Ελληνικής καταγωγής περφόρμερ, χορογράφος και εικαστική καλλιτέχνις με έδρα τη Ζυρίχη και σημαντικούς σταθμούς και συνεργασίες στην καριέρα της –MoMA Νέας Υόρκης, Tate Modern Λονδίνου, ImPULSTanz Βιέννης, Julidans Άμστερνταμ κ.ά.– η Αλεξάνδρα Μπαχτσετζή, στο 2020: Obscene, χρησιμοποιεί το σώμα, το κείμενο και την εικόνα για να διερευνήσει τα ασαφή όρια του «άσεμνου» (obscene) επί σκηνής (on scene).
Από κοινού με τρεις ακόμα περφόρμερ, η χορογράφος εστιάζει στη σχέση ανάμεσα στο ακραίο σώμα και στην κατανάλωσή του από το ηδονοθηρικό βλέμμα και την υπερβάλλουσα κειμενικότητα. Από τη μια, το έργο εξετάζει τα προβλήματα του θεάτρου ως μηχανισμού χειραγώγησης σε ό,τι αφορά την αποπλάνηση, την έλξη και τα παιχνίδια της σεξουαλικής ταυτότητας, ενώ από την άλλη διερευνά το ίδιο το σώμα των περφόρμερ ως τόπο αποξένωσης και περιορισμού.
Οι περφόρμερ έρχονται αντιμέτωποι με την ίδια τους τη σωματικότητα – με τις αντινομίες ανάμεσα στη διαίσθηση και στη χειρονομία, στο φως και στη νύχτα, στη χορογραφική παρτιτούρα και στο σενάριο, στον κανόνα και στη μορφή, στη σύλληψη και στη δράση. Το έργο, συνεπώς, δεν αμφισβητεί μονάχα το ανατρεπτικό και το κανονιστικό στην παραστατική τέχνη, αλλά προσφέρεται το ίδιο μέσα από την υπερβολή ως μια ριζοσπαστική διακοπή μορφοποιήσεων, χειρονομιών, πολιτισμικών μοτίβων και αρχετύπων.
Το σκηνικό του 2020: Obscene, με τα χτυπητά χρώματα και τις κάμερες που καταγράφουν τα πάντα, είναι στο όριο. Όπως και όλα όσα συμβαίνουν στα 85 λεπτά αυτής της περφόρμανς που σχολιάζει τον lifestyle σαδομαζοχιστικό φετιχισμό του ερωτισμού.
Σε μια σύντομη τηλεφωνική συνέντευξη, λόγω πολλών τεχνικών δυσκολιών στην κλήση, και ενώ η Αλεξάνδρα Μπαχτσετζή βρισκόταν ακόμη στη Ζυρίχη κάνοντας πρόβες και λίγες ώρες πριν ξεκινήσει την περιοδεία της, στην οποία περιλαμβάνονται τρεις στάσεις στη Στέγη, η περφόρμερ μας αποκάλυψε κάποιες σκέψεις της για το έργο της και τη διαδικασία της έρευνάς της:
Με ενδιαφέρει η έννοια του «άσεμνου», όσον αφορά το τι μένει κρυμμένο και τι αποκαλύπτεται και ταυτόχρονα η συνθήκη του να σε παρατηρούν ενώ ταυτόχρονα δεν βρίσκεσαι σε ένα δημόσιο μέρος.
Μια πτυχή του ζητήματος, κατ’ εμένα, είναι όταν οι άλλοι εστιάζουν σε εσένα όταν βρίσκεσαι στον ιδιωτικό σου χώρο, και αντλούν ευχαρίστηση από αυτό. Το 2020, στη διάρκεια της καραντίνας, μπήκαν νέοι όροι στο παιχνίδι του «είμαστε μαζί». Όλα περνούσαν μέσω από την online επαφή, είτε μια συζήτηση είτε η παρουσίαση των σωμάτων μας. Είναι αυτό που διαμορφώνει το «άσεμνο» στην εποχή μας; Είναι πάντως όλο αυτό μια έλλειψη στη δυνατότητα να διατηρείς την ιδιωτικότητά σου.
Υπάρχουν τόσες πολλές online πλατφόρμες στις οποίες υπάρχει περισσότερος συνωστισμός από ότι σε ένα μπαρ Σάββατο βράδυ.
Με απασχολούν τα σώματα και η ιδιωτικότητά τους ανεξαρτήτως φύλου. Με απασχόλησε το πώς σε μια συνθήκη απομόνωσης που ταυτόχρονα τα πάντα γίνονται online τα σώματα εκφράζονται σεξουαλικά, πώς ονειρεύονται την επαφή, πώς την αποζητούν αφού δεν έχουν τη δυνατότητα να βρεθούν μαζί στον ίδιο χώρο.
Ταυτόχρονα με απασχόλησε πολύ η κατασκευή της εικόνας, όχι μόνο στην έκφραση σεξουαλικότητας, αλλά και στην ίδια την περφόρμανς στην οποία έδωσα κινηματογραφική οπτική και δομή. Γι’ αυτό δούλεψα πολύ με κινηματογραφικές αναφορές και με αρχετυπικούς διαλόγους που θέτουν ζητήματα σύγκρουσης ή συμβίωσης.
Πιστεύω ότι η ελευθερία πηγάζει από τον καθένα μας και από την ανθρώπινη ανάγκη για ενδυνάμωση οπότε έχει απευθείας σύνδεση με το πώς εκπαιδεύεις τα παιδιά σου και πώς εκπαιδεύεις τον εαυτό σου, πώς τοποθετείς το σώμα σου στον χώρο ή κοινωνικά. Είναι μια εποχή που βάζει στο τραπέζι αυτά τα θέματα και αναζητείται μια νέα γλώσσα. Πώς ξεμαθαίνουμε αυτά που ως τώρα θεωρούταν καθιερωμένα; Τα πράγματα θα αλλάξουν, θα πάμε προς νέες κατευθύνεις, αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Το ζήτημα είναι πώς εμείς θα αναπτύξουμε τις ιδέες της αλλαγής και μέσω της γλώσσας του σώματος αλλά και της γραπτής γλώσσας.
Ιnfo: 2020: Obscene: 16 – 18.12.2022, 21:00 στη Μικρή Σκηνή της Στέγης. Συντελεστές, Σύλληψη & Χορογραφία: Αλεξάνδρα Μπαχτσετζή, Συνεργάτης σε Σύλληψη & Σκηνικά: Σωτήρης Βασιλείου Συνεργάτρια σε Σύλληψη & Δραματουργία: Dorota Sajewska, Δημιουργία & Ερμηνεία: Αλεξάνδρα Μπαχτσετζή, Owen Ridley-Demonick, Tamar Kisch, Σωτήρης Βασιλείου.
