Σεξουαλικά σκίτσα
Αν δεν έχετε ακούσει ποτέ για το hentai, δεν είστε οι μόνοι. Αυτή η δάνεια λέξη από την Ιαπωνία είναι λιγότερο γνωστή από άλλες ιαπωνικές λέξεις όπως το σούσι, οι σαμουράι, το τσουνάμι και ο τυφώνας, ωστόσο παράγει περισσότερα αποτελέσματα στο Google από οποιαδήποτε από τις υπόλοιπες λέξεις. Στα ιαπωνικά, η λέξη δηλώνει μια διεστραμμένη ή ακραία σεξουαλική κατάσταση. Αφού η λέξη ταξίδεψε πάνω από τον Ειρηνικό, κατέληξε να αντιπροσωπεύει ερωτικά κόμικς και κινούμενα σχέδια με ιαπωνικό στυλ.
Όπως και να ‘χει, το hentai ήταν ο δεύτερος όρος με τις περισσότερες αναζητήσεις του Pornhub για το 2018 και μία από τις πιο δημοφιλείς κατηγορίες του.
Η Ιαπωνία έχει σίγουρα μια μακρά ιστορία εικονογραφημένων ερωτικών σκίτσων – τα shunga. Το «Όνειρο της γυναίκας του ψαρά» του Hokusai, είναι ίσως το πιο διάσημο παράδειγμα. Αλλά δεν είναι ο μόνος πολιτισμός που έχει παράξει σκίτσα που διεγείρουν κάτι περισσότερο από τη φαντασία.
Ο δυτικός πολιτισμός έχει επίσης παράξει πολλά σεξουαλικά καρτούν. Παραδείγματα είναι η σειρά της Marge Simpson ως Playmate του Playboy, τα pin-up girls της δεκαετίας του 1950 και οι Tijuana bibles – τα πορνογραφικά κόμικς που ήταν δημοφιλή κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης.
Επίσης, η τάση αυτή δεν περιορίζεται απαραίτητα στη σύγχρονη εποχή. Κατά τον Μεσαίωνα καλλιτέχνες δημιούργησαν πολλούς χυδαίους πίνακες, ενώ η αυτοκρατορία των Μογγόλων παρήγγειλε εικονογραφημένα βιβλία του Καμασούτρα, και αισθησιακά ψηφιδωτά έχουν ανακαλυφθεί ανάμεσα στις στάχτες της Πομπηίας. Η ιστορία της τέχνης, όπως φαίνεται, έχει μια λιβδινική αποτύπωση των σαρκικών απολαύσεων.
Απ’ότι φαίνεται, η έλξη για την εικονογραφημένη ανθρώπινη μορφή έχει φωλιάσει στον ψυχισμό μας εδώ και χιλιάδες χρόνια. Πάμε λοιπόν να εξετάσουμε γιατί οι άνθρωποι έλκονται από τα hentai και τα σεξουαλικά σκίτσα.
Γιατί μας ελκύουν τα σεξουαλικά σκίτσα;
Τα hentai και άλλα σεξουαλικά σκίτσα λειτουργούν ως «υπερ-αισθητικά ερεθίσματα» που ενεργοποιούν τα σεξουαλικά ένστικτα των ανθρώπων, κι ακόμη περισσότερο, τα σεξουαλικά ένστικτα των ανδρών.
Στο βιβλίο The Evolution of Desire (Η εξέλιξη της επιθυμίας), ο εξελικτικός ψυχολόγος David Buss υποστηρίζει ότι η εξέλιξη αποτύπωσε τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες συγκεκριμένα ένστικτα για την εύρεση συντρόφων. Αυτά τα ένστικτα διαμορφώθηκαν ως ανταπόκριση στις προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε στο εξελικτικό μας περιβάλλον και παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ενσωματωμένα στον τρόπο που λειτουργούμε (η εξέλιξη είναι αργή και σταθερή).
Δεδομένου ότι η εξελικτική επιτυχία βασίζεται στη μεταβίβαση των γονιδίων, οι πρωτόγονοι άνδρες κατέληξαν να έλκονται από τις γυναίκες που μπορούσαν να γεννήσουν παιδιά, ενώ οι πρωτόγονες γυναίκες προτιμούσαν τους άνδρες που διέθεταν το απαραίτητο κύρος και πόρους για τη φροντίδα των παιδιών. Κι επειδή στην αρχαιότητα δεν υπήρχαν κλινικές γονιμότητας, οι άνδρες βασίζονταν σε άλλες μεθόδους με τις οποίες έκριναν τις συντρόφους. Χρησιμοποιούσαν τα μάτια τους.
