Μέχρι και πριν ένα μήνα, κάθε πρωί με το άνοιγμα του κινητού μου μέχρι και το βράδυ που θα έκλεινα τα δεδομένα και το Wi-Fi, ανά τακτά χρονικά διαστήματα λάμβανα ειδοποιήσεις από ειδησεογραφικά site, προσφορές από ηλεκτρονικά καταστήματα, από εφαρμογές των social media -οι οποίες έκριναν ότι δεν πρέπει να χάσω την τάδε δημοσίευση ή φωτογραφία, αλλά και για ανεξόφλητους λογαριασμούς πληρωμής. Με εξαίρεση τις τελευταίες, οι υπόλοιπες ειδοποιήσεις απλά με ωθούσαν στο άνοιγμα του κινητού και πολύ σύντομα κατέληγα να καταναλώνω όσο περισσότερο περιεχόμενο άντεχα, χαραμίζοντας τον -πενιχρό- ελεύθερο χρόνο και την ενέργειά μου. Από τα stories στο Instagram και τη ροή στη κεντρική σελίδα του Facebook, μέχρι ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό ειδήσεων, δε πατούσα το πλαϊνό μεγάλο κουμπί της συσκευής αν δεν ένιωθα τον κορεσμό από τις εκατοντάδες πληροφορίες. Πριν καλωσορίσουμε το 2024, απενεργοποίησα όλες τις περιττές ειδοποιήσεις, καταφέρνοντας να μειώσω την ημερήσια παραμονή μου στην οθόνη του κινητού.
Από τότε, σταμάτησε να με νοιάζει αν θα έχανα την «επική παρτάρα» στο Σύνταγμα ή εκείνο το «φανταστικό event» στο Γκάζι και άρχισα να επικεντρώνομαι περισσότερο στις δικές μου ανάγκες και επιθυμίες, χωρίς να νιώθω τύψεις μήπως χάνω μία σημαντική εμπειρία την οποία θα βίωναν ένα -όχι αμελητέο- ποσοστό των διαδικτυακών μου φίλων. «Αν δε το ξέρεις, πώς θα νιώσεις τύψεις ή αγχος», μπορεί να διερωτηθήκατε. Μα ακριβώς αυτός είναι ο σκοπός και κάπως έτσι άρχισα να απολαμβάνω ουσιαστικά τον προσωπικό μου χρόνο.
Ναι, κατάφερα να «περνώ και μόνη μου καλά, να τα καταφέρνω μια χαρά», χωρίς να επηρεάζομαι διαρκώς από το FOMO. Μάλιστα, πρόσφατα ανακάλυψα ότι αυτή -η αντίθετη ουσιαστικά- κατάσταση, ονομάζεται JOMO.
JOMO [joh moh], ουσιαστικό.
Συντομία από το “joy of missing out” και αντώνυμο του FOMO. Είναι η χαρά της απουσίας. Το να αισθάνεσαι ικανοποιημένος με το να μένεις μέσα και να αποσυνδέεσαι ως μια μορφή αυτοφροντίδας.
Το FOMO [Fear of Missing Out] τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ένα κοινό φαινόμενο, “κυριεύοντας” εμάς και τη καθημερινότητά μας. Σε μία συνεχή προσπάθεια να ακολουθούμε τις τάσεις και να είμαστε μέσα στα πράγματα ώστε να συμβαδίζουμε με τους κοινωνικούς κύκλους (διαδικτυακούς και μη), καθώς και να μη νιώθουμε “εκτός”, προσπαθούμε να βρισκόμαστε σε πολλά μέρη ταυτόχρονα, αλλιώς χάνουν κάτι. Πρόκειται για ένα είδος κοινωνικού άγχους, «με το FOMO, το βλέμμα του ατόμου είναι στραμμένο στο τι κάνουν οι άλλοι, αντί να είναι πλήρως παρόν εκεί που βρίσκεται αυτή τη στιγμή», εξηγεί η Cathy Sullivan-Windt, Ph.D, ψυχολόγος με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και ιδρύτρια του Συμβουλευτικού Κέντρου Νέες Συνδέσεις.
Μία διακοπή από τα social media φέρνει το FOMO ή το JOMO;
Στις 4 Οκτωβρίου 2021, δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο “αποσυνδέθηκαν” από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όταν η Meta αντιμετώπισε μια τεχνική βλάβη που είχε ως αποτέλεσμα την εξάωρη διακοπή λειτουργίας του Facebook, του Instagram και του WhatsApp.
