Αρκετές ταινίες που «βασίζονται σε πραγματική ιστορία» είναι πέρα για πέρα φανταστικές. Για δεκαετίες, οι λέξεις «βασισμένο σε αληθινή ιστορία» χρησιμοποιούνται από το Χόλιγουντ ως τρόπος νομιμοποίησης και προώθησης ταινιών και τηλεοπτικών σειρών, με στόχο να προσελκύσουν ένα ευρύτερο κοινό. Στη λίστα επέλεξα να μην αναφέρω ταινίες για πνεύματα και άλλες παραφυσικές οντότητες, οι οποίες συχνά παρουσιάζονται ως αληθινές ιστορίες, χωρίς να αποδεικνύονται επιστημονικά. Για τον ίδιο λόγο απέφυγα και ταινίες με θρησκευτικό ή μυθικό περιεχόμενο.

Πέραν από τις ταινίες της λίστας, οι οποίες βασίζονται γενικά σε φανταστικά γεγονότα, ανακρίβειες εντοπίζονται συχνά και σε βιογραφικά φιλμ, κάτι που συχνά προκαλεί τα παράπονα των εικονιζόμενων.

Για παράδειγμα, ο Mark Zuckerberg έχει πει ότι πολλά στοιχεία της ταινίας “The Social Network” είναι εντελώς ανακριβείς. Την ίδια αντίδραση είχε και η οικογένεια Gucci όταν είδαν την ταινία “House of Gucci”. Στην ταινία “All Eyez on Me“, για τη ζωή του Tupac Shakur, η Jada Pinkett-Smith (ποια άλλη;) ήταν η πρώτη που κατέκρινε την ταινία για ανακρίβειες. 

Ακολουθούν 10 ταινίες που, αν και διαφημίστηκαν ως βασισμένες σε πραγματικά γεγονότα, τελικά το Χόλιγουντ μάλλον μας κορόιδεψε. 

Catch Me If You Can

Όποτε γίνεται η οποιαδήποτε αναφορά σε αυτήν την ταινία, πετάγομαι και φωνάζω «Δεν είναι αλήθεια, δεν είναι αλήθεια, δεν είναι αλήθεια!». Η ταινία μιλά για ένα ανήλικο αγόρι, το οποίο κατάφερε να βγάλει εκατομμύρια, υποδυόμενος έναν πιλότο της Pan American Airways, έναν γιατρό στη Τζόρτζια και έναν εισαγγελέα στη Λουιζιάνα. Το μόνο που είναι αλήθεια σε όλα αυτά είναι ότι ο πραγματικός ήρωας, Abagnale Jr., είναι ένας απατεώνας ο οποίος κατάφερε να πείσει το Χόλιγουντ και όλον τον κόσμο ότι τα γεγονότα της ταινίας συνέβησαν στα αλήθεια. Τα πάντα είναι αποκύημα της φαντασίας του, ενώ ούτε ο πράκτορας του FBI, τον οποίο υποδύεται ο Tom Hanks, υπήρξε πραγματικά.

Εδώ η πραγματική ιστορία του Abagnale Jr.

The Blind Side

Αυτή η βραβευμένη με Όσκαρ ταινία βασίζεται σε έναν μαύρο έφηβο, τον Michael Oher και την υιοθεσία του από τη λευκή, Leigh Ann Tuohy και τον σύζυγό της. Το ζευγάρι αναλαμβάνει τον νεαρό και τον φέρνουν σε επαφή με τον κόσμο του αμερικανικού ποδοσφαίρου, κάτι που τον βοηθά σωματικά και συναισθηματικά. Τελικά ο αθλητής έφτασε να παίξει στο NFL, ένας πραγματικός θρίαμβος του αμερικανικού ονείρου. Μόνο που τα πράγματα δε φαίνεται να έγιναν έτσι και η πραγματική ιστορία είναι αρκετά στενάχωρη. Ο Oher έκανε μήνυση στο ζευγάρι, ισχυριζόμενος ότι δεν τον υιοθέτησαν ποτέ νόμιμα, ότι τον ξεγέλασαν και τον εκμεταλλεύτηκαν και ότι από την ταινία, τα 2 βιολογικά παιδιά τους πήραν 2 εκατομμύρια, ενώ ο Oher δεν πήρε δεκάρα τσακιστή.

