Αν δεν έχετε ακριβώς καταλάβει τι έχει συμβεί τις τελευταίες μέρες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, σε μία από τις μεγαλύτερες τεχνολογικές εταιρείες του κόσμου, έναν κολοσσό της τεχνητής νοημοσύνης, την Open AI, είναι λογικό. Ένα 5ήμερο με τόσες ανατροπές και ίντριγκες που μόνο σε ταινίες ή δραματικές σειρές σαν το Succession θα μπορούσε κανείς να περιμένει. Ίσως αν τα βλέπαμε σε σειρά να φάνταζαν μάλιστα και υπερβολικά. Από αυτά τα επεισόδια που λές, ok, εντάξει, το τράβηξαν από τα μαλλιά πια, δεν γίνεται να έχουν συμβεί όλα αυτά.

Και όμως, η τηλεοπτική και κινηματογραφική βιομηχανία εμπνέεται από την ίδια τη ζωή, και τα τεκταινόμενα αυτών των ημερών σίγουρα κάποια στιγμή θα αποτελέσουν έμπνευση για σενάριο cliffhanger ταινίας.

Ας πάρουμε τα πράγματα όμως από την αρχή.

Η εταιρεία OpenAI ιδρύθηκε αρχικά το 2015 από τους Sam Altman, Elon Musk, Ilya Sutskever και Greg Brockman ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός με δηλωμένο στόχο να «προωθήσει την ψηφιακή νοημοσύνη με τον τρόπο που είναι πιο πιθανό να ωφελήσει την ανθρωπότητα συνολικά» και να αποφύγει ένα μέλλον όπου τεχνολογικοί όμιλοι όπως η Google και η Microsoft μονοπωλούν την τεχνολογία AI. Δημιουργήθηκε από τους καλύτερους ερευνητές στον τομέα της ΤΝ εν μέρει λόγω των υπαρξιακών ανησυχιών των ιδρυτών του σχετικά με την πιθανότητα καταστροφής που προκύπτει από απροσεξία και κακή χρήση της τεχνητής νοημοσύνης.

Η εταιρεία σημείωσε σημαντική πρόοδο στην έρευνα στη μηχανική μάθηση και κυκλοφόρησε το «OpenAI Gym» το 2016, μια εργαλειοθήκη για την ανάπτυξη και τη σύγκριση αλγορίθμων ενισχυτικής μάθησης, ενώ το 2018 ο Elon Musk παραιτήθηκε λόγω πιθανών συγκρούσεων με τις εξελίξεις της τεχνητής νοημοσύνης του στην Tesla και τη SpaceX.

Το 2019 η OpenAI μετατράπηκε από ένα μη κερδοσκοπικό μοντέλο σε ένα μοντέλο «capped-profit» που ελέγχεται από τη μητρική εταιρεία OpenAI Inc. Σύμφωνα με την ανάρτηση ιστολογίου της εταιρείας το 2019, ήθελε να αυξήσει την ικανότητά της να αντλεί κεφάλαια ενώ εξακολουθούσε να εξυπηρετεί την αποστολή της και «καμία προϋπάρχουσα νομική δομή που γνώριζαν δεν πέτυχε τη σωστή ισορροπία». Έτσι κατέληξε σε μια νέα δομή που επέτρεπε στη μη κερδοσκοπική οργάνωση να ελέγχει την κατεύθυνση μιας κερδοσκοπικής οντότητας και οδηγήθηκε σε μια επένδυση 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων από τη Microsoft, σηματοδοτώντας την αρχή μιας βασικής στρατηγικής σχέσης, αλλά περιπλέκοντας την οργανωτική δομή και τα κίνητρα της εταιρείας.

Σχεδόν δύο χρόνια αργότερα, τον Ιανουάριο του 2021, το OpenAI παρουσίασε το Dall-E, ένα μοντέλο παραγωγής τεχνητής νοημοσύνης που αναλύει κείμενο φυσικής γλώσσας από ανθρώπινους χρήστες και στη συνέχεια δημιουργεί εικόνες με βάση αυτά που περιγράφονται στο κείμενο.

