Το εικαστικό δίδυμο των Hypercomf και το σχεδιαστικό δίδυμο των The New Raw είναι οι δημιουργοί με τους οποίους εγκαινιάζει o οργανισμός Polygreen Culture & Art Initiative (PCAI) το πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών και designers στο νησί της Τήλου. To πρόγραμμα Just Go Zero Tilos είναι ένα καινοτόμο εγχείρημα, το οποίο αναπτύσσει λύσεις για την προώθηση της βιωσιμότητας και της κυκλικής οικονομίας. Επίσης, διερευνά στην πράξη τις δυνατότητες της καλλιτεχνικής δημιουργικότητας και τις απτές λύσεις που δύναται να προσφέρει η τέχνη σε ζητήματα σχετικά με την κυκλική οικονομία, τη βιωσιμότητα, την ανακύκλωση και την προστασία του περιβάλλοντος.
Το δημιουργικό έργο των Hypercomf και των The New Raw είναι διαθεματικό και συνδυάζει την έρευνα, τον σχεδιασμό, τη μεθοδολογία και την εκπαίδευση με την καλλιτεχνική πρακτική. Οι δημιουργίες και τα projects τους άπτονται άμεσα ζητημάτων βιωσιμότητας και κυκλικής οικονομίας, ενώ η επαναχρησιμοποίηση και αξιοποίηση υλικών αποτελούν κεντρικές έννοιες στην πρακτική τους. Οι δημιουργοί κατά τη συμμετοχή τους στο artist residency θα έχουν την ευκαιρία να διερευνήσουν το πρόγραμμα κυκλικής οικονομίας που εφαρμόζεται στον νησί, να μελετήσουν την αλυσίδα διαχείρισης και το σύστημα διαλογής και να δημιουργήσουν νέα, πρωτότυπα έργα από μη ανακυκλώσιμα και επαναχρησιμοποιούμενα υλικά, τα οποία συγκεντρώνονται καθημερινά στο Κέντρο Κυκλικής Καινοτομίας της Τήλου.
Οι δύο δημιουργικές ομάδες θα έρθουν, επίσης, σε επαφή με την τοπική κοινότητα καθώς και την ιστορία, τη χειροτεχνία και τις λαογραφικές παραδόσεις του νησιού. Μέσα από open studio days και εκπαιδευτικά εργαστήρια για τους κατοίκους και τα παιδιά του νησιού, θα επιδιώξουν την κατανόηση των οικολογικών ζητημάτων επιστρατεύοντας τις δημιουργικές δυνατότητες και τα εργαλεία που προσφέρει η τέχνη.
«Η τέχνη ως επιστέγασμα τoυ προγράμματος κυκλικής διαχείρισης αποβλήτων»
To πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών του PCAI πραγματοποιείται στο πλαίσιο της συνεργασίας τoυ ομίλου Polygreen με τον Δήμο Τήλου. To Just Go Zero στηρίζεται πάνω σε τρεις βασικούς πυλώνες, οι οποίοι περιλαμβάνουν συλλογή και διαχείριση υλικών καθώς και προγράμματα ενημέρωσης και εκπαίδευσης, και διαμέσου αυτών η Τήλος φιλοδοξεί να γίνει το πρώτο νησί μηδενικών αποβλήτων στην Ελλάδα.
O ιδρυτής και διευθυντής του PCAI και CEO της Polygreen, Αθανάσιος Πολυχρονόπουλος, σημειώνει: «Είμαστε ενθουσιασμένοι καθώς η τέχνη γίνεται επιστέγασμα τoυ ολοκληρωμένου προγράμματος κυκλικής διαχείρισης αποβλήτων που έχουμε αναπτύξει και το οποίο εφαρμόζεται ήδη με πρωτοφανή επιτυχία στο νησί της Τήλου».
«Στόχος του συγκεκριμένου προγράμματος φιλοξενίας καλλιτεχνών είναι να διερευνήσουμε πιθανές περιβαλλοντικές λύσεις με όχημα τη σύγχρονη τέχνη και το design, πάντα σε συνεργασία με την τοπική κοινότητα και με απόλυτο σεβασμό στην ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά της Τήλου», επισημαίνει από την πλευρά της η καλλιτεχνική διευθύντρια του PCAI και επιμελήτρια του residency, Κίκα Κυριακάκου.
