Ήταν σε εκείνες τις μοναχικές διακοπές μου στην Ανάφη, που όσοι με ξέρουν καλά γνωρίζουν πόσο με επηρέασαν και όσοι δεν είναι ενήμεροι το έμαθαν μέσω του Olafaq, όταν έκανα για πρώτη φορά ωτοστόπ. Ήταν σούρουπο, όταν ανέβηκα στον κεντρικό δρόμο, αφήνοντας πίσω την σκηνή μου στην παραλία του Ρούκουνα με προορισμό την Χώρα του νησιού. Απ’ το ύψωμα που βρισκόμουν φαινόταν η κάθοδος του ήλιου δίπλα απ’ τον Κάλαμο, τον επιβλητικό μονόλιθο της Ανάφης, ο ουρανός είχε εκείνη την ροζ απόχρωση, οι γυμνοί βράχοι του τοπίου μετατρεπόντουσαν σε χρυσάφι και εγώ είχα χάσει για λίγα λεπτά το τοπικό λεωφορείο. Έτσι, υπήρχαν δύο επιλογές: περπάτημα ή ωτοστόπ.

«Ξέμεινες και εσύ ε; Όλο και κάποιον θα βρούμε να μας πάρει» μου είπε ένας άγνωστος τύπος – γνωστή φυσιογνωμία απ’ την παραλία. Αφού κάναμε ένα τσιγάρο και ανταλλάξαμε τυχαίες κουβέντες, από δύο γίναμε τέσσερις, και ένα Opel Corsa ανταποκρίθηκε στην επέκταση του χεριού μας που έδειχνε την κατεύθυνση της Χώρας. Στριμωχτήκαμε, γελάσαμε, γνωριστήκαμε, φτάσαμε εκεί που θέλαμε και χωρίσαμε για να τραβήξει ο καθένας την πορεία του στα Κυκλαδίτικα σοκάκια.

Μετά από αυτό, ανοίχτηκε μπροστά μου ένας νέος τρόπος μετάβασης από ένας μέρος σε κάποιο άλλο. Το ωτοστόπ εκείνες τις ημέρες έγινε «συνήθεια», με άκρως γοητευτικές ιστορίες να προκύπτουν απ’ τις σύντομες διαδρομές. Από τότε δεν έχει ξανά χρειαστεί να κάνω ωτοστόπ, αλλά τώρα που το σκέφτομαι, όσο γράφω αυτές τις γραμμές, δεν είναι η ανάγκη που θα σε φέρει σε αυτό, αλλά η επιλογή.

Φυσικά και μπορεί να χρειαστεί να κάνεις το γνωστό «σήμα» με το χέρι, κάποια στιγμή στην ζωή σου, παίρνοντας όλα τα ρίσκα που αυτό φέρνει μαζί του, αλλά το να επιλέξεις να μοιραστείς την διαδρομή με κάποιον άγνωστο στον δρόμο, είναι αυτό που θα σε φέρει, ίσως, πιο κοντά στην κοσμοθεωρία του hitchhiking.

Σχεδόν όπου και να βρίσκεσαι, κάποιο δημόσιο μέσο μεταφοράς θα υπάρχει για να χρησιμοποιήσεις, αλλά το ωτοστόπ είναι ένας άμεσος τρόπος να γνωρίσεις νέους ανθρώπους – όχι απαραίτητα να τους κάνεις φίλους σου, να νιώσεις αυτό το υπέροχο συναίσθημα της αλληλεγγύης γιατί κάποιος σε «μάζεψε» απ’ τον δρόμο, να έχεις έναν συνταξιδιώτη/συνοδοιπόρο στην διαδρομή, και τέλος, να φτάσεις στον προορισμό σου με έναν πιο οικονομικό τρόπο.

