Εκρήξεις επί σκηνής, βαθιά τρυφεράδα, σαρκαστική ματιά και αποκάλυψη τραυμάτων στο φως: αυτό είναι ένα μόνο κομμάτι του σκηνοθετικού της στίγματος. Η Ζωή Ξανθοπούλου έβαλε μικρόφωνο στην σκηνή before it was cool και αρχίσουμε να το βλέπουμε σε όλες τις παραστάσεις, σκηνοθέτησε νέα ελληνικά κείμενα, μάς σύστησε αριστουργηματικές δουλειές ξένων δημιουργών, ανέδειξε ηθοποιούς που άξιζε να γνωρίσουμε και, χρόνια τώρα, δεν παύει να αναστατώνει το θεατρικό γίγνεσθαι με αντισυμβατικές θεατρικές φόρμες και παραστάσεις με ισχυρό αποτύπωμα.
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Φωτογραφία και Οπτικοακουστικές Τέχνες στο ΤΕΙ Αθηνών, Σκηνοθεσία στη Σχολή Κινηματογράφου και Τηλεόρασης Λ. Σταυράκου και υποκριτική στο Θέατρο των Αλλαγών και έχει μεταπτυχιακό σε “Παραγωγή Βίντεο, Οπτικοακουστικά Μέσα και Κινούμενα Γραφικά” από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Έχει δουλέψει ως σκηνοθέτης και σεναριογράφος στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο. Και, ευτυχώς, συνεχίζει. Αυτή τη σεζόν υπογράφει σκηνοθετικά μια παράσταση που έχει γίνει, δικαίως, talk of the town. Ο λόγος για ”Το πιο Όμορφο σώμα που έχει βρεθεί σε αυτό το μέρος” του Ζουζέπ Μαρία Μιρό, με τον Αργύρη Ξάφη να ερμηνεύει εκπληκτικά όλα τα πρόσωπα του έργου. Η παράσταση παίζεται Πέμπτες, Παρασκευές, Σάββατα και Κυριακές στο Θέατρο Θησείον-για λίγο ακόμα.
Σήμερα, η Ζωή Ξανθοπούλου απαντά στις αυθόρμητες απορίες μας. Για τα άλλα, τα σημαντικά, θέτει η ίδια τα Ερωτήματα. Μέσω της δουλειάς της.
– Τι ζώδιο είσαι; Σου τη σπάνε όσοι πιστεύουν στα ζώδια; Εσύ πιστεύεις σε αυτά;
Είμαι Καρκίνος με ωροσκόπο Τοξότη. Σ’ ευχαριστώ πολύ γι’ αυτή την ερώτηση. Είναι σημαντικό να ξέρεις από την αρχή με ποιον έχεις να κάνεις. (γέλια). Καθόλου δε μου τη σπάνε όσοι πιστεύουν στα ζώδια. Το βρίσκω διασκεδαστικό το “παιχνίδι” των ζωδίων. Εγώ ούτε πιστεύω ούτε δεν πιστεύω. Συχνά είναι μια αφορμή για κουβέντα. Έχει πλάκα αυτό το πακετάρισμα των ανθρώπων σύμφωνα με το ζώδιό τους που χρησιμοποιείται κυρίως για ερωτικά ζητήματα βεβαίως.
– Και σε τι άλλο (δεν) πιστεύεις;
Πιστεύω στον θεό του Θεάτρου, δεν πιστεύω στον θεό του Έρωτα. Δεν πιστεύω στις ευκαιρίες. Ό,τι είναι να έρθει, ξανάρχεται. Πιστεύω στο Καλό. Πιστεύω.
– Υπάρχουν πολλοί τρόποι να κάνεις θέατρο. Ποιος είναι ο δικός σου; Υπάρχει κάποια αγαπημένη σου δουλειά; Δεν θα το μάθουν οι άλλες, μην ανησυχείς, μπορείς να μιλήσεις ελεύθερα.
Ο δικός μου τρόπος είναι ο τρόπος ζωής μου. Η ενασχόλησή μου με το θέατρο είναι και μια θέση απέναντι στη ζωή. Κάνω θέατρο μέσα από ενθουσιασμό, λαχτάρα κι αγάπη μεγάλη. Κάθε φορά που ανάβει η σπίθα ενός νέου project παίρνει φωτιά το σύμπαν μου. Είναι συναρπαστική αυτή η διαδικασία και το μοίρασμά της με τους ανθρώπους που δουλεύουμε μαζί κι αγγίζει για μένα την ουσία της ζωής μου. Οι πιο αγαπημένες μου δουλειές είναι εκείνες που αγαπηθήκαμε πολύ με τους συνεργάτες μου. Ξέρουν αυτοί κι αυτό ας πούμε είναι ένα μικρό μυστικό μου που το κρατώ για μένα. Αυτή τη στιγμή έχω μεγάλη χαρά κι αγάπη για το “Πιο όμορφο σώμα”!
