Τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά μπορεί να μοιάζουν με μια πόρτα, ένα πέρασμα, ένα σημείο μετάβασης: από μια χρονιά σε μια άλλη, από μια εποχή σε μια άλλη, από μια διάθεση σε μια άλλη. Κι ενώ στην ποπ κουλτούρα οι γιορτές αυτές έχουν συνδεθεί με την θαλπωρή, το φως, την χαρά και τα δώρα, η αλήθεια είναι πως για πάρα πολύ κόσμο τα Χριστούγεννα μπορεί να είναι μια εξαιρετικά πληγωτική περίοδος, η οποία ξύνει τραύματα ή ανοίγει καινούργια.
Πολλών ανθρώπων η ζωή αλλάζει κάθε μέρα. Όταν όμως συμβαίνει κάτι επιδραστικό, δυνατό, απότομο μια περίοδο που έχει πρωτογενώς συνδεθεί με την αγάπη και την ομορφιά, αυτό μένει πραγματικά αξέχαστο. Κάποιοι έχουν βγάλει Χριστούγεννα σε νοσοκομείο, άλλοι χώρισαν Χριστούγεννα ή βρήκαν τον άνθρωπο της ζωής τους, την έμπνευση της ζωής τους. Για κάποιους τα Χριστούγεννα είναι πόνος, για άλλους ένα μεγάλο πάρτυ.
Οι συντάκτες του Olafaq, λοιπόν, θυμούνται ποια Χριστούγεννα αποτέλεσαν σημείο αναφοράς και αφηγούνται τα back stories.
Δήμητρα Βασιλειάδη
Χριστούγεννα του 2021, δε θυμάμαι αν ήταν η 25η μέρα του Δεκέμβρη, αλλά δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί εκείνη την περίοδο όλες ίδιες μου φαίνονταν. Πάντως σίγουρα ήταν γιορτές και ο μήνας ήταν Δεκέμβρης. Τότε δούλευα τα απογεύματα ως ταξιθέτρια σε ένα από τα πιο εμπορικά θέατρα της Αθήνας, ωστόσο εισιτήρια δε κόβονταν και ο κόσμος δεν ερχόταν, ακόμα και την περίοδο με τη μεγαλύτερη κινητικότητα. Εκείνες τις ημέρες θα κρινόταν αν η παράσταση θα συνεχιζόταν και προφανώς αν θα μέναμε χωρίς δουλειά. Μία από τις αρμοδιότητες της ταξιθέτριας είναι να παραμένει καθ’ όλη τη διάρκεια μέσα στην αίθουσα για παν ενδεχόμενο και για λόγους ασφαλείας. Έτσι κι εγώ κάθε μέρα παρέμενα στη παραμελειμένη, γεμάτη υγρασία αίθουσα, με τους φουσκωμένους τοίχους, στους οποίους έβγαζα όλο τον θυμό μου. Τα έβαζα με τον εαυτό μου που έμενα σε μία κακοπληρωμένη, εφήμερη δουλειά και δεν έφευγα. Μία από αυτές τις μέρες, στεκόμουν κοντά στον φουσκωμένο μαύρο τοίχο και όταν είδα μία κυρία στη πρώτη σειρά να βλέπει να Netflix στο κινητό της, γύρισα προς αυτόν και με το δάχτυλό μου άρχισα να πιέζω ένα ένα τα φουσκώματα από την υγρασία. Στα περισσότερα απλά έφευγε ο αέρας, αλλά σε ένα έφυγαν και αρκετά κομμάτια από τον τοίχο που κατέληξαν στη λερωμένη από κόκκινο κρασί μοκέτα και ευτυχώς δεν ακούστηκαν. Τότε γύρισα και κοίταξα την υπόλοιπη αίθουσα και ένιωσα σα να τη βλέπω πρώτη φορά. Είχε τόσο προβλήματα που δεν είχα παρατηρήσει πριν ή δεν ήθελα να τα παρατηρήσω και ένιωσα ότι οι τοίχοι μετατοπίζονταν και τον αέρα να μειώνεται. Βγήκα έξω να πάρω καθαρό αέρα και προσπαθώντας να πάρω βαθιές ανάσες, μου ήρθε μία έντονα μυρωδιά κατρουλιού. Αυτό με λύγισε