Υπήρχε μια εποχή που η εργασία είχε σαφή όρια: γραφεία, διαδικασίες, τίτλους θέσεων. Ο κόσμος του λευκού κολάρου στηριζόταν σε γνώση, εμπειρία και πολλές φορές στη μηχανική επανάληψη. Ύστερα ήρθε η τεχνητή νοημοσύνη και μαζί της μια νέα λέξη που απλώνεται σαν ψίθυρος στα meeting rooms των πολυεθνικών και στα chat των startups: vibing. Η εργασία δεν περιγράφεται πια ως μια σειρά καθηκόντων, αλλά ως μια κατάσταση ροής σχεδόν σαν διάθεση. Οι εταιρείες μιλούν για “vibe coding”, “vibe writing”, “vibe checks”. Καλώς ήρθαμε στην εποχή του “vibe working”.
Η έννοια γεννήθηκε στον χώρο της τεχνολογίας. Η γενετική AI απέκτησε την ικανότητα να γράφει κώδικα κι εκεί όπου κάποτε οι προγραμματιστές δαπανούσαν ώρες μπροστά στην οθόνη, τώρα απλώς ζητούν από έναν αλγόριθμο να κάνει το πρώτο βήμα. Ο όρος “vibe working” έγινε μόδα όταν γνωστοί τεχνολογικοί ηγέτες άρχισαν να τον υιοθετούν δημόσια. Δεν μιλάμε πλέον για μηχανικούς που χτίζουν γραμμή προς γραμμή ένα πρόγραμμα, αλλά για ανθρώπους που κατευθύνουν και επιβλέπουν μια μηχανή να το δημιουργεί. Η φύση της δουλειάς αλλάζει. Ο ρόλος του ανθρώπου μετατοπίζεται από τον δημιουργό στον επιμελητή, στον διορθωτή των λαθών της μηχανής. Το αποτέλεσμα δεν είναι πάντα ευκολότερη εργασία πολλές φορές είναι πιο απαιτητική, γιατί το λάθος δεν γράφεται πια από εμάς αλλά παράγεται με ταχύτητα φωτός από έναν αλγόριθμο.
Η λογική του “vibe” επεκτείνεται πολύ πέρα από τον προγραμματισμό. Μεγάλοι οργανισμοί πειραματίζονται με νέες θέσεις όπως “Vibe Growth Manager”, ανθρώπους που έχουν ως αποστολή να πειραματίζονται με την AI, να δημιουργούν γρήγορα πρωτότυπα και να ελέγχουν ιδέες σε πραγματικό χρόνο. Η Microsoft παρουσίασε πρόσφατα το δικό της μοντέλο “vibe working” με εργαλεία σε Excel και Word που μετατρέπουν τις παραδοσιακές εργασίες γραφείου σε μια διαλογική, σχεδόν παιχνιδιάρικη διαδικασία. Δεν χρειάζεται να ξέρεις τις πολύπλοκες συναρτήσεις: αρκεί να μιλήσεις στο Excel και αυτό να “καταλάβει”. Ούτε να συντάξεις ολόκληρη αναφορά: το Word μπορεί να την γράψει για σένα. Το μόνο που μένει σε σένα είναι να καθοδηγείς το ρεύμα της εργασίας να δίνεις το vibe.
Η έννοια του “vibe” έχει κάτι από την ελαφρότητα της γενιάς Gen Z. Προέρχεται από τη γλώσσα της καθημερινότητας, εκεί όπου «vibes» σημαίνουν διάθεση, ροή, κλίμα. Τώρα, η ίδια λέξη εισβάλλει στη γλώσσα των εταιρειών. Κάποτε είχαμε “συναντήσεις στρατηγικής”, τώρα έχουμε “vibe checks”. Οι τίτλοι “Chief Vibe Officer” δεν είναι πια αστείο, κάποιες εταιρείες τους έχουν υιοθετήσει πραγματικά. Η λέξη υπόσχεται μια εργασία πιο ανάλαφρη, πιο δημιουργική, λιγότερο αυστηρή. Μόνο που πίσω από αυτή την υπόσχεση υπάρχει κάτι πιο σύνθετο.
Η πραγματικότητα είναι πως οι εταιρείες διψούν για εργαζόμενους που γνωρίζουν την AI. Δεν αρκεί πλέον η εμπειρία. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το 71% των εργοδοτών προτιμούν έναν λιγότερο έμπειρο εργαζόμενο με γνώσεις AI από κάποιον με περισσότερα χρόνια εμπειρίας χωρίς τεχνολογική κατάρτιση. Δύο στους τρεις δηλώνουν ότι δεν θα προσλάμβαναν κάποιον που δεν ξέρει να χρησιμοποιεί εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης. Την ίδια στιγμή λιγότερο από το ένα τρίτο των εργαζομένων έχει λάβει εκπαίδευση από τον εργοδότη του. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: μάθε μόνος σου.
