Διανύουμε μια εποχή έκρηξης των νέων τεχνολογιών. Οι εταιρείες μπορούν να αναπτύξουν με σχετική ευκολία μη επανδρωμένα αεροσκάφη, γονιδιωματική, επαυξημένη πραγματικότητα, γενετική τεχνητή νοημοσύνη, ρομποτική που προορίζεται για μαζική κατανάλωση και τρισδιάστατη εκτύπωση. Θεωρητικά, αυτές οι τεχνολογίες για τις εταιρίες είναι ευλογία – κάθε καινοτομία είναι μια ευκαιρία να αυξηθεί η αποδοτικότητά τους, μια προοπτική για νέα επιχειρηματικά μοντέλα και να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των αντιπάλων τους. Αλλά η νέα τεχνολογία είναι ένα δίκοπο μαχαίρι. Η ενσωμάτωσή της μπορεί να αποδειχτεί δαπανηρή και επικίνδυνη: Αν τα κάνετε θάλασσα με την ενσωμάτωσή της, σίγουρα θα τα βρείτε σκούρα.

Ευτυχώς, υπάρχουν ορισμένες δοκιμασμένες πρακτικές για την εξομάλυνση της διαδικασίας ενσωμάτωσης οποιασδήποτε νέας τεχνολογίας. Αυτές οι επτά βασικές έννοιες μπορούν να βοηθήσουν την εταιρεία σας να αποφύγει τις συνήθεις παγίδες και να επωφεληθεί πλήρως από την πιο μετασχηματιστική εποχή στην ιστορία των επιχειρήσεων.

#1. Ξεπεράστε την αδράνεια με τη «θεωρία της παρότρυνσης»

Οι εταιρείες έχουν μια εγγενή αντίσταση στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Τα ανώτερα στελέχη φοβούνται την τιμωρία σε περίπτωση που η εφαρμογή πάει στραβά. Τα οφέλη μπορεί να είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθούν. Η έρευνα που δημοσιεύθηκε από το Harvard Business Review προσφέρει τρόπους στους υποστηρικτές των νέων τεχνολογιών να κινητοποιήσουν τα απρόθυμα ανώτερα στελέχη.

Με την εφαρμογή των πρακτικών της «θεωρίας της παρότρυνσης», λέει η έρευνα, είναι δυνατόν να πειστούν  οι επιφυλακτικοί. «Πολλές από αυτές τις τεχνικές βασίζονται στις βασικές πτυχές του ανθρώπινου προγραμματισμού, όπως ο ανθρώπινος φόβος να χάσει κανείς κάτι. Για παράδειγμα, η σύγκριση της εμπορικής προόδου ή της ψηφιακής στρατηγικής με τους ανταγωνιστές μπορεί να είναι μια αποτελεσματική μέθοδος για την ανάδειξη του κόστους της αδράνειας. Είναι επίσης σημαντικό να καταστεί σαφές ότι η στρατηγική με γνώμονα την τεχνολογία είναι το νέο πρότυπο. Αντί να ρωτάτε “Θέλετε να υιοθετήσετε τη νέα τεχνολογία;”, η ερώτηση θα πρέπει να είναι “Ποια νέα τεχνολογία θέλετε να υιοθετήσετε;”».

Η μελέτη συμβουλεύει τις εταιρείες να φανταστούν σενάρια στα οποία η τεχνολογία δεν υιοθετείται. Προγραμματίστε τακτικές συσκέψεις για τη συζήτηση της πρωτοβουλίας, ώστε να γίνει αναπόφευκτο θέμα συζήτησης- μιλήστε με τους διευθυντές έναν προς έναν, για να αποφύγετε την ομαδική σκέψη- και αποφύγετε τη δυαδική διατύπωση, κατά την οποία μια νέα τεχνολογία είναι όλα ή τίποτα, καθώς αυτή η προοπτική μπορεί να εκφοβίσει τους συντηρητικά σκεπτόμενους.

Η παρουσίαση της επιχειρησιακής υπόθεσης από μόνη της μπορεί να μην είναι αρκετή για να στηρίξει τα επιχειρήματά σας – σε αυτή την περίπτωση μπορεί να απαιτηθεί επιπλέον χρόνος. «Οι άνθρωποι χρειάζονται χρόνο για να αλλάξουν και έτσι χρειάζεται μια πολύ πιο μακροπρόθεσμη προσέγγιση για να αλλάξει η νοοτροπία τους».


