«Τι είναι, εντέλει, οι ταινίες του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ;
Οπτικοακουστικές αλληγορίες με σαφές κοινωνικό μήνυμα που μεταφέρεται από το πραγματιστικό σήμερα έως το απαισιόδοξο διηνεκές;
Παραβολικές τεχνοφοβικές ωδές που λειτουργούν, ταυτόχρονα, ως καμπανάκι κινδύνου και ως μια ξεκάθαρη προειδοποίηση για το εγγύς μέλλον;
Εντυπωσιακές ασκήσεις φωτογραφίας και σκηνοθεσίας πάνω σε ένα sci-fi σελιλόιντ πανί;
Κουλτουριάρικες δυστοπίες φτιαγμένες με γνωστά και μη εξαιρετέα υλικά του κινηματογραφικού παρελθόντος που χρησίμευσαν στη συνέχεια ως μπούσουλας για σειρές όπως το «Black Mirror»;
Όλα αυτά μαζί και, την ίδια στιγμή, τίποτα απ’ όλα αυτά»;
Ετσι ξεκίναγα ενα άρθρο προ εξαμήνου σχετικά με την, τότε, νέα ταινία του Καναδού auteur, το «Crimes Of The Future» και πιστεύω ότι η ίδια εισαγωγή στέκει απόλυτα ως προς τον υπερφυσικό, δυστοπικό και μεταφυσικό τρόπο που μας χαρίζει εδώ και 45 χρόνια ο Κρόνενμπεργκ μέσα από 22 πραγματικά εξαιρετικές ταινίες – η μία καλύτερη από την άλλη.
Ακολουθούν οι 12 σημαντικότερες ταινίες της φιλμογραφίας του Κρόνενμπεργκ, ο οποίος χθες έκλεισε τα 80 του χρόνια, με τυχαία και όχι αξιολογική σειρά.
Scanners (1981)
Οι Σκάνερς, μια ομάδα ανθρώπων που διαθέτουν τηλεπαθητική ικανότητα (ένα χάρισμα που είναι ταυτόχρονα και κατάρα καθώς δεν μπορούν να προσαρμοστούν στην κοινωνία), αρχίζουν να εξοντώνονται μυστηριωδώς και μια πολυεθνική εταιρεία που πειραματίζεται εξαρχής επάνω τους, στέλνει ένα γιατρό προκειμένου να λύσει το μυστήριο. Κλασσική φυσικά η σκηνή στην οποία η εταιρεία, η ConSek, διοργανώνει μια συνέντευξη Τύπου με σκοπό να επιδείξει την ακινδυνότητα των Scanners, αλλά τότε είναι που συμβαίνει το παρακάτω.
Naked Lunch (1991)
Η κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου του Ουίλιαμ Μπάροουζ από το 1959, με πρωταγωνιστή τον Πίτερ Γουέλερ στο ρόλο του Ουίλιαμ Λι, του alter ego δηλαδή του Μπάροουζ, είναι, την ίδια στιγμή, μια εφιαλτική βιογραφία του beatnik συγγραφέα, με τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας να συμπλέ(κ)ονται, όπως ακριβώς και στο μυαλό του Μπάροουζ, χωρίς ο θεατής να μπορεί να καταλάβει που τελειώνει το ένα και που αρχίζει το άλλο.
A History of Violence (2005)
Ο Tom Stall ζει μια ευτυχισμένη και ήσυχη ζωή μαζί με την σύζυγό του και τα δύο τους παιδιά σε μια μικρή πόλη της Ιντιάνα, όταν μια νύχτα, μπροστά του λαμβάνει χώρα μια ληστεία και ο Τομ σώζει τους ανθρώπους γύρω του σκοτώνοντας τους δύο ληστές. Γίνεται ο ήρωας της μικρής πόλης, όμως την ίδια στιγμή, ένας γκάνγκστερ που αναγνώρισε στο πρόσωπο του Τομ έναν τύπο με τον οποίο έχει ανοιχτούς λογαριασμούς, απειλεί πλέον ανοικτά αυτόν και την οικογένειά του.
