να μπει και σε έναν νέο σκοτεινό και βιομηχανικό ηλεκτρονικό ήχο που επηρέασε αρκετά μπάντες όπως οι Throbbing Gristle, σε ένα υπέροχο άλμπουμ που είναι γεμάτο με industrial και electro jams.

Harmonia – Musik Von Harmonia (1974)
Το απόλυτο “supergroup” του krautrock, που σχηματίστηκε το ’73 όταν το δίδυμο των Cluster ένωσε τις δυνάμεις του με τον Rother. Αυτό το ντεμπούτο άλμπουμ έχει χαρακτηριστεί ως η απόλυτη αποτύπωση του «μουσικού ιδεώδους του Krautrock», η οποία λειτουργεί σε πολλαπλά επίπεδα: από την βουκολική εσωτερικότητα των keyboards μέχρι την proto-techno χροιά του τελευταίου κομματιού του άλμπουμ, ονόματι Hausmuzik (House Music), που απλώς υπογραμμίζει ότι οι τρεις μουσικοί ήταν όντως είκοσι χρόνια μπροστά από την εποχή τους. Το άλμπουμ «Musik von Harmonia» ήταν αρκετό για τον Brian Eno ώστε να ανακηρύξει το συγκρότημα ως “το πιο σημαντικό ροκ συγκρότημα του κόσμου”.

Popol Vuh – Aguirre (1975)
Μια κολεκτίβα από το Μόναχο με επικεφαλής τον Florian Fricke που ξεκίνησαν παίζοντας «κοσμική electronica», αλλά εξελίχθηκαν να μπαίνουν μέχρι και σε proto-world music μονοπάτια. Ωστόσο, είναι η σύνδεσή τους με τις ταινίες του σκηνοθέτη Werner Herzog που «γέννησε» την πιο γνωστή δουλειά τους. Ένας δίσκος ανυπέρβλητης επικής κοσμικότητας.

Tangerine Dream – Alpha Centauri (1971)
Το project του αείμνηστου Edgar Froese ξεκίνησε από την kraut και μεταπήδησε στην αμιγή electronica εγκολπώνοντας ισόποσες δόσεις ψυχεδέλειας, prog αλλά και κλασικότροπου πειραματισμού -που αποτελούσε ανέκαθεν την βάση και την ουσία του Krautrock (το αγαπημένο είδος μουσικής κοτζάμ Σαλβαντόρ Νταλί).

Η πιο παραγωγική μπάντα σε όλο το rock and roll, οι Tangerine Dream, με πάνω από 100 άλμπουμ στην ιστορία τους, παραδίδουν το 1971 τον δεύτερο δίσκο τους, με τίτλο Alpha Centauri: ένα κοσμικό αριστούργημα που πολλοί προσπάθησαν να ξεπεράσουν έκτοτε, αλλά κανείς τους δεν κατάφερε ούτε καν να το πλησιάσει.

Gomorrha – Trauma (1970)
Αρχικά ηχογραφήθηκε το 1969, αλλά κατόπιν επαναηχογραφήθηκε ένα χρόνο αργότερα με αγγλικά φωνητικά και κυκλοφόρησε ως ‘Trauma’, μπολιάζοντας την ψυχεδέλεια της εποχής με βαρύ freak rock -όλα τους περασμένα μέσα από το ηχητικό φίλτρο του θρυλικού παραγωγού Conny Plank.

La Dusseldorf – La Dusseldorf (1976)
Μετά τη διάλυση των Neu! το 1975, ο Michael Rother επέλεξε την σόλο καριέρα, ενώ ο Klaus Dinger σχημάτισε τους La Dusseldorf με τους δύο guest μουσικούς – Thomas Dinger και Hans Lampe – που είχαν εμφανιστεί στην δεύτερη πλευρά του Neu! 75. Αυτό το εξαιρετικό άλμπουμ ήταν το ντεμπούτο τους και τους βλέπει να συνεχίζουν από εκεί που σταμάτησαν οι Neu! Ο ήχος είναι ταυτόχρονα οικείος αλλά και πρωτοποριακός καθώς ο μεν παλλόμενος, motorik ρυθμός είναι ξεκάθαρα Neu!, αλλά τα πολυεπίπεδα φωνητικά και οι μελωδικές ανατροπές είναι κάτι εντελώς διαφορετικό -σαν να ακούς Kraftwerk στα καλύτερά τους. Εκεί που οι Neu! θα κρατούσαν το ίδιο μίνιμαλ groove στα ντραμς καθ’ όλη τη διάρκεια του κομματιού, οι La Dusseldorf την μια επιταχύνουν, την άλλη επιβραδύνουν, παίζουν με τη μελωδία και γενικά ακούγονται σαν να μην ξέρουν τι να κάνουν -αλλά πάντα στο τέλος να τα καταφέρνουν. Το La Dusseldorf συμφιλιώνει αποτελεσματικά τις δυο πλευρές του άλμπουμ «Neu! 75» και προσθέτει αρκετά νέα συστατικά στη krautrock συνταγή.

Manuel Göttsching — E2-E4 (1981)
Το E2-E4, που κυκλοφόρησε το 1981, είναι το σόλο μουσικό αποκύημα του μουσικού και ιδρυτή των Ash Ra Tempel, του σπουδαίου Manuel Göttsching. Το άλμπουμ αποτελείται από ένα μινιμαλιστικό ηλεκτρονικό κομμάτι διάρκειας μιας ώρας που ο Göttsching ηχογράφησε σε μία και μόνο λήψη χρησιμοποιώντας ένα sequencer. Το άλμπουμ πήρε το όνομά του από την πιο δημοφιλή εναρκτήρια σκακιστική κίνηση, την e2-e4, ενώ το Pitchfork και ο Guardian χαρακτήρισαν το άλμπουμ ως ένα από τα καλύτερα meta-krautrock άλμπουμ της δεκαετίας του 1980 για τον σημαντικό του ρόλο στην ανάπτυξη της house και techno μουσικής στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990.

