Ο ψηφιακός κόσμος προσφέρει άνεση και δυνατότητες που κάποτε θεωρούνταν αδιανόητες. Με ένα κλικ, μπορούμε να παραγγείλουμε προϊόντα, να μοιραστούμε στιγμές ή να διατηρήσουμε επαφή με αγαπημένους μας, ακόμα κι αν βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Όμως, όλοι ξέρουμε, πως υπάρχει και η σκοτεινή πλευρά της ψηφιακής ζωής μας. Ο διαρκής καταιγισμός ειδοποιήσεων και η ανάγκη να είμαστε συνεχώς “παρόντες” και παραγωγικοί προκαλεί αναστάτωση, κόπωση και ανισορροπία.

Δεν είναι τυχαίο ότι πάνω από το 70% των Αμερικανών δηλώνουν ανησυχία για την επίδραση της τεχνολογίας στην ψυχική τους υγεία και στις σχέσεις τους. Τα μέσα ενημέρωσης συνεχώς αναδεικνύουν τις ανθυγιεινές συνήθειες που σχετίζονται με τη χρήση των κοινωνικών δικτύων και των κινητών τηλεφώνων.

Και τώρα, τι κάνεις; Πού σταματάει η υγιής χρήση της τεχνολογίας και πού ξεκινάει η εξάρτηση; Για πολλούς, η απάντηση βρίσκεται στην πλήρη αποσύνδεση: η ιδέα της “ψηφιακής αποτοξίνωσης” κερδίζει συνεχώς έδαφος. Μια εσκεμμένη απομάκρυνση από τις συσκευές, με στόχο την ανάκτηση της ισορροπίας και της εσωτερικής ηρεμίας. Δεν είναι τυχαίο ότι σχεδόν οι μισοί Αμερικανοί προσπαθούν να περιορίσουν συνειδητά τον χρόνο μπροστά από τις οθόνες τους.

Αλλά, είναι αυτό αρκετό; Εδώ είναι το δύσκολο σημείο: το 62% των Αμερικανών παραδέχονται ότι αισθάνονται εθισμένοι στις συσκευές τους. Και ενώ οι προσπάθειες για αποτοξίνωση είναι συχνές, η έρευνα δείχνει ότι αυτές συχνά αποτυγχάνουν.

Η πρόκληση είναι μεγάλη. Η τεχνολογία είναι εδώ για να μείνει, αλλά ο τρόπος που τη χρησιμοποιούμε μπορεί να αλλάξει. Τώρα είναι η στιγμή να αναρωτηθείς: πώς μπορείς να επαναπροσδιορίσεις τη σχέση σου με τον ψηφιακό κόσμο;

Η ψηφιακή ευημερία είναι υποκειμενική. Ερευνώντας κανείς την τεχνολογία και τη συμπεριφορά των καταναλωτών μπορεί να βρει μια πρόσφατη έρευνα που μελέτησε το ταξίδι της ψηφιακής αποτοξίνωσης, όπου οι άνθρωποι κάνουν ένα απαραίτητο διάλειμμα από την ψηφιακή κατανάλωση, με στόχο να αποκαλύψουν τι υποστηρίζει ή σαμποτάρει όσους αναζητούν την ψηφιακή ευημερία. Τα ευρήματα της έρευνας ανέδειξαν τέσσερις βασικές στρατηγικές για τη βελτίωση της έκβασης αυτού του ταξιδιού προς την επίτευξη μιας υγιέστερης ψηφιακής ισορροπίας: πρακτικές αντικατάστασης, κοινωνικοί δεσμοί, ενσυνειδητότητα και ψηφιακή ευημερία ως ταξίδι.

1. Η ψηφιακή αποτοξίνωση δεν είναι εύκολη – Αλλά υπάρχει λύση

Ας το παραδεχτούμε: το να αφήσεις στην άκρη το τηλέφωνό σου δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται. Για πολλούς από εμάς, το σκρολάρισμα στις εφαρμογές είναι πλέον μια αυτόματη συνήθεια, τόσο φυσική όσο και το να αναπνέουμε. Χωρίς καν να το καταλάβουμε, στρεφόμαστε στις συσκευές μας όταν βαριόμαστε, αγχωνόμαστε ή ακόμα και για παρηγοριά – σαν μια “ψηφιακή πιπίλα”.

Αν προσπαθείς να αποσυνδεθείς, χρειάζεσαι κάτι για να καλύψεις αυτό το κενό. Η απασχόληση του μυαλού και των χεριών σου είναι κρίσιμη. Εδώ είναι το μυστικό: η λύση βρίσκεται στην επιστροφή σε απλές, δημιουργικές ή πιο παιχνιδιάρικες δραστηριότητες.

