Αν γράψετε στη γραμμή αναζήτησης της Google «πώς να ντυθώ στην τάδε ηλικία», θα σας εμφανιστούν χιλιάδες αποτελέσματα που στη συντριπτική του πλειοψηφία απευθύνονται σε γυναίκες και εννοείται ότι αυτό δεν είναι τυχαίο.

Όλα ξεκίνησαν 100 χρόνια πριν όταν οι νεαρές γυναίκες κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο πέταξαν τους κορσέδες και τα μακριά φορέματα της Βικτωριανής εποχής αντικαθιστώντας τα με flapper φορέματα. Τότε, η βιομηχανία της μόδας άρχισε να εστιάζει στις νεότερες γενιές κυκλοφορώντας ρούχα που τόνιζαν το γυναικείο σώμα, ενώ σταδιακά οι μεγαλύτερες γίνονταν αόρατες από τη βιομηχανία.

Από τις διαφημίσεις μέχρι τις ταινίες και αργότερα στις τηλεοπτικές σειρές μόνο οι νεαρές γυναίκες, όσες διένυαν ακόμα τη δεκαετία των ‘20 είχαν το δικαίωμα να φοράνε μίνι και έντονα χρωματικά ρούχα, οι υπόλοιπες όσο μεγάλωναν έπρεπε να αρχίσουν να διαλέγουν πιο ουδέτερα χρωματικά ρούχα, πιο μακριά υφάσματα και φυσικά πιο ριχτά, για να μη διαγράφεται η όψη του σώματος.

Και φυσικά αυτό εξακολουθεί να συμβαίνει. Πόσες επωνυμίες ρούχων γνωρίζετε που απευθύνονται σε 50+ και θεωρούνται «της μόδας»; Πόσες επωνυμίες ρούχων γνωρίζετε που έχουν στη φιλοσοφία τους τη συμπεριληπτικότητα όλων των ηλικιών; Πιθανολογώ πως η απάντησή σας είναι «λίγες». Κάνοντας μία διαδικτυακή έρευνα είναι σίγουρο ότι στα site μόδας πρωταγωνιστούν επί το πλείστον μόνο νεαρά μοντέλα.

Δυστυχώς, υποσυνείδητα αλλά και συνειδητά ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας κάνουν ageism κυρίως στις γυναίκες, δηλαδή τις διαχωρίζουν με βάση την ηλικία. «Μα τι φοράει στην ηλικία της;», «που πάει η θεία με τα τακούνια;», «η μίνι φούστα θα έπρεπε να απαγορεύεται στην ηλικία της». Αυτές και άλλες ατάκες ακούνε οι γυναίκες καθημερινά σε όλο τον κόσμο, ατάκες που δεν ακούνε οι straight άνδρες πριν τα 60 τους, οι οποίοι συνήθως μέχρι τότε δεν γερνάνε αλλά γίνονται γοητευτικοί και ωριμάζουν «σαν το καλό κρασί», όπως λέγεται.

Και φυσικά δεν είναι ζήτημα ζήλειας, αλλά ζήτημα καταπίεσης του εαυτού. Παλαιότερα θυμάμαι που έπινα καφέ σε ένα μαγαζί στο κέντρο και άκουσα από μία παρέα ανδρών στο διπλανό τραπέζι να λένε σχολιάζοντας μία γυναίκα γύρω στα 40 που φορούσε κοντή φούστα: «ο καθένας μπορεί να φοράει ότι θέλει, αλλά πρέπει να σκέφτεται πρώτα αν κολλάει με την ηλικία του», «και ποιος το ορίζει αυτό;» τους ρώτησα και αμέσως μου απάντησαν «εσύ τι θες; φεμινίστρια είσαι;». Σε αυτό το σημείο ο διάλογος έληξε.

Αυτή η ιδέα αν και έχει εδραιωθεί εξαιτίας της ποπ κουλτούρας, τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αλλάζει ριζικά. Πολλές διάσημες γυναίκες (Jennifer Lopez, Madonna, Halle Berry) ντύνονται με αυτό που έχει οριστεί ως “νεανικό” προβάλλοντάς το ως κάτι απόλυτα φυσιολογικό, όπως θα έπρεπε άλλωστε.

