Το Dezeen σε άρθρο του αναφέρει μια πολύ ωραία ιστορία: ότι το 2019, ο σχεδιαστής Sebastian Errazuriz με έδρα τη Νέα Υόρκη ισχυρίστηκε δημοσίως ότι το 90% των αρχιτεκτόνων θα μπορούσαν να χάσουν τη δουλειά τους λόγω μηχανών.

Η δήλωση αυτή προκάλεσε πολλές αντιδράσεις και πολλοί συνάδελφοί του έπεσαν πάνω του να τον «φάνε».

Ο Errazuriz βέβαια, είχε δίκιο καθώς πλέον με τα διάφορα λογισμικά μετατροπής κειμένου σε εικόνα που υπάρχουν εκεί έξω, όπως το Midjourney, υπάρχει αργά αλλά σταθερά η δυνατότητα να αλλάξει ριζικά ο τρόπος με τον οποίο οι αρχιτέκτονες του σήμερα θα δουλεύουν στο μέλλον.

Η επενδυτική τράπεζα Goldman Sachs έγραψε τον Μάρτιο ότι «η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να αντικαταστήσει το ισοδύναμο 300 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας παγκοσμίως σε όλους τους κλάδους. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι το 37% των εργασιών αρχιτεκτονικής και μηχανικής «θα μπορούσαν να αυτοματοποιηθούν από την τεχνητή νοημοσύνη».

Μια έρευνα που διεξήχθη από την εταιρεία τεχνολογίας σχεδιασμού RevitGods διαπίστωσε ότι το 55% των αρχιτεκτόνων των ΗΠΑ ανησυχούν «μέτρια» για την αντικατάστασή τους από την τεχνητή νοημοσύνη στο μέλλον, με ένα επιπλέον 20% που «ανησυχούν πολύ».

Αλλά δεν συμμερίζονται όλοι την απαισιοδοξία του Errazuriz. Όπως π.χ. ο Phillip Bernstein, καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτονικής του Yale, ο οποίος έχει συγγράψει ένα βιβλίο για την αρχιτεκτονική και την τεχνητή νοημοσύνη.

«Έχω περάσει πολλά χρόνια στο χώρο αυτό και έχω ζήσει πολλές τεχνολογικές αλλαγές στον κλάδο και κάθε φορά υπάρχει αυτός ο προβληματισμός [που υπάρχει σήμερα]. Συνέβη κατά τη διάρκεια του CAD, συνέβη κατά τη διάρκεια του BIM και τώρα συμβαίνει με την Τεχνητή Νοημοσύνη. Με κάποιο τρόπο φαίνεται ότι πάντα επιβιώνουμε από αυτά τα πράγματα», δηλώνει ο Bernstein, προσθέτοντας ότι:

«Τυχαίνει να πιστεύω ότι αυτό που κάνουμε ως αρχιτέκτονες είναι αρκετά περίπλοκο. Στην καλύτερη περίπτωση πρόκειται για τη διαχείριση ενός πολύπλοκου, πολυμεταβλητού προβλήματος και η λήψη μιας σειράς διφορούμενων αποφάσεων που απαιτούν συμβιβασμούς, και δεν πιστεύω ότι θα φτάσουμε σε ένα μοντέλο που μπορεί να κάνει ακόμη και το 10% αυτού στο ορατό μέλλον».

«Η τεχνητή νοημοσύνη θα μας απελευθερώσει από την επανάληψη και θα μας επιτρέψει να επικεντρωθούμε σε πράγματα με προστιθέμενη αξία για την κοινωνία εξασφαλίζοντας χρόνο στις πιο δημιουργικά ανταποδοτικές πτυχές της αρχιτεκτονικής», τονίζει η συνιδρυτής και διευθύνουσα σύμβουλος του LookX, η Wanyu He.

«Η τρέχουσα μεθοδολογία θα αλλάξει ριζικά, αλλά δεν πρόκειται να αντικατασταθεί. Εκείνο που θα βελτιωθεί είναι η παραγωγικότητα καθώς θα έχουμε περισσότερο χρόνο και χώρο για να σχεδιάζουμε», επισημαίνει με την σειρά του ο επιστημονικός συνεργάτης του Harvard Graduate School of Design και συνιδρυτής του ArchiTAG, George Guida, αποφαινόμενος ότι η τεχνολογία δεν θα αντικαταστήσει τους αρχιτέκτονες.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη θα φέρει το τέλος ενός ολόκληρου επαγγέλματος;

«Μήπως η Τεχνητή Νοημοσύνη θα φέρει και το τέλος ενός ολόκληρου επαγγέλματος, αυτού των αρχιτεκτόνων;», αναρωτιέται με την σειρά του στον Guardian ο Ολιβερ Γουέινραϊτ.

