Το να σκεφτεί κανείς από που να ξεκινήσει για να προστατεύσει την ιδιωτικότητά του στο διαδίκτυο μπορεί να φαίνεται τρομακτικό. Δείτε έναν απλό οδηγό για εσάς — και για οποιονδήποτε ισχυρίζεται ότι «δεν έχει τίποτα να κρύψει». 

Με την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και τη μηχανή ψηφιακής παρακολούθησης της αμερικανικής κυβέρνησης να είναι πιο ισχυρή από ποτέ, η ψηφιακή ιδιωτικότητα θα έπρεπε να αποτελεί βασική προτεραιότητα, ωστόσο αρκετοί σκέφτονται: «αν είμαι ένας απλός άνθρωπος, γιατί να έχει σημασία η ψηφιακή μου ιδιωτικότητα;» 

Και φυσικά υπάρχουν και τα πρακτικά ερωτήματα: Ποιος είναι ο καλύτερος διαχειριστής κωδικών; Πώς μπορείτε να κρατήσετε την ψηφιακή σας ζωή προστατευμένη στα σύνορα; Τι είδους VPN πρέπει να χρησιμοποιείτε; Κάνει η τεχνητή νοημοσύνη εξόρυξη των δεδομένων μου; 

Η προστασία του ψηφιακού μας αποτυπώματος είναι θεμελιώδους σημασίας στην εποχή μας. Ακολουθεί ένας οδηγός που μας δείχνει τι πρέπει να γνωρίζουμε και γιατί αυτό έχει αξία και δεν πρέπει απλά να το προσπεράσουμε. 

Η πιο σημαντική ενέργεια που μπορεί να κάνει κάποιος είναι να ενεργοποιήσει τον έλεγχο ταυτότητας δύο παραγόντων (two-factor authentication) στους περισσότερους λογαριασμούς του. Έτσι, ακόμη και αν κάποιος αποκτήσει τον κωδικό σας θα χρειαστεί και δεύτερη μορφή ταυτοποίησης (π.χ. κωδικό από εφαρμογή, από το κινητό του τηλέφωνο ή το e-mail). Το προτιμότερο είναι να χρησιμοποιήσετε μία εφαρμογή ταυτοποίησης, συν το κινητό ή το e-mail κι όχι μόνο τα δύο τελευταία σε συνδυασμό. 

Άλλες γρήγορες και απλές ενέργειες: 

• Χρησιμοποιήστε προγράμματα περιήγησης και μηχανές αναζήτησης φιλικές προς την ιδιωτικότητα (μία από τις καλύτερες επιλογές είναι ο Brave αντί του Chrome). 
• Χρησιμοποιήστε έναν διαχειριστή κωδικών (ακόμα και αυτόν που περιλαμβάνει το τηλέφωνό σας ή ο browser). Ιδανικό είναι όμως κι αυτό να συμβεί μέσω μίας εφαρμογής. 
• Δημιουργήστε μοναδικούς κωδικούς για κάθε υπηρεσία. Το καλύτερο θα είναι να μη σχετίζονται με το όνομα, την ιδιότητα και την ημερομηνία γέννησής σας. 

Μην προσπαθήσετε να τα κάνετε όλα μαζί. Προχωρήστε βήμα-βήμα: 

1. Χρησιμοποιήστε browser που σέβεται την ιδιωτικότητα (π.χ. Brave, Firefox, Safari). 
2. Προτιμήστε μηχανή αναζήτησης όπως το DuckDuckGo. 
3. Επιλέξτε υπηρεσίες που δεν συλλέγουν δεδομένα (π.χ. Signal για μηνύματα) 

Σχετικά με το VPN, κορυφαίοι στον χώρο της τεχνολογίας προτείνουν το Proton VPN από την Ελβετία. Η δωρεάν έκδοσή του προσφέρει σχεδόν ό,τι και η επί πληρωμή, με περιορισμό σε 1 συσκευή και 3 τοποθεσίες (Ιαπωνία, Ολλανδία, ΗΠΑ). Ιδανικό αν θέλετε χαμηλό κόστος και αξιοπιστία. 

Δημιουργήστε διαφορετικά email για σημαντικούς και λιγότερο σημαντικούς λογαριασμούς. Εξετάστε τη χρήση προσωρινών (burner) emails ή λειτουργιών όπως το “Hide My Email” της Apple. 

Πριν το ταξίδι: 

• Ελέγξτε τι υπάρχει στο τηλέφωνό σας. 
• Αποσυνδεθείτε ή διαγράψτε ευαίσθητες εφαρμογές (email, social media). 
• Ένα ξεχωριστό “τηλέφωνο ταξιδιού” χωρίς ευαίσθητα δεδομένα είναι καλύτερη ιδέα από ένα “burner”. 

Συσκευές που ακούν συνεχώς — δεν είναι ιδανικές για την ιδιωτικότητα και την προστασία των προσωπικών σας δεδομένων. Η Amazon έχει αφαιρέσει κάποια privacy settings πρόσφατα. Αν τις χρησιμοποιείτε, ανατρέξτε στις ρυθμίσεις και τροποποιήστε τις αναλόγως. Όταν μιλάτε για ένα θέμα και ξαφνικά σας εμφανίζονται λίγα λεπτά μετά ανάλογα θέματα, προτάσεις ακολούθησης ή διαφημίσεις δεν είναι ούτε κάτι τυχαίο, ούτε κάτι το οποίο δεν μπορούμε να αποτρέψουμε. 

Οι εταιρείες AI συλλέγουν τεράστιο όγκο δεδομένων — συχνά χωρίς συναίνεση ή σεβασμό σε πνευματικά δικαιώματα. Να μην εισάγετε προσωπικές ή επαγγελματικά ευαίσθητες πληροφορίες σε AI εργαλεία. 

Στην Ευρώπη υπάρχει το GDPR. Παρ΄όλα αυτά καλό είναι να έχουμε μία εφαρμογή διαγραφής δεδομένων ή ακόμα και να αφιερώνουμε οι ίδιοι τον απαιτούμενο χρόνο. Το Consumer Reports έχει καλό οδηγό αξιολόγησης τέτοιων υπηρεσιών.  

Η ιδιωτικότητα δεν αφορά κρυψίνοια ή παρανομία. Είναι το δικαίωμα να ζεις χωρίς επιτήρηση. Να επιλέγεις τι, πως και με ποιον μοιράζεσαι. Αυτό είναι και ο λόγος που η ιδιωτικότητα θεωρείται θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Δε θα πρέπει να τη παραβλέπουμε, ούτε με αίσθηση αποδοχής να υιοθετούμε, δίνοντας συναίνεση στα αθέμιτα cookies. Η πιο μεγάλη ώρα είναι τώρα για όλους μας, αρκεί να το πάρουμε απόφαση και να επενδύσουμε στο σημαντικότερο κεφάλαιό μας στον διαδίκτυο, δηλαδή στα δεδομένα και το ψηφιακό μας αποτύπωμα. 

*Με στοιχεία από το Wired. 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.