Τις επόμενες δύο ημέρες, οι ερευνητές ζήτησαν από τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να μοιραστούν τις συναισθηματικές τους εμπειρίες. Μετά από τη καταγραφή τους, διαπίστωσαν ότι, πολλοί άνθρωποι ήταν αγχωμένοι από την απώλεια πρόσβασης, αλλά υπήρχαν και αρκετοί που ένιωσαν ανακούφιση καθώς και άλλα θετικά συναισθήματα, δηλαδή… JOMO!
Άλλες έρευνες σχετικά με τις εμπειρίες των ανθρώπων που αποσυνδέονται σκόπιμα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, διαπίστωσαν ότι με το JOMO νιώθουν ότι ανακτούν τον έλεγχο της ζωής τους. Για αυτούς, η αποσύνδεση, σηματοδοτεί μία επιλογή τρόπου ζωής, όπως η αυτοφροντίδα ή η υιοθέτηση άλλων υγιεινών συνηθειών. Μάλιστα, αρκετοί από τους ερωτηθέντες πιστεύουν ότι ήταν πιο δημιουργικοί και παραγωγικοί όταν αποσυνδέονταν, όπως είπε ένας εξ’ αυτών:
Από το φόβο του να χάσεις κάτι, να βιώσεις τη χαρά του να χάσεις κάτι. Δεν χρειάζεται να είμαι παντού, δεν χρειάζεται να είμαι με όλους και δεν χρειάζεται να γνωρίζω τα πάντα. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να είναι δύσκολα για το μυαλό μου μερικές φορές, καθώς θέλει να συγκρίνει και να με πείσει ότι θα έπρεπε να είμαι σε άλλα μέρη αλλά εδώ και να κάνω κάτι καλύτερο.
«Το JOMO είναι να μπορείς να είσαι στο εδώ και τώρα», δήλωσε ο Tali Gazit, αναπληρωτής καθηγητής πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan του Ισραήλ, στη Washington Post, τονίζοντας τη σημασία του «να μπορείς να απολαμβάνεις αυτό που κάνεις τώρα χωρίς να κοιτάς αριστερά και δεξιά και να ζηλεύεις ή να αγχώνεσαι μήπως χάσεις κάτι». Όταν έχουμε συνεχώς τα δεδομένα μας ανοιχτά και μεγάλο μέρος των ειδοποιήσεων ενεργοποιημένες, είναι πιο εύκολο να υπάρξει απόσπαση της προσοχής μας και χάσουμε την εστίαση και τη συγκέντρωσή μας, αυτό μπορώ σίγουρα να σας το επιβεβαιώσω. Ωστόσο, δε σας συμβουλεύουμε να προχωρήσετε στη πλήρη “αποσύνδεσή” σας από το διαδικτυακό κόσμο, η σύνδεση είναι, επίσης, απαραίτητη.
«Το να αγκαλιάζετε το “missing out” δεν σημαίνει ότι πρέπει να κόψετε τις συνδέσεις ή να αυτοαπομονωθείτε», δήλωσε στη Washington Post, ο Chris Barry, καθηγητής ψυχολογίας στο Washington State University. «Αντίθετα, πρόκειται για το να αποσυνδέεσαι σκόπιμα και να δίνεις στον εαυτό σου χρόνο για να επαναφορτιστείς», συμπληρώνει. Μπορεί να μας είναι δύσκολο να “μείνουμε εκτός” έστω και για λίγες ώρες από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πιστεύοντας ότι χάνουμε ευκαιρίες ή μέρος των σημαντικών γεγονότων, όμως είναι σημαντικό να το κάνουμε ακόμα κι αν πιέσουμε τον εαυτό μας. Όπως τον εκπαιδεύσαμε στη πλήρη σύνδεση με το διαδικτυακό κόσμο, το ίδιο μπορούμε να κάνουμε μέχρι να έρθει η κατάκτηση της μερικής αποσύνδεσης. Με αυτό τον τρόπο, θα μάθουμε να εκτιμούμε τον περιορισμένο και πολύτιμο χρόνο μας καθώς και τον αξιοποιούμε προς όφελός μας. Θα έχετε την ευκαιρία να εστιάσετε με ουσιαστικό τρόπο στα δυνατά και αδύναμα σημεία σας και επομένως να αναπτύξετε την ικανότητα της λήψης καλύτερων αποφάσεων για εσάς. Ναι, με το JOMO μπορείτε να οδηγηθείτε στη προσωπική ανάπτυξη και ευημερία.