Cosmic Jokers – Galactic Supermarket (1974)
Το σούπερ γκρουπ από το Βερολίνο με μέλη – μεταξύ άλλων – τους Manuel Göttsching, Klaus Schulze (Tangerine Dream), Harald Grosskopf (Ash Ra Tempel) και Rosi Muller, κατάφερε να δημιουργήσει καταπληκτική μουσική, που προέκυψε σχεδόν αποκλειστικά από αυτοσχέδια τζαμαρίσματα στο στούντιο.

Amon Düül II – Yeti (1970)
Μεγαλωμένοι και βγαλμένοι μέσα από ένα πολιτικό κοινόβιο της Δυτικής Γερμανίας, οι Amon Düül σχηματίστηκαν και κατόπιν κατάφεραν να διασπαστούν σε δύο διαφορετικές μπάντες. Οι Amon Düül II υπήρξαν στην πρώτη γραμμή του Krautrock κινήματος με το άλμπουμ τους «Phallus Dei», αλλά το Yeti ήταν αυτό που τους έκανε διάσημους στην «κοσμική» γερμανική σκηνή. Ένας δίσκος τεράστιας δυναμικής, αλλά και φιλοδοξίας που διαμοιράζεται ιδανικά ανάμεσα στις πρωτότυπες συνθέσεις του συγκροτήματος και σε μια σειρά εντυπωσιακών freak-out αυτοσχεδιασμών.

UFO – Guru Guru (1970)
Οι Guru Guru είναι ένα από εκείνα τα συγκροτήματα που, με το κατάλληλο μάρκετινγκ και ίσως με μια διαφορετική οπτική γωνία για τη ζωή, θα μπορούσαν να έχουν γιγαντωθεί και θα είχαν γίνει τεράστιο όνομα του acid-rock, όπως οι Pink Floyd και ο Jimi Hendrix. Με το αρκετά σαφές τραγούδι τους «Der LSD-Marsch», είναι εξίσου ασφαλές να πούμε ότι η μπάντα επηρεάστηκε τα μάλα από την κατανάλωση του συγκεκριμένου ναρκωτικού. Τρεις και μόνο μουσικοί δεν θα έπρεπε να μπορούν να κάνουν τόσο θόρυβο όσο κάνουν οι Guru Guru σε αυτό το συγκεκριμένο άλμπουμ, αλλά το κάνουν εύκολα και με απαράμιλλο krautrock στυλ.

Ash Ra Tempel – Ash Ra Tempel (1971)
Οι Ash Ra Tempel σχηματίστηκαν στο Βερολίνο το 1970 και διαλύθηκαν το 1976. Η πρώιμη σύνθεση του συγκροτήματος αποτελούνταν από τον κιθαρίστα Manuel Göttsching, τον μπασίστα Hartmut Enke και τον ντράμερ Klaus Schulze (προερχόμενο από τους Tangerine Dream). Η μουσική τους χαρακτηριζόταν από μεγάλα, αυτοσχεδιαστικά jams που ανακάτευαν στοιχεία ψυχεδελικού ροκ, avant-garde, τζαζ και ηλεκτρονικής μουσικής. Το συγκεκριμένο άλμπουμ αποτελείται από δύο μεγάλα κομμάτια, το “Amboss” και το “Traummaschine”, τα οποία αμφότερα χαρακτηρίζονται από την πάντα συναρπαστικά περίπλοκη κιθαριστική δουλειά του Manuel Göttsching καθώς και τους υπνωτικούς ρυθμούς που παρέχονται αβίαστα από τον μπασίστα Hartmut Enke και τον ντράμερ Klaus Schulze.

Embryo – Rocksession (1972)
Το ‘Rocksession’ είναι ένα ευθύβολο, space-rock άλμπουμ που φέρνει νέα ζωή στην krautrock κοσμικότητα των συγχρόνων τους. Το δε εναρκτήριο κομμάτι του άλμπουμ, το επικό «A Place To Go», μεταμορφώνεται σταδιακά από ένα νυσταγμένο ζώο σε ένα επιβλητικό τέρας που καταδιώκει τον ακροατή του με ψυχωτικούς ψιθύρους και fuzzαρισμένα σολαρίσματα.

Riechmann – Wunderbar (1978)
Ένα υπέροχο «διαμάντι» της γερμανικής ηλεκτρονικής μουσικής που δεν χωράει τόσο υπό την ομπρέλα του krautrock, αλλά σίγουρα αντλεί αρκετά στοιχεία από το όλο είδος. Στο εκλεκτικό «Wunderbar» διακρίνεται ο απόηχος από τη λεγόμενη «Σχολή του Βερολίνου» (Tangerine Dream, Klaus Schulze κ.ά.), καθώς και η σαφής επιρροή της λεγόμενης «Σχολής του Ντίσελντορφ» (Neu!, Kraftwerk, La Düsseldorf), ενώ την ίδια στιγμή ο δίσκος αυτός αποτέλεσε και την βασική επιρροή για πλείστα άλλα συγκροτήματα που ξεκινούσαν τότε την καριέρα τους, όπως οι Human League της εποχής του «Reproduction» και οι Ultravox της εποχής του «Vienna». Ένα άλμπουμ, όμορφο και τραγικό εξίσου, καθώς ο Riechmann έπεσε θύμα επίθεσης με μαχαίρι μόλις τρεις εβδομάδες πριν από την κυκλοφορία του LP και πέθανε προτού προλάβει να το δει στα δισκοπωλεία.