Όποιος χρησιμοποιεί το μετρό σίγουρα γνωρίζει ότι η ποιότητα του αέρα, ειδικά στις αποβάθρες είναι προβληματική. Αποπνικτική ατμόσφαιρα, ζέστη και μυρωδιά ρυπογόνων ουσιών συνθέτουν μία σίγουρα ανθυγιεινή καθημερινότητα για τους χιλιάδες πολίτες που χρησιμοποιούν το μέσο καθημερινά.

Σκρολάροντας στο Twitter, πλέον X, έπεσα πάνω σε μία ανάρτηση που περιγράφει ένα περιστατικό στο Μετρό, στη μπλε γραμμή, στη στάση Ευαγγελισμός, σχετικά με ανθρώπους που αισθάνθηκαν ζάλη και αδιαθεσία.

Στις πολλαπλές απαντήσεις, αναφέρθηκε η ποιότητα του αέρα στο Μετρό και οι σχετικές έρευνες που έχει διεξάγει το Πανελλήνιο Κέντρο Οικολογικών Ερευνών.

Το ΠΑΚΟΕ, σύμφωνα με τις πληροφορίες από τον ιστότοπο του, αποτελεί «έναν ανεξάρτητο και δυναμικό φορέα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που έχει στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος και την προστασία του καταναλωτή» μέσα από έρευνες σχετικά με την ποιότητα του αέρα, των υδάτων, των παραλιών αλλά και των τροφίμων.

Συγκεκριμένα, πραγματοποιεί συστηματικά μετρήσεις της ποιότητας του αέρα στο μετρό, στα εκδοτήρια και στις αποβάθρες σε διάφορους σταθμούς. Εδώ και χρόνια προειδοποιεί ότι «υπάρχει σοβαρό υγειονομικό ζήτημα για τους εργαζόμενους, οι οποίοι στατιστικά εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσοστά θανάσιμων ασθενειών σε σχέση με άλλους επαγγελματικούς κλάδους, αφού η ποιότητα του αέρα είναι επιβαρυμένη».

Τον Ιούλιο του 2023 διεξήγαγε έρευνα σε οκτώ σταθμούς του μετρό Σύνταγμα , Ομόνοια, Ευαγγελισμός, Πανόρμου, Αμπελόκηποι, Μέγαρο Μουσικής, Πανεπιστήμιο και Μοναστηράκι με σκοπό την ενημέρωση του κοινού για την ποιότητα του αέρα. Στις 17/07/2023 μετρήθηκαν, ανά 30 δευτερόλεπτα, οι τιμές των συγκεντρώσεων των αιωρούμενων σωματιδίων ΡΜ2,5, ΡΜ10 και φορμαλδεΰδης (ουσίες τοξικές και καρκινογόνες) σε 3 σημεία σε κάθε σταθμό, στην έξοδο, στα εκδοτήρια εισιτηρίων και στις αποβάθρες.

– Η φορμαλδεΰδη ταξινομείται ως καρκινογόνος ουσία κατηγορίας 1 από το τον Διεθνή Οργανισμό για την Έρευνα του Καρκίνου (IARC), το οποίο σημαίνει ότι είναι καρκινογόνος για τον άνθρωπο (καρκίνος ρινικού επιθηλίου). Η οξεία έκθεση είναι ιδιαίτερα ερεθιστική για τα μάτια, τη μύτη και το λαιμό και μπορεί να προκαλέσει την εκδήλωση βήχα και συριγμού. Η μετέπειτα έκθεση στην ουσία μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις σε δέρμα, μάτια και στο αναπνευστικό σύστημα και να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα όπως ασθματικού τύπου αναπνευστικά προβλήματα και ερεθισμό του δέρματος με τη μορφή δερματίτιδας και κνησμού.-

Σύμφωνα με τα ευρήματα, όλες οι μέγιστες συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων ήταν πάνω από τα όρια:

  • Από τις μετρήσεις παρατηρήθηκαν ότι οι συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων ΡΜ10 στην έξοδο και στα εκδοτήρια είναι κάτω από τα όρια καθώς και στις αποβάθρες των σταθμών με εξαίρεση τους σταθμούς Πανεπιστήμιο και Αμπελόκηποι.
  • Όλες οι τιμές συγκέντρωσης φορμαλδεΰδης HCHO ήταν πάνω από τα όρια στην έξοδο , στα εκδοτήρια εισιτηρίων και στις αποβάθρες όλων των σταθμών.