Γυναίκες που κρατούν τμήματα των πρώτων τεσσάρων υπολογιστών του στρατού/ Πηγή: Historic Computer Images / Wikimedia Commons

#2. Επικεντρωθείτε στον καταναλωτή

Ο Steve Jobs είχε συνηθίσει να τον προσβάλλουν. Μια επίθεση ωστόσο τον στιγμάτισε περισσότερο από τις άλλες. Κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας ερωτήσεων και απαντήσεων το 1997 ρωτήθηκε από έναν εξαγριωμένο προγραμματιστή γιατί είχε διακόψει μια πολύ αξιόλογη  γλώσσα προγραμματισμού που ονομαζόταν OpenDoc υπέρ της δήθεν κατώτερης Java.

«Δεν μπορείς να εισάγεις μια νέα τεχνολογία και να προσπαθείς να καταλάβεις πού θα καταφέρεις να την πουλήσεις. Έκανα αυτό το λάθος… και έχω την ουλή για να το αποδείξω».

Steve Jobs

Η απάντησή του έγινε αστικός θρύλος: «Ένα από τα πράγματα που πάντα πίστευα, είναι ότι πρέπει να ξεκινάς από την εμπειρία του πελάτη και να εργάζεσαι αντίστροφα προς την τεχνολογία. Δεν μπορείτε να ξεκινήσετε με την τεχνολογία και να προσπαθήσετε να βρείτε πού θα προσπαθήσετε να την πουλήσετε. Και έχω κάνει αυτό το λάθος, ίσως περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον σε αυτό το δωμάτιο. Και έχω την ουλή για να το αποδείξω. Καθώς προσπαθούσαμε να βρούμε μια στρατηγική και ένα όραμα για την Apple, ξεκινήσαμε με το “Ποια μοναδικά οφέλη μπορούμε να προσφέρουμε στον πελάτη;”. Πού μπορούμε να πάμε τον πελάτη;” Όχι ξεκινώντας με το “Ας καθίσουμε με τους μηχανικούς και ας σκεφτούμε τι φοβερή τεχνολογία έχουμε και μετά πώς θα την προωθήσουμε στην αγορά”».

Η αντιφατική συνεπαγωγή εδώ είναι σαφής: Μην χτίζετε προς τα έξω από την τεχνολογία, αλλά προς τα πίσω, προς τον καταναλωτή σας.

#3. Δοκιμάστε σε μια καθορισμένη «περίπτωση χρήσης»

Μια επιλογή για την αξιολόγηση οποιασδήποτε δυνητικά μετασχηματιστικής νέας τεχνολογίας είναι η εφαρμογή του κύκλου Gartner Hype Cycle, ο οποίος σχεδιάστηκε από την ομώνυμη εταιρεία συμβούλων για να απαντήσει σε ένα βασικό ερώτημα: Είναι αληθινή η διαφημιστική εκστρατεία;

Ο κύκλος Gartner Hype Cycle αναπαριστά γραφικά τις διάφορες φάσεις μέσα από τις οποίες εξελίσσονται οι τεχνολογίες – από την «τεχνολογική πυροδότηση» έως το «απόγειο της παραγωγικότητας». Δεν είναι μια γρήγορη λύση, αλλά αναδεικνύει αρκετές σημαντικές εκτιμήσεις, μεταξύ των οποίων και αυτή: Ο συγχρονισμός είναι πάντα κρίσιμος. Αν για παράδειγμα δοκιμάστε μια τεχνολογία πολύ νωρίς, μπορεί να αποτύχει λόγω του γεγονότος ότι το προϊόν είναι πολύ καινούργιο και όχι λόγω έλλειψης δυνατοτήτων.

Ένα διάγραμμα που δείχνει τις φάσεις του κύκλου ζωής ενός προϊόντος. Ο κύκλος Hype Cycle της Gartner. Πηγή: Jeremykemp / Wikimedia Commons

