Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου η Ευρώπη γέμισε με καταφύγια. Αμυντικές στρατιωτικές οχυρώσεις σχεδιασμένες για να προστατεύουν ανθρώπους και πολύτιμα υλικά από πτώσεις βομβών, πυροβολικού ή άλλες επιθέσεις.
Μετά την λήξη του πολέμου, οι βαριές αυτές τσιμεντένιες κατασκευές, έγιναν μέρος του τοπίου μαρτυρώντας τη σκοτεινή περίοδο της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Η παρουσία τους όμως φαίνεται να ενέπνευσε πολλούς αρχιτέκτονες, που θέλησαν να τα μετατρέψουν σε βιώσιμους χώρους, κατοικίες ή τόπους συνάντησης ρίχνοντας ζωή και φως στα κάποτε σκοτεινά καταφύγια που έσωσαν ζωές.
Ένα τσιμεντένιο καταφύγιο της εποχής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που χρησιμοποιήθηκε κάποτε για την προστασία των Βρετανών από τις ναζιστικές επιθέσεις, πήρε νέα πνοή από τη σύμπραξη των αρχιτεκτονικών γραφείων Lipton Plant και Corstorphine & Wrigh.
Το Transmitter Bunker τέθηκε σε λειτουργία στις αρχές του 1941 και ήταν μέρος του συστήματος ραντάρ Chain Home του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο ήταν το πρώτο δίκτυο ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης στον κόσμο και διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο κατά τη Μάχη της Βρετανίας. Παροπλίστηκε τελικά το 1956.
Το καταφύγιο 76 τετραγωνικών μέτρων βρίσκεται σε μια λειτουργική φάρμα γαλακτοκομικών προϊόντων στην περιοχή Dorset με εξαιρετική φυσική ομορφιά.
O αρχιτέκτονας Jonny Plant, διευθυντής της Corstorphine & Wright, μαζί με τους μηχανικούς Symmetrys, εργάστηκαν για να διατηρήσουν τον χαρακτήρα της αποθήκης μετατρέποντάς το σε σπίτι.
Έχει ένα μεγάλο σαλόνι που εστιάζει στη θέα σε όλη την ακτογραμμή και εχει τοποθετηθεί ξυλόσομπα για ζεστασιά. Κατά τα άλλα, η εξοχική κατοικία διαθέτει μπάνιο, 2 υπνοδωμάτια και τραπεζαρία.
Εκτός από το μεγάλο νέο τμήμα με τζάμι, το οποίο έχει σκοπό να θυμίζει τις επιθέσεις που δέχτηκε και τις ζημιές που υπέστη από βόμβες, το εξωτερικό του καταφυγίου μοιάζει σε μεγάλο βαθμό όπως πριν και είναι καλυμμένο με πράσινο, κρύβοντας τη δουλειά που έγινε για τη μόνωση και τη στεγανοποίησή του.
«Το πιο δύσκολο μέρος του σχεδιασμού ήταν η λεπτομέρεια για τη διατήρηση του αρχικού εσωτερικού σκυροδέματος καθώς και η μόνωση και στεγανοποίηση του.
Στο τέλος, η μόνη επιλογή ήταν να εκτεθεί πλήρως η δομή του καταφυγίου, να μονωθεί και να αδιαβροχοποιηθεί το κτίριο από το εξωτερικό, και στη συνέχεια να ξαναμπεί στη γη.
Παρά τις προκλήσεις, το πιο σημαντικό πράγμα για εμάς ως σχεδιαστές ήταν να πούμε την ιστορία του The Bunker. Αν είχαμε σοβατίσει και βάψει τους τοίχους, τοποθετούσαμε τυπικά εξαρτήματα και ξύλινα πατώματα, θα είχε χαθεί όλη η αίσθηση του αρχικού κτιρίου.
Είναι επιτακτική ανάγκη όταν μένετε στο The Bunker, να γνωρίζετε ότι μένετε σε ένα καταφύγιο, όχι σε οποιαδήποτε άλλη εξοχική κατοικία και ότι βιώνετε την ιστορία του » αναφέρει ο Plant.
Το παράθυρο που είναι σαν να έχει δημιουργηθεί από «έκρηξη βόμβας» είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό και φέρνει πολύ φυσικό φως.