Παρόλα αυτά, τα Μ.Μ.Ε. δεν ακολουθούν την ίδια τακτική. Χρησιμοποιώντας φράσεις: «τόλμησε να φορέσει μίνι στα 50 της» ή «σπάει τους ηλικιακούς κανόνες η 60χρονη ηθοποιός φορώντας animal print» συνεχίζουν να ενισχύουν την τοξική κουλτούρα του ageism.

Και εννοείται ότι ισχύει και το ανάποδο. Όταν νέες κοπέλες έχουν ένα στιλ πιο “μεγαλίστικο” επίσης τους λένε «αυτό δεν είναι για την ηλικία σου, σε μεγαλώνει». Είναι τρομερά καταπιεστικό να αναγκάζεσαι να ντύνεσαι με συγκεκριμένο τρόπο σε κάθε ηλικία επειδή αυτό έχει αποφασίσει η κοινωνία.

Είναι θλιβερό να αποφασίζουν οι άλλοι για εμάς εν έτει 2024. Υπάρχει η πεποίηθηση ότι όσο μεγαλώνεις, πρέπει σιγά σιγά να αποσύρεσαι. Πρέπει να σταματήσεις να ταξιδεύεις, να πηγαίνεις σε μπαρ, να ξενυχτάς, να ερωτεύεσαι και να φοράς συγκεκριμένα ρούχα.

Πρέπει να καλύπτεσαι, γιατί το δέρμα ζαρώνει, κρεμάει και δε δείχνει όμορφο πια. Δεν πρέπει να προκαλείς δείχνοντας τα γηρατειά σου, αυτό λένε έμμεσα όσοι αναφέρουν τη φράση «να ντύνεσαι σύμφωνα με την ηλικία σου».

Ευτυχώς, σιγά σιγά έχουμε αρχίσει να ευαισθητοποιούμαστε και η δαιμονοποίηση του γήρατος φθίνει. Με τον νέο τρόπο ζωής να είναι επικεντρωμένος στη σωματική και τη ψυχική υγεία, πλέον το νέο μότο είναι «είμαι όσο αισθάνομαι». Αυτό σημαίνει ότι η ηλικία θα αντιμετωπίζεται πράγματι μόνο ως ένας αριθμός και όχι ως περιορισμός -αν δεν υπάρχουν παθολογικά νοσήματα.

Για να φτάσουμε όμως στο σημείο της απενοχοποίησης των στιλιστικών επιλογών, πρέπει να συμβάλλουμε όλοι μας με τον τρόπο μας.

Αρχικά πρέπει να σταματήσουμε να δίνουμε τη συμβουλή: «πρέπει να ντύνεσαι σύμφωνα με την ηλικία σου», γιατί δεν είναι συμβουλή αλλά κοινωνική επιβολή. Πρόκειται για μία ιδέα που έχει φυτευτεί μέσα μας από τη παιδική μας ηλικία, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να την αποδεχθούμε.

Αν και υποτίθεται ότι έχουμε κατακτήσει την πλήρη αυτοδιάθεση αυτή συνεχίζεται να παραβιάζεται με τοξικές συμβουλές όπως αυτή. Ακόμα κι αν δεν μας αρέσει κάτι, δε χρειάζεται να το εκφράσουμε γιατί πολύ απλά δεν μας ζήτησε κανείς τη γνώμη μας.

Η ιδέα του να ντύνεσαι όπως αρμόζει η ηλικία σου είναι μία κοινωνική κατασκευή και έχει έρθει ο καιρός να καταρριφθεί (θα έπρεπε να έχει συμβεί καιρό πριν). Ο καθένας από εμάς μπορεί να ντύνεται όπως θέλει χωρίς να ντρέπεται και να νιώθει άσχημα για το σώμα του.

Η ζωή είναι μικρή, γι’ αυτό πρέπει να φοράμε ό,τι θέλουμε χωρίς ενοχές.

Αυτή είναι η σωστή συμβουλή.