Ίσως το πιο γνωστό προϊόν της εταιρείας είναι το ChatGPT, το οποίο κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2022 και ανακηρύχθηκε ως το πιο προηγμένο chatbot στον κόσμο για την ικανότητά του να παρέχει απαντήσεις στους χρήστες σε ένα φαινομενικά απεριόριστο φάσμα θεμάτων. Τα οφέλη και τα μειονεκτήματά του, καθώς και οι χρήσεις του σε διάφορες βιομηχανίες, συζητούνται ακόμη.
Το Chat-GPT τράβηξε γρήγορα την παγκόσμια προσοχή, και έγινε η ταχύτερη εφαρμογή που συγκέντρωσε 100 εκατομμύρια χρήστες μέσα σε μόλις δύο μήνες από την κυκλοφορία της. Αξιοποιώντας αυτήν την επιτυχία, το OpenAI παρουσίασε ένα μοντέλο συνδρομής και αποκάλυψε το πιο εξελιγμένο μοντέλο του μέχρι σήμερα, το GPT-4, ~ 10 φορές πιο προηγμένο από τον προκάτοχό του και ικανό να αναλύει κείμενο, εικόνες και φωνή. Ενώ στις αρχές του μήνα έκανε παρουσίαση του GPT-4 Turbo, μιας ολοκαίνουργιας έκδοσης του μεγάλου γλωσσικού μοντέλου ικανό να χειριστεί πολύ μεγαλύτερα αρχεία και πληροφορίες και φθηνότερο για τους προγραμματιστές.

CEO, Διοικητικό Συμβούλιο και ίντριγκες

Στη θέση του προέδρου της εταιρείας είναι ο Greg Brockman, πρώην CTO των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και της εταιρείας SaaS Stripe και επικεφαλής επιστήμονας ο Ilya Sutskever, πρώην CTO Google, ενώ CEO (Διευθύνων Σύμβουλος ) αποτελούσε ο συνιδρυτής Sam Altman, μία από τις πιο διάσημες φιγούρες της ΤΝ, μέχρι την Παρασκευή όπου και ο Ilya Sutskever, σε μια κίνηση που θυμίζει δραματικό θρίλερ, ενημέρωσε τον Altman, ότι απολύθηκε.

Δεν γνωρίζουμε ακόμα τι ακριβώς συνέβη μεταξύ του Altman και του διοικητικού συμβουλίου. Αλλά η ασυνήθιστη δομή της OpenAI – διοικείται από ένα μη κερδοσκοπικό συμβούλιο που ελέγχει μια κερδοσκοπική θυγατρική και μπορεί να ψηφίσει για την αντικατάσταση των ηγετών της – επέτρεψε στο διοικητικό συμβούλιο να απολύσει τον Altman χωρίς να του δώσει τη δυνατότητα να υπερασπιστεί τον εαυτό του.

Οι δραματικές όμως στιγμές συνεχίστηκαν καθώς μαζί με τον Altman, το διοικητικό συμβούλιο του OpenAI αφαίρεσε τον Greg Brockman από τον ρόλο του προέδρου. Αργότερα την Παρασκευή, ο Brockman είπε ότι εγκαταλείπει την εταιρεία.

«Αυτό που συνέβη σήμερα στο OpenAI είναι ένα πραξικόπημα του Συμβουλίου που δεν έχουμε δει από το 1985, όταν το τότε διοικητικό συμβούλιο της Apple έδιωξε τον Steve Jobs», δήλωσε ο μακροχρόνιος επενδυτής νεοφυών επιχειρήσεων Ron Conway το βράδυ της Παρασκευής σε μια ανάρτηση στο X. «Είναι συγκλονιστικό. είναι ανεύθυνο, και δεν είναι σωστό για τους Sam & Greg ή όλους τους κατασκευαστές στο OpenAI.”

Τι ήταν το πραξικόπημα του συμβουλίου;

Πρωτοστάτης του πραξικοπήματος ήταν ο Ilya Sutskever, ο επικεφαλής επιστήμονας του OpenAI, ο οποίος είχε διενέξεις με τον Altman. Ο Sutskever θέλει η εταιρεία να δώσει προτεραιότητα στην ασφάλεια και ανησυχούσε ότι ο Altman ήταν περισσότερο επικεντρωμένος στην ανάπτυξη.  Ο Sutskever και αρκετά από τα μέλη του συμβουλίου έχουν ανησυχίες σχετικά με τους κινδύνους που ενέχει η ΤΝ και το γεγονός ότι μπορεί σύντομα να ξεπεράσει τις ανθρώπινες ικανότητες και να γίνει απειλή για την επιβίωσή μας. Ο Altman συμμεριζόταν αυτές τις ανησυχίες αλλά έχει εκφράσει και ότι η ΤΝ είναι μία ευκαιρία αισιόδοξη για την κοινωνία και επομένως θα έπρεπε να στοχεύουν στη γρήγορη ανάπτυξή της. Αυτό μπορεί να τον έφερε σε σύγκρουση με τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου θεωρώντας ότι δεν βάζει ως προτεραιότητα την ασφάλεια.