Ο Plant είπε ότι ήταν μια σημαντική πρόκληση να διαμορφωθεί το άνοιγμα, το οποίο περιελάμβανε τη χρήση μιας μοναδικής δομικής λύσης «για να στηρίξει την οροφή και τους υπόλοιπους τοίχους, καθώς και να επιτρέψει στις νέες υαλοπόρτες να κάθονται απρόσκοπτα στο άνοιγμα».
Το Transmitter Bunker είναι επί του παρόντος διαθέσιμο προς ενοικίαση για σύντομες διαμονές. Οι τιμές ποικίλλουν ανάλογα με την εποχή του χρόνου, αλλά για μια πρόχειρη ιδέα, μας αναφέρθηκαν σχεδόν 1.200 $ για δύο διανυκτερεύσεις τον Μάρτιο του 2024.
Το project Bunker V37 της Lasovsky Johansson Architects έχει σαν στόχο να μετατρέψει ένα δίκτυο εγκαταλελειμμένων στρατιωτικών αποθηκών κατά μήκος της πρώην επικράτειας της Τσεχοσλοβακίας σε χρήσιμους και βιώσιμους χώρους για την κοινότητα.
Δίνοντας νέα πνοή σε αυτές τις ιστορικές κατασκευές Řopík που χτίστηκαν πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι αρχιτέκτονες έχουν εντάξει τα διακριτικά απαλά περιγράμματα που έχουν σχεδιαστεί για να αποτρέπουν τους εισβολείς στο πλαίσιο των φυσικών τοπίων της Τσεχίας και της Σλοβακίας.
Βυθισμένα ανάμεσα σε βουνά, ποτάμια, λίμνες και χωράφια, τα καταφύγια αναβιώνουν περιφερειακές και εθνικές διαδρομές πεζοπορίας, εντάσσονται σε μονοπάτια και χρησιμεύουν ως μέρη διανυκτέρευσης, ορεινά καταφύγια, κόμβοι πληροφοριών, κέντρα δραστηριοτήτων, χώροι συσκέψεων και πολλά άλλα.
Το καταφύγιο Řopík είναι σφυρηλατημένο από οπλισμένο σκυρόδεμα υψηλής ποιότητας με πολύ λίγα ανοίγματα και τοίχους πάχους έως 1,2 μέτρα. Με συνολικό αποτύπωμα 25 τετραγωνικών μέτρων, το εσωτερικό περιορίζεται σε μόλις 8,5 τετραγωνικά μέτρα.
Αυτοί οι αμυδρά φωτισμένοι και στενοί χώροι σχεδιάστηκαν αρχικά για στρατιωτικούς σκοπούς και πρόσφεραν ελάχιστες δυνατότητες για εναλλακτική χρήση.
Σε αντίθεση με τη δημιουργία μιας νέας προσθήκης στο εξωτερικό του καταφυγίου, η πρόταση των Lasovsky Johansson Architects διατηρεί τη μορφή και την ακεραιότητα της δομής, παρεμβαίνοντας με την ανύψωση του πάνω μέρους για να διευρύνει τον εσωτερικό χώρο και να διεισδύσει στο φυσικό φως.
Η υπερήψωχη αυξάνει τη χρησιμοποιήσιμη επιφάνεια έως και 24 τετραγωνικά μέτρα και το ύψος της οροφής αυξάνεται, γεγονός που δημιουργεί χώρο για ύπνο ή πρόσθετο χώρο αποθήκευσης. Το στήριγμα του πυρήνα παραμένει ανέγγιχτο, με τους κεντρικούς φέροντες τοίχους να συνεχίζουν να στηρίζουν το άνω τμήμα.
«Ο στόχος αυτής της μελέτης είναι να επιστήσει την προσοχή στο αχρησιμοποίητο δυναμικό αυτών των αποθηκών, προτείνοντας έναν μετασχηματισμό και μελλοντική χρήση, διατηρώντας παράλληλα την ενδιαφέρουσα μορφή των αποθηκών.
Συνδέοντας αποθήκες μέσα από ένα μονοπάτι δημιουργείται ένα εκπαιδευτικό μονοπάτι με ιστορική επικάλυψη, μια εθνική διαδρομή πεζοπορίας που διασχίζει το όμορφο περιβάλλον της τσεχικής υπαίθρου», σημειώνει η ομάδα σχεδιασμού.
Πηγή: Dezeen, New Atlas, Design Boom