-Τι λέτε με τον Αργύρη Ξάφη στις πρόβες; Μίλησέ μου για εκείνον και την συνεργασία σας.
Α, τώρα οι πρόβες έχουν τελειώσει οπότε δε μπορώ να σου πω. Ό,τι ειπώθηκε στις πρόβες, έμεινε στις πρόβες. Έχω να πω τόσα πολλά για τον Αργύρη που φοβάμαι ότι θα πω λίγα. Είναι υπέροχος ηθοποιός και ωραίος άνθρωπος. Νιώθω ευτυχής που τον γνώρισα και γι’ αυτή τη συνεργασία. Δουλέψαμε πολύ ωραία και δημιουργικά μαζί. Στο θέατρο κάθε δουλειά μου, μετατοπίζει κάτι μέσα μου. Εδώ έχει μετατοπιστεί και λόγω του Αργύρη. Τα υπόλοιπα… στην αυτοβιογραφία μου!
– Υπάρχει θέατρο μετά θάνατον;
Το θέμα είναι αν υπάρχει θέατρο πριν τον θάνατο. Αν υπάρχει θέατρο ζωντανό, που ανασαίνει, που προκύπτει, που δε φοβάται, που εμπνέει, που γοητεύει, που ερωτεύεται, που προβληματίζει, που ψάχνει, που πιστεύει και συγχρόνως ανατρέπει. Το θέατρο είναι “εδώ και τώρα”. Και η στιγμή αυτή δεν γνωρίζει παρελθόν, ούτε μέλλον. Κατακλύζει το χρόνο και την αιωνιότητα. Αντιστρέφοντας θα ρωτούσα: υπάρχει θάνατος μετά το θέατρο;
– Ποιο είναι το αγαπημένο σου πράγμα ή συνήθεια ή μέρος ή κατάσταση στον κόσμο;
Δε θα μπορούσα ποτέ να πω ένα πράγμα. Είναι αρκετά. Σίγουρα αγαπώ τον καναπέ μου, με τα ζωάκια μου τριγύρω, να παρακολουθώ ταινία ή σειρά. Αγαπώ πολύ τα ζώα. Λατρεύω να περνάω ώρες μαζί τους, να τα φροντίζω, είναι κoμμάτι της ζωής μου. Μου αρέσει να ταξιδεύω και να συναντώ φίλους εκτός Αθηνών κι εκτός Ελλάδας. Αγαπώ τα ταξίδια και τις επιστροφές από τα ταξίδια. Μου αρέσει να πηγαίνω για ψώνια με την αδελφή μου. Αγαπώ τις σημειώσεις μου όπου γράφω τα πλάνα μου, τις ιδέες κ.ο.κ. Μου αρέσουν οι μαζώξεις στο σπίτι με φίλους. Αγαπώ να ζω όμορφα περιμένοντας να έρθει κάτι που θα αγαπήσω ακόμα περισσότερο.
– Με τι κριτήριο επιλέγεις κείμενα και συνεργάτες; Με τι κριτήριο κάποιος μπορεί να επιλέξει εσένα ως συνεργάτιδα ή το έχει κάνει στο παρελθόν;
Το κριτήριό μου, τελικά, είναι το ένστικτο. Όσο κι αν βάζω λογικά κάτω τα πράγματα, να τα σκέφτομαι κλπ… στο τέλος υπερισχύει ένα “θέλω” ή “δεν θέλω”. Κι αυτό είναι το κριτήριο για όλα στη ζωή μου. Και θα ήθελα έτσι να επιλέγουν κι εμένα. Αν κάτι δε μου δίνει χαρά, το αφήνω πίσω μου, κι ας μοιάζει φαινομενικά ως “καλή δουλειά”, κι ας μου λένε καλά πράγματα γι’ αυτό. Όσο περνάνε τα χρόνια, το βλέπω πιο καθαρά πλέον. Το κριτήριό μου είναι η χαρά κι ο ενθουσιασμός. Δεν ξέρω με τι κριτήριο με επιλέγει κάποιος ως συνεργάτιδα ή με έχει επιλέξει στο παρελθόν. Να σου πω την αλήθεια, δε με νοιάζει κιόλας. Ούτε μπορώ ούτε θέλω να ξέρω τα πάντα για μένα σχετικά με το τι σκέφτονται ή πώς νιώθουν οι άλλοι. Σημασία έχει τι εισπράττω ως αίσθηση.