Μέσα σε 5 μέρες, οι εξελίξεις της OpenAΙ έχουν μετατρέψει τον τεχνολογικό κολοσσό σε τεχνολογική σαπουνόπερα.

Για λίγες ώρες, ο Altman και ο Brockman ήταν σε συζητήσεις με εταιρείες επιχειρηματικών συμμετοχών για τη δημιουργία μιας νέας εταιρείας τεχνητής νοημοσύνη. Το Σαββατοκύριακο όμως φάνηκε ότι ο Altman θα μπορούσε να επιστρέψει στην OpenAI, υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνονταν σημαντικές αλλαγές στο διοικητικό συμβούλιο. Αυτό δεν συνέβη. Αντίθετα, αργά το βράδυ της Κυριακής, το διοικητικό συμβούλιο επιβεβαίωσε την απόφασή του, γράφοντας σε ένα σημείωμα προς τους υπαλλήλους ότι «η συμπεριφορά και η έλλειψη διαφάνειας του Altman στις αλληλεπιδράσεις του με το διοικητικό συμβούλιο υπονόμευσαν την ικανότητα του διοικητικού συμβουλίου να εποπτεύει αποτελεσματικά την εταιρεία με τον τρόπο που είχε εντολή να κάνει .»

Στη συνέχεια, το διοικητικό συμβούλιο διόρισε τον Emmett Shear – τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της Twitch, – ως τον δεύτερο μεταβατικό C.E.O του OpenAI. σε λίγες μόνο μέρες. (Η Mira Murati, η επικεφαλής τεχνολογίας, είχε λάβει τη δουλειά, αλλά την έχασε αφού έδειξε την υποστήριξή της στον Altman.)

Κατά τη διάρκεια της “Δυναστείας” του OpenAI ή με σύγχρονα δεδομένα του Succession, αναρτήσεις ανέβαιναν συνεχώς με ανενημέρωτες απόψεις για το τι συνέβαινε στην αίθουσα συνεδριάσεων της OpenAI. Ο Altman δημοσίευσε στο Twitter μια φωτογραφία του φορώντας ένα guest pass στο γραφείο της OpenAI και λέγοντας: «πρώτη και τελευταία φορά φοράω ένα από αυτά».

Στη συνέχεια, ένας υπάλληλος δημοσίευσε μια φωτογραφία του Altman να στέλνει στο Twitter τη φωτογραφία του.


Δημοσιογράφοι βρίσκονταν έξω από το κτίριο αναφέροντας τι είδους φαγητό και ποτό παραδίδονταν στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας ( Bubble Tea και McDonald’s σε περίπτωση που αναρωτιέστε). Μέσα από όλα αυτά, στελέχη της Silicon Valley, όπως η Marissa Mayer, ο Vinod Khosla και ο Brian Chesky, ανήρτησαν tweets, υμνώντας τον Altman σαν θεότητα και επιχειρηματολογώντας για να τον επαναφέρει το διοικητικό συμβούλιο ως νόμιμο CEO.

Σε απάντηση, η Microsoft – ο μεγαλύτερος επενδυτής της OpenAI και ένας σημαντικός στρατηγικός εταίρος – προσφέρθηκε να προσλάβει στους Altman και ο Brockman σε νέο εργαστήριο ΤΝ.

Τότε, στο σημείο που πραγματικά δεν μπορεί κάποιος να πιστέψει ότι οι εξελίξεις μπορεί να γίνουν ακόμα πιο δραματικές, 500 από τους 770 υπαλλήλους της OpenAI υπέγραψαν μια επιστολή απειλώντας ότι θα παραιτηθούν εάν το διοικητικό συμβούλιο δεν παραιτηθεί tweetαροντας διαρκώς την υποστήριξή τους στους αρχικού ανθρώπους της OpenAI.