Οι εργαζόμενοι ανταποκρίνονται πειραματιζόμενοι. Μαθαίνουν χωρίς καθοδήγηση, αυτοσχεδιάζουν, ανακαλύπτουν τα όρια της τεχνολογίας καθώς προχωρούν. Είναι μια εποχή που θυμίζει τις πρώτες μέρες του διαδικτύου γεμάτη ενθουσιασμό, ασάφεια … χάος. Κάθε “vibe” γεννά διαφορετικά αποτελέσματα: άλλοτε εντυπωσιακά, άλλοτε προβληματικά, συχνά μη επαναλήψιμα. Η ασάφεια του όρου μετατρέπεται σε ένα εργασιακό περιβάλλον όπου όλα είναι ρευστά.
Η ένταση της «vibe εργασίας» μπορεί να φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα. Όταν η AI χρησιμοποιείται χωρίς στρατηγική το αποτέλεσμα είναι αυτό που κάποιοι αποκαλούν “workslop”: σωροί από καλογραμμένες παρουσιάσεις και σημειώματα που δεν λένε τίποτα. Η ιδέα χωρίς στρατηγικό υπόβαθρο μετατρέπεται σε επιφανειακό περιεχόμενο, χωρίς βάθος, χωρίς στόχο. Όπως λένε άνθρωποι της αγοράς, η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για να εξελίξεις μια ιδέα, όχι για να την αντικαταστήσεις.
Το vibing είναι της μόδας. Οι εταιρείες και τα στελέχη το αγκαλιάζουν με θέρμη, ελπίζοντας να το μετατρέψουν σε εργαλείο παραγωγικότητας και σε σύμβολο εκσυγχρονισμού κι όμως η εργασία δεν παύει να είναι εργασία. Κανένα εύηχο λεξιλόγιο δεν μειώνει την πίεση για αποτελέσματα. Το “vibe working” ίσως να είναι ένας ευχάριστος τρόπος να μιλάμε για τη δουλειά, αλλά δεν αλλάζει το γεγονός ότι οι απαιτήσεις παραμένουν και ενδεχομένως αυξάνονται.
Πίσω από την ελαφρότητα της λέξης υπάρχει μια κρίσιμη μετατόπιση εξουσίας. Όταν η εργασία μετατρέπεται σε vibe, το πλαίσιο γίνεται λιγότερο σαφές. Ο κίνδυνος είναι προφανής: να απαξιωθεί η αξία της εξειδίκευσης, να θεωρηθεί ότι όλα μπορούν να γίνουν εύκολα, αυτοσχεδιαστικά, χωρίς προσπάθεια. Στην πραγματικότητα όπως η τζαζ μοιάζει με αυτοσχεδιασμό αλλά στηρίζεται σε χρόνια εξάσκησης, έτσι και το “vibe working” απαιτεί δεξιότητα, κρίση, στρατηγική.
Η άνοδος του vibe working ίσως είναι η πιο ειλικρινής αντανάκλαση της εποχής μας. Εργαζόμαστε μέσα σε μια ρευστή, διαρκώς μεταβαλλόμενη πραγματικότητα, όπου η τεχνητή νοημοσύνη αναδιαμορφώνει όχι μόνο τα εργαλεία, αλλά και τον τρόπο που σκεφτόμαστε την ίδια την εργασία. Η υπόσχεση είναι ελευθερία, ευκολία, δημιουργικότητα. Ο κίνδυνος είναι η σύγχυση, η απαξίωση, η απώλεια του νοήματος. Το πραγματικό στοίχημα βρίσκεται κάπου ανάμεσα: στο να μάθουμε να συνεργαζόμαστε με τις μηχανές χωρίς να γίνουμε σκιά τους.
Στο τέλος το “vibe working” δεν είναι απλώς μια μόδα. Είναι το νέο πεδίο μάχης ανάμεσα στην ανθρώπινη δημιουργικότητα και στην αυτοματοποίηση. Η ισορροπία δεν θα κριθεί από το πόσο καλά vibάρουμε, αλλά από το πόσο συνειδητά μπορούμε να το κάνουμε, γιατί χωρίς γνώση, χωρίς στρατηγική, χωρίς στόχο, το vibe καταλήγει κενό. Με τα σωστά θεμέλια όμως, μπορεί να γίνει κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον: ένα νέο είδος εργασίας που συνδυάζει τεχνολογία και ανθρώπινη φαντασία.
*Mε στοιχεία από το Business Insider
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.