Πώς να εξασκήσετε το JOMO στην καθημερινότητά σας
Η εξάσκηση του JOMO στην καθημερινή ζωή έχει να κάνει με το να θέτετε τα συναισθήματα και τα όνειρά σας σε προτεραιότητα, και παράλληλα να νοιάζεστε λιγότερο για το τι σκέφτονται οι άλλοι για εσάς. Αντί να λέτε «ναι» σε όλα και σε όλα, ξεκινήστε κάνοντας στον εαυτό σας τις ακόλουθες ερωτήσεις: Είναι κάτι που πραγματικά θέλω να κάνω ή το κάνω απλώς από φόβο μήπως χάσω κάτι; Μήπως σπαταλάω το χρόνο μου και μένω στάσιμος; Ικανοποιώ τις δικές μου ανάγκες και επιθυμίες;
- Μη δίνεις το παρόν σε κάθε πάρτι και εκδήλωση. Εκ των πραγμάτων δε γίνεται να σου αρέσουν όλα. Διάλεξε βάσει της διάθεσης και των προτιμήσεών σου, δε χρειάζεται να παραστείς κάπου επειδή απλά σε κάλεσε ο κύκλος σου.
- Μην αγοράζετε συνεχώς τα ρούχα που είναι στις τάσεις. Ναι, θα πάρεις περισσότερα like αν φορέσεις το τάδε παντελόνι, αλλά αν δε πρόκειται να το ξαναβάλεις ή “αιμορραγήσει” ο τραπεζικός σου λογαριασμός, απλά δεν έχει νόημα να το αγοράσεις. Μην αφήνεις τις τάσεις να καθορίζουν το στιλ σου.
- Μην πηγαίνεις σε όποιο μαγαζί είδες ως πρόταση σε κάποιο story ή σε βίντεο στο TikTok. Μερικά είναι απλά χορηγούμενα ή αποκτούν δημοφιλία επειδή ξαφνικά πηγαίνουν όλοι. Αυτό δε σημαίνει ότι αξίζουν και τον κόπο.
- Μη προβαίνεις στην απόκτηση καινούργιου κινητού ή άλλης ηλεκτρονικής συσκευής, επειδή την «έχουν όλοι». Αν λειτουργεί η παλιά και είσαστε πραγματικά ικανοποιημένος/ η, δε τη χρειάζεσαι πραγματικά.
Με πληροφορίες από το The Conversation και τη Washington Post
✥ Δείτε επίσης: FoMO: Η βασανιστική επιθυμία να παραμένεις συνεχώς συνδεδεμένος με το τι κάνουν οι άλλοι
Μέχρι και πριν ένα μήνα, κάθε πρωί με το άνοιγμα του κινητού μου μέχρι και το βράδυ που θα έκλεινα τα δεδομένα και το Wi-Fi, ανά τακτά χρονικά διαστήματα λάμβανα ειδοποιήσεις από ειδησεογραφικά site, προσφορές από ηλεκτρονικά καταστήματα, από εφαρμογές των social media -οι οποίες έκριναν ότι δεν πρέπει να χάσω την τάδε δημοσίευση ή φωτογραφία, αλλά και για ανεξόφλητους λογαριασμούς πληρωμής. Με εξαίρεση τις τελευταίες, οι υπόλοιπες ειδοποιήσεις απλά με ωθούσαν στο άνοιγμα του κινητού και πολύ σύντομα κατέληγα να καταναλώνω όσο περισσότερο περιεχόμενο άντεχα, χαραμίζοντας τον -πενιχρό- ελεύθερο χρόνο και την ενέργειά μου. Από τα stories στο Instagram και τη ροή στη κεντρική σελίδα του Facebook, μέχρι ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό ειδήσεων, δε πατούσα το πλαϊνό μεγάλο κουμπί της συσκευής αν δεν ένιωθα τον κορεσμό από τις εκατοντάδες πληροφορίες. Πριν καλωσορίσουμε το 2024, απενεργοποίησα όλες τις περιττές ειδοποιήσεις, καταφέρνοντας να μειώσω την ημερήσια παραμονή μου στην οθόνη του κινητού.
Από τότε, σταμάτησε να με νοιάζει αν θα έχανα την «επική παρτάρα» στο Σύνταγμα ή εκείνο το «φανταστικό event» στο Γκάζι και άρχισα να επικεντρώνομαι περισσότερο στις δικές μου ανάγκες και επιθυμίες, χωρίς να νιώθω τύψεις μήπως χάνω μία σημαντική εμπειρία την οποία θα βίωναν ένα -όχι αμελητέο- ποσοστό των διαδικτυακών μου φίλων. «Αν δε το ξέρεις, πώς θα νιώσεις τύψεις ή αγχος», μπορεί να διερωτηθήκατε. Μα ακριβώς αυτός είναι ο σκοπός και κάπως έτσι άρχισα να απολαμβάνω ουσιαστικά τον προσωπικό μου χρόνο.