Δεν τελειώνει η υπόθεση εδώ όμως! Ποιο όνομα μεσουρανούσε στην πρώτη σελίδα της επιστολής; Και εδώ έρχεται η ανατροπή! Ilya Sutskever! Ναι, ναι, το μέλος του διοικητικού συμβουλίου που απέλυσε τον Altman την Παρασκευή!

Ο Stutskever έγραψε στο Twitter ότι μετάνιωσε για το ρόλο του στην απόλυση.

Την οποίο ο Altman έκανε retweet με τρία emoji καρδιά.

Μέχρι τη Δευτέρα αργά το πρωί, περισσότεροι από 700 από τους 770 υπαλλήλους του OpenAI είχαν υπογράψει τώρα την ανοιχτή επιστολή απειλώντας να αποσυρθούν (Μάλλον οι άλλοι 70 δεν είχαν ξυπνήσει ακόμα.)

Τελικά τόσο ο Altman όσο και ο Brockman επέστρεψαν στην OpenAI, αδειάζοντας την πρόταση που φαίνεται ότι δέχτηκαν από την Microoft, δίνοντας τέλος σε ένα χωρίς λόγο 5ήμερο απολύσεων, social media υπερβολής που μπορεί και να καθόριζε το μέλλον της τεχνολογικής βιομηχανίας στο σύνολό της.

Σαπουνοπερικές ίντριγκες και δράματα. Αλλά γιατί αυτό έχει σημασία για εμάς τους υπόλοιπους;

Πέρα ​​από το δράμα και τα επεισόδια σαπουνόπερας, αυτό που συνέβη στην OpenAI αυτό το Σαββατοκύριακο δείχνει ένα πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα το χώρου και ολόκληρης της Silicon Valley. Ένα πρόβλημα που αποτελεί μέρος της νοοτροπίας του κόσμου αυτού από την ίδρυσή του: Η λατρεία που καλλιεργείται στα πρόσωπα των CEO του κλάδου, ανεβάζοντάς τους σε σχεδόν μυθική θέση. Αυτό το φαινόμενο, βαθιά ριζωμένο στην τεχνολογική βιομηχανία φανερώνει μία πιο σκιώδη πλευρά της σύγχρονης πραγματικότητας: τη λατρεία μίας εικόνας που τροφοδοτείται από μία ολόκληρη βιομηχανία εξατομίκευσης του απρόσωπου και γρήγορης κρίσης. Ακόμη και οι δημοσιογράφοι εξυμνούσαν τον Altman χωρίς να ξέρουν ακριβώς τι έχει συμβεί, αντί απλά να καλύπτουν το γεγονός. Χιλιάδες tweets ανέβηκαν θεοποιώντας έναν CEO, που σίγουρα έχει συμβάλλει σημαντικά στις τεχνολογικές εξελίξεις, αλλά δεν ξέρουμε πραγματικά γιατί απολύθηκε. Και αυτό δεν εμπόδισε αμέτρητους ανενημέρωτους παρατηρητές να αποφασίζουν μέσα από το λαϊκό δικαστήριο των social media πώς θα πρέπει να προχωρήσει το OpenAI, σαν να έχουν ιδέα για το τι πραγματικά συνέβη.

Οι εταιρικές διαμάχες και κόντρες δεν είναι κάτι νέο. Αλλά αυτό που κάνει την ιστορία του OpenAI να ξεχωρίζει επίσης είναι το διακύβευμα. Η OpenAI δεν είναι μια συνηθισμένη εταιρεία. Κατασκεύασε το ChatGPT, ένα από τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα προϊόντα τεχνολογίας όλων των εποχών, και έχει πολλούς από τους κορυφαίους ερευνητές ΤΝ. Επιπλέον, ο Altman αποτελεί ένα κορυφαίο πρόσωπο για την βιομηχανία, καλύπτοντας με ένα ακόμα μεγαλύτερο πέπλο μυστηρίου την απόφαση του διοικητικού συμβουλίου να τον εκδιώξει.

Με μια ευρύτερη έννοια, αυτό που συμβαίνει στην OpenAI αντικατοπτρίζει έναν από τους μεγαλύτερους αγώνες στην παγκόσμια οικονομία σήμερα: πώς μπορεί να ελεγχθεί μία ολοένα και πιο ισχυρή ΤΝ και κατά πόσο μπορούμε να εμπιστευτούμε τους τεχνολογικούς κολοσσούς να αντιμετωπίσουν αυτές τις εξελίξεις με υπευθυνότητα.