Τον Σεπτέμβριο έγινε πάλι μέτρηση στο σταθμό του Μετρό Πανόρμου.

Σύφωνα με το Δελτίο Τύπου «από τις μετρήσεις διαπιστώθηκε ότι οι συγκεντρώσεις των πτητικών οργανικών ενώσεων VOC βρίσκονται στα όρια στην πλατεία και στα εκδοτήρια του Μετρό Πανόρμου αλλά πάνω από τα όρια στις αποβάθρες.»
Ανησυχητικές ιδιαίτερα είναι οι μετρήσεις της συγκέντρωσης της φορμαλδεΰδης σε όλα τα σημεία αλλά ιδιαίτερα στις αποβάθρες καθώς όλες οι μετρήσεις ξεπερνούν σε υπερβολικό βαθμό το όριο.

Μίλησα με με τον κ. Χριστοδουλάκη Παναγιώτη, πρόεδρο του Πανελλήνιου Κέντρου Οικολογικών Ερευνών και υπεύθυνο των ερευνών. Αναρωτήθηκα, αν τα αποτελέσματα των μετρήσεων έχουν σταλεί σε αρμόδιους με στόχο την αλλαγή της κατάστασης και της βελτίωσης της ποιότητας του αέρα.

« Τα έχουμε στείλει στην εταιρεία Ελληνικό Μετρό Α. Ε., στην περιφέρεια, στον περιφερειάρχη, στο δήμαρχο Αθηνών, έχουμε κάνει και καταγγελία στον Άρειο Πάγο. Υπάρχει σειρά δράσεων που ακολουθείται μόλις ανακοινώνεται το Δελτίο Τύπου.
Δεν έχουμε πάρει απάντηση. Μόνο η εταιρεία στις αρχές του 2023 μας απάντησε, και είπαν ότι κανένα πρόβλημα δεν υπάρχει. Ότι δεν ισχύουν τα λεγόμενά μας. Έτσι τους προσκαλέσαμε να κάνουμε μαζί μετρήσεις, χωρίς όμως καμία ανταπόκριση.
Έχουμε και καταγγελίες από τους συνδικαλιστικούς φορείς του μετρό τους μηχανοδηγούς, τους εργαζόμενος, ότι δεν υπάρχει κατάλληλος εξαερισμός.»

Αναρωτήθηκα με ποιον τρόπο μπορεί να βελτιωθεί η ποιότητα του αέρα.

«Όλα διορθώνονται αρκεί να το θέλουμε» απάντησε με απογοήτευση. «Υπάρχουν πολλά τεχνικά μέσα, αλλαγή φίλτρων, βελτίωση εξαερισμού, αλλά δεν θέλουν να αλλάξουν τίποτα. Η πρώτη καταγγελία ήταν τον Απρίλιο του 2023. Λειτουργούμε 45 χρόνια, έχουμε κάνει πολλές έρευνες, αλλά δυστυχώς φωνή βοώντος εν τη ερήμω»

Η ευθύνη για τα τοξικά και καρκινογόνα σωματίδια που αναπνέουμε βαραίνει τη διαχειρίστρια εταιρεία, αλλά σίγουρα η πολιτεία επιβάλλεται να ελέγχει για να αδειοδοτεί.

«Και η περιφέρεια μπορεί να παρέμβει, και ο δήμαρχος και ο Άρειος Πάγος» υπογραμμίζει ο κ. Χριστοδουλάκης. «Αλλά δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα». Με ενημέρωσε ότι η επόμενη μέτρηση θα γίνει το Φεβρουάριο. Σύμφωνα με τα δεδομένα βέβαια, δεν έχουμε ελπίδες να αλλάξουν πολλά καθώς μέχρι τώρα δεν υπάρχει

«Η αδιαφορία αυτή είναι σκανδαλώδης και αποδείχτηκε από την αποκάλυψη ότι οι γραμμές του Μετρό της Αθήνας 2 και 3, που λειτουργούν από το 2000 και εξυπηρετούν καθημερινά εκατομμύρια επιβάτες, στερούνται περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Η έλλειψη περιβαλλοντικής αδειοδότησης διαπιστώθηκε αφού έγινε η δημοπράτηση της επέκτασης της Γραμμής 2 (Ελληνικό-Ανθούπολη) προς το Ιλιον.

Να το πούμε ωμά μήπως και το καταλάβετε: Στο Μετρό εργαζόμενοι και επιβάτες αναπνέουν ΚΑΡΚΙΝΟ.» αναφέρουν σε σχετική ανάρτηση.