Ναι, κατάφερα να «περνώ και μόνη μου καλά, να τα καταφέρνω μια χαρά», χωρίς να επηρεάζομαι διαρκώς από το FOMO. Μάλιστα, πρόσφατα ανακάλυψα ότι αυτή -η αντίθετη ουσιαστικά- κατάσταση, ονομάζεται JOMO.
JOMO [joh moh], ουσιαστικό.
Συντομία από το “joy of missing out” και αντώνυμο του FOMO. Είναι η χαρά της απουσίας. Το να αισθάνεσαι ικανοποιημένος με το να μένεις μέσα και να αποσυνδέεσαι ως μια μορφή αυτοφροντίδας.
Το FOMO [Fear of Missing Out] τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ένα κοινό φαινόμενο, “κυριεύοντας” εμάς και τη καθημερινότητά μας. Σε μία συνεχή προσπάθεια να ακολουθούμε τις τάσεις και να είμαστε μέσα στα πράγματα ώστε να συμβαδίζουμε με τους κοινωνικούς κύκλους (διαδικτυακούς και μη), καθώς και να μη νιώθουμε “εκτός”, προσπαθούμε να βρισκόμαστε σε πολλά μέρη ταυτόχρονα, αλλιώς χάνουν κάτι. Πρόκειται για ένα είδος κοινωνικού άγχους, «με το FOMO, το βλέμμα του ατόμου είναι στραμμένο στο τι κάνουν οι άλλοι, αντί να είναι πλήρως παρόν εκεί που βρίσκεται αυτή τη στιγμή», εξηγεί η Cathy Sullivan-Windt, Ph.D, ψυχολόγος με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και ιδρύτρια του Συμβουλευτικού Κέντρου Νέες Συνδέσεις.
Μία διακοπή από τα social media φέρνει το FOMO ή το JOMO;
Στις 4 Οκτωβρίου 2021, δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο “αποσυνδέθηκαν” από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όταν η Meta αντιμετώπισε μια τεχνική βλάβη που είχε ως αποτέλεσμα την εξάωρη διακοπή λειτουργίας του Facebook, του Instagram και του WhatsApp.
Τις επόμενες δύο ημέρες, οι ερευνητές ζήτησαν από τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να μοιραστούν τις συναισθηματικές τους εμπειρίες. Μετά από τη καταγραφή τους, διαπίστωσαν ότι, πολλοί άνθρωποι ήταν αγχωμένοι από την απώλεια πρόσβασης, αλλά υπήρχαν και αρκετοί που ένιωσαν ανακούφιση καθώς και άλλα θετικά συναισθήματα, δηλαδή… JOMO!
Άλλες έρευνες σχετικά με τις εμπειρίες των ανθρώπων που αποσυνδέονται σκόπιμα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, διαπίστωσαν ότι με το JOMO νιώθουν ότι ανακτούν τον έλεγχο της ζωής τους. Για αυτούς, η αποσύνδεση, σηματοδοτεί μία επιλογή τρόπου ζωής, όπως η αυτοφροντίδα ή η υιοθέτηση άλλων υγιεινών συνηθειών. Μάλιστα, αρκετοί από τους ερωτηθέντες πιστεύουν ότι ήταν πιο δημιουργικοί και παραγωγικοί όταν αποσυνδέονταν, όπως είπε ένας εξ’ αυτών:
Από το φόβο του να χάσεις κάτι, να βιώσεις τη χαρά του να χάσεις κάτι. Δεν χρειάζεται να είμαι παντού, δεν χρειάζεται να είμαι με όλους και δεν χρειάζεται να γνωρίζω τα πάντα. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να είναι δύσκολα για το μυαλό μου μερικές φορές, καθώς θέλει να συγκρίνει και να με πείσει ότι θα έπρεπε να είμαι σε άλλα μέρη αλλά εδώ και να κάνω κάτι καλύτερο.
«Το JOMO είναι να μπορείς να είσαι στο εδώ και τώρα», δήλωσε ο Tali Gazit, αναπληρωτής καθηγητής πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan του Ισραήλ, στη Washington Post, τονίζοντας τη σημασία του «να μπορείς να απολαμβάνεις αυτό που κάνεις τώρα χωρίς να κοιτάς αριστερά και δεξιά και να ζηλεύεις ή να αγχώνεσαι μήπως χάσεις κάτι». Όταν έχουμε συνεχώς τα δεδομένα μας ανοιχτά και μεγάλο μέρος των ειδοποιήσεων ενεργοποιημένες, είναι πιο εύκολο να υπάρξει απόσπαση της προσοχής μας και χάσουμε την εστίαση και τη συγκέντρωσή μας, αυτό μπορώ σίγουρα να σας το επιβεβαιώσω. Ωστόσο, δε σας συμβουλεύουμε να προχωρήσετε στη πλήρη “αποσύνδεσή” σας από το διαδικτυακό κόσμο, η σύνδεση είναι, επίσης, απαραίτητη.
