Στις 22 Δεκεμβρίου έσκασε η βόμβα του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022) για τον «Καθορισμό προσόντων διορισμού σε φορείς του Δημοσίου (Προσοντολόγιο-Κλαδολόγιο)» (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022) το οποίο αναγνωρίζει στους αποφοίτους δραματικών σχολών προσόντα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ΔΕ).
Οι φοιτητές της Σχολής Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Θεάτρου, που δεν ενημερώθηκαν ποτέ επισήμως από την Πολιτεία, αποφάσισαν να απαντήσουν στην απαξίωση των σπουδών τους, του πτυχίου τους και των εργασιακών δικαιωμάτων τους με Κατάληψη προκειμένου να ακουστούν με ψυχραιμία τόσο τα αιτήματά τους όσο και οι προτάσεις τους.
Σήμερα η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος έχει προκηρύξει τρίωρη στάση εργασίας (11:30 – 14:30) και συγκέντρωση στις 12:00 στο Υπουργείο Πολιτισμού με πορεία διαμαρτυρίας στο Μέγαρο Μαξίμου.
Συζητώντας με τρεις εκπροσώπους του Συντονιστικού Κατάληψης της Σχολής Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Θεάτρου, τον Άρη Κακλέα, τον Στέργιο Μικρούτσικο και την Ουίτσι, συγκινήθηκα τόσο από το πόσο συνειδητοποιημένα είναι αυτά τα παιδιά, από την αγάπη τους για το αντικείμενο των σπουδών τους και από το επίπεδο του λόγου τους και των πράξεων τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι όσες ημέρες η Σχολή (που βρίσκεται στο Σχολείον Ειρήνης Παπά στο Μοσχάτο) βρίσκεται υπό κατάληψη οι μόνοι άνθρωποι που επιτρέπεται να μπουν είναι οι καθαρίστριες και οι φύλακες προκειμένου να μην χάσουν ως εργαζόμενοι το μεροκάματό τους.
Επιπλέον, διοργανώνονται ανοιχτές προς το κοινό δράσεις όπως η Ρεμπέτικη Βραδιά που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη με στόχο την ενίσχυση του αγώνα των φοιτητών. Το Olafaq ήταν εκεί.
Προτού μπούμε στη συζήτηση παραθέτω τα αιτήματα της Κατάληψης προκειμένου να ξέρουμε για τι μιλάμε και τι διεκδικούν, δικαίως, οι φοιτητές της κρατικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, που βρίσκεται υπό Κατάληψη όπως υπό Κατάληψη βρίσκεται η κρατική Σχολή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδας και η δημοτική Σχολή του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Πάτρας.
Τα αιτήματα της Κατάληψης όπως διατυπώνονται από τους ίδιους τους σπουδαστές: Άμεση απόσυρση του ΠΔ 85/2022. Άμεση επίλυση στο ζήτημα της διαβάθμισης των πτυχίων μας: Εξομοίωση των πτυχίων μας λόγω αντικειμενικής ιδιαιτερότητας με ΤΕ καθολικά για θέσεις στο δημόσιο. Κλάδος ΤΕ για ΟΛΟΥΣ τους αποφοίτους καλλιτεχνικών σχολών και ωδείων (όπως ίσχυε για τους/τις διπλωματούχους μέχρι το 2003). Συμπερίληψη όλων των αποφοίτων από το 2003 και μετά. Παροχή Σίτισης, Στέγασης, Δωρεάν Συγγραμμάτων, Κρατικών Υποτροφιών και Φοιτητικών Επιδομάτων στο Σπουδαστικό Σώμα των εποπτευόμενων από το ΥΠΠΟΑ Σχολών. Περαιτέρω στελέχωση των Δημοσίων Σχολών Παραστατικών Τεχνών με το απαραίτητο προσωπικό και τον απαραίτητο εξοπλισμό για την διενέργεια των σπουδών μας. Άμεση ίδρυση Δημόσιας Ακαδημίας Παραστατικών Τεχνών με παραρτήματα σε όλη την Ελλάδα. Δυνατότητα Π.Ε. σε αποφοίτους ανωτέρων καλλιτεχνικών σχολών μετά από κατατακτήριες και ένα έτος φοίτησης σε ΑΕΙ Παραστατικών Τεχνών.