Αυτό το πιθανό εμπόδιο εξετάστηκε από τον καθηγητή Torbjorn Netland, επικεφαλής της έδρας Διοίκησης Παραγωγής και Λειτουργιών (POM) στο ETH της Ζυρίχης. Ο Netland μελέτησε τη χρήση αυτόνομων drones από την Ikea για την απογραφή αποθεμάτων στις αποθήκες της. «Εάν η Ikea είχε δοκιμάσει τα drones στο αποκορύφωμα του hype τους το 2016, η δοκιμή τους θα είχε αποτύχει. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ήταν πολύ ακριβά και καθόλου ανθεκτικά». Το κλειδί εδώ, λέει, είναι να δοκιμάσετε τη νέα τεχνολογία σε μια καθορισμένη περίπτωση χρήσης που αντιμετωπίζει ένα πραγματικό πρόβλημα, στη συνέχεια να επαναλάβετε και να αξιολογήσετε. Με την πάροδο του χρόνου, η ΙΚΕΑ προσδιόρισε με επιτυχία τα οφέλη και τα μειονεκτήματα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, ενώ οι προμηθευτές μη επανδρωμένων αεροσκαφών βελτίωσαν επαναληπτικά την τεχνολογία ώστε να ταιριάζει στην περίπτωση χρήσης της ΙΚΕΑ.

#4. Συνεχίστε παρά την έλλειψη πληροφοριών

Όλες οι διοικητικές αποφάσεις λαμβάνονται μέσα σε μια ομίχλη αβεβαιότητας – αλλά η νέα τεχνολογία είναι μια κατηγορία από μόνη της όσον αφορά την έλλειψη σαφήνειας. Είναι εγγυημένο ότι δεν θα έχετε όλα τα δεδομένα απόδοσης και τα σημεία αναφοράς που θα χρειαστείτε, αλλά αυτό δεν πρέπει ποτέ να αποτελεί εμπόδιο για την πρόοδο. Το μυστικό είναι να συνεχίσετε να κινείστε.

Ο Jeff Bezos, ιδρυτής της Amazon, το έθεσε ως εξής: «Οι περισσότερες αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται πιθανώς με περίπου το 70% των πληροφοριών που θα θέλατε να είχατε. Αν περιμένετε το 90%, στις περισσότερες περιπτώσεις, μάλλον είστε αργοί. Επιπλέον, όπως και να έχει, πρέπει να είστε καλοί στο να αναγνωρίζετε γρήγορα και να διορθώνετε τις λάθος αποφάσεις. Αν είστε καλός στις διορθώσεις, το να κάνετε λάθος μπορεί να κοστίσει λιγότερο απ’ ό,τι νομίζετε, ενώ το να είστε αργός θα κοστίσει σίγουρα πολύ ακριβά».

#5. Γνωρίζετε το χρονοδιάγραμμά σας

Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα απόδοσης της επένδυσής σας; Η επιτυχής υιοθέτηση μιας νέας τεχνολογίας απαιτεί αυτή την πληροφορία: Χωρίς αυτήν, δεν μπορείτε να προϋπολογίσετε τον απαιτούμενο χρόνο.

Για παράδειγμα, κάποια στιγμή στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον, οι κβαντικοί υπολογιστές θα μπορούσαν να φέρουν επανάσταση σε πολλούς τομείς, από την τεχνολογία μπαταριών έως τη στατιστική πρόβλεψη και την ανακάλυψη φαρμάκων. Το θέμα είναι το εξής: Οι εμπορικά διαδεδομένοι και χρήσιμοι κβαντικοί υπολογιστές δεν έχουν φτάσει ακόμη σε αυτό το σημείο, και το υλικό είναι αδύναμο, περιμένοντας τις ανακαλύψεις που απαιτούνται για την αξιόπιστη επανάληψη. Η επιτυχία δεν είναι καθόλου εγγυημένη. Κατά συνέπεια, η επένδυση στην κβαντική πληροφορική είναι ένα μακροπρόθεσμο παιχνίδι, ώστε οι συμμετέχοντες στην αγορά να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν το παρατεταμένο κόστος ανάπτυξης.

Η Infleqtion, κατασκευάστρια του κβαντικού επεξεργαστή Hilbert, συνεργάζεται με τη NASA και την DARPA, τον αμερικανικό στρατιωτικό ερευνητικό βραχίονα. Αυτό το μοντέλο χρηματοδότησης, που συμπληρώνεται από υπομονετικούς επενδυτές στα αρχικά στάδια, όπως η Innovate UK, σημαίνει ότι η Infleqtion μπορεί να επικεντρωθεί στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του Hilbert. Εάν γνωρίζετε το χρονοδιάγραμμα της απόδοσης, μπορείτε να εξοικονομήσετε χρήματα για να αντέξετε στον χρόνο. Εάν οι προβλέψεις σας είναι πολύ βραχυπρόθεσμες, θα ξεμείνετε από πόρους πριν την απόσβεση.