eXistenZ (1999)
Η δημιουργός ενός εξελιγμένου παιχνιδιού εικονικής πραγματικότητας, όπου οι παίκτες έχουν εμφυτευμένο το πρόγραμμα στο σώμα τους, γίνεται στόχος δολοφονικών επιθέσεων και για να καταλάβει τι γίνεται μπαίνει κι αυτή στο παιχνίδι της. Ξανά ο Κρόνενμπεργκ παίζει με τα όρια μεταξύ εικονικού και πραγματικού, προφητεύοντας, ουσιαστικά, αυτό που ζούμε τώρα.
Shivers (1975)
Στο Starliner Towers, ένα πολυτελές συγκρότημα διαμερισμάτων έξω από το Μόντρεαλ, ο δρ. Έμιλ Χομπς δολοφονεί μια νεαρή γυναίκα με το όνομα. Ανοίγει το στομάχι της, ρίχνει οξύ στην πληγή και στη συνέχεια αυτοκτονεί. Ένας από τους ενοίκους, ο οποίος υποφέρει από στομαχικούς σπασμούς, βρίσκει τα πτώματά τους αλλά φεύγει χωρίς να καλέσει την αστυνομία. Τα δύο πτώματα βρίσκει κι ένας άλλος ειδικευόμενος γιατρός, ο οποίος καλεί την αστυνομία. Σύντομα όλοι μαθαίνουν ότι ο γιατρός εργάζονταν σε ένα σχέδιο για τη δημιουργία “ενός παρασίτου που μπορεί να αναλάβει τη λειτουργία ενός ανθρώπινου οργάνου”. Λίγο αργότερα όλοι οι ένοικοι του συγκροτήματος πάσχουν από συνεχείς σπασμούς και μια σεξουαλικά ενεργή λύσσα. Θα μπορούσε να είναι το prequel του “Rabid” αλλά δεν είναι. Είναι ένα εφιαλτικό πρελούδιο σε μια ανεξέλεγκτη σεξουαλική επιθυμία – επιδημία.
Dead Ringers (1988)
Οι «Διχασμένοι» είναι μια από τις καλύτερες ταινίες του, με θέμα την ζωή δυο δίδυμων γυναικολόγων, των αδελφών Μαντλ (τους οποίους υποδύεται ιδανικά ο ψυχρός και παγωμένος Τζέρεμι Αϊρονς σε διπλό ρόλο ζωής) που χρησιμοποιούν, για να το θέσουμε ευγενικά, «ανορθόδοξες ιατρικές μεθόδους», η σχέση των οποίων αρχίζει να απειλείται από τον κοινό έρωτά τους για μια ηθοποιό. Τελικά, η ρήξη ανάμεσα στους διδύμους έρχεται και είναι οριστική.
The Fly (1986)
Μάλλον η σπουδαιότερη ταινία του, με έναν επιστήμονα ονόματι Σεθ Μπραντλ να δοκιμάζει τα όρια της επιστήμης. «Είμαι ένα έντομο που ονειρεύτηκε ότι ήταν άνθρωπος και μου άρεσε πολύ. Αλλά τώρα το όνειρο τελείωσε και το έντομο έχει ξυπνήσει», λέει στην αγαπημένη του ο Σεθ, προσθέτοντας: «Εχεις ακούσει ποτέ για την πολιτική των εντόμων; Ούτε κι εγώ. Τα έντομα δεν έχουν πολιτική. Είναι πολύ σκληρά. Δεν δείχνουν συμπόνοια, δεν συμβιβάζονται. Δεν μπορείς να εμπιστευθείς το έντομο. Θέλω να πω, αν μείνεις θα σε πληγώσω». Μια πραγματικά σπαρακτική ταινία.