κυριολεκτικά και έβαλα τα κλάματα. Ήταν η πρώτη κρίση μου σε δουλειά και τότε κατάλαβα πόσο χαμηλά έχω ρίξει τον εαυτό μου. Αυτό ήταν, από τον επόμενο χρόνο όλα άλλαξαν, άρχισα καταστρώνω σχέδια -κάποια από αυτά βγήκαν- και χώρισα από την τότε μου σχέση, που είχε συμβάλει στο να νιώσω λίγη (αυτό είναι άλλη ιστορία). Το 2022 ένιωσα επιτέλους ότι πατάω στα πόδια μου και ότι μπορώ να αναπνεύσω. Α! Και σε περίπτωση που αναρωτιέστε το θέατρο έμεινε με τις τρύπες που είχα κάνει με το δάχτυλό μου και την επόμενη σεζόν…
Γεωργία Δρακάκη
Χριστούγεννα, αλλά πιο συγκεκριμένα Πρωτοχρονιά του 2012. Η γράφουσα 20 ετών, ερωτευμένη με έναν άντρα για δεύτερη φορά στην ζωή της. Το αγόρι μου από το Λύκειο, η πρώτη μεγάλη αγάπη μου, έρχεται για τελευταία φορά στο πατρικό μου σπίτι, στο Μοσχάτο. Ξέρουμε ότι χωρίζουμε, ότι χωρίσαμε, ότι θα χωρίσουμε. Το κλίμα ηφαιστειακό. Ξαπλώνουμε στην μοκέτα του παιδικού μου δωματίου αντικριστά, μάτια με μάτια, μέτωπο με μέτωπο. Έχουμε βάλει το «Πάτωμα» του Κραουνάκη. Κλαίμε βουβά. Λίγες μέρες μετά, βρίσκω τον Άλλον, Εκείνον, Εκείνον που έμελλε να. Να, τι να; Μη γυρεύετε ρήματα. Ανήμερα Πρωτοχρονιά του 2013, του κλείνω ραντεβού στους Πέντε Δρόμους στα Εξάρχεια (πού να ξέραμε τότε πόσες εκτοντάδες φορές και με πόσες εκατοντάδες διαφορετικές διαθέσεις έμελλε να περάσουμε από εκεί την επόμενη κοινή μας on-off δεκαετία;) και του λέω, πάμε, είμαι για σένα τώρα, είμαι εδώ, όπως είμαι, όπως μπορώ, ό, τι γίνει. Ε, ναι, εκείνες οι γιορτές του 2012-2013 άλλαξαν την ζωή μου ραγδαία. Και πολύ καλά έκαναν. Δεν θα τις ξεχάσω ποτέ, αν και είναι η πρώτη φορά που γράφω κάτι δημόσια για το εν λόγω θέμα. Για να δούμε τι θα κάνουν κι οι φετινές γιορτές. Θα είναι τίποτα της προκοπής ή θα παίξει βαρεμάρα γύρω από το christmas tree; Μπα, έχω μια αίσθηση (την έκτη αίσθηση) πως κι αυτές θα το κάνουν το θαυματάκι τους στην ζωή μου.
Κωνσταντίνος Τσάβαλος
Πρέπει να είμαι 12-13 ετών, αρχές δεκαετίας του ’90. Η ακριβής ημερομηνία χάνεται κάπου μέσα στην μαύρη τρύπα της ηθελημένης μου αμνησίας. Είμαστε οικογενειακώς σε ένα Χριστουγεννιάτικο τραπέζι κάποιων φίλων των γονιών μου, προς Χαλάνδρι μεριά. Βαριέμαι γιατί τα υπόλοιπα 3-4 – παντελώς άγνωστα σε μένα – παιδιά που είναι στον ίδιο χώρο μαζί μου, περνάνε εξίσου υποτονικά και βαρετά όπως εγώ (δεν είχαμε ανακαλύψει και τα ναρκωτικά τότε…) οπότε ο καθένας κάθεται μόνος του και ασχολείται με κάτι, ζωγραφίζει ξέρω ‘γω, ή βολοδέρνει γύρω από το μεγάλο κεντρικό τραπέζι που οι «μεγάλοι» έχουν στήσει μια παρτίδα «31». Εγώ την έχω δει μικρός εξερευνητής και μπαινοβγαίνω στα δωμάτια του ξένου σπιτιού. Στο υπνοδωμάτιο των φίλων των γονιών μου, απέναντι από το διπλό κρεβάτι όπου πάνω του είναι αφημένα άναρχα όλα τα