Υπάρχουν βιβλία που σε τραβούν από το μανίκι διακριτικά κι άλλα που σου αρπάζουν τον γιακά και σε ρίχνουν μέσα στον κόσμο τους χωρίς προειδοποίηση. Κάποια μιλούν χαμηλόφωνα με φωνή σχεδόν εξομολογητική, άλλα φωνάζουν, διεκδικούν, απαιτούν να ακουστούν. Μετά την ανάγνωσή τους σημασία έχει πως δεν βγήκαμε ίδιοι σε σύγκριση με πριν κι αυτό νομίζω είναι ό,τι πιο πολύτιμο μπορεί να σου χαρίσει ένα βιβλίο, το ταξίδι.
“Ο πόλεμος των σκουπιδιών”, του Αλεξάντερ Κλαπ (εκδόσεις Δώμα)
Πού πάνε τα σκουπίδια; Ποιες χώρες φορτώνονται τα απορρίμματα του δυτικού κόσμου; Ποιον δηλητηριάζουν οι πεταμένες ηλεκτρονικές συσκευές μας; Πώς χρησιμοποιούν οι πετρελαιοβιομηχανίες την ανακύκλωση ως δούρειο ίππο για να προωθήσουν την υπερπαραγωγή πλαστικού; Ο πόλεμος των σκουπιδιών μαίνεται σήμερα ανεξέλεγκτος. Στο βιβλίο αυτό, καρπό επιτόπιας έρευνας σε πέντε ηπείρους —από την κεντρική Αμερική και την Αφρική στο Αιγαίο και την Ινδονησία—, ο Αλεξάντερ Κλαπ αναζητά τους τόπους και τους ανθρώπους που παραλαμβάνουν τελικά τα απορρίμματά μας: τοξικά απόβλητα, ηλεκτρονικά απόβλητα, παλιοσίδερα, πλαστικά. Συνομιλεί με εργάτες και πολιτικούς, με επιστήμονες και μεσίτες σκουπιδιών, με εφοπλιστές και ακτιβιστές, εξερευνώντας τον αφανή κόσμο της παγκόσμιας διακίνησης αποβλήτων και τα θηριώδη οικονομικά συμφέροντα που τον κυβερνούν.
“Η απάτη είναι το μέλλον”, του Πέτρου Μάρκαρη (εκδόσεις Κείμενα)
Η δολοφονία ενός φύλακα του αρχαιολογικού χώρου της Ελευσίνας ερευνάται από την αστυνόμο Αντιγόνη Φερλέκη και την ομάδα της. Όταν ο φόνος συνδέεται με αρχαιοκαπηλία, η πολιτική ηγεσία της χώρας κινητοποιείται και ο διευθυντής Ασφάλειας Αττικής, Κώστας Χαρίτος, αναλαμβάνει την εποπτεία της επιχείρησης. Η κατεύθυνση της έρευνας όμως αλλάζει όταν φτάνει στα χέρια τους μια επιστολή από τρεις αρχαιολόγους, στην οποία εξηγούν ότι δεν έχουν καμία σχέση με τον φόνο του φύλακα, αλλά απλώς “δανείστηκαν” κάποιες αρχαιότητες από την Ελευσίνα για να κατασκευάσουν, με τη βοήθεια των εργαλείων της τεχνητής νοημοσύνης, πιστά αντίγραφα των κλεμμένων γλυπτών του Παρθενώνα. Μετά από λίγες ημέρες στήνουν τα πρώτα αντίγραφα στον Λυκαβηττό και πείθουν τους υπουργούς Τουρισμού και Πολιτισμού ότι είναι μία ευκαιρία για αύξηση της επισκεψιμότητας αλλά και για πίεση προς την αγγλική κυβέρνηση να επιστρέψει τα γνήσια. Οι δολοφονίες που ακολουθούν όμως περιπλέκουν τα πράγματα και η εμπλοκή προσώπων του εξωτερικού ανατρέπει τη διαλεύκανσή τους.