Crash (1996)
Προκλητικό, όπως οι περισσότερες ταινίες του, κινηματογραφικά «ασέβαστο» και φυσικά αξέχαστο, το «Crash» αποτελεί μια ιδανική μεταφορά του βιβλίου του Τζέιμς Μπάλαρντ στο σέλιλοιντ. Τρόμος και φαντασία συνυπάρχουν εξίσου σε μια κινηματογραφική ωδή πάνω στην διαφαινόμενη και ολοένα και αυξανόμενη επίδραση της τεχνολογίας και των μηχανών πάνω στον άνθρωπο.
Rabid (1977)
Ύστερα από ένα ιατρικό ατύχημα σε μια κλινική που στεγάζεται σε μια απομακρυσμένη περιοχή, το σώμα μιας γυναίκας μεταλλάσσεται και γίνεται αιτία να διαδοθεί μια θανατηφόρα επιδημία λύσσας. Η κλινική – με επικεφαλής τον χειρουργό Dr. Dan Keloid – βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο ενός αποτυχημένου ιατρικού πειράματος που απειλεί όλη την ανθρωπότητα καθώς η άκρως μεταδοτική ασθένεια μολύνει όλον τον πληθυσμό.
Eastern Promises (2007)
Η Άννα, μαία σε ένα λονδρέζικο νοσοκομείο, αποφασίζει να μάθει τι συνέβη σε μια νεαρή Ρωσίδα η οποία πέθανε κατά τη διάρκεια της γέννας. Τα μόνα στοιχεία που έχει είναι το ημερολόγιο του κοριτσιού, το οποίο την οδηγεί απευθείας στην «καρδιά» της Ρώσικης Μαφίας του Λονδίνου και στον Νικολάι, το νεότερο μέλος της εγκληματικής οργάνωσης, με το ημερολόγιο να περιέχει ενοχοποιητικά στοιχεία για πολλά μέλη της εγκληματικής οργάνωσης. Μόνο για το σχεδιασμό των συνολικά 43 «φυλακόβιων» τατουάζ του Βίγκο Μόρτενσεν – τα οποία κάλυπταν το μεγαλύτερο μέρος της πλάτης του, τους καρπούς, τους αστραγάλους και τα δάχτυλά του – χρειάζονταν πάνω από 4 ώρες
The Brood (1979)
‘Ενα περίπλοκο μυστήριο με πρωταγωνιστή έναν άνδρα, ο οποίος προσπαθεί να μάθει τις μυστήριες πρακτικές του ψυχιάτρου που κουράρει τη γυναίκα του, την ίδια στιγμή που πολλά κοντινά του πρόσωπα βρίσκονται μυστηριωδώς δολοφονημένα. Μια από τις κορυφαίες ταινίες του, η οποία συμπλέκει ψυχιατρική και ιατρική, αλλά και τις πάσης φύσεως επεμβάσεις πάνω στην ανθρώπινη φυσιολογία και ψυχολογία.
The Dead Zone (1983)
Ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ που μετατρέπεται σε ένα μεταφυσικό / υπερφυσικό θρίλερ, με θέμα την τραγική ιστορία του Johnny Smiths, ενός δασκάλου που πέφτει σε κώμα ύστερα από ένα τροχαίο ατύχημα και ξυπνά μετά από πέντε χρόνια, διαπιστώνοντας ότι η αγαπημένη του παντρεύτηκε έναν άλλον άντρα. Ωστόσο, τού έμεινε και ένα… κουσούρι μετά από αυτό το κώμα. Και αυτό είναι το τρομακτικό της όλης υπόθεσης.
Videodrome (1983)
Ένας τηλεοπτικός παραγωγός πέφτει πάνω σε μια πειρατική συχνότητα ενός καναλιού όπου παρουσιάζονται βασανιστήρια και δολοφονίες. Ένας συγκλονιστικός Τζέιμς Γουντς με μια εξίσου συνταρακτική Ντέμπι Χάρι σε μια ταινία-σταθμό για τα μελλούμενα, καθώς ουσιαστικά, με τις σαδομαζοχιστικές ερωτικές σκηνές του, προφήτευσε την έλευση τόσο των snuff movies των μέσων της δεκαετίας του ’90, όσο και διάσημων sites της εποχής εκείνης τύπου Rotten.