παλτά των καλεσμένων, βρίσκεται μια μικρή 14άρα τηλεόραση. Το τηλεκοντρόλ της βρίσκεται αφημένο δίπλα της. Το πιάνω, αράζω στο κρεβάτι εντελώς ξαπλωμένος και κάνω ζάπινγκ στα κανάλια. Εορταστικά προγράμματα, χοροί και πανηγύρια, λαϊκές φωνές και πλαστικές τραγουδίστριες. Ξαφνικά, γυρνάω στον ΑΝΤ1. Ξεκινάει μια ταινία. Πολύ σκοτεινή. ΠΑΡΑ πολύ σκοτεινή. Διάστημα βλέπω. Αστέρια. Ναι, επιβεβαιώνω ότι δεν την έχω ξαναδεί. Πέντε γράμματα σχηματίζονται στην οθόνη, σιγά σιγά. Πρώτα το Ι. Μετά σιγά σιγά οι σκελετοί στα δυο ακριανά γράμματα. Μετά ένα Α και κατόπιν ένα Ν. Ενα Ε και στο τέλος ένα L. Αρχίζω να την παρακολουθώ. Ανα 5λεπτο-10λεπτο, ανασηκώνομαι όλο και περισσότερο στο κρεβάτι, από την ξαπλωμένη στην καθιστή θέση και, στη μέση της ταινίας, κατεβαίνω από το κρεβάτι κάθομαι οκλαδόν μπροστά στην τηλεόραση, τρώγωντας τα νύχια μου. Θυμάμαι μέχρι και σήμερα, 30 χρόνια μετά, το δωμάτιο αυτό (στο οποίο δεν ξαναπήγα), την διακόσμησή του, τι χρώμα είχαν οι κουρτίνες, την μυρωδιά της γέμισης από την γαλοπούλα να μπαίνει από την μισάνοικτη πόρτα. Κανείς δεν με αναζήτησε για τις επόμενες δυο ώρες – ούτε μεγάλος, ούτε κάποιο παιδί. Ήμουν μόνο εγώ και το Xenomorph. Η πρώτη – αλλά όχι τελευταία – μας γνωριμία. Ενα οπτικοακουστικό σοκ που μέχρι τότε δεν είχα ξαναζήσει (και, αν θέλω να είμαι ειλικρινής, ουδέποτε ξαναέζησα σε αυτό το μεγαλείο). Ο H.R.Giger, τα πλάσματά του και οι μορφές του δεν μού προκάλεσαν εφιάλτες: ήταν στα όνειρά μου με τρόπο γοητευτικό, συγκλονιστικά όμορφο. Η αγάπη μου προς τον ελβετό καλλιτέχνη και το σύμπαν του Alien συνεχίζεται μέχρι και σήμερα με την ίδια καύλα και όρεξη – έστω και δίχως το στοιχείο της μαγικής εκείνης έκπληξης που μου επεφύλαξε ένα τυχαίο ζάπινγκ τα Χριστούγεννα του 1990 ή 1991 ή 1992, που να θυμόμαστε τώρα…
Μίλτος Τόσκας
Η μετάβαση από το 2013 στο 2014 άλλαξε σε μεγάλο βαθμό τον προορισμό μου. Εκείνα τα Χριστούγεννα ήταν τα τελευταία μίας σημαντικής φάσης της ζωής μου, του σταδίου της ενηλικίωσης. Η μετατόπιση του κέντρου του ενδιαφέροντός μου από το γήπεδο του βόλλεϋ στο επιστημονικό εργαστήριο και τη γραφή ήρθε ως φυσική εξέλιξη των πραγμάτων με βάση τις επιλογές εκείνου του διαστήματος. Δεν ήταν εύκολες οι αποφάσεις, ούτε η πορεία που ακολούθησε. Μοναδικό κοινό, ο πρωταθλητισμός σε έναν μαραθώνιο.
Στην επόμενη δεκαετία, δηλαδή από τότε μέχρι και σήμερα άλλαξαν πολλά. Ένα διπλό όμορφο ταξίδι βρίσκεται σε εξέλιξη με συνεχή επεισόδια αυξανόμενης έντασης. Νέες προκλήσεις, μεγάλα κεφάλαια, χαρές και ματαιώσεις. Έτσι γράφεται το βιβλίο του καθενός μας. Υπάρχουν σταθμοί που είναι σημαντικοί και τρένα που περνούν δίχως επιστροφή κι εσύ καλείσαι να κάνεις το ταξίδι. Αν χαθούν δεν υπάρχει χρόνος για περισυλλογή.
