Cities Moving σημαίνει «ενεργές πόλεις». Και οι πόλεις είναι όντως ενεργές διαμέσου των πολιτών της, αλλά και των καθημερινών τους μετακινήσεων προς και από την δουλειά τους. Όχι ότι η Αθήνα ή η Θεσσαλονίκη είναι φιλικές, προς τον πολίτη τους, πόλεις για μετακινήσεις. Απεναντίας.
«Το τελευταίο διάστημα όλο και πιο συχνά λέω πως δεν έχω πλέον άλλες αντοχές και υπομονή να οδηγάω στην Αθήνα. Και σίγουρα δεν είμαι μόνος που το νιώθει αυτό, ενώ αποκλείω το ενδεχόμενο μόνο το δικό μου αυτοκινήτο να λειτουργεί ως δεύτερο γραφείο (το πρώτο στη δουλειά, το τρίτο στο σπίτι). Μπορεί το μποτιλιάρισμα να προσφέρει λίγο χρόνο για να σκεφτούμε κάτι που ξεχάσαμε μέσα στη τρέλα της καθημερινότητας, να κοιτάξουμε φευγαλέα το timeline στα social media, να τσεκάρουμε ένα email, να στρίψουμε ένα τσιγάρο -όσοι καπνίζουν- και να πάρουμε ένα τηλέφωνο, ωστόσο, τι σόι καθημερινότητα και ποιότητα ζωής είναι αυτή;», γράφαμε σε αυτό εδώ το site πριν μερικές εβδομάδες.
Όσοι, λοιπόν, χρησιμοποιούμε καθημερινά το όχημά μας για να μετακινηθούμε εντός της πόλης, είτε με το αυτοκίνητό μας είτε με μηχανάκι, ζούμε επικίνδυνες κατάστασεις και ισορροπούμε μεταξύ νευρικού κλονισμού και απόγνωσης. Κάποιος θα σε εμποδίσει να αλλάξεις λωρίδα ή θα σε κλείσει, θα αναγκαστείς να κάνεις σλάλομ ανάμεσα σε διπλαπαρκαρισμένα αυτοκίνητα και από τις δύο πλευρές, θα πατήσεις απότομα φρένο -με το φόβο να σε τρακάρει ο από πίσω- γιατί ένας πεζός αποφάσισε τελευταία στιγμή να διασχίσει τον δρόμο, θα κάνεις στην άκρη να περάσει ένας διανομέας που έρχεται αντίθετα, θα εγκλωβιστείς ανάμεσα σε λεωφορεία, θα κολλήσεις πίσω από ένα τρόλεϊ και λοιπές κλασικές αθηναϊκές παράνοιες.
Cities Moving: Πώς μετακινούνται στη δουλειά τους 850 εκατομμύρια πολίτες
Πρόσφατα λοιπόν έγινε μια έρευνα στην οποία περίπου 850 εκατομμύρια πολίτες από 997 πόλεις σε όλον τον κόσμο δήλωσαν με ποιον τρόπο πηγαίνουν καθημερινά στη δουλειά τους.
Η ενδελεχής έρευνα, η οποιά διενεργήθηκε από τους ερευνητές Ραφαέλ Πριέτο και Χουάν Πάμπλο Οσπίνα, αξιολόγησε τις πόλεις με βάση το ποσοστό όσων κινούνται για να πάνε στη δουλειά τους με τα πόδια ή με το ποδήλατο. Οπότε, για να δούμε, από περιέργεια, πού βρίσκεται η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη; Στo σύνολο των 997 πόλεων που συμπεριλήφθηκαν στην έρευνα, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη έχουν τις χειρότερες δυνατές επιδόσεις, ενώ (έκπληξη!) η Καρδίτσα αλλά και η Βέροια είναι πιο ψηλά από αυτές.
Στην Αθήνα μόλις το 10% μετακινείται προς τη δουλειά με τα πόδια ή με ποδήλατο και το 53% με αυτοκίνητο. Το αντίστοιχο ποσοστό για τη Θεσσαλονίκη είναι 20% και 55%, και για τη Βέροια 25% και 60%. Στην Καρδίτσα δε, το 50% πηγαίνει στη δουλειά με τα πόδια ή με το ποδήλατο και μόλις το 35% με αυτοκίνητο. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τις κορυφαίες επιδόσεις καταγράφει η Ουτρέχτη της Ολλανδίας, όπου το 75% κινείται προς την εργασία του με τα πόδια ή με ποδήλατο και μόλις το 19% με αυτοκίνητο.
Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι οι 100 «μη [ή, έστω, λιγότερο] ενεργές πόλεις» της μελέτης, αυτές όπου οι άνθρωποι δεν περπατούν, ούτε κάνουν ποδήλατο, αλλά κινούνται κυρίως με το ΙΧ τους, βρίσκονται όλες τους στη Βόρεια Αμερική.
Αντίστοιχα, στην Ευρώπη αρκετές πόλεις τόλμησαν να αποκλείσουν τα αυτοκίνητα από τους δρόμους και να προχωρήσουν σε μια βιώσιμη και ήρεμη καθημερινότητα. Π.χ. στο γοητευτικό κέντρο της Γάνδης έχει να μπει αυτοκινήτο από το 1996, στο πλαίσιο των προσπαθειών της πόλης να απαλλαγεί από την κυκλοφορία των οχημάτων και να βελτιώσει την ποιότητα του αέρα. Στο Zermatt της Ελβετίας δεν επιτρέπονται αυτοκίνητα, οπότε οι ταξιδιώτες μπορούν να φτάσουν εκεί μόνο με τρένο και ταξί. Αφού φτάσετε εκεί θα πρέπει στη συνέχεια να πάρετε λεωφορεία, τελεφερίκ – μέχρι και… άμαξες με άλογα.
Και στα βορειοδυτικά της Ισπανίας, βρίσκεται η «πρωτοπόρος του μέλλοντος της Ευρώπης χωρίς αυτοκίνητα», όπως την περιγράφει το Politico. Ο μετασχηματισμός της Ποντεβέδρα ξεκίνησε το 1999, όταν ο επί μακρόν υπηρεσιακός και νυν δήμαρχος Miguel Anxo Fernandez Lores, ανέβηκε στο αξίωμα με την ιδέα ότι ήθελε να κάνει κάτι δραστικό που θα έκανε την Pontevedra ένα «λαμπρό παράδειγμα αρετής». Η πόλη των 80 χιλιάδων κατοίκων έχει αναγνωριστεί πολλές φορές ως επιτυχημένο παράδειγμα πεζοδρόμησης και θεωρείται, ίσως, η ασφαλέστερη πόλη της Ισπανίας για τους πεζούς -το τελευταίο θανατηφόρο τροχαίο ατύχημα σημειώθηκε το 2011.