The Last House on the Left

Η ταινία ανοίγει με το εξής diclaimer: «Τα γεγονότα που πρόκειται να δείτε είναι αληθινά. Τα ονόματα και οι τοποθεσίες έχουν αλλάξει για να προστατεύσουν όσα άτομα είναι ακόμα εν ζωή». Αλλά αυτό είναι απλά ένα μαρκετινίστικο τρικ. Η ανακοίνωση έχει στόχο να τρομάξει τους θεατές, προετοιμάζοντάς τους για κάτι φρικτό. Πρόκειται για ένα exploitation θρίλερ για τον βιασμό και τη δολοφονία μιας νεαρής γυναίκας και της φίλης της και την επακόλουθη αιματηρή εκδίκηση των γονιών της. Το “The Last House on the Left” αντλεί πολλά στιλιστικά χαρακτηριστικά από ντοκιμαντέρ. Είναι ένα χαλαρό ριμέικ του The Virgin Spring (1960) του Ingmar Bergman.

The Texas Chainsaw Massacre

Η πρώτη ταινία του franchise έκανε πρεμιέρα το 1974 και παραμένει μια από τις πιο εμβληματικές ταινίες τρόμου όλων των εποχών. Τότε είχε διαφημιστεί ως “βασισμένη σε αληθινή ιστορία”. Τελικά αποδείχτηκε ότι η ταινία είναι αποτέλεσμα μυθοπλασίας, αν και υπάρχουν ισχυρισμοί ότι εμπνεύστηκε από τον πραγματικό δολοφόνο, Ed Gein. Το εσκεμμένο χολιγουντιανό ψέμα είχε στόχο να προσελκύσει περισσότερους θεατές στις αίθουσες, καθώς και να σχολιάσει το πολιτικό κλίμα τηςεποχή, με πολλούς Αμερικανούς να αισθάνονται προδομένοι από τα ψέματα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης σχετικά με το σκάνδαλο του Γουότεργκεϊτ και τον πόλεμο του Βιετνάμ.

Fargo

Παρά το γεγονός ότι στην αρχή του Fargo αναφέρεται ότι η ταινία βασίζεται σε αληθινή ιστορία, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Οι αδερφοί Coen εξήγησαν αργότερα ότι η ταινία τους ήταν μια σαν αυτές που βασίζονται σε αληθινές ιστορίες, αλλά δεν ήταν αληθινή ιστορία per se. Το disclaimer στην αρχή της ταινίας, το οποίο αναφέρει: «Αυτή είναι μια αληθινή ιστορία. Τα γεγονότα που απεικονίζονται σε αυτήν την ταινία έλαβαν χώρα στη Μινεσότα το 1987», έγινε για να ξεγελάσει το κοινό, ώστε να πιστέψει ότι αυτό που βλέπει είναι αληθινό. Οι σκηνοθέτες εμπνεύστηκαν από μια σειρά άσχετων πραγματικών γεγονότων, τα οποία διανθίστηκαν στην ταινία.

The Revenant

Το The Revenant βασίζεται στον πραγματικό εξερευνητή του 19ου αιώνα, Hugh Glass, ο οποίος τελικά χάρισε στον Λεονάρντο Ντι Κάπριο το Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου. Ο πραγματικός ήρωας εγκαταλείφθηκε όντως από την παρέα του, ωστόσο, είναι μάλλον απίθανο να επέζησε από μάχη μια αρκούδα γκρίζλια. Επιπλέον, δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο πραγματικός Glass είχε έναν γιο, πράγμα που σημαίνει ότι ο συνοδοιπόρος του Fitzgerald δεν σκότωσε όντως το παιδί. Το πιο εκπληκτικό από όλα είναι ότι ο πραγματικός Glass δεν σκότωσε τον Fitzgerald ούτε καν ζήτησε εκδίκηση, καθιστώντας την πλοκή μάλλον φανταστική.

