Την ημέρα που κυκλοφορούσε το βιβλίο του Ντιντιέ Φασέν (καθηγητή κοινωνιολογίας, ιατρού και ανθρωπολόγου), οι πληγές από τη δολοφονία του Κώστα Φραγκούλη ήταν νωπές στη Θεσσαλονίκη. Ήταν ένα παιδί 16 ετών και κατέληξε από πυρά των δυνάμεων της «τάξης». Συνδυάζοντας τα γεγονότα με αυτό το «λογοτεχνικό δοκίμιο» είναι βέβαιο πως δε θα ξεχάσουμε την μνήμη του. Όπως τονίζει κι ο ίδιος ο συγγραφέας πρόκειται για μία έρευνα, για μία διαδικασία που απαιτούσε λεπτούς χειρισμούς, ώστε να κερδίσει την εμπιστοσύνη των άμεσα εμπλεκομένων, αλλά και της κοινής γνώμης.
Ήδη από την πρώτη σελίδα ο Φασέν μας εξιστορεί τι έχει συμβεί. Αυτή τη φορά νεκρός πέφτει ένας άνθρωπος μεγαλύτερος και πάλι όμως από αστυνομικά πυρά. Ο Angelo Gerand είναι ένας «άνθρωπος του ταξιδιού». Ο πειρασμός της παραβατικότητας τον κέρδισε κι έκτοτε ακροβατεί μεταξύ υποτροπής και αποτροπής μην μπορώντας να ισορροπήσει και να ορθοποδήσει. Στη φυλακή βρίσκεται για μία υπόθεση που αφορά την ανανέωση του διπλώματος οδήγησης. Δυστυχώς παίρνει τη λάθος απόφαση, τη λάθος στιγμή και γίνεται ουσιαστικά «θυσία». Τα επεισόδια που αναπτύσσονται κατά κεφάλαια δίνουν οικουμενικό χαρακτήρα στο μήνυμα.
Από την μητέρα, τον πατέρα, την αδελφή, στις αστυνομικούς, τον εισαγγελέα και έννοιες όπως την αλληλεγγύη, την κινητοποίηση, το πένθος. Ακόμα και η αναπαράσταση με μία ευρύτερα παιδαγωγική απόδοση υπάρχει στις σελίδες του βιβλίου. Αντικρουόμενα επιχειρήματα, διαφορετικές οπτικές γωνίες ανάλυσης και μία απόσταση μεταξύ της αληθολογίας και της αλήθειας, που προσπαθεί να αγγίξει ο δημιουργός – ερευνητής. Το μαύρο κουτί μίας δολοφονίας και της μετέπειτα εξέλιξής της, που δίνει την αίσθηση πως υπάρχουν «κλεμμένες» ζωές χωρίς απόδοση δικαιοσύνης.
Σε αυτό το σημείο θεωρώ πολύ σημαντικό να τονίσω πως στο νέο βιβλίο του Άρη Χατζηστεφάνου, «Προπαγάνδα και Παραπληρόφορηση» φιλοξενείται ένα ολόκληρο κεφάλαιο για την Popaganda. Eξηγείται ακριβώς πως λειτουργεί το σύστημα μετά από ένα συμβάν σαν αυτό που καταπιάνεται ο Φασέν. Η συνδυαστική ανάγνωση είναι ικανή να δώσει πειστικές απαντήσεις. Την ώρα που συμβαίνουν όλα αυτά φυσικά η εμπιστοσύνη της κοινωνίας προς τους θεσμούς κλονίζεται. Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός, ότι οι Γάλλοι στις τελευταίες εκλογές στράφηκαν προς τα άκρα και ιδιαιτέρως ανησυχητικό παραμένει το ποσοστό του κόμματος Λε Πεν.
Μέσα από γλαφυρές περιγραφές, ευαίσθητες στιγμές και έναν συγκλονιστικό επίλογο οδηγούμαστε στην αμφισβήτηση, το κριτικό φίλτρο και την απόρριψη κάθε μορφής αυθεντίας. Σε αυτό ακριβώς το σημείο πρέπει να δώσουμε και τα συγχαρητήρια στον Μανώλη Πιμπλή για την εξαιρετική μετάφραση. Στην εποχή μας όλα πρέπει να διερευνώνται σε βάθος και τα κακώς κείμενα να έρχονται στο φως. Αυτή είναι η μοναδική μας ελπίδα, ώστε να βρούμε ξανά τον δρόμο προς τη δικαιοσύνη. Η σιωπηλή ανοχή και το τράβηγμα της κουρτίνας που δηλώνουν φόβο και ατολμία πρέπει να τελειώσουν ως φαινόμενα. Ήρθε η στιγμή να υπερασπιστούμε την αξιοπρέπεια της ανθρώπινης υπόστασης.