Βέβαια, πολλές φορές θα ακούσεις χαρακτηρισμούς όπως «τζαμπατζής» κτλ, αλλά ο σωστός hitchhiker δεν το κάνει για τα λεφτά. «Το κρατάει αληθινό». Μην σε αποθαρρύνουν αυτές οι στερεοτυπικές αρλούμπες. Άλλωστε, αυτός που θα σταματήσει για να πάρει έναν ταξιδιώτη που κάνει ωτοστόπ, είναι αυτής της φιλοσοφίας ή τέλος πάντων, δεν θα σε αντιμετωπίσει εχθρικά.

Προφανώς και εγκυμονούν κίνδυνοι, ειδικά αν είσαι και γυναίκα. Με τις γυναικοκτονίες να μαστίζουν και τα πατριαρχικά πρότυπα να κυριαρχούν, ίσως ποτέ δεν θα υπάρξει «άνεση» για ένα ωτοστόπ. Ποια θα μπορέσει να το κάνει απερίσκεπτα; Και γι’ αυτό σε αυτές τις περιπτώσεις, καλό είναι να μην είναι «καμία μόνη» (και σε αυτό το επίπεδο). Γενικότερα βέβαια, κάνοντας ωτοστόπ με παρέα, έχεις περισσότερες πιθανότητες να αποτρέψεις κάποια αλλόκοτη, επικίνδυνη, άβολη συμπεριφορά στα όρια του «κοίτα με έναν μαλάκα που έμπλεξα».

Οπότε, αφού πάρεις την απόφαση για ωτοστόπ και πριν βγεις στον δρόμο για την σχετική αναζήτησή σου, φρόντισε για τα εξής:

• Να επιλέξεις τον πιο πολυσύχναστο δρόμο, αποφεύγοντας σκοτεινά σημεία, δρομάκια και κακόφημες περιοχές.
• Να έχεις κάνει ένα προσχέδιο της διαδρομής. Αν είσαι τόσο vintage άνθρωπος, μπορείς να έχεις μαζί σου έναν χάρτη, αλλά περισσότερη αξιοπιστία θα σου προσφέρουν τα Google Maps.
• Να σταθείς σε ένα ευδιάκριτο σημείο του δρόμου και όχι σε κάποια κλειστή στροφή όπου κάποιο διερχόμενο αμάξι μπορεί να σε παρασύρει. Σκοπός είναι τα αυτοκίνητα να σε εντοπίσουν από μακριά, γιατί τελευταία στιγμή δύσκολα κάποιος θα σταματήσει.
• Να έχεις χαρούμενη συμπεριφορά, γενικότερα ως άνθρωπος, αλλά και πιο συγκεκριμένα, όταν κάνεις ωτοστόπ. Σπάνια θα σταματήσει κάποιος αν δει κάποιον hitchhiker σκυθρωπό και εκνευρισμένο.
• Εκτός απ’ το χαμόγελο σου λοιπόν, να φοράς ανοιχτόχρωμα ρούχα για να μπορούν τα αυτοκίνητα να σε διακρίνουν εύκολα. Επίσης, οι ενδυματολογικές σου επιλογές να είναι άμεσα συγχρονισμένες με τις καιρικές συνθήκες, καθώς το να κάνεις ωτοστόπ π.χ. το καλοκαίρι, μπορεί να διαρκέσει και μία ώρα μέσα στον καυτό ήλιο.
• Να είσαι ομιλητικός μέσα στο αμάξι, προσπαθώντας να επικοινωνήσεις με τον οδηγό. Σκοπός είναι να δημιουργηθεί ένα ευχάριστο κλίμα ανάμεσα σας και να νιώσετε αμφότεροι πως βρίσκεστε σε safe zone.
• Απέφυγε τα αυστηρά χρονοδιαγράμματα, παραμένοντας «θετικός» με ευχάριστη αύρα. Αν πιέσεις καταστάσεις, πιθανόν, να δημιουργηθεί άγχος και εκνευρισμός.