Η Wanyu He παραδέχεται ότι χρησιμοποιεί σχεδόν αποκλειστικά Τεχνητή Νοημοσύνη για το σχεδιασμό και την κατασκευή των κτιρίων του γραφείου της. Μάλιστα, έφτιαξε ένα ολόκληρο σύμπλεγμα ξενοδοχείων 500 δωματίων με αυτό το λογισμικό, το οποίο, όπως λέει, το σχεδίασε μέσα σε λίγα λεπτά, σύμφωνα με τις οδηγίες που της δόθηκαν. Ένα λογισμικό εξαιρετικά χρήσιμο και λειτουργικό το οποίο δεν περιορίζεται στο σχεδιασμό της εμφάνισης του κτιρίου, αλλά σχεδιάζει επίσης και τις σωληνώσεις, τα υλικά, ακόμη και την καλύτερη θέση για να τοποθετηθούν σε όλα τα δωμάτια οι πρίζες.

Πώς έφτασε ως εκεί η κινέζα αρχιτέκτονας όμως; Η «επιφοίτηση» τής ήρθε όταν επέστρεψε στην Κίνα για να επιβλέψει την κατασκευή του Χρηματιστηρίου του Σεντζέν, το οποίο είχε σχεδιάσει το γραφείο του διάσημου ολλανδού αρχιτέκτονα Ρεμ Κολχάας:

«Ο σχεδιασμός και η διαδικασία της κατασκευής ήταν τόσο παραδοσιακά και δεν είχαν καμία έμπνευση, ή εφευρετικότητα», λέει η ίδια, προσθέτοντας ότι λίγο αργότερα είδε το AlphaGo, ένα πρόγραμμα Τεχνητής Νοημοσύνης, να κερδίζει για πρώτη φορά άνθρωπο στο κινέζικο παιχνίδι Go, το 2016. Τότε ήταν που αποφάσισε να φτιάξει και εκείνη ένα πρόγραμμα Τεχνητής Νοημοσύνης που να εργάζεται με αλγοριθμικό σχεδιασμό.

Περισσότεροι από 50.000 αρχιτέκτονες σε όλη την Κίνα χρησιμοποιούν ήδη το Xkool, ενώ μια αγγλόφωνη εκδοχή του, το LookX, ήδη είναι έτοιμη και διατίθεται.

«Το πρόβλημα με εμάς τους αρχιτέκτονες είναι ότι κολλάμε πολύ με την εικόνα. Ομως η πιο επαναστατική αλλαγή είναι σε έναν πιο πεζό τομέα: στην αυτοματοποίηση όλου του πακέτου, από τα αρχικά σχέδια ως την κατασκευή. Με όρους στρατηγικής σκέψης και ανάλυσης σε πραγματικό χρόνο, η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ήδη πολύ μπροστά από τον άνθρωπο και τις δυνατότητές του. Κι αυτό μπορεί να είναι το τελευταίο καρφί στο φέρετρο ενός επαγγέλματος που ήδη περνάει πολύ δύσκολα», επισημαίνει ο Νιλ Λιτς, συγγραφέας του βιβλίου «Η Αρχιτεκτονική στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης» (Architecture in the Age of Artificial Intelligence).

Η εταιρεία «ZHA» της Ζάχα Χαντίντ, με επικεφαλής πλέον τον Πάτρικ Σουμάχερ, χρησιμοποιεί και αυτή την Α.Ι. και συγκεκριμένα το πρόγραμμα Midjourney για να δημιουργήσει επιλογές. «Δεν χρειάζεται καν να κάνεις πολλά. Δείχνεις τα σχέδια ακατέργαστα στον πελάτη και ξεκινάτε από εκεί. Το φως, η σκιά, η γεωμετρία, η συνοχή, η αίσθηση της βαρύτητας και της τάξης είναι τόσο ισχυρά στοιχεία σε αυτά τα σχέδια», τονίζει με νόημα ο Σουμάχερ.

Τελικά όμως ο προαναφερθείς φόβος, είναι όντως ορατός για τους νέους αρχιτέκτονες;

«Θέλω να πιστεύω ότι με τη Τεχνητή Νοημοσύνη διευρύνουμε το έργο των αρχιτεκτόνων και δεν τους αντικαθιστούμε», λέει ο νορβηγός προγραμματιστής Καρλ Κρίστιανσεν, ο οποίος δημιούργησε το 2016 το πολυ-εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης Spacemaker, το οποίο αγόρασε η Autodesk το 2021 για 240 εκατομμύρια δολάρια.

«Είναι αδύνατον να προβλέψουμε το μέλλον, αλλά το μόνο βέβαιο είναι ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι εδώ για να μείνει», καταλήγει το άρθρο του Guardian.