Το πώς ξεκίνησε η Κατάληψη μας εξηγεί η Ουίτσι: «Είχαμε προγραμματισμένη την τακτική συνέλευση του Συλλόγου στις 22 Δεκεμβρίου και μάθαμε την ύπαρξη του συγκεκριμένου Προεδρικού Διατάγματος, μόλις την προηγούμενη ημέρα. Είδαμε μάλιστα ότι είχε εκδοθεί πριν 5 ημέρες αλλά δεν είχε υπάρξει καμία επίσημη ενημέρωση. Εννοείται ότι τέθηκε στη συνέλευση, παραμερίσαμε όλα τα υπόλοιπα θέματα και ξεκινήσαμε μ’ αυτό στην ημερήσια διάταξη. Τα πράγματα ήταν ακόμη θολά αλλά καταλάβαμε, ακόμη και ως πρώτη ιδέα, τι σήμαινε αυτό για εμάς και έτσι αποφασίσαμε σχεδόν παμψηφεί να προβούμε σε μια πρώτη συμβολική κατάληψη, καθώς η Σχολή θα έκλεινε σε δύο ημέρες λόγω των διακοπών των Χριστουγέννων. Αποφασίσαμε να κάνουμε, λοιπόν, κάτι δραστικό πριν φύγουν όλοι για τις γιορτές». Ο Άρης Κακλέας συμπληρώνει «Αυτό το διάταγμα έρχεται να κορυφώσει την υποτίμηση προς τον καλλιτεχνικό κόσμο. Το έκαναν μάλιστα λίγο πριν τις γιορτές ώστε να διασπαστεί ο κόσμος και να μην μπορέσει να αντιδράσει ως ένα σώμα και γι’ αυτό φροντίσαμε να απαντήσουμε άμεσα με αυτή τη συμβολική κατάληψη» και ο Στέργιος Μικρούτσικος καταλήγει «Να φανταστείτε ότι υπήρξαν άλλες δραματικές σχολές που έμαθαν για το προεδρικό διάταγμα λόγω της κατάληψής μας».
Πρόσφατα ο υφυπουργός Πολιτισμού κ. Γιατρομανωλάκης βρέθηκε αιφνιδιαστικά στον χώρο του Σχολείου Ειρήνης Παπά. Για το πώς εξελίχθηκε η συνάντηση αυτή λέει ο Άρης «Λάβαμε μια ενημέρωση από τον καλλιτεχνικό μας διευθυντή τον κ. Μόσχο ότι ο Γιατρομανωλάκης είναι στον δρόμο και έρχεται αιφνιδιαστικά. Αποφασίσαμε να τον υποδεχτούμε στην πόρτα και να μην τον αφήσουμε να μπει στην κατάληψή και ακολούθησε μια συζήτηση που κυρίως αφορούσε στο αν έχει απαντήσεις στα έξι ξεκάθαρα αιτήματά μας. Έδωσε τις διπλωματικές του απαντήσεις κι εμείς κοινοποιήσαμε ένα βίντεο όπου αναφέρει ότι δεν ενδιαφέρει, ειδικά το Δημόσιο, το αν θα έχουμε πτυχίο ή όχι γιατί προσλαμβανόμαστε μόνο μέσω οντισιόν. Βέβαια σε πάρα πολλές δουλειές περνάς από ίντερβιου προκειμένου να προσληφθείς, αυτό σημαίνει ότι αντίστοιχα δεν έχουν σημασία τα πτυχία για εκείνες τις δουλειές; Ρωτήσαμε τον κ. Γιατρομανωλάκη τι ισχύει με τους