Τέλος, αν νιώθεις έτοιμος/έτοιμη να μπεις στην φιλοσοφία του ωτοστόπ και να βάλεις το παράσημο του hitchhiking στην περιπετειώδη ζωή σου, μπορείς να χρησιμοποιήσεις και μια «φόρμουλα» που έχει ήδη δοκιμαστεί με επιτυχία από αρκετό κόσμο. Πρόκειται για το “Share the Ride”, ένα γκρουπ στο Facebook, όπου εκεί μέσω post μπορείς να ενημερώσεις πως έχεις κάποια κενή θέση να παραχωρήσεις σε όποιον ενδιαφέρεται για να πάει για παράδειγμα στον Βόλο από Αθήνα ή να δηλώσεις πως σε ενδιαφέρει να φύγεις από Πάτρα και να καταλήξεις Γιάννενα.

Ανακαλύπτοντας αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα κοινότητα «σύγχρονων» hitchhiker, σκέφτηκα πως αυτός ο οργανωμένος – και λιγότερο seventies – τρόπος, μπορεί να δημιουργήσει μία νέα σχετική τάση και άνθρωποι που έχουν φόβους να κάνουν ωτοστόπ, μπορούν να νιώσουν όλα αυτά που προσφέρει η διαδικασία.

Έτσι, επικοινώνησα με την Χριστίνα Παρπούλα, την βασική admin και δημιουργό της ομάδας “Share the Ride”, για να μου λύσει κάποιες απορίες. Και νομίζω πως την επόμενη φορά που θα αποφασίσω να ταξιδέψω μόνος μου, θα το ποστάρω στο γκρουπ πρώτα.

– Πώς προέκυψε η ιδέα για την δημιουργία του Facebook γκρουπ;

Προέκυψε από έρωτα…Το 2009, είχα σχέση εξ αποστάσεως και ανεβοκατεβαίναμε Θεσσαλονίκη – Αθήνα κάθε Σαββατοκύριακο για να δούμε ο ένας τον άλλον. Ένα σαββατοκύριακο σκέφτηκα πως θα ήθελα παρέα στη διαδρομή γιατί ήταν πέντε ώρες οδήγηση να κατέβω Αθήνα. Έβαλα λοιπόν μία ανάρτηση στο προσωπικό μου προφίλ στο Facebook, αλλά μετά σκέφτηκα να αυξήσω τις πιθανότητες να βρω κάποιον να κάνουμε τη διαδρομή μαζί φτιάχνοντας μία σχετική ομάδα. Την ονόμασα “Share the ride ;)”. Fun fact: δεν άλλαξε ποτέ το όνομα από τότε.

– Εξασφαλίζεται με κάποιον τρόπο, με κανόνες, η ασφάλεια των επιβατών;

Η ομάδα είναι μία πλατφόρμα όπου μπορούν ταξιδιώτες να έρθουν σε επαφή με άλλους ταξιδιώτες και να ταξιδέψουν παρέα. Δυστυχώς, η ομάδα δε μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια των διαδρομών το οποίο είναι κάτι το οποίο αναφέρεται στην περιγραφή της ομάδας (σε σημείο που φαίνεται πριν καν κάποιος μπει μέσα). Ζητάμε από όλους να είναι προσεκτικοί κατά την αναζήτηση και επιλογή συνταξιδιωτών. Η επιλογή γίνεται με τα κριτήρια του κάθε μέλους.

– Ποιες ανθρώπινες και κοινωνικές ανάγκες μπορεί να καλύψει το “Share the ride” αλλά και το hitchhiking γενικότερα;

Πέρα από το τη βασική ανάγκη του να πάει κάποιος από το σημείο Α στο σημείο Β, ταξιδεύοντας με κάποιον άλλον, καλύπτει την ανάγκη για παρέα, την ανάγκη για προσφορά, και στον διαμοιρασμό εξόδων. Επίσης, κάτι πολύ βασικό που έχει προσφέρει η ομάδα είναι λύση σε όλους εκείνους που θέλουν να μετακινηθούν με το κατοικίδιο τους που δεν επιτρέπονται σε πολλά μέσα μαζικής μεταφοράς. Τέλος, καλύπτεται και η ανάγκη του εθελοντισμού μιας και πλέον η διαχείριση γίνεται από ομάδα εθελοντών και όχι μόνο από εμένα.