Εκείνα τα Χριστούγεννα είχαν τον χαρακτήρα του τερματισμού μίας πορείας που ακόμα κι εγώ δεν μπόρεσα να αντιληφθώ τι στιγμή που τα γεγονότα με ταχύτητα άλλαζαν τη διαδρομή μου. Τύχη, ραντεβού με το κάρμα, συνειδητή επιλογή; Ο χρόνος γράφει και παράλληλα κρίνει. Σημασία ειδικά στην εποχή μας έχει να θυμάσαι από που ξεκίνησες και να έχεις το περίγραμμα του που θέλεις να φτάσεις, ώστε να μη χαθείς στην πορεία.
Όσος καιρός κι αν περάσει θα θυμάμαι εκείνες τις γιορτές. Μπορεί να μη συνέβη το αξιοσημείωτο γεγονός, ίσως κανείς να μην αντιλήφθηκε πως λειτούργησαν μέσα μου στο πέρασμα του χρόνου. Θα σκέφτομαι για χρόνια όμως πως αποτελούν το σημείο μηδέν, μία δυαναμική επανεκκίνηση που δεν είχε τα περιθώρια να αποτύχει, διότι είναι σημαντικό να έχεις τη θέληση να πολεμάς, αλλά ακόμα σημαντικότερα να γνωρίζεις πως να κερδίζεις!
Νίκος Παγουλάτος
Η εορταστική περίοδος του 2017 με βρίσκει φρεσκοχωρισμένο. Επιθυμία μου μεν, αρκετά βαρύ δε. Βαρύ -και σκληρό- γιατί ενώ τις ημέρες των Χριστουγέννων τις περνάω με την Α., την κόρη μου, κάθε λεπτό περνάει βασανιστικά, κάθε στιγμή έχει μια υποβόσκουσα θλίψη, οπότε μέσα μου επικρατεί χαρμολύπη. Χαρά από τη μία γιατί έχω τη δυνατότητα να ζήσω τη μαγεία της περιόδου μαζί της, αλλά ταυτόχρονα ξέρω ότι κάποια στιγμή, τις επόμενες μέρες, θα πρέπει να την αποχωριστώ. Βλέπεις, στη ζωή μου, με την εμφάνιση της Α. από την πρώτη μέρα δημιουργήθηκε μία κάθετη γραμμή: όσα έζησα πριν τον ερχομό της και όσα ακολούθησαν. Το παρελθόν δε με αφορούσε πλέον, όμως όλα όσα βίωνα από ‘κει και πέρα είχαν αξία. Έτσι, χωρίς ακόμη να έχω αποδεχθεί μέσα μου το γεγονός ότι πλέον οι γιορτές θα είναι μοιρασμένες, εκείνα τα Χριστούγεννα -μαζί με τις ημέρες της Πρωτοχρονιάς- είναι αυτά που με άλλαξαν, που διαμόρφωσαν τον τρόπο σκέψης μου, το πώς προσεγγίζω τα πράγματα στη ζωή μου. Συνειδητοποιώ ότι κάθε στιγμή είναι μοναδική και οφείλω να τη ζω ολοκληρωτικά, ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο, ούτε καν ο κοινός ύπνος μου με την Α., το άνοιγμα των χριστουγεννιάτικων δώρων και η ανταλλαγή ευχών για «Καλή χρονιά». Κατάλαβα ότι το μόνο που έχω είναι το «τώρα». Το «πριν» εξαφανίζεται με μια κινήση βλεφάρου, το «μετά» είναι άγνωστο. Παραμονή Πρωτοχρονιάς δακρύζω. Έχω κατέβει για βόλτα στο κέντρο της Αθήνας και το κρύο που διαπερνάει το σώμα μου δεν μπορεί να με συνεφέρει. Είμαι δεν είμαι μόνος μου, οποιαδήποτε στιγμή, εγώ έτσι νιώθω. Αφού δεν έχω εσένα (Α.), δεν έχω κανέναν. Τα επόμενα χρόνια, και αφού αποδέχθηκα τη ματαιότητα κάποιων πραγμάτων, απελευθερώθηκα -όχι ολοκληρωτικά- από αυτές τις σκέψεις και ισορρόπησα. Το συναίσθημα παραμένει, βέβαια, αλλά μπορώ πλέον να διαχειριστώ ό,τι σκέφτομαι. Δεν ανατρέχω στο παρελθόν για να δώσω νόημα στο παρόν, αλλά γιορτάζω με όσα έχω. Καλά Χριστούγεννα. Να περάσατε χρόνο με τους ανθρώπους σας, όποιοι κι αν είναι αυτοί, και να απολαύσετε κάθε μπουκιά, κάθε γουλιά, κάθε φιλί, κάθε δάκρυ και χαμόγελο. Τα Χριστούγεννα είναι κάθαρση, και την αξίζουμε.
Τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά μπορεί να μοιάζουν με μια πόρτα, ένα πέρασμα, ένα σημείο μετάβασης: από μια χρονιά σε μια άλλη, από μια εποχή σε μια άλλη, από μια διάθεση σε μια άλλη. Κι ενώ στην ποπ κουλτούρα οι γιορτές αυτές έχουν συνδεθεί με την θαλπωρή, το φως, την χαρά και τα δώρα, η αλήθεια είναι πως για πάρα πολύ κόσμο τα Χριστούγεννα μπορεί να είναι μια εξαιρετικά πληγωτική περίοδος, η οποία ξύνει τραύματα ή ανοίγει καινούργια.
Πολλών ανθρώπων η ζωή αλλάζει κάθε μέρα. Όταν όμως συμβαίνει κάτι επιδραστικό, δυνατό, απότομο μια περίοδο που έχει πρωτογενώς συνδεθεί με την αγάπη και την ομορφιά, αυτό μένει πραγματικά αξέχαστο. Κάποιοι έχουν βγάλει Χριστούγεννα σε νοσοκομείο, άλλοι χώρισαν Χριστούγεννα ή βρήκαν τον άνθρωπο της ζωής τους, την έμπνευση της ζωής τους. Για κάποιους τα Χριστούγεννα είναι πόνος, για άλλους ένα μεγάλο πάρτυ.
Οι συντάκτες του Olafaq, λοιπόν, θυμούνται ποια Χριστούγεννα αποτέλεσαν σημείο αναφοράς και αφηγούνται τα back stories.
Δήμητρα Βασιλειάδη
Χριστούγεννα του 2021, δε θυμάμαι αν ήταν η 25η μέρα του Δεκέμβρη, αλλά δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί εκείνη την περίοδο όλες ίδιες μου φαίνονταν. Πάντως σίγουρα ήταν γιορτές και ο μήνας ήταν Δεκέμβρης. Τότε δούλευα τα απογεύματα ως ταξιθέτρια σε ένα από τα πιο εμπορικά θέατρα της Αθήνας, ωστόσο εισιτήρια δε κόβονταν και ο κόσμος δεν ερχόταν, ακόμα και την περίοδο με τη μεγαλύτερη κινητικότητα. Εκείνες τις ημέρες θα κρινόταν αν η παράσταση θα συνεχιζόταν και προφανώς αν θα μέναμε χωρίς δουλειά. Μία από τις αρμοδιότητες της ταξιθέτριας είναι να παραμένει καθ’ όλη τη διάρκεια μέσα στην αίθουσα για παν ενδεχόμενο και για λόγους ασφαλείας. Έτσι κι εγώ κάθε μέρα παρέμενα στη παραμελειμένη, γεμάτη υγρασία αίθουσα, με τους φουσκωμένους τοίχους, στους οποίους έβγαζα όλο τον θυμό μου. Τα έβαζα με τον εαυτό μου που έμενα σε μία κακοπληρωμένη, εφήμερη δουλειά και δεν έφευγα. Μία από αυτές τις μέρες, στεκόμουν κοντά στον φουσκωμένο μαύρο τοίχο και όταν είδα μία κυρία στη πρώτη σειρά να βλέπει να Netflix στο κινητό της, γύρισα προς αυτόν και με το δάχτυλό μου άρχισα να πιέζω ένα ένα τα φουσκώματα από την υγρασία. Στα περισσότερα απλά έφευγε ο αέρας, αλλά σε ένα έφυγαν και αρκετά κομμάτια από τον τοίχο που κατέληξαν στη λερωμένη από κόκκινο κρασί μοκέτα και ευτυχώς δεν ακούστηκαν. Τότε γύρισα και κοίταξα την υπόλοιπη αίθουσα και ένιωσα σα να τη βλέπω πρώτη φορά. Είχε τόσο προβλήματα που δεν είχα παρατηρήσει πριν ή δεν ήθελα να τα παρατηρήσω και ένιωσα ότι οι τοίχοι μετατοπίζονταν και τον αέρα να μειώνεται. Βγήκα έξω να πάρω καθαρό αέρα και προσπαθώντας να πάρω βαθιές ανάσες, μου ήρθε μία έντονα μυρωδιά κατρουλιού. Αυτό με λύγισε