Ένα προνομιακό αλλά με αποθηκευτικό πρόβλημα αποτέλεσμα του να είσαι μέλος μιας οικογένειας που αγαπούσε το ωραίο για πολλές γενιές είναι ότι κάποια στιγμή έρχεσαι αντιμέτωπος με πακτωλό κειμηλίων. Το σπίτι της μητέρας μου ήταν γεμάτο ράφια με πορσελάνες, ποτήρια κρασιού από χαραγμένο κρύσταλλο και ασημικά που πήρε η προγιαγιά μου σαν δώρα στον γάμο της. Τι τιμή να είσαι ο διαχειριστής αυτών των αρχαιοτήτων – και επίσης τι μπελάς.
Είναι μπελάς γιατί η παράδοση θέλει πράγματα όπως η πορσελάνη και το κρύσταλλα του γάμου να χρησιμοποιούνται μόνο σε «ειδικές περιστάσεις», πράγμα που για τους περισσότερους ανθρώπους μεταφράζεται ως «ποτέ». Όλοι πλέον έχουμε τα σκεύη μας από το Ikea ή το Habitat για καθημερινή χρήση με αποτέλεσμα η πανέμορφη μας πορσελάνη να βαριέται αραχτή σε κάποιο ντουλάπι ή ράφι και να μαζεύει σκόνη, παρά το γεγονός ότι είναι τόσο ωραία και τόσο ευαίσθητη. Και αν καταφέρουμε να βρείτε μια ευκαιρία να τη χρησιμοποιήσουμε, υπάρχει η ταλαιπωρία του καθαρισμού της γιατί όλοι λένε ότι δεν πρέπει να τα περάσει ούτε απ’ έξω από το πλυντήριο πιάτων.
Ήρθε, λοιπόν, εκείνη η στιγμή που αυτό θα αλλάξει. Ήρθε η ώρα να πάρουμε μια βαθιά ανάσα, να αποδεχθούμε την παροδικότητα των πάντων (ακόμη και τη δική μας) και απλά να αρχίσουμε να χρησιμοποιούμε τις φανταχτερές μας πορσελάνες.
Είναι τεράστια σπατάλη ομορφιάς να κρατάμε τα πιο όμορφα πράγματα μακριά από τα μάτια μας, μακριά από τα πάρτι, το φαγητό και τους ανθρώπους που αγαπάμε, μόνο και μόνο επειδή φοβόμαστε ότι θα τα χάσουμε -κάτι που θα συμβεί έτσι κι αλλιώς.
Μου πήρε λίγο χρόνο για να καταλήξω σε αυτή τη στάση. Έχουμε κειμήλια μόνο επειδή οι οικογένειές μας φρόντισαν για αυτά και αισθανόμαστε την ευθύνη να τα διατηρήσουμε και να τα διασφαλίσουμε στις μελλοντικές γενιές ώστε με τη σειρά τους να τα απολαύσουν. Μόνο που δεν συμβαίνει πλέον έτσι. Κανείς δεν τα απολαμβάνει πλέον. Η ιεροτελεστία του σερβιρίσματος έχει διαμορφωθεί σε μία casual, χαλαρή διαδικασία είτε μεταξύ φίλων είτε στα οικογενειακά τραπέζια. Το μίνιμαλ, ενίοτε χρωματιστό, ντιζάιν έχει πάρει κεφάλι. Τα λουλουδάκια της πορσελάνης και το χρυσό φινίρισμα προκαλούν έως και κριντζάρισμα στους μιλένιαλς και στους μεταγενέστερους. Ίσως, όμως, από την άλλη, να τους γοητεύουν ως μεμοραμπίλια μιας άλλης, εντελώς διαφορετικής ζωής από τη δική τους. Μιας ζωής που η διάρκεια ήταν ταυτόσημη με την ύλη και τα πράγματα φτιάχνονταν «για πάντα».
Το αναλώσιμο δεν είχε αρραβωνιαστεί την ταχύτητα και το φασόν δεν έδινε τον ρυθμό της ζωής. Η κάθε στιγμή που περνούσε έπαιρνε τη θέση της στην κυψέλη των αναμνήσεων, δεν γινόταν ένας πολτός από αποσπασματικές, ατελείωτες φράσεις και emojis. Και ένα σπασμένο κρύσταλλο 100 ετών ήταν απώλεια -είχε τερματίσει το μεγάλο του ταξίδι στον χρόνο.
Βέβαια, το κύρος της πορσελάνης και η μεγαλοπρέπεια του κρύσταλλου Βοημίας έχουν δικαίως συνδυαστεί με γιορτές και φιέστες μεγαλύτερες από τη ζωή. Μόνο που δεν υπάρχει μεγαλύτερη μεγαλύτερη φιέστα από την ίδια τη ζωή που περνάει.
Είναι τεράστια σπατάλη ομορφιάς να κρατάμε τα πιο όμορφα πράγματα μακριά από τα μάτια μας, μακριά από τα πάρτι, το φαγητό και τους ανθρώπους που αγαπάμε, μόνο και μόνο επειδή φοβόμαστε ότι θα τα χάσουμε -κάτι που θα συμβεί έτσι κι αλλιώς.
Το θέμα με την ιδιοκτησία ωραίων πραγμάτων είναι ότι μια μέρα θα φύγουμε από τον μάταιο τούτο κόσμο. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να ενδυθούμε τη ματαίωση και να τρώμε μόνο από χάρτινα πιάτα -το αντίθετο. Να απολαύσουμε όλα τα ωραία όσο είμαστε ακόμα στη γη. Ένας φίλος μου υπενθύμισε αυτή την απλή σκέψη. Αγόρασε ένα πανέμορφο σερβίτσιο από vintage πορσελάνες με γαλάζιο περίγραμμα και ζωγραφισμένες μανόλιες στη μέση, και έστρωσε το τραπέζι με αυτό το σερβίτσιο σε ένα καθημερινό δείπνο που είχαμε προγραμματίσει ένα βράδυ Τρίτης. Τώρα, πλέον, το χρησιμοποιεί για να σερβίρει κεφτεδάκια και ροκφόρ τις βραδιές που μαζευόμαστε να δούμε ταινίες. Το ίδιο έκανε και μία φίλη, που ως οικοδέσποινα σε μεσημεριανό τραπέζι στην αυλή, έβγαλε την πορσελάνινη σαλατέρια με το σκέπασμα. Εμπνεύστηκα τρελά και έφερα στο φως τις ασημένιες πιατέλες που κληρονόμησα και τα κρυστάλλινα σκεύη κερνώντας τους φίλους μου πατατάκια σερβιρισμένα από τα καλύτερα κειμήλια της οικογένειάς μου. Επίσης, τα βάζω και στο πλυντήριο πιάτων. Ό,τι είναι να πάθουν θα το πάθουν.
Δεν υπάρχει τίποτα πιο τιμητικό για την οικογενειακή παράδοση από την καθημερινή υπενθύμισή της μέσω της προίκας που μας άφησε.