– Ποια είναι η ανταπόκριση απ’ τα μέλη του group που έχουν χρησιμοποιήσει μια «κοινή διαδρομή»; Και γιατί κάποιος να επιλέξει να ταξιδέψει με αυτόν τον τρόπο;

Για πολύ καιρό δεν είχα feedback, για να είμαι ειλικρινής. Δε μου έδινε και κανένας αναφορά για το αν ταξίδεψε ή όχι. (γέλια) Ο ρόλος μου ήταν μόνο να διαχειρίζομαι την ομάδα. Καταλάβαινα πως λειτουργεί επειδή έβρισκα συνταξιδιώτες στις δικές μου διαδρομές και επίσης έβλεπα τα μέλη να αυξάνονται και να συνεχίζουν να ανεβάζουν αναρτήσεις ξανά και ξανά. Όταν τελικά πήρα feedback, ήταν μόνο θετικό! Έμαθα για νέες φιλίες, για όμορφες εμπειρίες, για εξοικονόμηση χρημάτων. Τρελαίνομαι να ακούω τέτοιες ιστορίες! Ζεσταίνουν την καρδιά μου.

– Θα μπορούσε το “Share the ride” να γίνει εφαρμογή στα κινητά;

Έχει περάσει από το μυαλό μου στο παρελθόν, και από το μυαλό πολλών μελών. Παράλληλα με τη λειτουργία του γκρουπ, έχω δει κατά καιρούς να εμφανίζονται κάποιες εφαρμογές. Δυστυχώς, καμία δε φάνηκε να άντεξε στο χρόνο. Πιστεύω πως ο λόγος της επιτυχίας του “Share the ride” είναι πως τόσος κόσμος έχει ήδη λογαριασμό στο Facebook. Και πως μπορεί κάποιος να κάνει μία ανάρτηση ή να ψάξει μία διαδρομή κάνοντας μία απλή αναζήτηση σε μία εφαρμογή που ήδη έχει στο κινητό του, χωρίς να χρειάζεται να κατεβάσει ακόμη μία. Επίσης, ο περισσότερος κόσμος θα χρησιμοποιήσει την ομάδα μία με δύο φορές τον χρόνο. Λίγοι είναι αυτοί που ταξιδεύουν συστηματικά. Θα κρατούσες εσύ μία έξτρα εφαρμογή στο κινητό σου για κάτι που χρησιμοποιείς τόσο σπάνια; Ενώ στο Facebook μπαίνουν οι περισσότεροι καθημερινά. Για αυτόν τον λόγο, δεν υπάρχει για την ώρα κάποιο πλάνο να γίνει η ομάδα εφαρμογή, αλλά επειδή ο αυθορμητισμός με χαρακτηρίζει, μην παραξενευτείς αν το δεις και αυτό κάποια στιγμή. (γέλια)

– Υπάρχουν και αντίστοιχες δράσεις στο εξωτερικό;

Γνωρίζω το BlaBlaCar αλλά δεν το έχω χρησιμοποιήσει ποτέ. Σίγουρα θα υπάρχουν κι άλλες αντίστοιχες δράσεις, δεν μπορεί. Μπορεί;!

– Η δική σου πρώτη εμπειρία σε μοίρασμα διαδρομής/hitchhiking ποια είναι;

Η πρώτη ήταν εντός Θεσσαλονίκης. Όταν κάναμε ωτοστόπ (τι φανταστική λέξη) έξω από το σχολείο για να κατέβουμε από το Πανόραμα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Ήρθε η ώρα λοιπόν να το μάθει η μαμά μου! (γέλια) Ε, από τότε δε σταμάτησα. Κάνω ακόμη όταν μου δίνεται η ευκαιρία και μεταφέρω και άλλους που κάνουν. Στα νησιά να δεις! Και έχω τόσες ιστορίες… Όρεξη να έχεις να ακούς!

 

[Χρήσιμα links με διάφορες πληροφορίες]

Hitchwiki: the Hitchhiker’s guide to Hitchhiking
Hitchhiking – Travel guide at Wikivoyage
What’s Tramprennen? – Tramprennen