«Όχι καλέ, σιγά μην κάνω το πάρτι στο σπίτι! Σε κάνα παιδότοπο θα πάμε». «Πας καλά; Να μου γκρεμίσουν το σπίτι;». «Μια χαρά θα είναι εκεί! Θα λιώσουν στο τραμπολίνο και το βράδυ θα ξεραθούν στον ύπνο». «Στον ίδιο παιδότοπο θα κάνουμε και φέτος το πάρτι. Είναι οργανωμένοι. Άσε που έχει και χώρο να καθόμαστε άνετα όσο θα παίζουν». Αυτές, και μερικές ακόμα, είναι ατάκες που ακούγονται έξω από το σχολείο, όταν οι γονείς αφήνουν τα παιδιά τους το πρωί, και στις πλατείες τα απογεύματα. Είναι η περίοδος που οι προσκλήσεις για παιδικά πάρτι μοιράζονται σε ρυθμούς αντίστοιχους με εκείνους των ‘90s, όταν κατέβαινες Μοναστηράκι με τον ηλεκτρικό και σε περίμεναν μια σειρά από παιδιά με flyers στα χέρια για πάρτι στο +Soda και το U-Matic.
Από τότε έχουν αλλάξει πολλά. Τα συγκεκριμένα μεγάλα night clubs είναι μέρος της αθηναϊκής λήθης, flyers γενικότερα δεν κυκλοφορούν -πέρα από εξαιρέσεις- και τα παιδικά πάρτι έχουν μεταφερθεί σε παιδότοπους, δημόσια πάρκα και δημιουργικά κέντρα απασχόλησης παιδιών. Μαζί με την χορευτική ηλεκτρονική μουσική, χάθηκαν και τα σπιτικά παιδικά πάρτι. Φυσικά, δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους, αλλά και τα δύο διαμορφώθηκαν μέσα από κοινωνικές αλλαγές που άλλαξαν τον τρόπο ζωή μας. Τώρα, θα επικεντρωθούμε στον εξαφανισμένο πύργο από κεφτεδάκια που έφτιαχνε η μάνα μας ή, ακόμα καλύτερα, η γιαγιά μας.
Αναμνήσεις από παιδικά πάρτι σε σπίτια
Σίγουρα, αυτοί που είμαστε 30+, έχουμε αναμνήσεις από παιδικά πάρτι σε σπίτια. Όπως τώρα, έτσι και τότε, τα παιδικά πάρτι ήταν το highlight της σχολικής χρονιάς. Ως παιδί περίμενες με ανυπομονησία να σου φέρει ο Δημήτρης, ο Χίργκεν, ο Γιώργος, η Αννέτα, η Ζωή, η Σμαράγδα, οποιοσδήποτε συμμαθητής/συμμαθήτριά σου, την πρόσκληση για το πάρτι του. Σε περίπτωση που είχες μείνεις «εκτός», πένθος*. Διαφορετικά, χοροπηδούσες από την χαρά σου.
*Γονείς, με ποια λογική δεν καλείτε 1-2-3 παιδιά από μια ολόκληρη τάξη στο πάρτι; Έχετε σκεφτεί τη ματαίωση που μπορεί να βιώσει ένα παιδί και τι επιπτώσεις μπορεί να έχει; Είναι προτιμότερο να καλέσετε τη μισή τάξη, παρά να κλείσετε την πόρτα στα μούτρα ενός παιδιού, γιατί περί τέτοιας κίνησης μιλάμε.
Χαιρόσουν γιατί θα πήγαινες στο σπίτι του φίλου/της φίλης σου. Επιτέλους -αν δεν σας είχε δοθεί η δυνατότητα νωρίτερα- θα έβλεπες το δωμάτιό και τα παιχνίδια του/της. Μπορεί να έμπαινες και στην ντουλάπα με τα ρούχα την ώρα που θα παίζατε κρυφτό, ποιος ξέρει. Θα δοκίμαζες τον καναπέ στο σαλόνι: «Α! Τι ωραίος! Πιο αναπαυτικός από τον δικό μας». Θα ανακάλυπτες κάθε γωνία του σπιτιού του/της, τρέχοντας με φωνές, όταν θα παίζατε κάτι που οι μεγάλοι δεν καταλάβαιναν τι είναι. Θα δοκίμαζες την μαγειρική της μητέρας του/της, γιατί μην γελιόμαστε, οι μανάδες αναλάμβαναν σχεδόν τα πάντα, δυστυχώς ή ευτυχώς. Κάθε σπίτι, με αυλή, μπαλκόνι ή χωρίς, αποτελούσε χώρο για εξερεύνηση και «κατάκτηση».
