Ένα ακόμα ταξίδι σε διαφορετικούς κόσμους. Από την αστυνομική περιπέτεια του δαιμόνιου Φίτζεκ, στην περιπέτεια του εγκεφάλου, σε μία κοινωνική κριτική της εποχής, στο πολύκροτο #MeToo και τις προεκτάσεις του και σε μία φιλοσοφική θεώρηση – προσέγγιση της έννοιας του ερέβους.
“H πρόσκληση”, του Σεμπάστιαν Φίτζεκ (Εκδόσεις Διόπτρα)
Η Μάρλα Λίντμπεργκ αποφασίζει να πάει στη συνάντηση με τους παλιούς συμμαθητές της στις χιονισμένες Άλπεις. Αλλά με το που φτάνει στο απομονωμένο καταφύγιο, συνειδητοποιεί ότι υπάρχει μόνο ένα πράγμα πιο επικίνδυνο από το να φύγει τρέχοντας από εκεί μέσα στην παγωμένη νύχτα: να μην το κάνει. Οι αναμνήσεις της Μάρλα είναι πεντακάθαρες: Το παράξενο μήνυμα που την παρέσυρε σε μια εγκαταλειμμένη μαιευτική κλινική, η σκιά που προσπάθησε να τη σκοτώσει, ο παράξενος σφυριχτός βήχας του ψυχοπαθούς κατά τη διάρκεια της μάχης μέχρι θανάτου. Έπειτα από χρόνια ψυχοθεραπείας, η Μάρλα ξέρει πια ότι όλες αυτές είναι ψευδείς αναμνήσεις. Η Μάρλα πάσχει από προσωπαγνωσία, και ο εγκέφαλός της παίζει παιχνίδια σε συνθήκες πίεσης, οδηγώντας τη σε ψευδαισθήσεις. Η πρόσκληση για μια συνάντηση παλιών συμμαθητών δείχνει αρχικά μια ευκαιρία για ένα ξένοιαστο διάλειμμα. Αλλά στο καταφύγιο την περιμένει μια έκπληξη: χρησιμοποιημένα πιατικά βρίσκονται στο τραπέζι της τραπεζαρίας, το τζάκι είναι αναμμένο, αλλά κανείς δεν είναι εκεί. Η Μάρλα αρχίζει να ψάχνει για τους άλλους. Και τότε το ακούει ξανά: εκείνον τον σφυριχτό βήχα, έξω στο παγωμένο σκοτάδι…
“O εγκέφαλος αυτομεταβάλλεται”, του Norman Doidge (Εκδόσεις Gutenberg)
Μια καινούργια, συναρπαστική επιστημονική μέθοδος, γνωστή ως «νευροευπλαστότητα», ανατρέπει τη μακραίωνη αντίληψη ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος παραμένει αμετάβλητος. Με αυτή την επαναστατική θεώρηση για τη λειτουργία του εγκεφάλου, ο διάσημος γιατρός Νόρμαν Ντόιτζ, MD, μας φέρνει σε επαφή τόσο με τους λαμπρούς επιστήμονες που πρωτοπορούν στη μελέτη της νευροευπλαστότητας όσο και με τους ανθρώπους των οποίων οι ζωές έχουν μεταμορφωθεί μέσα απ’ αυτή.
Το βιβλίο είναι γεμάτο με αληθινές ιστορίες ασθενών που υπέστησαν εγκεφαλικό επεισόδιο και έπρεπε να ξαναμάθουν να μιλούν μέχρι την απίστευτη ιστορία μιας γυναίκας που γεννήθηκε με μισό εγκέφαλο, δηλαδή μόνο με δεξί ημισφαίριο το οποίο έπρεπε να προσαρμοστεί ώστε να λειτουργεί και για τα δύο, προσφέροντάς μας μια βαθύτερη κατανόηση του πολυτιμότερου οργάνου μας.
Μέσα από συναρπαστικά παραδείγματα, το έργο αυτό θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον ανθρώπινο εγκέφαλο, την ανθρώπινη φύση και τις απεριόριστες δυνατότητές μας.
