Υπάρχει απλώς κάτι μαγικό στις βόλτες στο λούνα παρκ. Η χαρά, οι μελωδίες, η αδρεναλίνη της περιπέτειας δημιουργούν μία ατμόσφαιρα ιδανική για κάθε ηλικία. Είναι ένας υπέροχος τρόπος να έρθει πιο κοντά η οικογένεια, να διασκεδάσει και να χαρίσει στιγμές γέλιου και χαράς στα παιδιά. Ωστόσο, δεν είναι κάθε λούνα παρκ και τρενάκι το ίδιο. Υπάρχουν τρενάκια αργά και χρωματιστά για μικρά παιδιά, τρενάκια με ατελείωτες λούπες που ανεβάζουν την αδρεναλίνη στα ύψη, ενώ άλλα είναι πιο ατμοσφαιρικά ή ακόμα και τρομακτικά. Υπάρχει όμως και ένα που οδηγεί στον θάνατο.
Ναι, καλά διαβάσατε: ένας τρενάκι από το οποίο ποτέ δεν κατεβαίνεις, που δεν έχει προορισμό, ένα εισιτήριο μονής διαδρομής για τις πύλες της κολάσεως, μια γρήγορη διαδρομή στην άβυσσο της ανυπαρξίας.
Σίγουρα κατά καιρούς έχουν συμβεί ατυχήματα και να έχουν στοιχίσει τη ζωή σε ανθρώπους, ωστόσο, κανείς δεν έχει σχεδιάσει ποτέ πραγματικά ένα τρενάκι με σκοπό να σκοτώσει τους επιβάτες του — σωστά; Λοιπόν, αυτό ίσχυε μέχρι το 2010, όταν ο καλλιτέχνης Julijonas Urbonas έκανε ένα σχέδιο για το Euthanasia Coaster, το τρενάκι της ευθανασίας «ένα υποθετικό τρενάκι του λούνα παρκ, σχεδιασμένο για να αφαιρέσει ανθρώπινα – με αδρεναλίνη και ευφορία – τη ζωή ενός ανθρώπου».
«Ανεβαίνοντας στο τρενάκι του θανάτου, ο αναβάτης θα βιώσει διάφορες μοναδικές εμπειρίες: από ευφορία, ρίγη από ενθουσιασμό, σωληνοειδή όραση, μέχρι την απώλεια συνείδησης και, τελικά, τον θάνατο. Χάρη στο πάντρεμα της προηγμένης διεπιστημονικής έρευνας στην αεροναυπηγική/διαστημική ιατρική, τη μηχανολογία, τις τεχνολογίες υλικών και, φυσικά, τη βαρύτητα, το μοιραίο ταξίδι γίνεται ευχάριστο, κομψό και γεμάτο νόημα και ουσία».
Ο Julijonas Urbonas, είναι καλλιτέχνης και αναπληρωτής καθηγητής στην Ακαδημία Τεχνών του Βίλνιους στη Λιθουανία και πρώην διευθυντής ενός σοβιετικού λούνα παρκ στην Κλαϊπέντα, μια λιθουανική πόλη-λιμάνι. Ισχυρίζεται στον ιστότοπό του ότι η βόλτα θα οδηγούσε πραγματικά στον θάνατο αν κατασκευαστεί σε φυσικό μέγεθος. Μπορεί να φαίνεται σκοτεινό και νοσηρό, αλλά ο Urbonas έχει σταθεί στην πεποίθησή του ότι η βόλτα θα σκότωνε πραγματικά τους επιβάτες του με έναν συναρπαστικό τρόπο, παρά με έναν επώδυνο τρόπο.
«Το “Euthanasia Coaster” δεν είναι παρά μια τροχιά πτώσης, κυρτή και μπερδεμένη με τέτοιο τρόπο που δεν θα άφηνε κανέναν απαθή, ούτε τον επιβάτη, ούτε τον θεατή. Το πού θα προσγειωθεί εξαρτάται από το κοινό να αποφασίσει. Είναι ένα prop για μία ανύπαρκτη ταινία τρόμου, μια πραγματική φαντασία, μια σκηνογραφία μαύρου χιούμορ, σχέδιο κοινωνικής επιστημονικής φαντασίας, η πιο ακραία βόλτα στον κόσμο, ένα πένθιμο γλυπτό, ένα μνημείο για το τέλος της εξέλιξης του καρουζέλ, ένα βαρυτικό όπλο, το τελευταίο ταξίδι…»
Η πορεία προς τον άλλον κόσμο θα πήγαινε κάπως έτσι: Θα καθόσασταν στο μονοθέσιο κάθισμά σας όπου και θα σας συνέδεαν με ένα σύστημα παρακολούθησης της κλινικής σας εικόνας. Η διαδρομή θα ξεκινούσε, με το μονοθέσιο καροτσάκι σας να σκαρφαλώνει αργά στην κορυφή της διαδρομής ύψους μισού χιλιομέτρου. Θα χρειαζόταν μερικά λεπτά, δίνοντάς σας μια στιγμή ανάπαυσης πριν περάσετε τις πύλες του κάτω κόσμου και μια τελευταία ευκαιρία να σκεφτείτε να κατεβείτε και να επιστρέψετε στην κανονική ζωή. Εάν αποφασίσετε να προχωρήσετε, πατάτε το κουμπί «πτώση», και τότε ξεκινάει η σταδιακή βύθιση προς τα κάτω. Καθώς το τρένο θα κινείται με ταχύτητα 360 χλμ την ώρα, θα πορεύεται κάθετα προς επτά θανατηφόρες αναστροφές, τα εσωτερικά όργανα και τα πλευρά σας θα ωθηθούν προς τα κάτω και θα πιέσουν όλο τον αέρα από τους πνεύμονές σας – μειώνοντας τη ροή οξυγόνου στον εγκέφαλό σας και άρα προκαλώντας ζάλη, «που περιλαμβάνει ένα είδος αναισθησίας σε εκθεσιακό χώρο», λέει ο Urbonas.
