Κάθε Φεστιβάλ Καννών συνοδεύεται από τη συνηθισμένη ετήσια συζήτηση για το αν η διάρκεια του standing ovation αποτελεί ακριβές μέτρο της ποιότητας μιας ταινίας. Είτε θεωρεί κανείς την παρακολούθηση της διάρκειας των χειροκροτημάτων ως μια διασκεδαστική σινεφίλ παράδοση είτε ως σπατάλη χρόνου είναι αδιαμφισβήτητο πως πρόκειται για έθιμο που επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο. Για κάποιους παρατηρητές της κινηματογραφικής βιομηχανίας, τα λεπτά αποθέωσης που λαμβάνει μια πολυσυζητημένη ταινία στην Κρουαζέτ έχουν βαρύτητα αντίστοιχη με το πρώτο κύμα κριτικών. 

Το κοινό των Καννών είναι γνωστό για τις έντονες αντιδράσεις του. Στο μεγαλύτερο κινηματογραφικό φεστιβάλ του κόσμου δεν υπάρχει σχεδόν ποτέ χλιαρή ανταπόκριση — τουλάχιστον όχι με την έννοια που θα αναγνώριζε ένα αμερικανικό κοινό. Σχεδόν κάθε ταινία είτε αποθεώνεται με όρθια χειροκροτήματα είτε αποδοκιμάζεται έντονα (ή και τα δύο ταυτόχρονα). Αυτές οι υπερβολικές αντιδράσεις αποτελούν τελετουργικό από μόνες τους και για πολλούς εκφράζουν την άποψη πως ο κινηματογράφος είναι μια μορφή τέχνης που αξίζει το απόλυτο πάθος μας. 

Βέβαια δεν είναι όλες οι αποδοκιμαζόμενες ταινίες κακές — αρκετά αριστουργήματα στο παρελθόν έχουν γνωρίσει την οργή της Κρουαζέτ. Ούτε σημαίνει πως μια ταινία που καταχειροκροτείται θα μείνει στην ιστορία. Παρ’ όλα αυτά, για κάθε δημιουργό λίγες συγκινήσεις συγκρίνονται με την ενθουσιώδη αποδοχή στην πρεμιέρα της ταινίας του στις Κάννες. Οι κριτικοί, το διεθνές κοινό και οι ψηφοφόροι των Όσκαρ συμβάλλουν στη διαμόρφωση της υστεροφημίας μιας ταινίας — όμως το κοινό των Καννών γράφει το πρώτο της κεφάλαιο με το χειροκρότημά του. 

Το 2023 το “Killers of the Flower Moon” του Μάρτιν Σκορσέζε έλαβε χειροκρότημα διάρκειας εννέα λεπτών — κάτι ιδιαίτερα εντυπωσιακό, αν σκεφτεί κανείς πως το κοινό βρισκόταν ήδη στην αίθουσα για 206 λεπτά. Το χειροκρότημα ερμηνεύτηκε τόσο ως ένδειξη ποιότητας της ταινίας όσο και ως φόρος τιμής στον θρυλικό σκηνοθέτη και το καστ του για την παρουσία τους στο φεστιβάλ. 

Τέτοιες στιγμές μένουν ανεξίτηλες στην ιστορία των Καννών και ενισχύουν τη μυθολογία του εμβληματικού φεστιβάλ. Πάμε όμως να δούμε ποια κρατάει το ρεκόρ και ποιες ως έναν βαθμό την απείλησαν στον χρόνο. 

“Ο Λαβύρινθος του Πάνα” – 22 λεπτά 
Το σκοτεινό φανταστικό παραμύθι του Γκιγιέρμο ντελ Τόρο, «Ο Λαβύρινθος του Πάνα» έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Καννών το 2006 και απέσπασε χειροκρότημα διάρκειας 22 λεπτών. Περισσότερα από 15 χρόνια αργότερα, η ταινία εξακολουθεί να κρατά το ρεκόρ για το μεγαλύτερο σε διάρκεια χειροκρότημα στην ιστορία του Φεστιβάλ. 

Τοποθετημένη στην Ισπανία του 1944, η ταινία ακολουθεί ένα μικρό κορίτσι (Ίβανα Μπακέρο) που πιστεύει ότι είναι η μετενσάρκωση μιας πριγκίπισσας από τον κάτω κόσμο. Καθώς βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στον μαγικό της κόσμο, απομακρύνεται από την ανθρώπινη πραγματικότητα. Ο Ντελ Τόρο προτάθηκε για Όσκαρ Πρωτότυπου Σεναρίου και Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας, ενώ η ταινία κέρδισε τα Όσκαρ Φωτογραφίας, Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης και Μακιγιάζ. 