«Το να αγκαλιάζετε το “missing out” δεν σημαίνει ότι πρέπει να κόψετε τις συνδέσεις ή να αυτοαπομονωθείτε», δήλωσε στη Washington Post, ο Chris Barry, καθηγητής ψυχολογίας στο Washington State University. «Αντίθετα, πρόκειται για το να αποσυνδέεσαι σκόπιμα και να δίνεις στον εαυτό σου χρόνο για να επαναφορτιστείς», συμπληρώνει. Μπορεί να μας είναι δύσκολο να “μείνουμε εκτός” έστω και για λίγες ώρες από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πιστεύοντας ότι χάνουμε ευκαιρίες ή μέρος των σημαντικών γεγονότων, όμως είναι σημαντικό να το κάνουμε ακόμα κι αν πιέσουμε τον εαυτό μας. Όπως τον εκπαιδεύσαμε στη πλήρη σύνδεση με το διαδικτυακό κόσμο, το ίδιο μπορούμε να κάνουμε μέχρι να έρθει η κατάκτηση της μερικής αποσύνδεσης. Με αυτό τον τρόπο, θα μάθουμε να εκτιμούμε τον περιορισμένο και πολύτιμο χρόνο μας καθώς και τον αξιοποιούμε προς όφελός μας. Θα έχετε την ευκαιρία να εστιάσετε με ουσιαστικό τρόπο στα δυνατά και αδύναμα σημεία σας και επομένως να αναπτύξετε την ικανότητα της λήψης καλύτερων αποφάσεων για εσάς. Ναι, με το JOMO μπορείτε να οδηγηθείτε στη προσωπική ανάπτυξη και ευημερία.
Πώς να εξασκήσετε το JOMO στην καθημερινότητά σας
Η εξάσκηση του JOMO στην καθημερινή ζωή έχει να κάνει με το να θέτετε τα συναισθήματα και τα όνειρά σας σε προτεραιότητα, και παράλληλα να νοιάζεστε λιγότερο για το τι σκέφτονται οι άλλοι για εσάς. Αντί να λέτε «ναι» σε όλα και σε όλα, ξεκινήστε κάνοντας στον εαυτό σας τις ακόλουθες ερωτήσεις: Είναι κάτι που πραγματικά θέλω να κάνω ή το κάνω απλώς από φόβο μήπως χάσω κάτι; Μήπως σπαταλάω το χρόνο μου και μένω στάσιμος; Ικανοποιώ τις δικές μου ανάγκες και επιθυμίες;
- Μη δίνεις το παρόν σε κάθε πάρτι και εκδήλωση. Εκ των πραγμάτων δε γίνεται να σου αρέσουν όλα. Διάλεξε βάσει της διάθεσης και των προτιμήσεών σου, δε χρειάζεται να παραστείς κάπου επειδή απλά σε κάλεσε ο κύκλος σου.
- Μην αγοράζετε συνεχώς τα ρούχα που είναι στις τάσεις. Ναι, θα πάρεις περισσότερα like αν φορέσεις το τάδε παντελόνι, αλλά αν δε πρόκειται να το ξαναβάλεις ή “αιμορραγήσει” ο τραπεζικός σου λογαριασμός, απλά δεν έχει νόημα να το αγοράσεις. Μην αφήνεις τις τάσεις να καθορίζουν το στιλ σου.
- Μην πηγαίνεις σε όποιο μαγαζί είδες ως πρόταση σε κάποιο story ή σε βίντεο στο TikTok. Μερικά είναι απλά χορηγούμενα ή αποκτούν δημοφιλία επειδή ξαφνικά πηγαίνουν όλοι. Αυτό δε σημαίνει ότι αξίζουν και τον κόπο.
- Μη προβαίνεις στην απόκτηση καινούργιου κινητού ή άλλης ηλεκτρονικής συσκευής, επειδή την «έχουν όλοι». Αν λειτουργεί η παλιά και είσαστε πραγματικά ικανοποιημένος/ η, δε τη χρειάζεσαι πραγματικά.
Με πληροφορίες από το The Conversation και τη Washington Post