Αφήστε ένα παιδί ελεύθερο μέσα σε ένα κατάστημα IKEA και δείτε το αποτέλεσμα. Θα δοκιμάσει κάθε καρέκλα και κάθε καναπέ, θα ανοίξει όλα τα ντουλάπια στις κουζίνες, θα επεξεργαστεί διάφορα διακοσμητικά, θα τρέχει ανεξέλεγκτα ανακαλύπτοντας συνεχώς νέα πράγματα. Αυτό ήταν το παιδικό πάρτι σε σπίτι. Και οι μπόμπες. Και τα τυροπιτάκια. Και τα πατατάκια. Και οι γιρλάντες HAPPY BIRTHDAY. Η τούρτα εννοείται. Και το μετά. Την στιγμή που γυρνούσες σπίτι με διαφορετικά ερεθίσματα από αυτά που έχεις συνηθίσει. Είχες ζήσει για λίγο στον κόσμο κάποιου άλλου, κάποιας άλλης, και το επεξεργαζόσουν όλο το βράδυ μέχρι να σε πάρει ο ύπνος. Μπορεί για διάφορους λόγους να μην είχες περάσει καλά, αλλά το πάρτι που τελείωσε ήταν μια ξεχωριστή εμπειρία από τις υπόλοιπες.
Οι «πυλώνες» των παιδικών πάρτι
Σαφώς, μιλάμε για τους γονείς και κυρίως για τις μητέρες. Αυτές ήταν -και παραμένουν- ο βασικός διοργανωτής ενός παιδικού πάρτι. Παλαιότερα, οι μπαμπάδες δεν ασχολιόντουσαν και πολύ, γενικότερα. Φυσικά αγαπούσαν, δεν αναιρούμε αυτό που ένιωθαν, αλλά δεν ήξεραν πως να το εκφράσουν και να το μεταδώσουν στα παιδιά. Ήταν εκεί, ως «στήριγμα» για όλα, αλλά όχι για να αναλάβουν την διακόσμηση του σπιτιού για το πάρτι. Ούτε θα καθόντουσαν μπροστά στον φούρνο με τις ώρες να βγάζουν τα ταψιά με τα σφολιατοειδή και τις πίτσες. Επίσης, δεν θα έτρεχαν μόνοι τους στα μαγαζιά για να πάρουν τα απαραίτητα «περιφερειακά»: τις χρωματιστές χαρτοπετσέτες, τα μπαλόνια (αυτά θα τα φούσκωναν), τα κεράκια της τούρτας και όλα τα υπόλοιπα που θα έδιναν απόχρωση παιδικού πάρτι στο σπίτι. Οι μπαμπάδες που θα σηκωθείτε από την καρέκλα για ένσταση και όσοι/όσες πείτε «Ο μπαμπάς μου δεν ήταν έτσι», να σας πω ότι ούτε ο δικός μου ήταν -αν θυμάμαι καλά- αλλά δεν μιλάμε για τις εξαιρέσεις.
Με το πέρασμα των χρόνων, ευτυχώς, η Ελληνίδα μάνα χειραφετήθηκε. Πήρε την ζωή στα χέρια της, ξεκίνησε να φροντίζει περισσότερο τον εαυτό της -όχι μόνο στις γιορτές και στα καλέσματα- και απαίτησε από την κοινωνία να την σέβεται σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας. «Χαζή είμαι να τα αναλάβω όλα εγώ; Είναι δουλειά του παιδότοπου», λένε πλέον συχνά και καλά κάνουν.
Γιατί ενώ μπορεί να υπάρχει μια αίσθηση ανεξαρτησίας, αποτέλεσμα της διεκδίκησης δικαιωμάτων, πολλοί πατεράδες δεν αλλάζουν ούτε πάνα στο παιδί τους -σίγουρα ξέρετε και εσείς μερικούς «απ’ αυτούς».
Με τους ρυθμούς της ζωής να αλλάζουν και να επιταχύνουν ολοένα και περισσότερο, οι εργατοώρες -γιατί περί δουλειάς πρόκειται- που απαιτούνται για να στηθεί ένα παιδικό πάρτι σε σπίτι είναι προνόμιο λίγων. Μέσα στον πανικό και τον χαμό της ημέρας, οι γονείς με δυσκολία βρίσκουν χρόνο να δουν το παιδί τους, πόσω μάλλον να υποδεχθούν ένα τσούρμο παιδιά στο σπίτι και το σαββατοκύριακο να πάει «χαμένο» καθαρίζοντας και τακτοποιώντας.