κυριολεκτικά και έβαλα τα κλάματα. Ήταν η πρώτη κρίση μου σε δουλειά και τότε κατάλαβα πόσο χαμηλά έχω ρίξει τον εαυτό μου. Αυτό ήταν, από τον επόμενο χρόνο όλα άλλαξαν, άρχισα καταστρώνω σχέδια -κάποια από αυτά βγήκαν- και χώρισα από την τότε μου σχέση, που είχε συμβάλει στο να νιώσω λίγη (αυτό είναι άλλη ιστορία). Το 2022 ένιωσα επιτέλους ότι πατάω στα πόδια μου και ότι μπορώ να αναπνεύσω. Α! Και σε περίπτωση που αναρωτιέστε το θέατρο έμεινε με τις τρύπες που είχα κάνει με το δάχτυλό μου και την επόμενη σεζόν…
Γεωργία Δρακάκη
Χριστούγεννα, αλλά πιο συγκεκριμένα Πρωτοχρονιά του 2012. Η γράφουσα 20 ετών, ερωτευμένη με έναν άντρα για δεύτερη φορά στην ζωή της. Το αγόρι μου από το Λύκειο, η πρώτη μεγάλη αγάπη μου, έρχεται για τελευταία φορά στο πατρικό μου σπίτι, στο Μοσχάτο. Ξέρουμε ότι χωρίζουμε, ότι χωρίσαμε, ότι θα χωρίσουμε. Το κλίμα ηφαιστειακό. Ξαπλώνουμε στην μοκέτα του παιδικού μου δωματίου αντικριστά, μάτια με μάτια, μέτωπο με μέτωπο. Έχουμε βάλει το «Πάτωμα» του Κραουνάκη. Κλαίμε βουβά. Λίγες μέρες μετά, βρίσκω τον Άλλον, Εκείνον, Εκείνον που έμελλε να. Να, τι να; Μη γυρεύετε ρήματα. Ανήμερα Πρωτοχρονιά του 2013, του κλείνω ραντεβού στους Πέντε Δρόμους στα Εξάρχεια (πού να ξέραμε τότε πόσες εκτοντάδες φορές και με πόσες εκατοντάδες διαφορετικές διαθέσεις έμελλε να περάσουμε από εκεί την επόμενη κοινή μας on-off δεκαετία;) και του λέω, πάμε, είμαι για σένα τώρα, είμαι εδώ, όπως είμαι, όπως μπορώ, ό, τι γίνει. Ε, ναι, εκείνες οι γιορτές του 2012-2013 άλλαξαν την ζωή μου ραγδαία. Και πολύ καλά έκαναν. Δεν θα τις ξεχάσω ποτέ, αν και είναι η πρώτη φορά που γράφω κάτι δημόσια για το εν λόγω θέμα. Για να δούμε τι θα κάνουν κι οι φετινές γιορτές. Θα είναι τίποτα της προκοπής ή θα παίξει βαρεμάρα γύρω από το christmas tree; Μπα, έχω μια αίσθηση (την έκτη αίσθηση) πως κι αυτές θα το κάνουν το θαυματάκι τους στην ζωή μου.
Κωνσταντίνος Τσάβαλος
Πρέπει να είμαι 12-13 ετών, αρχές δεκαετίας του ’90. Η ακριβής ημερομηνία χάνεται κάπου μέσα στην μαύρη τρύπα της ηθελημένης μου αμνησίας. Είμαστε οικογενειακώς σε ένα Χριστουγεννιάτικο τραπέζι κάποιων φίλων των γονιών μου, προς Χαλάνδρι μεριά. Βαριέμαι γιατί τα υπόλοιπα 3-4 – παντελώς άγνωστα σε μένα – παιδιά που είναι στον ίδιο χώρο μαζί μου, περνάνε εξίσου υποτονικά και βαρετά όπως εγώ (δεν είχαμε ανακαλύψει και τα ναρκωτικά τότε…) οπότε ο καθένας κάθεται μόνος του και ασχολείται με κάτι, ζωγραφίζει ξέρω ‘γω, ή βολοδέρνει γύρω από το μεγάλο κεντρικό τραπέζι που οι «μεγάλοι» έχουν στήσει μια παρτίδα «31». Εγώ την έχω δει μικρός εξερευνητής και μπαινοβγαίνω στα δωμάτια του ξένου σπιτιού. Στο υπνοδωμάτιο των φίλων των γονιών μου, απέναντι από το διπλό κρεβάτι όπου πάνω του είναι αφημένα άναρχα όλα τα