Και αν αυτή η πρώτη λουπα δεν σας βγάλει νοκ άουτ, ο Urbonas σχεδίασε αρκετές ολοένα και πιο απότομες και στενές που θα ακολουθήσουν, διασφαλίζοντας ότι οι δυνάμεις G θα κάνουν αποτελεσματικά τη δουλειά τους. Μετά από αρκετές στροφές και κύκλους, διάφορα πράγματα θα συμβούν στο σώμα σας. Πιθανότατα θα αρχίσετε να χάνετε την όρασή σας. Ο κόσμος θα φαίνεται θολός ή πιθανώς ακόμη και άχρωμος, μπορεί να χάσετε ακόμη και την ακοή σας. Μέχρι το τέλος της διαδρομής, θα είστε σίγουρα νεκροί. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας θα γίνεται ύστερα από 7,5 χιλιόμετρα διαδρομής και θα παίρνει μόλις τρία λεπτά και είκοσι δεύτερα. Εάν καταφέρετε να φτάσετε στο τέλος ζωντανοί, μην ανησυχείτε, υπάρχει πάντα και ευκαιρία για δεύτερο γύρο.
Ο πυρήνας της ιδέας του Urbonas είναι ο χειρισμός της βαρύτητας και της δύναμης G για να τραβήξει ουσιαστικά το αίμα από τον εγκέφαλο στο κάτω μισό του σώματός του. Αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί, ωστόσο, φορώντας «παντελόνι anti-g» ή ένα κοστούμι g που φορούσαν οι αστροναύτες και οι αεροπόροι για να τους εμποδίσουν να χάσουν τις αισθήσεις τους κατά την επιτάχυνση.
Ο Urbonas είδε το έργο του, τουλάχιστον εν μέρει, ως μια τομή μεταξύ επιστημονικής φαντασίας, τέχνης, αρχιτεκτονικής και μιας πραγματικά βιώσιμης λύσης για την υποβοηθούμενη ευθανασία, ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την κοινωνία τα τελευταία χρόνια. Μπορεί να φαντάζει περίπλοκο και υπερβολικό, αλλά στην πραγματικότητα δεν απέχει και τόσο από κάποιες άλλες λύσεις σε όλο τον κόσμο.
«Στην περιγραφή του έργου, συνδυάζω τον όρο “απόλαυση” με την “κομψότητα” για να αναφερθώ τόσο στους φυσιολογικούς όσο και στους αισθητικούς και ηθικούς ορισμούς της απόλαυσης. Κατά την είσοδο του στην πρώτη λούπα, ο αναβάτης θα αντιμετώπιζε απώλεια συνείδησης που προκαλείται από τη δύναμη G—καθώς και εγκεφαλική υποξία που συνήθως συνοδεύεται από ευφορία. Εκτός από αυτές τις φυσιολογικές απολαύσεις, το τρενάκι του θανάτου αποτελεί μία μοναδική εμπειρία που ξεχωρίζει από άλλους τύπους υποβοηθούμενου θανάτου. Ενώ πλησιάζετε με ταχύσητα το έδαφος, υπάρχει ένα κλάσμα χρόνου για προβληματισμό πριν επέλθει ο θάνατος. Στο Euthanasia Coaster αυτό είναι ακόμα πιο υπερβολικό. Υπάρχει η βόλτα μέχρι τον πύργο, η πτώση, η φιδίσια πτώση, μια σειρά από λούπες και, τελικά, η μοιραία βόλτα προς την τελευταία θανάσιμη στροφή.
Μια άλλη μοναδική πτυχή είναι ότι το θέαμα θα ήταν ανοιχτό για να το παρακολουθήσει το κοινό—είτε πρόκειται για τους συγγενείς του αναβάτη είτε για τα θύματα εκείνων που καταδικάστηκαν σε θανατική ποινή. Για τον πέφτοντα είναι μια ανώδυνη, συναρπαστική και τελετουργική μηχανή θανάτου. Για τους παρατηρητές είναι μια μνημειώδης πένθιμη μηχανή. Φυσικά, δεν είναι για όλους, όπως οι συναρπαστικές βόλτες και οι ταινίες τρόμου.» υποστήριξε σε συνέντευξή του ο καλλιτέχνης.
➪ Με πληροφορίες από: Vice, All that interesting.