– Αποψούλα για Φεστιβάλ Αθηνών. Ειλικρινή, όσο γίνεται.
Έχουμε δει ωραία πράγματα, έχουμε κάνει ωραία πράγματα στο Φεστιβάλ Αθηνών. Είναι ένα κομμάτι της θεατρικής πραγματικότητάς μας. Πάντα. Όποια κι αν είναι αυτή.
– Πόση σημασία παίζει η μουσική σε μια καλή παράσταση; Και τι ρόλο βαράει η μουσική στην ζωή σου;
Η μουσική παίζει σημαντικό ρόλο σε μια παράσταση. Ακόμα και με την απουσία της. Όλα τα στοιχεία μιας παράστασης συνεργάζονται για το τελικό αποτέλεσμα. Η μουσική βαράει μέγιστο ρόλο στη ζωή μου. Μπορεί να μη φαίνεται, να μην το λέω, αλλά η μουσική είναι η μαγεία της ζωής μου.
– Πώς είναι η ζωή σου; Πώς ξεκίνησαν όλα, δηλαδή; Θα ήταν ευτυχισμένη η έφηβη Ζωή αν έβλεπε την Ξανθοπούλου σήμερα να κάνει όσα κάνει;
Η ζωή μου είναι αυτή που είναι. Δεν ξέρω πώς ξεκίνησαν όλα, δεν ξέρω καν αν ξεκίνησαν όλα ή προϋπήρχαν ή δεν ξεκίνησαν ποτέ ας πούμε. Δεν ξέρω τίποτα για τη ζωή μου. Προσπαθώ να καταλάβω τι νιώθω, πώς νιώθω, τι θέλω, υι μου αρέσει. Κάπως θα έλεγα ότι σήμερα νιώθω πιο έφηβη από τότε που ήμουν έφηβη. Σα να αρχίζουν όλα πάλι ή σαν να αρχίζουν τώρα. Θα έλεγα ότι η σημερινή έφηβη Ζωή λοιπόν, θα έλεγε στην τότε Ξανθοπούλου “μια χαρά θα πάνε όλα”. Είμαι ικανοποιημένη με όσα κάνω κι έχω κάνει. Και κυρίως με τον τρόπο. Για μένα πιο σημαντικό από το να φτάνω εκεί που θέλω είναι να φτάνω με τον τρόπο που θέλω.
Εκρήξεις επί σκηνής, βαθιά τρυφεράδα, σαρκαστική ματιά και αποκάλυψη τραυμάτων στο φως: αυτό είναι ένα μόνο κομμάτι του σκηνοθετικού της στίγματος. Η Ζωή Ξανθοπούλου έβαλε μικρόφωνο στην σκηνή before it was cool και αρχίσουμε να το βλέπουμε σε όλες τις παραστάσεις, σκηνοθέτησε νέα ελληνικά κείμενα, μάς σύστησε αριστουργηματικές δουλειές ξένων δημιουργών, ανέδειξε ηθοποιούς που άξιζε να γνωρίσουμε και, χρόνια τώρα, δεν παύει να αναστατώνει το θεατρικό γίγνεσθαι με αντισυμβατικές θεατρικές φόρμες και παραστάσεις με ισχυρό αποτύπωμα.
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Φωτογραφία και Οπτικοακουστικές Τέχνες στο ΤΕΙ Αθηνών, Σκηνοθεσία στη Σχολή Κινηματογράφου και Τηλεόρασης Λ. Σταυράκου και υποκριτική στο Θέατρο των Αλλαγών και έχει μεταπτυχιακό σε “Παραγωγή Βίντεο, Οπτικοακουστικά Μέσα και Κινούμενα Γραφικά” από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Έχει δουλέψει ως σκηνοθέτης και σεναριογράφος στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο. Και, ευτυχώς, συνεχίζει. Αυτή τη σεζόν υπογράφει σκηνοθετικά μια παράσταση που έχει γίνει, δικαίως, talk of the town. Ο λόγος για ”Το πιο Όμορφο σώμα που έχει βρεθεί σε αυτό το μέρος” του Ζουζέπ Μαρία Μιρό, με τον Αργύρη Ξάφη να ερμηνεύει εκπληκτικά όλα τα πρόσωπα του έργου. Η παράσταση παίζεται Πέμπτες, Παρασκευές, Σάββατα και Κυριακές στο Θέατρο Θησείον-για λίγο ακόμα.