παλτά των καλεσμένων, βρίσκεται μια μικρή 14άρα τηλεόραση. Το τηλεκοντρόλ της βρίσκεται αφημένο δίπλα της. Το πιάνω, αράζω στο κρεβάτι εντελώς ξαπλωμένος και κάνω ζάπινγκ στα κανάλια. Εορταστικά προγράμματα, χοροί και πανηγύρια, λαϊκές φωνές και πλαστικές τραγουδίστριες. Ξαφνικά, γυρνάω στον ΑΝΤ1. Ξεκινάει μια ταινία. Πολύ σκοτεινή. ΠΑΡΑ πολύ σκοτεινή. Διάστημα βλέπω. Αστέρια. Ναι, επιβεβαιώνω ότι δεν την έχω ξαναδεί. Πέντε γράμματα σχηματίζονται στην οθόνη, σιγά σιγά. Πρώτα το Ι. Μετά σιγά σιγά οι σκελετοί στα δυο ακριανά γράμματα. Μετά ένα Α και κατόπιν ένα Ν. Ενα Ε και στο τέλος ένα L. Αρχίζω να την παρακολουθώ. Ανα 5λεπτο-10λεπτο, ανασηκώνομαι όλο και περισσότερο στο κρεβάτι, από την ξαπλωμένη στην καθιστή θέση και, στη μέση της ταινίας, κατεβαίνω από το κρεβάτι κάθομαι οκλαδόν μπροστά στην τηλεόραση, τρώγωντας τα νύχια μου. Θυμάμαι μέχρι και σήμερα, 30 χρόνια μετά, το δωμάτιο αυτό (στο οποίο δεν ξαναπήγα), την διακόσμησή του, τι χρώμα είχαν οι κουρτίνες, την μυρωδιά της γέμισης από την γαλοπούλα να μπαίνει από την μισάνοικτη πόρτα. Κανείς δεν με αναζήτησε για τις επόμενες δυο ώρες – ούτε μεγάλος, ούτε κάποιο παιδί. Ήμουν μόνο εγώ και το Xenomorph. Η πρώτη – αλλά όχι τελευταία – μας γνωριμία. Ενα οπτικοακουστικό σοκ που μέχρι τότε δεν είχα ξαναζήσει (και, αν θέλω να είμαι ειλικρινής, ουδέποτε ξαναέζησα σε αυτό το μεγαλείο). Ο H.R.Giger, τα πλάσματά του και οι μορφές του δεν μού προκάλεσαν εφιάλτες: ήταν στα όνειρά μου με τρόπο γοητευτικό, συγκλονιστικά όμορφο. Η αγάπη μου προς τον ελβετό καλλιτέχνη και το σύμπαν του Alien συνεχίζεται μέχρι και σήμερα με την ίδια καύλα και όρεξη – έστω και δίχως το στοιχείο της μαγικής εκείνης έκπληξης που μου επεφύλαξε ένα τυχαίο ζάπινγκ τα Χριστούγεννα του 1990 ή 1991 ή 1992, που να θυμόμαστε τώρα…
Μίλτος Τόσκας
Η μετάβαση από το 2013 στο 2014 άλλαξε σε μεγάλο βαθμό τον προορισμό μου. Εκείνα τα Χριστούγεννα ήταν τα τελευταία μίας σημαντικής φάσης της ζωής μου, του σταδίου της ενηλικίωσης. Η μετατόπιση του κέντρου του ενδιαφέροντός μου από το γήπεδο του βόλλεϋ στο επιστημονικό εργαστήριο και τη γραφή ήρθε ως φυσική εξέλιξη των πραγμάτων με βάση τις επιλογές εκείνου του διαστήματος. Δεν ήταν εύκολες οι αποφάσεις, ούτε η πορεία που ακολούθησε. Μοναδικό κοινό, ο πρωταθλητισμός σε έναν μαραθώνιο.
Στην επόμενη δεκαετία, δηλαδή από τότε μέχρι και σήμερα άλλαξαν πολλά. Ένα διπλό όμορφο ταξίδι βρίσκεται σε εξέλιξη με συνεχή επεισόδια αυξανόμενης έντασης. Νέες προκλήσεις, μεγάλα κεφάλαια, χαρές και ματαιώσεις. Έτσι γράφεται το βιβλίο του καθενός μας. Υπάρχουν σταθμοί που είναι σημαντικοί και τρένα που περνούν δίχως επιστροφή κι εσύ καλείσαι να κάνεις το ταξίδι. Αν χαθούν δεν υπάρχει χρόνος για περισυλλογή.