#6. Επανάληψη, επανάληψη, επανάληψη

Η νέα τεχνολογία δεν είναι ποτέ ολοκληρωμένη. Υπάρχει πάντα μια αναβάθμιση που περιμένει στη γωνία. Στο βιβλίο του The Evolution of Everything (Η εξέλιξη των πάντων), ο επιστημονικός συγγραφέας Matt Ridley καταγράφει πώς οι εφευρέσεις είναι το αποτέλεσμα συνολικών βελτιώσεων και σχεδόν ποτέ αλμάτων μεγάλης έκρηξης. Έτσι, δεν είναι μόνο ο Thomas Edison και τα χιλιάδες πειράματά του για τη δημιουργία ενός λαμπτήρα, αλλά δεκαετίες επακόλουθων βελτιώσεων, μέσω του αλογόνου, του νέον και των οργανικών LED. Μια βασική ιδέα μπορεί να παραμείνει σταθερή, ενώ οι επιδόσεις εκτοξεύονται στα ύψη – για παράδειγμα, ένα δίκτυο κινητής τηλεφωνίας 5G είναι έως και 200.000 φορές ταχύτερο από μια σύνδεση δεδομένων 2G.

Σε εταιρείες όπως η Google, το Spotify, η Microsoft και το eBay, η κυρίαρχη φιλοσοφία είναι το λογισμικό “cloud native“. Ένα κύριο χαρακτηριστικό είναι η δυνατότητα ενημέρωσης του κώδικα χωρίς να αποσυνδέεται, ώστε οι επιμέρους βελτιώσεις να μπορούν να δοκιμαστούν όταν και εφόσον είναι έτοιμες. Κάποια στιγμή η Amazon αποκάλυψε ότι αναπτύσσει νέο κώδικα κάθε 11,6 δευτερόλεπτα. Με αυτόν τον τρόπο, το λογισμικό εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου και όχι με μεγάλα άλματα.

#7. Πλήρης ενσωμάτωση και προσαρμογή

Ακόμη και αν η εφαρμογή μιας νέας τεχνολογίας είναι σωστή, οι οικονομικές μετρήσεις μπορεί να κινηθούν προσωρινά προς τη λάθος κατεύθυνση. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Cambridge μελέτησαν δεδομένα του κλάδου από το Ηνωμένο Βασίλειο και 24 άλλες ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ 1995 και 2017 και διαπίστωσαν ότι σε χαμηλά επίπεδα υιοθέτησης, τα ρομπότ έχουν αρνητική επίδραση στα περιθώρια κέρδους. Σε υψηλότερα επίπεδα υιοθέτησης, τα ρομπότ μπορούν να βοηθήσουν στην αύξηση των κερδών.

«Διαισθητικά, σκεφτήκαμε ότι οι περισσότερες ρομποτικές τεχνολογίες θα οδηγούσαν σε υψηλότερα περιθώρια κέρδους, αλλά το γεγονός ότι αντ’ αυτού βλέπουμε αυτή την καμπύλη σχήματος U ήταν εκπληκτικό», δήλωσε ο συν-συγγραφέας Dr Philip Chen.

«Αρχικά, οι επιχειρήσεις υιοθετούν τα ρομπότ για να δημιουργήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μειώνοντας το κόστος», δήλωσε ο συν-συγγραφέας του καθηγητής Chander Velu. «Όμως η καινοτομία των διαδικασιών είναι φθηνή για αντιγραφή και οι ανταγωνιστές θα υιοθετήσουν επίσης ρομπότ, αν αυτό τους βοηθήσει να κατασκευάσουν τα προϊόντα τους φθηνότερα. Αυτό στη συνέχεια αρχίζει να συμπιέζει τα περιθώρια και να μειώνει το περιθώριο κέρδους».

Η έρευνα υποδηλώνει ότι μόνο αφού η τεχνολογία ενσωματωθεί πλήρως στο επιχειρηματικό μοντέλο θα μπορούσε να αξιοποιηθεί πλήρως η δύναμή της για την ανάπτυξη νέων προϊόντων – και την αύξηση των κερδών. Το συμπέρασμα: Να είστε ευέλικτοι και να προσαρμόζετε το επιχειρηματικό σας μοντέλο ταυτόχρονα με την υιοθέτηση της νέας τεχνολογίας.