Βρες ένα χόμπι που σου αρέσει ή ξεκίνα κάτι νέο που σε διασκεδάζει. Πολλοί από εμάς ξεχνάμε πώς είναι να παίζουμε, να διασκεδάζουμε χωρίς σκοπό ή πίεση. Αλλά το παιχνίδι – ναι, το παιχνίδι – είναι ισχυρό. Όταν το εντάξεις στη ζωή σου, όχι μόνο απομακρύνεσαι από τις οθόνες, αλλά μειώνεις και το άγχος σου.

Δοκίμασε το. Η αλλαγή μπορεί να είναι πιο εύκολη (και πιο διασκεδαστική) απ’ όσο φαντάζεσαι.

2. Πώς να επανεφεύρεις τις κοινωνικές σου σχέσεις σε έναν ψηφιακό κόσμο

Οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους κοινωνικά πλάσματα, και η τεχνολογία έχει φέρει νέους τρόπους για να συνδεόμαστε. Μέσα όπως τα social media, τα μηνύματα και τα emails μας φέρνουν πιο κοντά – τουλάχιστον επιφανειακά. Ωστόσο, αυτή η τεχνολογική σύνδεση συχνά συνοδεύεται από το διαβόητο FοMO (Fear of Missing Out) και ένα κύμα άγχους, ειδικά όταν προσπαθούμε να αποσυνδεθούμε.

Κι όμως, ο μέσος ενήλικας περνάει πλέον 70% λιγότερο χρόνο με τους φίλους του από ό,τι πριν από 20 χρόνια. Ενώ οι οθόνες μας δίνουν μια αίσθηση επαφής, λείπει η μαγεία της προσωπικής σύνδεσης – η χαρά μιας συζήτησης πρόσωπο με πρόσωπο, η εμπιστοσύνη που χτίζεται μέσα από τη φυσική παρουσία. Το αποτέλεσμα; Μια κοινωνία που δείχνει περισσότερο συνδεδεμένη αλλά στην πραγματικότητα νιώθει πιο μοναχική από ποτέ.

Κατά τη διάρκεια μιας ψηφιακής αποτοξίνωσης, το μυστικό για να αποφύγεις την απομόνωση είναι να ενισχύσεις την αίσθηση της κοινότητας. Οργάνωσε συναντήσεις με φίλους, ξεκίνα νέες σχέσεις ή, ακόμα καλύτερα, μπες σε μια ψηφιακή αποτοξίνωση μαζί με άλλους. Όταν έχεις παρέα σε αυτή την προσπάθεια, το FοMO δεν θα έχει τον ίδιο έλεγχο πάνω σου – άλλωστε, δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από το να μοιράζεσαι στιγμές πραγματικής σύνδεσης, χωρίς οθόνες να κλέβουν την προσοχή σου.

3. Βρες τη στιγμή να σταματήσεις – Η δύναμη της ενσυνειδητότητας

Σήμερα, που όλα κινούνται με καταιγιστικούς ρυθμούς, η ιδέα του να κάνεις μια παύση ίσως μοιάζει πολυτέλεια. Κι όμως, αυτή η μικρή στιγμή ηρεμίας είναι πιο σημαντική από ποτέ. Πολλοί αισθάνονται πως δεν έχουν πια την ευκαιρία να είναι μόνοι με τις σκέψεις τους, χάνοντας τη δύναμη που μπορεί να προσφέρει η περισυλλογή. Το να σταματήσεις, να είσαι παρών και να αφουγκραστείς τον εαυτό σου μπορεί να σου δώσει τη δυνατότητα να ανακαλύψεις τι πραγματικά σε κάνει ευτυχισμένο και υγιή.

Με δεδομένο ότι οι περισσότεροι ενήλικες περνούν σχεδόν το 90% του χρόνου τους σε εσωτερικούς χώρους, το να βγεις έξω από τη ρουτίνα – κυριολεκτικά και μεταφορικά – μπορεί να σου δώσει μια νέα προοπτική. Ακόμη και μια απλή βόλτα στη φύση σε ένα κοντινό πάρκο μπορεί να γίνει το πρώτο βήμα για να επαναφορτιστείς και να δεις τα πράγματα διαφορετικά.

Οι δραστηριότητες όπως η γιόγκα και ο διαλογισμός είναι εξαιρετικοί τρόποι για να «κλειδώσεις» αυτές τις στιγμές ενσυνειδητότητας. Άτομα που δοκιμάζουν αυτές τις πρακτικές αναφέρουν ότι αποκτούν μεγαλύτερη επίγνωση των σκέψεών τους και καλλιεργούν συνειδητές συνήθειες που κάνουν τη διαφορά. Ίσως είναι η ώρα να το δοκιμάσεις κι εσύ.

4. Η ψηφιακή ευημερία είναι ένα ταξίδι – Και είναι προσωπικό

➥ Διαβάστε επίσης: 10 πράγματα που κατακτούμε με σοφία μετά τα 40