“Kριτική του Θύματος”, του Daniele Giglioli (Εκδόσεις Τόπος)
Το θύµα είναι ο ήρωας του καιρού µας. Το να είσαι θύµα προσδίδει γόητρο, επιβάλλει ακρόαση, υπόσχεται και προωθεί την αναγνώριση, ενεργοποιεί έναν ισχυρό µηχανισµό ταυτότητας, δικαιωµάτων, αυτοεκτίµησης. Ανοσοποιεί έναντι κάθε κριτικής, εγγυάται αθωότητα πέραν οποιασδήποτε εύλογης αµφιβολίας. Πώς θα µπορούσε το θύµα να είναι ένοχο, και µάλιστα υπεύθυνο για κάτι; ∆εν έκανε, του έκαναν. Δεν πράττει, υφίσταται. Στο θύµα συναρθρώνονται έλλειψη και διεκδίκηση, αδυναµία και αξίωση, επιθυµία να έχει και επιθυµία να είναι. Δεν είµαστε αυτό που κάνουµε, αλλά αυτό που υποστήκαµε, αυτό που µπορεί να χάσουµε, αυτό που µας αφαίρεσαν. Εντούτοις ήρθε η ώρα να υπερβούµε αυτό το παραλυτικό παράδειγµα και να ξανασχεδιάσουµε τους όρους της δράσης του υποκειµένου στον κόσµο: ενός υποκειµένου που να είναι εγγυητής του µέλλοντος, όχι του παρελθόντος.
“Το #ΜeΤoo στα Μέσα Επικοινωνίας”, συλλογικό σε επιμέλεια της Λ. Χουλιαράκη (Εκδόσεις Νήσος)
Ο παρών τόμος αποτελεί μια συμβολή στη δημόσια συζήτηση για το #MeToo στην Ελλάδα. Η συζήτηση αυτή, που είναι ήδη πλούσια και γόνιμη σε προβληματισμούς, αποτελεί ένα σύγχρονο κεφάλαιο της ιστορικής πορείας του φεμινιστικού κινήματος στη χώρα μας. Παρότι το #MeToo δεν είναι μόνο μια ιστορία φωνής και επιβίωσης αλλά και σιωπής και αποκλεισμού για ήδη περιθωριοποιημένες κατηγορίες θηλυκοτήτων, όπως έχουν ήδη καταδείξει σχετικές έρευνες, το βασικό επιχείρημα του συλλογικού μας τόμου είναι ότι το κίνημα αυτό υπήρξε καταλύτης στη διαδικασία αναδιαμόρφωσης του δημόσιου λόγου γύρω απ’ τη σεξουαλική βία στην Ελλάδα όπως και στον κόσμο. Κι ενώ ο διάλογος γύρω απ’ το ζήτημα αυτό συνεχίζει να είναι ενεργός, ο ρόλος των μέσων ενημέρωσης δεν έχει εξερευνηθεί επαρκώς. Οι συμμετοχές αυτού του τόμου αποτελούν, λοιπόν, μια πρώτη προσπάθεια να ανοίξει η συζήτηση για τις μιντιακές διαμεσολαβήσεις του #MeToo σε άλλες δυτικές χώρες όπως και στη χώρα μας. Οργανωμένος σε δύο διακριτές ενότητες, αποτελείται αφενός από δοκίμια πάνω στην αγγλοαμερικανική πρόσληψη του #MeToo, και αφετέρου από μια σειρά μελετών για το ελληνικό #MeToo στα ΜΚΔ, στην τηλεόραση και στον Τύπο.
“Αρχιτεκτονική του Ερέβους”, του Ιπποκράτη Ταυλάριου (Εκδόσεις Σαιξπηρικόν)
Η Αρχιτεκτονική του Ερέβους είναι ένα πεζό ποίημα σε τρία μέρη. Μια αποτύπωση ενός νεκρικού τόπου. Μνήμα – Έρως – Θάνατος. Ο ποιητής από ένα ερμητικά κλεισμένο δωμάτιο αναδύεται στα άστρα, βυθίζεται στον γνόφο της θαλάσσης, και από κεί στο όνειρο, στο ποθούμενο πρόσωπο, με έναν πόθο που τον παρασύρει στην μέθη του βυθού… και μοιραία στον πνιγμό. “Καταβασιές σε νεκρικούς τόπους της μνήμης. Νύχτα μόνος στο δωμάτιο. Ακινησία αέναη. Εικόνα μόνιμα εντυπωμένη μια κλειστή πόρτα. Τα σύνορα ως την απέναντι όχθη απροσπέλαστα στην γη του κρεββατιού. Γη, που φυτρώνει ένα αγκάθι στην σάρκα. Γη, χούς και μνήμα. Φωνή ανθρώπου απούσα. Ουράνιος θόλος ένα συνεχές staccato στο ταβάνι των νυχιών του απάνω σκύλου και ο πολυέλαιος που αιωρείται επικίνδυνα πάνω από το κεφάλι μου. Δίπλα μου, δεν κείτεται μια λύκαινα νεκρή. Δεν κείτεται κανείς. Δεν υπάρχει χρόνος, δεν υπάρχει διαφορά φωτός σκότους πείνας δίψας. Παρουσίας, απουσίας. Η μνήμη ψιθυρίζει τον δικό της σκοπό, χωρίς να υπακούει στο μυαλό.”
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.