“Fahrenheit 9/11” – 20 λεπτά
 Η ταινία «Fahrenheit 9/11» κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών του 2004 και κατέρριψε το τότε ρεκόρ με χειροκρότημα διάρκειας 20 λεπτών. Ο ντοκιμαντερίστας Μάικλ Μουρ αποδόμησε την προεδρία του Τζορτζ Μπους του νεότερου και την απεικόνιση του πολέμου στο Ιράκ από τα μέσα ενημέρωσης. Αν και η ακρίβεια της ταινίας αμφισβητήθηκε έντονα, έγινε το πιο επιτυχημένο ντοκιμαντέρ εμπορικά όλων των εποχών. 

“Mud” — 18 λεπτά 
Ο Μάθιου ΜακΚόναχι πρωταγωνιστεί ως ο ομώνυμος φυγάς στο αμερικανικό δράμα ενηλικίωσης «Mud», το οποίο ακολουθεί δύο έφηβους (Τάι Σέρινταν και Τζέικομπ Λόφλαντ) που βοηθούν τον Μαντ να διαφύγει από τη σύλληψη. Στην ταινία του Τζεφ Νίκολς συμμετέχουν επίσης οι Σαμ Σέπαρντ και Ρις Γουίδερσπουν. Το κοινό των Καννών ενθουσιάστηκε με την ερμηνεία του ΜακΚόναχι χαρίζοντας στην ταινία 18 λεπτά παρατεταμένου χειροκροτήματος. 

“Capernaum” – 15 λεπτά 
Βηρυτός μία πόλη στα όρια ή μάλλον πέρα απ΄αυτά. Οι διαδοχικές πανοραμικές λήψεις το επιβεβαιώνουν. Μία τριτοκοσμική κοινωνία που τα παιδιά μεγαλώνουν σε συνθήκες εξαθλίωσης. Δουλεύουν σχεδόν με το που θα αρχίσουν να περπατούν και τα περισσότερα δεν πάνε στο σχολείο, διότι η μόρφωση θεωρείται πολυτέλεια. Ο περίπου 12χρονος, Ζεν είναι αποφασισμένος να επαναστατήσει και να δραπετεύσει από την επίγεια κόλαση. Κάποιες στιγμές κοιτάει τις ακτίνες του ηλίου με ένα αχανές βλέμμα σαν να αναζητάει μέσα από τις χαραμάδες την ελπίδα. Μία δεκάχρονη οδύσσεια σε δύο περίπου κινηματογραφικές ώρες. Ένα ατελείωτο, πολυεπίπεδο δράμα των κατατρεγμένων της ζωής. Τριγμοί και πλήρης αποσάθρωση του θεσμού και των δεσμών της οικογένειας. ” Τα λόγια σου είναι μαχαιριά στην καρδιά μου, δε θέλω να ξαναδώ ποτέ τα μούτρα σου “. Αυτό το σπίτι είναι κατάρα. Πήγαινε να μείνεις στον δρόμο έχει πολύ χώρο. Aπελπισία. Αναρωτιέσαι, είναι δυνατόν; Κι όμως αυτές είναι δυστυχώς καθημερινές ιστορίες … Kαταχειροκροτήθηκε στις Κάννες με 15 λεπτά όρθιας επευφημίας. 

“O Σπόρος της Ιερής Συκιάς” — 14 λεπτά
Ένα μεγάλο σπίτι, μα τόσο κρύο. Η ψυχοσύνθεση των πρωταγωνιστών αντικατοπτρίζεται στα χρώματα και στο πάγωμα της εικόνας που με μαεστρία κάνει ο διευθυντής φωτογραφίας. Ένας εφιάλτης και στη συνέχεια το παιχνίδι των αμφιβολιών που οδηγεί σε κόψιμο του τεντωμένου σχοινιού. Ένα γρανάζι της κρατικής μηχανής νιώθει πως τα “εγκλήματά” του έχουν άφεση από τον Κύριο. Είναι βολικό για να κοιμάται κανείς τα βραδιά, οι μάσκες όμως κάποτε πέφτουν. Καλείσαι να επιλέξεις κι είναι ευκολότερο να πάρεις τη «λάθος» απόφαση στον βωμό μίας δήθεν ασφάλειας, ανέλιξης και προσαρμοστικότητας. Ο νόμος της εξέλιξης ωθεί τους ανθρώπους να κάνουν τα πάντα για την επιβίωσής τους, θυσιάζοντας ηθική και αξίες. Oι συνθήκες γύρω από την ταινία συνέβαλαν αναμφίβολα στη θερμή υποδοχή της, με 14 λεπτά όρθιο χειροκρότημα. 

*Με στοιχεία από το Indie Wire. 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.