«Ναι μεν η ομορφιά μπορεί να βρίσκεται στα μάτια του θεατή, αλλά το μυαλό που βρίσκεται πίσω από τα μάτια και η λειτουργία του, έχουν διαμορφωθεί από εκατομμύρια χρόνια ανθρώπινης εξέλιξης», γράφει ο Buss. «Επειδή οι σωματικές και συμπεριφορικές ενδείξεις παρέχουν τα πιο ισχυρά εξωτερικά στοιχεία για την αναπαραγωγική αξία μιας γυναίκας, οι πρωτόγονοι άνδρες ανέπτυξαν μια προτίμηση για τις γυναίκες που εμφάνιζαν αυτά τα στοιχεία».
Τα οπτικά στοιχεία που δηλώνουν αναπαραγωγική αξία περιλαμβάνουν τη νεότητα, την υγεία και την κοινωνική θέση. Αν και οι ενδείξεις αναπαραγωγικής ικανότητας ποικίλλουν από πολιτισμό σε πολιτισμό, τα πιο κοινά χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν «σαρκώδη χείλη, λείο δέρμα, μεγάλα μάτια, λαμπερά μαλλιά και καλό μυϊκό τόνο, καθώς και χαρακτηριστικά συμπεριφοράς, όπως ένα ζωηρό, νεανικό βάδισμα, μια παιχνιδιάρικη έκφραση του προσώπου και πολλή ενέργεια».
Αυτό που κάνει το Hentai είναι να παίρνει αυτά τα οπτικά στοιχεία και τα μεγεθύνει. Οι γυναικείοι χαρακτήρες σε αυτά τα σκίτσα μεταμορφώνουν τα φυσικά στοιχεία που οι άνδρες έχουν εξελιχθεί να αναζητούν στις συντρόφους τους, σε υπερ-αισθητικά επίπεδα.
Ας εξετάσουμε το σύμβολο του σεξ της εποχής της τζαζ, την Betty Boop. Η Boop διαθέτει όλα τα προσόντα που ο Buss αναφέρει ότι αποτελούν ενδείξεις υγείας και αναπαραγωγικής ικανότητας σε μια γυναίκα για τους άνδρες. Έχει απαλό δέρμα, γεμάτα χείλη, καλό μυϊκό ιστό και μεγάλα μάτια. Είναι ζωηρή και επιδεικνύει μια έντονη και ορμητική νεανική ενέργεια.
Στην πραγματικότητα, η νεανικότητά της αποτυπώνεται με χαρακτηριστικά που υπερβάλλουν σε ακραία επίπεδα. Το κεφάλι της είναι απίστευτα μεγάλο, τα πόδια της πολύ μακριά για τον κορμό της, τα χέρια της πολύ κοντά και η αναλογία γοφών-μέσης στην πραγματικότητα θα την εμπόδιζε να περπατήσει. Μια πραγματική Betty Boop που θα επιβίωνε μέχρι την εφηβεία θα ήταν ένα ιατρικό θαύμα. Ωστόσο, το καρτούν έχει επιβιώσει ως σύμβολο του σεξ για σχεδόν έναν αιώνα.
Αν νομίζετε ότι το φαινόμενο περιορίζεται μόνο στις εικονογραφημένες φιγούρες, κάνετε λάθος. Μια μελέτη έδειξε ότι ακόμη και τα ψηλά τακούνια μπορούν να προκαλέσουν την αντίστοιχα υπερ-αισθητικά ερεθίσματα στους άντρες.
Καλλιτεχνική αξιολόγηση
Ακόμη και όταν τα καλλιτεχνικά σώματα δεν έχουν σχεδιαστεί για να είναι σεξουαλικά διεγερτικά, οι άνθρωποι εξακολουθούν να βρίσκουν μια υπερβολική μορφή πιο ευχάριστη από την ρεαλιστική. Αυτή είναι η θέση του Dr. Nigel Spivey, κλασικιστή και ιστορικού τέχνης, στην εκπομπή του BBC How Art Made Us Human.