Τους καταλαβαίνω γιατί και εγώ γονιός είμαι. Όταν «ανοίγεις» το σπίτι σου σε άλλους, μετά έρχονται οι επιπτώσεις της επιλογής που έκανες. Μπορεί να βρεις, μήνες μετά, κάτω από τον καναπέ ένα ζελεδάκι, να λερωθεί ο καναπές με μαγιονέζα, να έχει πατημασιές ο τοίχος, να, να, να. Και πλέον, εκτός από χρόνο, δεν υπάρχουν και λεφτά. Κάποτε οι γονείς μας μπορεί με σχετική ευκολία να αντικαθιστούσαν κάτι που έσπασε ή χάλασε κατά την διάρκεια ενός παιδικού πάρτι. Τώρα; Με 800€ μισθό ή με 50€ στην τσέπη πριν το τέλος του μήνα, πώς να ανταπεξέλθεις στα έξοδα που θα προκύψουν, να καλύψεις τα «σπασμένα»; Δύσκολα τα πράγματα.
Το κόστος ενός παιδικού πάρτι
Ξεκινάμε με το βασικό, την τούρτα, όπου ο μέσος όρος είναι περίπου στα 55€ -με ζαχαρόπαστα, σχεδόν διπλασιάζεται η τιμή. Συνεχίζουμε με το δώρο για το παιδί σου, που ξεκινάει από 30€ (συνήθως) και “sky is the limit”. Για τα είδη μιας χρήσης (ποτήρια, πιάτα, πιρουνάκια, κουταλάκια κλπ) θα χρειαστείς περίπου 20€ και για τα διακοσμητικά (γιρλάντες, σημαιάκια και οτιδήποτε μπορείς να φανταστείς) υπολόγισε άλλο ένα 30αρι. Μέχρι στιγμής μετράμε 135€ και έχουμε ξοδέψει μόνο για τα βασικά που δεν είναι αρκετά.
Στο φαγητό το θέμα περιπλέκεται γιατί εξαρτάται από το σύνολο των ατόμων που θα καλέσεις. Από τη μια έχεις την δυνατότητα να παραγγείλεις 2-3 XXL πίτσες, αυτές που θα μπορούσαν να τις κρατάνε δύο διανομείς, με τις τιμές να κυμαίνονται μεταξύ 22€ έως 30€ έκαστος, και από την άλλη μπορείς να αναλάβεις εξ ολοκλήρου το μενού. Σε αυτή την περίπτωση, υπολόγισε πως από την κάρτα σου θα εξαφανιστούν κοντά στα 100€.
Το μίνιμουμ λοιπόν που θα ξοδέψεις είναι 235€. Σου περισσεύουν; Όχι. Θα τα διαθέσεις; Με κάποιον τρόπο, ναι. Δεν θα μπαλώσεις τρύπες, πιθανόν να δανειστείς, να αναλάβει ο νονός/η νονά κάτι από όλα αυτά, να συνεισφέρει γενικότερα η οικογένεια (παππούδες, γιαγιάδες, θείες, θείοι), αλλά όπως και να ‘χει θα πάρεις τη μεγάλη απόφαση να κάνεις πάρτι στο παιδί σου.
Πέρα όμως από το κόστος της διοργάνωσης, υπάρχει και κάτι που δεν κοστολογείται αλλά «χρεώνεται» ακριβά: ο χρόνος και ο κόπος για την προετοιμασία του σπιτιού και την επαναφορά του μετά το πάρτι. Έτσι, οι συνθήκες θα σε οδηγήσουν σε έναν παιδότοπο ή σε κάποιον άλλον χώρο γενικότερα, πάντα εκτός σπιτιού.
Οι χώροι εκτός σπιτιού
Πάρκα: Μπορεί στην Αθήνα να μην έχουμε πολλά μεγάλα δημόσια πάρκα, ωστόσο, όσα έχουμε, αρκετοί γονείς τα εκμεταλλεύονται -με την καλή έννοια. Μια βόλτα αν κάνετε, είτε σε πάρκα ή πλατείες γειτονιάς είτε σε μεγαλύτερα (βλ. Άλσος Βεΐκου, Αττικός Άλσος, Πεδίον του Άρεως, Μπαρουτάδικο κλπ), θα δείτε σίγουρα 2-3 παιδικά πάρτι να διοργανώνονται ταυτόχρονα. Τα πάρκα προσφέρουν χώρο στο παιδιά να τρέξουν, να έρθουν σε επαφή με την φύση, να παίξουν σε κούνιες και στους γονείς να πάρουν κάποιες «ανάσες» εκτός σπιτιού. Φροντίστε όμως στο τέλος να μην αφήσετε πίσω σας σκουπίδια.