Εκείνα τα Χριστούγεννα είχαν τον χαρακτήρα του τερματισμού μίας πορείας που ακόμα κι εγώ δεν μπόρεσα να αντιληφθώ τι στιγμή που τα γεγονότα με ταχύτητα άλλαζαν τη διαδρομή μου. Τύχη, ραντεβού με το κάρμα, συνειδητή επιλογή; Ο χρόνος γράφει και παράλληλα κρίνει. Σημασία ειδικά στην εποχή μας έχει να θυμάσαι από που ξεκίνησες και να έχεις το περίγραμμα του που θέλεις να φτάσεις, ώστε να μη χαθείς στην πορεία.
Όσος καιρός κι αν περάσει θα θυμάμαι εκείνες τις γιορτές. Μπορεί να μη συνέβη το αξιοσημείωτο γεγονός, ίσως κανείς να μην αντιλήφθηκε πως λειτούργησαν μέσα μου στο πέρασμα του χρόνου. Θα σκέφτομαι για χρόνια όμως πως αποτελούν το σημείο μηδέν, μία δυαναμική επανεκκίνηση που δεν είχε τα περιθώρια να αποτύχει, διότι είναι σημαντικό να έχεις τη θέληση να πολεμάς, αλλά ακόμα σημαντικότερα να γνωρίζεις πως να κερδίζεις!
Νίκος Παγουλάτος
Η εορταστική περίοδος του 2017 με βρίσκει φρεσκοχωρισμένο. Επιθυμία μου μεν, αρκετά βαρύ δε. Βαρύ -και σκληρό- γιατί ενώ τις ημέρες των Χριστουγέννων τις περνάω με την Α., την κόρη μου, κάθε λεπτό περνάει βασανιστικά, κάθε στιγμή έχει μια υποβόσκουσα θλίψη, οπότε μέσα μου επικρατεί χαρμολύπη. Χαρά από τη μία γιατί έχω τη δυνατότητα να ζήσω τη μαγεία της περιόδου μαζί της, αλλά ταυτόχρονα ξέρω ότι κάποια στιγμή, τις επόμενες μέρες, θα πρέπει να την αποχωριστώ. Βλέπεις, στη ζωή μου, με την εμφάνιση της Α. από την πρώτη μέρα δημιουργήθηκε μία κάθετη γραμμή: όσα έζησα πριν τον ερχομό της και όσα ακολούθησαν. Το παρελθόν δε με αφορούσε πλέον, όμως όλα όσα βίωνα από ‘κει και πέρα είχαν αξία. Έτσι, χωρίς ακόμη να έχω αποδεχθεί μέσα μου το γεγονός ότι πλέον οι γιορτές θα είναι μοιρασμένες, εκείνα τα Χριστούγεννα -μαζί με τις ημέρες της Πρωτοχρονιάς- είναι αυτά που με άλλαξαν, που διαμόρφωσαν τον τρόπο σκέψης μου, το πώς προσεγγίζω τα πράγματα στη ζωή μου. Συνειδητοποιώ ότι κάθε στιγμή είναι μοναδική και οφείλω να τη ζω ολοκληρωτικά, ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο, ούτε καν ο κοινός ύπνος μου με την Α., το άνοιγμα των χριστουγεννιάτικων δώρων και η ανταλλαγή ευχών για «Καλή χρονιά». Κατάλαβα ότι το μόνο που έχω είναι το «τώρα». Το «πριν» εξαφανίζεται με μια κινήση βλεφάρου, το «μετά» είναι άγνωστο. Παραμονή Πρωτοχρονιάς δακρύζω. Έχω κατέβει για βόλτα στο κέντρο της Αθήνας και το κρύο που διαπερνάει το σώμα μου δεν μπορεί να με συνεφέρει. Είμαι δεν είμαι μόνος μου, οποιαδήποτε στιγμή, εγώ έτσι νιώθω. Αφού δεν έχω εσένα (Α.), δεν έχω κανέναν. Τα επόμενα χρόνια, και αφού αποδέχθηκα τη ματαιότητα κάποιων πραγμάτων, απελευθερώθηκα -όχι ολοκληρωτικά- από αυτές τις σκέψεις και ισορρόπησα. Το συναίσθημα παραμένει, βέβαια, αλλά μπορώ πλέον να διαχειριστώ ό,τι σκέφτομαι. Δεν ανατρέχω στο παρελθόν για να δώσω νόημα στο παρόν, αλλά γιορτάζω με όσα έχω. Καλά Χριστούγεννα. Να περάσατε χρόνο με τους ανθρώπους σας, όποιοι κι αν είναι αυτοί, και να απολαύσετε κάθε μπουκιά, κάθε γουλιά, κάθε φιλί, κάθε δάκρυ και χαμόγελο. Τα Χριστούγεννα είναι κάθαρση, και την αξίζουμε.