σκηνοθέτες, για τη συγκεκριμένη κατεύθυνση της Σχολής μας, αφού εκεί δεν υπάρχει οντιστιόν και δεν λάβαμε απάντηση Δεν μπορούν να απαξιώνονται έτσι απλά οι σπουδές, στην περίπτωση των δραματικών μιλάμε για τρία χρόνια είτε σε κρατική είτε σε ιδιωτική, που λειτουργεί υπό την επίβλεψη του Υπουργείου Πολιτισμού. Η δραματική σχολή του Εθνικού λαμβάνει μια ευρωπαϊκή επιχορήγηση μέσω ΈΣΠΑ για την αναβάθμισή της και εμείς απαντάμε σε αυτήν με υποβάθμιση;» και η Ουίτσι συμπληρώνει όσον αφορά τη διάκριση κρατικών και ιδιωτικών σχολών «Αντιλαμβανόμαστε ότι προκύπτει ένας διαχωρισμός διότι εμείς και η Σχολή του ΚΘΒΕ είμαστε κρατικές σχολές αλλά αυτό που διεκδικούμε το διεκδικούμε για όλες τις σχολές. Εμείς προτείνουμε ως λύση να ανωτεροποιηθούν οι κρατικές σχολές και οι ιδιωτικές σχολές (απ’ τη στιγμή που δεν μπορούν να γίνουν Ανώτατες λόγω του άρθρου 16), δηλαδή να επανέλθουν τουλάχιστον στο ΤΕ που ίσχυε πρίν το 2003 (πράγμα το οποίο επίσης δεν έρχεται αντίθετο με το συνταγματικό άρθρο 16), και πέρα απ’ αυτό όσοι απόφοιτοι, είτε κρατικών, είτε ιδιωτικών επιθυμούν να δώσουν κατατακτήριες και να φοιτήσουν σε ΑΕΙ Παραστατικών Τεχνών (που επίσης ζητάμε, μέσω των αιτημάτων μας, να δημιουργηθεί) να μπορούν να πάρουν πτυχίο ανώτατης εκπαίδευσης».
Πώς όμως κυλάει η καθημερινότητά τους; Ο Στέργιος απαντά «Συζητάμε πολλές ώρες καθημερινά ως συντονιστικό της κατάληψης προκειμένου να πάρουμε τις αποφάσεις μας. Υπάρχει προγραμματισμός για τα θέματα που θα συζητηθούν αλλά προκύπτουν και έκτακτα και φυσικά συζητάμε για τις δράσεις που θέλουμε να οργανώσουμε. Για παράδειγμα αυτή την Κυριακή στις 18:00 θα πραγματοποιηθεί προβολή της ταινίας “Το τελευταίο σημείωμα” ενώ θα ακολουθήσει συζήτηση με τον Παντελή Βούλγαρη, την Ιωάννα Καρυστιάνη και τον Ανδρέα Κωνσταντίνου εδώ στον χώρο της Κατάληψης της Δραματικής σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Τέλος, τη Δευτέρα κάναμε μια συνάντηση με τους καθηγητές μας γιατί προφανώς αυτό που συνέβη δεν αφορά μόνο εμάς αλλά όλους τους ανθρώπους των παραστατικών τεχνών. Οι καθηγητές είναι μαζί μας και ψάχνουμε να βρούμε τρόπους για να δράσουμε από κοινού».