“Πως να σκέφτεσαι σαν τον Σωκράτη”, του Donald J.Robertson (εκδόσεις Κey Books)
Ο Σωκράτης, ο πιο εμβληματικός φιλόσοφος της αρχαιότητας και θεμελιωτής της δυτικής φιλοσοφικής παράδοσης, αφιέρωσε τη ζωή του στη διδασκαλία της πρακτικής φιλοσοφίας στους πολίτες της Αθήνας. Το Πως να Σκέφτεσαι σαν τον Σωκράτη αποτελεί ένα προσιτό και εμπνευσμένο βιβλίο για τη ζωή και τη σκέψη του μεγάλου Αθηναίου φιλοσόφου, εστιάζοντας στην εφαρμογή των ιδεών του στην καθημερινότητά μας. Ο συγγραφέας Donald J. Robertson μεταφέρει τους αναγνώστες στους δρόμους της αρχαίας Αθήνας, υφαίνοντας μια συναρπαστική αφήγηση για έναν φιλόσοφο που απέρριψε τις υλικές απολαύσεις και παρέμεινε πιστός στις αξίες του, ακόμα και όταν η στάση του αυτή οδήγησε στην καταδίκη και τον θάνατό του. Το έργο αναδεικνύει τη διαχρονική αξία της Σωκρατικής Μεθόδου στη σύγχρονη ζωή. Ως γνωσιακός-συμπεριφορικός ψυχοθεραπευτής, ο Robertson χρησιμοποιεί την εμπειρία του για να αποκαλύψει τις πολλές ομοιότητες μεταξύ των τεχνικών της σύγχρονης ψυχολογίας και της φιλοσοφίας του Σωκράτη. Και έτσι αποδεικνύει ότι οι φιλοσοφικές ιδέες του μεγάλου Έλληνα φιλοσόφου μπορούν να μας καθοδηγούν και να μας ωφελούν διαχρονικά.
“Αντιμέτωποι με τον πόνο των άλλων”, της Σούζαν Σόνταγκ (εκδόσεις Gutenberg)
«Το σοκ συνηθίζεται. Το σοκ ξεθωριάζει». Mε αυτά τα λόγια, η Σούζαν Σόνταγκ αναλύει σε βάθος τι σημαίνει να κοιτάζεις τη φρίκη από μακριά. Πώς επιδρούν μέσα μας οι σκηνές βίας, πολέμου, πόνου που βλέπουμε σε φωτογραφίες και βίντεο; Μας βοηθούν να νιώσουμε τον πόνο των άλλων ή μας κάνουν όλο και πιο απαθείς; Ζούμε «σε έναν κόσμο όπου η φωτογραφία εξυπηρετεί την καταναλωτική χειραγώγηση», λέει η Σόνταγκ. Στο εξαιρετικά επίκαιρο δοκίμιό της αντλεί παραδείγματα από την πολιτική και την Ιστορία. Αναλύει την πολιτική διάσταση των έργων του Γκόγια, ντοκουμέντα από τους δύο Παγκόσμιους πολέμους και φωτογραφίες από τη Ρουάντα, τη Βοσνία, την Παλαιστίνη και την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους, καταδεικνύοντας την τεράστια δύναμη που ασκούν οι εικόνες πάνω μας. Στο Αντιμέτωποι με τον πόνο των άλλων, η Σόνταγκ μάς προειδοποιεί για την ευθύνη που έχουμε οι ίδιοι ως θεατές.
“Yπέροχος Πόλεμος”, της Ευτυχίας Γιαννακάκη (εκδόσεις Ίκαρος)
Μια αινιγματική δημοσιογράφος αναλαμβάνει να γράψει τη βιογραφία μιας διάσημης στιχουργού που έχει αποσυρθεί στο εξοχικό της στην Κινέτα, μαζί με τον άνδρα της και τη μητέρα της. Μερικές ώρες μετά από μια συνάντησή τους ο άνδρας της στιχουργού βρίσκεται νεκρός. Ατύχημα; Αυτοκτονία; Ένοχο οικογενειακό μυστικό; Ο Χάρης Κόκκινος αναλαμβάνει να εξιχνιάσει ένα μυστήριο που αποδεικνύεται πιο περίπλοκο απ’ όσο αρχικά υποθέτει. Για να τα καταφέρει, θα πρέπει να βουτήξει στο σκοτάδι της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, σε αποσιωπήσεις ετών, σε ατομικά και συλλογικά τραύματα που κανείς δεν αντέχει να κοιτάξει κατάματα, αλλά και να γεφυρώσει το επικίνδυνο χάσμα μεταξύ καθήκοντος και επιθυμίας. Οι ανακρίσεις που ακολουθούν εξελίσσονται σε ένα αδυσώπητο κυνήγι φαντασμάτων. Όσα αποκαλύπτουν, ανατρέπουν δραματικά το παρελθόν, τη δυναμική μεταξύ των ηρώων του και, παράλληλα, όλα όσα νόμιζε πως ήξερε ο αναγνώστης. Ένα καθηλωτικό μυθιστόρημα που εξελίσσεται σε μια αγωνιώδη κατάδυση στον ανθρώπινο ψυχισμό, τα οικογενειακά μυστικά και τα αθέατα εγκλήματα της σύγχρονης ιστορίας της χώρας.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.