Κόστος: δωρεάν
Παιδότοποι: Υπάρχουν τουλάχιστον 4-5 σε κάθε δήμο και όλοι τους έχουν αυτό που θέλουν τα παιδιά: τραμπολίνο, τσουλήθρα και πισίνα με πολύχρωμα μπαλάκια. Η πλαστικούρα για κάποιον λόγο δεν ενοχλεί τα παιδιά και στο τέλος θα είναι ξεθεωμένα, ιδρωμένα, έτοιμα να τα βάλετε για ύπνο και να δείτε την αγαπημένη σας σειρά με ησυχία. Προσωπικά, δεν μου αρέσουν καθόλου, τους θεωρώ βαρετούς (ακόμα και με σκεπτικό παιδιού, αν μπορώ να το κάνω πλέον με επιτυχία) και αισθάνομαι πως οι γονείς που τους επιλέγουν το κάνουν γιατί δεν θέλουν να ασχοληθούν περισσότερο με το πάρτι. Είναι η εύκολη λύση, δεν τους κατηγορώ, μπορεί και εγώ του χρόνου να το προτείνω, όμως αυτή την στιγμή δεν είναι καν στις επιλογές μου για το πάρτι της Α.
Κόστος: εξαρτάται από τον αριθμό των παιδιών, αλλά υπολογίστε κάπου μεταξύ 350 και 500€
Κέντρα δημιουργικής απασχόλησης: Ξέρετε, αυτά που έχουν παιδαγωγούς και νέους που βγάζουν κάποιο χαρτζιλίκι απασχολώντας παιδιά. Ζωγραφική, θεατρικές δραστηριότητες (έτσι τις λένε, καμία σχέση δεν έχουν), χορό, χειροτεχνίες, μπορεί να γίνουν και τίποτα πειράματα φυσικής, οτιδήποτε θεωρείται «δημιουργικό», που ίσως δώσει κάποιο ερέθισμα στο παιδί να αναπτύξει δεξιότητες. Εν τω μεταξύ, τα παιδιά τρέχουν όλη μέρα σε δραστηριότητες. Αθλητισμός, χορός, γυμναστική, εικαστικά, δεύτερες γλώσσες, τα πάντα. Οπότε δε νομίζω πως χρειάζονται ακόμα μια δραστηριότητα την οποία θα ονομάσουμε «πάρτι». Δεν είναι.
Κόστος: εξαρτάται από τον αριθμό των παιδιών, αλλά υπολογίστε κάπου μεταξύ 400 και 550€
Θα γίνουν ξανά παιδικά πάρτι σε σπίτια;
Με τις υπάρχουσες συνθήκες, δεν θεωρώ πως τα παιδικά πάρτι θα επιστρέψουν στον χώρο που αγαπήθηκαν. Όχι σύντομα τουλάχιστον, καθώς δεν ευνοεί η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Δεν ξέρω αν η κυβέρνηση έχει κάποιο voucher -τύπου Kids Party Pass- στο μανίκι της και περιμένει να το ανακοινώσει λίγο πριν τις επαναληπτικές εκλογές τον Ιούνιο, αλλά έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η ζωή μας, από διάφορους παράγοντες, τα σπίτια αποτελούν «άβατο» και σηκώνουν πολυκοσμία.
Σίγουρα η πραγματοποίηση ενός παιδικού πάρτι εκτός σπιτιού είναι και μία «τάση», αντίστοιχη με τα Baby Shower που είναι προεόρτια της γέννησης και τα Gender Reveal όπου ανακοινώνεται το φύλο του παιδιού. Παρόλα αυτά, η αλλαγή του «τοπίου» προέκυψε μέσα από κοινωνικές αλλαγές και όχι τόσο λόγω εμπορευματοποίησης προσωπικών στιγμών στα social media.
Φέτος, όπως και πέρυσι, το πάρτι για τα γενέθλιά της Α. θα το κάνουμε σε εξωτερικό χώρο. Σε ένα όμορφα διαμορφωμένο περιβάλλον που μπορεί να υποστηρίξει μια τέτοια εκδήλωση μέσα στο πράσινο. Τα παιδιά θα περάσουν όμορφα, εμείς (γονείς-φίλοι-συγγενείς) θα χαλαρώσουμε και το σπίτι θα παραμείνει απείραχτο. Για του χρόνου, βλέπουμε. Έτσι όπως έχουν αλλάξει όλα, μπορεί στα 9 της να θέλει μονοήμερη με τις φίλες της στην Τήνο.