Υπήρχε μια εποχή που η εργασία είχε σαφή όρια: γραφεία, διαδικασίες, τίτλους θέσεων. Ο κόσμος του λευκού κολάρου στηριζόταν σε γνώση, εμπειρία και πολλές φορές στη μηχανική επανάληψη. Ύστερα ήρθε η τεχνητή νοημοσύνη και μαζί της μια νέα λέξη που απλώνεται σαν ψίθυρος στα meeting rooms των πολυεθνικών και στα chat των startups: vibing. Η εργασία δεν περιγράφεται πια ως μια σειρά καθηκόντων, αλλά ως μια κατάσταση ροής σχεδόν σαν διάθεση. Οι εταιρείες μιλούν για “vibe coding”, “vibe writing”, “vibe checks”. Καλώς ήρθαμε στην εποχή του “vibe working”.
Η έννοια γεννήθηκε στον χώρο της τεχνολογίας. Η γενετική AI απέκτησε την ικανότητα να γράφει κώδικα κι εκεί όπου κάποτε οι προγραμματιστές δαπανούσαν ώρες μπροστά στην οθόνη, τώρα απλώς ζητούν από έναν αλγόριθμο να κάνει το πρώτο βήμα. Ο όρος “vibe working” έγινε μόδα όταν γνωστοί τεχνολογικοί ηγέτες άρχισαν να τον υιοθετούν δημόσια. Δεν μιλάμε πλέον για μηχανικούς που χτίζουν γραμμή προς γραμμή ένα πρόγραμμα, αλλά για ανθρώπους που κατευθύνουν και επιβλέπουν μια μηχανή να το δημιουργεί. Η φύση της δουλειάς αλλάζει. Ο ρόλος του ανθρώπου μετατοπίζεται από τον δημιουργό στον επιμελητή, στον διορθωτή των λαθών της μηχανής. Το αποτέλεσμα δεν είναι πάντα ευκολότερη εργασία πολλές φορές είναι πιο απαιτητική, γιατί το λάθος δεν γράφεται πια από εμάς αλλά παράγεται με ταχύτητα φωτός από έναν αλγόριθμο.
Η λογική του “vibe” επεκτείνεται πολύ πέρα από τον προγραμματισμό. Μεγάλοι οργανισμοί πειραματίζονται με νέες θέσεις όπως “Vibe Growth Manager”, ανθρώπους που έχουν ως αποστολή να πειραματίζονται με την AI, να δημιουργούν γρήγορα πρωτότυπα και να ελέγχουν ιδέες σε πραγματικό χρόνο. Η Microsoft παρουσίασε πρόσφατα το δικό της μοντέλο “vibe working” με εργαλεία σε Excel και Word που μετατρέπουν τις παραδοσιακές εργασίες γραφείου σε μια διαλογική, σχεδόν παιχνιδιάρικη διαδικασία. Δεν χρειάζεται να ξέρεις τις πολύπλοκες συναρτήσεις: αρκεί να μιλήσεις στο Excel και αυτό να “καταλάβει”. Ούτε να συντάξεις ολόκληρη αναφορά: το Word μπορεί να την γράψει για σένα. Το μόνο που μένει σε σένα είναι να καθοδηγείς το ρεύμα της εργασίας να δίνεις το vibe.
Η έννοια του “vibe” έχει κάτι από την ελαφρότητα της γενιάς Gen Z. Προέρχεται από τη γλώσσα της καθημερινότητας, εκεί όπου «vibes» σημαίνουν διάθεση, ροή, κλίμα. Τώρα, η ίδια λέξη εισβάλλει στη γλώσσα των εταιρειών. Κάποτε είχαμε “συναντήσεις στρατηγικής”, τώρα έχουμε “vibe checks”. Οι τίτλοι “Chief Vibe Officer” δεν είναι πια αστείο, κάποιες εταιρείες τους έχουν υιοθετήσει πραγματικά. Η λέξη υπόσχεται μια εργασία πιο ανάλαφρη, πιο δημιουργική, λιγότερο αυστηρή. Μόνο που πίσω από αυτή την υπόσχεση υπάρχει κάτι πιο σύνθετο.
Η πραγματικότητα είναι πως οι εταιρείες διψούν για εργαζόμενους που γνωρίζουν την AI. Δεν αρκεί πλέον η εμπειρία. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το 71% των εργοδοτών προτιμούν έναν λιγότερο έμπειρο εργαζόμενο με γνώσεις AI από κάποιον με περισσότερα χρόνια εμπειρίας χωρίς τεχνολογική κατάρτιση. Δύο στους τρεις δηλώνουν ότι δεν θα προσλάμβαναν κάποιον που δεν ξέρει να χρησιμοποιεί εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης. Την ίδια στιγμή λιγότερο από το ένα τρίτο των εργαζομένων έχει λάβει εκπαίδευση από τον εργοδότη του. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: μάθε μόνος σου.