Τι σκέφτονται από εδώ και μπρος; Θα συνεχίσουν την Κατάληψη όσο χρειαστεί; Τι άλλο μπορεί να γίνει; Η Ουίτσι διατυπώνει τις σκέψεις της: «Αυτό που συμβαίνει είναι ότι πάμε μέρα με την μέρα. Πραγματικά δεν ξέρουμε τι θα γίνει και αντιλαμβανόμαστε ότι κάποια πράγματα θέλουν άλλο χρόνο. Η αλήθεια είναι ότι τώρα που είμαστε εδώ ο χρόνος κυλάει αλλιώς, πιο αργά και νιώθουμε ότι περνάει ακόμη περισσότερος χρόνος από όσος πραγματικά περνάει μέχρι να γίνει κάτι. Εγώ προσωπικά καταλαβαίνω ότι οι ηθοποιοί, το ΣΕΗ κλπ έχουν περάσει και από άλλες τέτοιες διαδικασίες, έχουν περάσει από χίλια κύματα όλα αυτά τα χρόνια οπότε αντιλαμβάνονται καλύτερα πόσο χρόνο θέλουν τα πράγματα, πώς πρέπει να συζητήσεις, τι πρέπει να στρογγυλέψεις και τι όχι. Εμείς αυτή τη στιγμή είμαστε μια φωνή δύναμης που τα λέει όλα έξω από τα δόντια και μπορούμε να το κάνουμε αυτό στη θέση που είμαστε. Αν δούμε ότι η κατάληψη δεν λειτουργεί πια ως μέσο πίεσης θα προβούμε σε άλλες δράσεις» και ο Άρης συμπληρώνει: «Για εμάς είναι αρκετά δύσκολο το γεγονός ότι δεν βρισκόμαστε στη διαδικασία των μαθημάτων και της σπουδής μας. Έχουμε κοπιάσει πάρα πολύ για να μπούμε στις Δραματικές Σχολές και για να είμαστε σε ένα τόσο απαιτητικό πρόγραμμα, γιατί αγαπάμε πολύ το αντικείμενο των σπουδών μας και αυτό που συμβαίνει τώρα είναι μια στέρηση για εμάς. Συντηρούμε όμως την Κατάληψη γιατί πιστεύουμε ότι πρέπει να αντιδράσουμε στην επί χρόνια υποβάθμιση του καλλιτεχνικού χώρου. Σεβόμαστε το θέατρο και γι’ αυτό πάντα όταν ανεβάζουμε πανό ή κάνουμε οποιανδήποτε κινητοποίηση το κάνουμε όταν ολοκληρωθεί η παράσταση και πάντα μετά το χειροκρότημα. Σεβόμαστε το θέατρο ως έναν χώρο που μπορούμε να εκφραστούμε πολιτικά, όχι κομματικά, γιατί αυτό που συμβαίνει είναι κάτι που έχει ισχυρό κοινωνικό αντίκτυπο. Καλούμε τους ανθρώπους της Τέχνης να πάρουν μια θέση, γιατί δεν μιλάμε μόνο για το Προεδρικό Διάταγμα, αλλά για μια χρόνια υποβάθμιση του Πολιτισμού στην Ελλάδα. Αλλά καλούμε και τους ανθρώπους έξω από τον καλλιτεχνικό χώρο, γι’ αυτό κατεβαίνουμε στον δρόμο, γιατί θεωρούμε ότι μας αφορά όλους ως κοινωνία».
Ο Στέργιος καταλήγει: «Αυτό που κάνουμε λειτουργεί μόνο όταν επικεντρωνόμαστε στο μαζί, μαζί με τους καλλιτέχνες από όλους τους χώρους, μαζί με τους θεατρολόγους, μαζί με όλους όσους θέλουν να είναι στο πλευρό μας ανεξάρτητα αν ανήκουν στον καλλιτεχνικό κόσμο ή όχι».
Αυτό είναι το ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη που κοσμεί την πίσω πλευρά του flyer της Κατάληψης:
Είστε υπέρ ή κατά;
Έστω απαντήστε μ’ ένα ναι ή μ’ ένα όχι.
Το έχετε το πρόβλημα σκεφτεί
Πιστεύω ασφαλώς πως σας βασάνισε
Τα πάντα βασανίζουν στη ζωή
Παιδιά γυναίκες έντομα
Βλαβερά φυτά χαμένες ώρες
Δύσκολα πάθη χαλασμένα δόντια
Μέτρια φιλμ. Κι αυτό σας βασάνισε ασφαλώς.
Μιλάτε υπεύθυνα λοιπόν. Έστω με ναι ή όχι.
Σ’ εσάς ανήκει η απόφαση.
Δε σας ζητούμε φυσικά να πάψετε
Τις ασχολίες σας να διακόψετε τη ζωή σας
Τις προσφιλείς εφημερίδες σας τις συζητήσεις
Στο κουρείο τις Κυριακές σας στα γήπεδα.
Μια λέξη μόνο. Εμπρός λοιπόν:
Είστε υπέρ ή κατά;
Σκεφθείτε το καλά. Θα περιμένω.
*Όποιος επιθυμεί μπορεί να υπογράψει το petition εδώ http://chng.it/fJM7qWtnsM