Ο Spivey υποστηρίζει ότι ο κόσμος της τέχνης ξεχειλίζει από υπερ-αισθητικές αναπαραστάσεις του ανθρώπινου σώματος για τον απλούστατο λόγο ότι τις προτιμούμε περισσότερο από τις ρεαλιστικές. Αυτή η προτίμηση εμφανίζεται σε όλη την ιστορία της τέχνης. Σκεφτείτε τις τυποποιήσεις των αιγυπτιακών ιερογλυφικών, την τελειότητα των ελληνικών γλυπτών και τις πολλές Αφροδίτες που έχουν περάσει από την ιστορία της ανθρωπότητας (με πιο γνωστή την Αφροδίτη του Willendorf).
Όπως αποδεικνύεται κι από τα μπρούτζινα γλυπτά του Riace, ούτε τα ανδρικά σώματα δεν ήταν απρόσβλητα από αυτές τις υπερ-αισθητικές αναπαραστάσεις. Με μια πρώτη ματιά, αυτά τα ελληνικά γλυπτά φαίνονται απίστευτα αληθοφανή- ωστόσο, μετά από μια δεύτερη ματιά συνειδητοποιούμε ότι κανένας άνθρωπος δεν θα μπορούσε ποτέ να φτάσει σε τέτοιο σωματικό μεγαλείο. Όπως και η Jessica Rabbit, φτάνουν σε έναν σωματότυπο ανατομικά μη ρεαλιστικό.
Οι μύες της μέσης και της πλάτης τους, σημειώνει ο Spivey, είναι πιο έντονα σχηματισμένοι από ό,τι είναι φυσικά δυνατό. Για να δημιουργηθεί συμμετρία με το πάνω μέρος του σώματος, τα πόδια έγιναν υπερβολικά μακριά. Επιπλέον, τους λείπει η σπονδυλική στήλη, ώστε η πλάτη τους να φαίνεται πιο τέλεια.
«Η αλήθεια είναι ότι σε εμάς τους ανθρώπους δεν αρέσει και τόσο πολύ η πραγματικότητα – προτιμούμε τις υπερβολικές, πιο υπερ-αισθητικές εικόνες του σώματος», σημειώνει ο δρ Nigel Spivey. «Αυτό είναι ένα κοινό βιολογικό ένστικτο που φαίνεται να μας συνδέει αδιάσπαστα με τους αρχαίους προγόνους μας».
Ένας υπερ-αισθητός κόσμος;
Τα σεξουαλικά σκίτσα δεν είναι τα μόνα που μπορούν να μας προσφέρουν μια μορφή υπεραισθητών ερεθισμάτων. Στην εποχή μας η πορνογραφία, οι διαφημίσεις, η προπαγάνδα, το διαδίκτυο, τα βιντεοπαιχνίδια και άλλα πολλά, μπορούν να κρύβουν μορφές των ίδιων ακριβώς υπερ-αισθητικών ερεθισμάτων.
Για πολλούς ανθρώπους, είναι απορίας άξιον πώς μπορεί κάποιος να έλκεται σεξουαλικά από κάτι που ουσιαστικά αποτελείται από μελάνι σχεδιασμένο να εκπέμπει θηλυκότητα. Αλλά όπως δείχνουν τα δεδομένα του Pornhub, για πολλούς άλλους, τα σεξουαλικά σκίτσα προσπερνούν το «λογικό» τμήμα του εγκεφάλου μας και κατευθύνονται απευθείας προς τα πρωτόγονα ένστικτά μας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι απλοποιήσαμε τη συζήτηση επειδή περισσότεροι άνδρες αναφέρουν ότι παρακολουθούν συχνότερα πορνό. Οι γυναίκες παρακολουθούν επίσης πορνό. Είναι ευαίσθητες σε σεξουαλικά ερεθίσματα και ενδέχεται να υποεκπροσωπούνται λόγω των ξεπερασμένων κοινωνικών ηθών και προτύπων. Ωστόσο, τα δεδομένα δείχνουν ότι οι άνδρες ανταποκρίνονται στα οπτικά σεξουαλικά ερεθίσματα περισσότερο από τις γυναίκες.
Χρειάζονται ακόμη πολλές έρευνες για να γεφυρωθούν οι κοινωνικές και βιολογικές αιτίες για το λεγόμενο «χάσμα του πορνό», αλλά οι κοινές παραδοχές γύρω από το θέμα καταδεικνύουν ότι η πλειονότητα των μέσων πορνό, κινούμενων ή μη, στοχεύει στους ετεροφυλόφιλους άνδρες και στα υποσυνείδητα ερεθίσματά τους.