The Pursuit of Happyness

Όσο συγκινητική και αν είναι η ταινία αυτή, η πραγματική ιστορία του Chris Gardner και του γιου του είναι πολύ πιο σκοτεινή. Ο πραγματικός Gardner συνελήφθη για ενδοοικογενειακή κακοποίηση εναντίον της μητέρας του γιου του, Jackie, ενώ στην ταινία ο χαρακτήρας του Will Smith πέρασε μια νύχτα στο κελί επειδή δεν πλήρωσε μερικές κλήσεις. Ο Gardner επίσης δεν χρησιμοποίησε τις οικονομίες του σε συσκευές διάγνωσης οστεοπόρωσης, όπως κάνει ο χαρακτήρας του στην ταινία. Ο Gardner είχε ακόμα δουλειά όταν αγόρασε όλες αυτές τις συσκευές, αν και χαμηλόμισθος. Η περίφημη σκηνή του κύβου του Ρούμπικ, ήταν επίσης μια προσπάθεια του Χόλιγουντ να πουλήσει το μήνυμα του Αμερικανικού ονείρου πίσω από τη φαινομενικά αληθινή ιστορία.

Captain Phillips

Ο Tom Hanks προσφέρει άλλη μια εξαιρετική ερμηνεία ως Captain Phillips, αν και ο πραγματικός Captain Phillips δεν ήταν τόσο ηρωικός όσο η ταινία τον παρουσιάζει. Ο Richard Phillips δεν ήταν εκείνος ο αλτρουιστής καπετάνιος της ταινίας. Δεν θυσιάστηκε για να προστατεύσει τους άλλους ανθρώπους στο πλοίο. Στην πραγματικότητα, ο πραγματικός καπετάνιος Phillips μηνύθηκε μετά την αεροπειρατεία. Κατηγορήθηκε ότι παρέλειψε να συμμορφωθεί με τους δράστες κάτι που προκάλεσε την άσκοπη κλιμάκωση της κατάστασης. Ενώ αυτές οι κατηγορίες δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ επίσημα λόγω της συμφωνίας και των δύο πλευρών, η αληθινή ιστορία του Captain Phillips είναι πολύ λιγότερο ηρωική από ό,τι στην ταινία.

Flight

Η ταινία μιλά για έναν πιλότο, ο οποίος υπό την επήρεια κοκαϊνης και αλκοόλ, καταφέρνει να προσγειώσει ένα αεροπλάνο που πέφτει. Το Flight διαφημίστηκε ψευδώς ως αληθινή ιστορία media. Ο σκηνοθέτης, Robert Zemeckis, βγήκε αργότερα σε μια συνέντευξη για να δηλώσει ότι όσα συνέβησαν στην ταινία «εντελώς φανταστικά», αν και είχε εμπνευστεί από διάφορες ιστορίες με αεροπορικά ατυχήματα και τεχνικές βλάβες.

Picnic at Hanging Rock

Το -αισθητικά πανέμορφο- Picnic at Hanging Rock διαδραματίζεται σε ένα σχολείο θηλέων στις αρχές του 1900 στην Αυστραλία, όπου μια εκδρομή για πικνίκ την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου οδηγεί στη μυστηριώδη εξαφάνιση τριών κοριτσιών και της δασκάλας τους. Η ταινία βασίζεται στο βιβλίο της Joan Lindsay (1967) και υποτίθεται ότι πρόκειται για αληθινή ιστορία.

Αν ήταν αληθινή, όμως, δε θα ήταν σε αυτή τη λίστα. Τόσο πανταχού παρών είναι ο μύθος του Picnic at Hanging Rock, που η ιστορία έχει ξεπεράσει την ποπ κουλτούρα, διαποτίζοντας την αυστραλιανή λαογραφία. Σύμφωνα με την οικονόμο της Lindsay, Rae Clements, η συγγραφέας έγραψε το μυθιστόρημα εμπνευσμένη από ένα ιδιαίτερα έντονο όνειρο που είχε δει.