Οι εργαζόμενοι ανταποκρίνονται πειραματιζόμενοι. Μαθαίνουν χωρίς καθοδήγηση, αυτοσχεδιάζουν, ανακαλύπτουν τα όρια της τεχνολογίας καθώς προχωρούν. Είναι μια εποχή που θυμίζει τις πρώτες μέρες του διαδικτύου γεμάτη ενθουσιασμό, ασάφεια … χάος. Κάθε “vibe” γεννά διαφορετικά αποτελέσματα: άλλοτε εντυπωσιακά, άλλοτε προβληματικά, συχνά μη επαναλήψιμα. Η ασάφεια του όρου μετατρέπεται σε ένα εργασιακό περιβάλλον όπου όλα είναι ρευστά.
Η ένταση της «vibe εργασίας» μπορεί να φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα. Όταν η AI χρησιμοποιείται χωρίς στρατηγική το αποτέλεσμα είναι αυτό που κάποιοι αποκαλούν “workslop”: σωροί από καλογραμμένες παρουσιάσεις και σημειώματα που δεν λένε τίποτα. Η ιδέα χωρίς στρατηγικό υπόβαθρο μετατρέπεται σε επιφανειακό περιεχόμενο, χωρίς βάθος, χωρίς στόχο. Όπως λένε άνθρωποι της αγοράς, η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για να εξελίξεις μια ιδέα, όχι για να την αντικαταστήσεις.
Το vibing είναι της μόδας. Οι εταιρείες και τα στελέχη το αγκαλιάζουν με θέρμη, ελπίζοντας να το μετατρέψουν σε εργαλείο παραγωγικότητας και σε σύμβολο εκσυγχρονισμού κι όμως η εργασία δεν παύει να είναι εργασία. Κανένα εύηχο λεξιλόγιο δεν μειώνει την πίεση για αποτελέσματα. Το “vibe working” ίσως να είναι ένας ευχάριστος τρόπος να μιλάμε για τη δουλειά, αλλά δεν αλλάζει το γεγονός ότι οι απαιτήσεις παραμένουν και ενδεχομένως αυξάνονται.
Πίσω από την ελαφρότητα της λέξης υπάρχει μια κρίσιμη μετατόπιση εξουσίας. Όταν η εργασία μετατρέπεται σε vibe, το πλαίσιο γίνεται λιγότερο σαφές. Ο κίνδυνος είναι προφανής: να απαξιωθεί η αξία της εξειδίκευσης, να θεωρηθεί ότι όλα μπορούν να γίνουν εύκολα, αυτοσχεδιαστικά, χωρίς προσπάθεια. Στην πραγματικότητα όπως η τζαζ μοιάζει με αυτοσχεδιασμό αλλά στηρίζεται σε χρόνια εξάσκησης, έτσι και το “vibe working” απαιτεί δεξιότητα, κρίση, στρατηγική.
Η άνοδος του vibe working ίσως είναι η πιο ειλικρινής αντανάκλαση της εποχής μας. Εργαζόμαστε μέσα σε μια ρευστή, διαρκώς μεταβαλλόμενη πραγματικότητα, όπου η τεχνητή νοημοσύνη αναδιαμορφώνει όχι μόνο τα εργαλεία, αλλά και τον τρόπο που σκεφτόμαστε την ίδια την εργασία. Η υπόσχεση είναι ελευθερία, ευκολία, δημιουργικότητα. Ο κίνδυνος είναι η σύγχυση, η απαξίωση, η απώλεια του νοήματος. Το πραγματικό στοίχημα βρίσκεται κάπου ανάμεσα: στο να μάθουμε να συνεργαζόμαστε με τις μηχανές χωρίς να γίνουμε σκιά τους.
Στο τέλος το “vibe working” δεν είναι απλώς μια μόδα. Είναι το νέο πεδίο μάχης ανάμεσα στην ανθρώπινη δημιουργικότητα και στην αυτοματοποίηση. Η ισορροπία δεν θα κριθεί από το πόσο καλά vibάρουμε, αλλά από το πόσο συνειδητά μπορούμε να το κάνουμε, γιατί χωρίς γνώση, χωρίς στρατηγική, χωρίς στόχο, το vibe καταλήγει κενό. Με τα σωστά θεμέλια όμως, μπορεί να γίνει κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον: ένα νέο είδος εργασίας που συνδυάζει τεχνολογία και ανθρώπινη φαντασία.
*Mε στοιχεία από το Business Insider
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.
