Το καλοκαίρι θέλει πάρκα, θάλασσα και δροσιά και στα προάστια του Πειραιά, έχει δημιουργηθεί ένα πάρκο, πολυχώρος που τα συνδυάζει όλα: ο Πολυχώρος Λιπασμάτων, ένας χώρος με βαθιά ιστορία, μέρος μιας βιομηχανικής περιοχής που φιλοξενούσε τσιμεντάδικα, δεξαμενές πετρελαίου και βυρσοδεψεία, και παρήγαγε λιπάσματα και γυαλί.

Σε μια υπέροχη τοποθεσία, στον εμβληματικό και ιστορικό χώρο των Λιπασμάτων στη Δραπετσώνα, με τις διατηρητέες εγκαταστάσεις και τη χαρακτηριστική πανύψηλη καμινάδα, η οποία φαίνεται χαρακτηριστικά πάνω από το πλοίο καθώς αποχαιρετάς τον Πειραιά, ο Δήμος Κερατσινίου- Δραπετσώνας, κατάφερε η ανάπλαση της περιοχής να αποδοθεί στους κατοίκους και να δημιουργήσει ένα σημείο συνάντησης, ανάπαυλας και διασκέδασης.

Ο χώρος σφύζει από ζωή, παιδάκια παίζουν στην παιδική χαρά, ποδηλάτες και roller skaters παρελαύνουν στον ποδηλατόδρομο, άλλοι κάνουν τζόγκινγκ, άλλοι απλά αράζουν κάτω από δέντρο για να διαβάσουν, ή πίνουν την μπύρα τους στα παγκάκια και τα τραπεζάκια δίπλα στη θάλασσα.

Ο ανοιχτός χώρος προσφέρεται για βόλτα με το σκύλο, ενώ πολλοί πάνε με τηλεκατευθυνόμενα, drones ακόμα και πρακτική εξάσκηση στο παρά πέντε!

Από το 2017, έχει καθιερωθεί ο πολιτιστικός θεσμός το “Φεστιβάλ στη θάλασσα” με δωρεάν συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις και κάθε λογής δράσεις, με τη θάλασσα να φτάνει σχεδόν ως την σκηνή.

Εκτός από το χώρο των συναυλιών, υπάρχουν τα τρία γήπεδα (5χ5, τένις, μπάσκετ), ποδηλατοδρόμος και ένα δημοτικό αναψυκτήριο που παραμένει οικονομικά προσιτό για τον καθένα.

Ο άλλοτε εγκαταλελειμμένος χώρος απέκτησε πραγματική ζωή και αποτελεί σημείο αναφοράς για χιλιάδες επισκέπτες και ταυτόχρονα ένα σημείο  συλλογικής ψυχαγωγίας και αποφόρτισης, μια πραγματική πολιτισμική διέξοδο.

Δεκάδες μουσικά και θεατρικά δρώμενα πραγματοποιούνται στον χώρο και αποτελούν όλα μαζί μία γιορτή πολιτισμού και δημιουργίας, μία περιπλάνηση σε χρώματα, στιγμές, εμπειρίες και εικόνες.

Ιστορία του εργοστασίου

Ήταν Οκτώβριος του 1910 όταν πραγματοποιήθηκε η έναρξη λειτουργίας του εργοστασίου λιπασμάτων στην Δραπετσώνα…

Η ιδέα όμως για τη δημιουργία ενός εργοστασίου στην περιοχή ξεκινά τον προηγούμενο αιώνα, περίπου στο 1885 κάπου στην Ζυρίχη όταν ο φοιτητής της Χημείας, Νικόλαος Κανελλόπουλος, συνέλαβε την ιδέα της ίδρυσης ενός εργοστασίου, εμπειρία όμως που αποκόμισε λίγα χρόνια αργότερα σε εργοστάσιο χημικών της Μασσαλίας.

Ερχόμενος στην Ελλάδα, έπειτα από δύο επιτυχημένες κινήσεις αγοράς και ίδρυσης εταιρειών (ανάμεσά τους και η γνωστή εταιρεία τσιμέντων «ΤΙΤΑΝ»), έρχεται η στιγμή της πραγματοποίησης των ονείρων του. Στις 25 Απριλίου του 1909, υπογράφει στα γραφεία της Τράπεζας Αθηνών της Σταδίου το καταστατικό ίδρυσης της μεγαλύτερης βιομηχανίας στα Βαλκάνια.

Το μέρος που επιλέχθηκε δεν ήταν τυχαίο. Ακριβώς δίπλα στη θάλασσα, στον Προλιμένα του Πειραιά, με άμεση πρόσβαση στη θάλασσα ώστε να διευκολύνονται οι διακινήσεις των προϊόντων, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

Το εργοστάσιο γιγαντώθηκε, παρήγαγε οξέα, χημικά λιπάσματα και φυτοφάρμακα και έγινε ένα από τα μαγαλύτερα στην Ελλάδα.

το 1936 απαριθμεί περί τους 4.000 εργαζομένους, χωρίς να υπολογισθούν σε αυτό το νούμερο οι οικογένειες των διαμενόντων στον οικισμό.

Με τον καιρό, τα Λιπάσματα γίνονται συνώνυμα της Δραπετσώνας και καθημερινά, εργάτες από όλες τις συνοικίες του Πειραιά καταφθάνουν με σκοπό να χτυπήσουν έγκαιρα την κάρτα εργασίας τους, με τις σειρήνες των εργοστασίων να χτυπούν χαρακτηριστικά για την αλλαγή βάρδιας.

Το πανύψηλο φουγάρο των Λιπασμάτων δεν σταματά ούτε στιγμή να βγάζει καπνό, μαρτυρώντας την ασταμάτητη λειτουργία του εργοστασίου.

Το 1936 ο Κανελλόπουλος αφήνει την τελευταία του πνοή, ενώ δέκα χρόνια αργότερα, με τη λήξη του πολέμου, τα Λιπάσματα περνούν στην ιδιοκτησία του Μποδοσάκη – Αθανασιάδη, γράφοντας νέα ιστορία.

Για πολλά ακόμα χρόνια λειτουργούν ασταμάτητα, όμως από τη δεκαετία του 80, ό,τι χαλάει μένει έτσι. Το τελειωτικό χτύπημα έρχεται το 1988 με τη δολοφονία του Μποδοσάκη – Αθανασιάδη.

Το 1992 το «Γυαλάδικο» κλείνει οριστικά, ενώ το 1999 η πόρτα του εργοστασίου κλείνει για πάντα, γράφοντας έναν δύσκολο επίλογο. Τα κτήρια κατεδαφίζονται το ένα μετά το άλλο, όμως από το 2003 και μετά, ότι μένει κρίνεται διατηρητέο.

Η ανάπλασή του και η παράδοσή του πίσω στον κόσμο του Κερατσινίου και της Δραπετσώνας έδωσε νέα πνοή στην περιοχη. Αποτελεί σημείο συνάντησης και διασκέδασης ενώ αποτελεί ένα από τα λίγα πάρκα του Δήμου και έδωσε ένα νέο ρόλο στα κτίρια που κάποτε έδωσαν δουλειά και ζωή στους εργάτες της περιοχής.

 

Με πληροφορίες από: Πολυχώρος Λιπασμάτων, Wikipedia, Αυτοδιοίκηση