Μια πολυμέτωπη σύμπραξη με κοινή αφετηρία και στόχους
Η τριμερής συνεργασία έχει γερές βάσεις: αφενός έχουμε το πολιτιστικό «πιστόνι» του PCAI που εκπληρώνει τους στόχους του μέσω τριών τομέων δραστηριότητας: τη συλλογή έργων τέχνης του, τα πολιτιστικά προγράμματά του και την υποστήριξη που παρέχει σε καλλιτέχνες και καλλιτεχνικές πρωτοβουλίες με κοινό όραμα και ανησυχίες για το περιβάλλον. Το 2019 σχεδιάστηκε το πρώτο πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών του οργανισμού από την κα. Κυριακάκου, ενώ στην επιτροπή αξιολόγησής του συμμετείχαν οι Hans Ulrich Obrist, καλλιτεχνικός διευθυντής Serpentine Galleries, και Krist Gruijthuijsen, διευθυντής του KW Institute. To 2021 o οργανισμός επιλέχθηκε ως official nominator του σημαντικού περιβαλλοντικού βραβείου Earthshot Prize, το οποίο θεσπίστηκε από το Royal Foundation of the Duke and Duchess of Cambride
Και, φυσικά, μετά έχουμε και το… finishing touch των ίδιων των καλλιτεχνών: το στούντιο έρευνας και σχεδιασμού The New Raw με έδρα το Ρότερνταμ, το οποίο ιδρύθηκε το 2015 από τους αρχιτέκτονες Πάνο Σακκά και Φωτεινή Σετάκη, με τη φιλοδοξία να δώσει νέα ζωή σε ό,τι σήμερα θεωρούμε «απόρριμμα» μέσα από τη ρομποτική και τις ψηφιακές μεθόδους σχεδιασμού και κατασκευής. Μέσα από τα έργα τους, οι The New Raw υποστηρίζουν τη βιώσιμη χρήση του πλαστικού και στοχεύουν σε ένα θετικό περιβαλλοντικό και κοινωνικό αποτύπωμα – έργα τα έχουν λάβει μέρος σε πολυάριθμες διεθνείς εκθέσεις και χώρους, μεταξύ άλλων σε Amsterdam Gemeente (NL), Foundation Telefonica, Μαδρίτη (ES), Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο, Αθήνα (GR), Framelab Amsterdam (NL), Gdynia Design Days (PL), Centquatre (FR). Έχουν τιμηθεί με διεθνή βραβεία, όπως το Dezeen Design Award, το Rossana Orlandi Plastic Prize, το Fast Company Award, το Kaldewei Future Design Award, το Energy Globe Award Greece και το Hans Sauer Award.
Από την πλευρά τους, οι Hypercomf είναι μια διεπιστημονική εννοιολογική καλλιτεχνική ταυτότητα, η οποία ερευνά τη σχέση μεταξύ φύσης και πολιτισμού, εξημέρωσης, βιομηχανίας και επιστήμης. Ξεκίνησαν ως ένα πλασματικό προφίλ εταιρείας στην Αθήνα το 2017, ενώ η πρακτική τους αφορά τόσο την έρευνα όσο και την παραγωγή, με κάθε θέμα τους να εμπλουτίζει μια συνεχώς εξελισσόμενη αφήγηση με οργανικούς και ανόργανους πρωταγωνιστές. Αυτή η αφήγηση εκδηλώνεται μέσα από διαθεματικές συνεργασίες και μεθόδους παραγωγής με τη συμμετοχή κοινοτήτων, ενεργοποιήσεις χώρων, πολυμεσικά έργα και πρωτότυπα αντικείμενα βιώσιμου σχεδιασμού. Στα πρόσφατα ολοκληρωμένα έργα τους περιλαμβάνονται το «Benthic Terrazzo», μια βιώσιμη πρωτότυπη σειρά πλακιδίων terrazzo κατασκευασμένη από θαλάσσια απόβλητα, και οι ταινίες μικρού μήκους «Fish Kissed» και «Marine Caves and Benthic Terrazzo», που παρουσιάστηκαν στο «Weather Engines» στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση, καθώς και στο «Colliding Epistemes» στο BOZAR. Επίσης, το «Resonate», μια μετεωρολογική ενεργοποίηση των τηνιακών παραδόσεων ύφανσης και μουσικής στο νησί της Τήνου που υποστηρίζεται από το Stavros Niarchos Foundation Public Humanities Initiative at Columbia University (2020-2021).