Σήμερα, η Ζωή Ξανθοπούλου απαντά στις αυθόρμητες απορίες μας. Για τα άλλα, τα σημαντικά, θέτει η ίδια τα Ερωτήματα. Μέσω της δουλειάς της.
– Τι ζώδιο είσαι; Σου τη σπάνε όσοι πιστεύουν στα ζώδια; Εσύ πιστεύεις σε αυτά;
Είμαι Καρκίνος με ωροσκόπο Τοξότη. Σ’ ευχαριστώ πολύ γι’ αυτή την ερώτηση. Είναι σημαντικό να ξέρεις από την αρχή με ποιον έχεις να κάνεις. (γέλια). Καθόλου δε μου τη σπάνε όσοι πιστεύουν στα ζώδια. Το βρίσκω διασκεδαστικό το “παιχνίδι” των ζωδίων. Εγώ ούτε πιστεύω ούτε δεν πιστεύω. Συχνά είναι μια αφορμή για κουβέντα. Έχει πλάκα αυτό το πακετάρισμα των ανθρώπων σύμφωνα με το ζώδιό τους που χρησιμοποιείται κυρίως για ερωτικά ζητήματα βεβαίως.
– Και σε τι άλλο (δεν) πιστεύεις;
Πιστεύω στον θεό του Θεάτρου, δεν πιστεύω στον θεό του Έρωτα. Δεν πιστεύω στις ευκαιρίες. Ό,τι είναι να έρθει, ξανάρχεται. Πιστεύω στο Καλό. Πιστεύω.
– Υπάρχουν πολλοί τρόποι να κάνεις θέατρο. Ποιος είναι ο δικός σου; Υπάρχει κάποια αγαπημένη σου δουλειά; Δεν θα το μάθουν οι άλλες, μην ανησυχείς, μπορείς να μιλήσεις ελεύθερα.
Ο δικός μου τρόπος είναι ο τρόπος ζωής μου. Η ενασχόλησή μου με το θέατρο είναι και μια θέση απέναντι στη ζωή. Κάνω θέατρο μέσα από ενθουσιασμό, λαχτάρα κι αγάπη μεγάλη. Κάθε φορά που ανάβει η σπίθα ενός νέου project παίρνει φωτιά το σύμπαν μου. Είναι συναρπαστική αυτή η διαδικασία και το μοίρασμά της με τους ανθρώπους που δουλεύουμε μαζί κι αγγίζει για μένα την ουσία της ζωής μου. Οι πιο αγαπημένες μου δουλειές είναι εκείνες που αγαπηθήκαμε πολύ με τους συνεργάτες μου. Ξέρουν αυτοί κι αυτό ας πούμε είναι ένα μικρό μυστικό μου που το κρατώ για μένα. Αυτή τη στιγμή έχω μεγάλη χαρά κι αγάπη για το “Πιο όμορφο σώμα”!
-Τι λέτε με τον Αργύρη Ξάφη στις πρόβες; Μίλησέ μου για εκείνον και την συνεργασία σας.
Α, τώρα οι πρόβες έχουν τελειώσει οπότε δε μπορώ να σου πω. Ό,τι ειπώθηκε στις πρόβες, έμεινε στις πρόβες. Έχω να πω τόσα πολλά για τον Αργύρη που φοβάμαι ότι θα πω λίγα. Είναι υπέροχος ηθοποιός και ωραίος άνθρωπος. Νιώθω ευτυχής που τον γνώρισα και γι’ αυτή τη συνεργασία. Δουλέψαμε πολύ ωραία και δημιουργικά μαζί. Στο θέατρο κάθε δουλειά μου, μετατοπίζει κάτι μέσα μου. Εδώ έχει μετατοπιστεί και λόγω του Αργύρη. Τα υπόλοιπα… στην αυτοβιογραφία μου!
– Υπάρχει θέατρο μετά θάνατον;
Το θέμα είναι αν υπάρχει θέατρο πριν τον θάνατο. Αν υπάρχει θέατρο ζωντανό, που ανασαίνει, που προκύπτει, που δε φοβάται, που εμπνέει, που γοητεύει, που ερωτεύεται, που προβληματίζει, που ψάχνει, που πιστεύει και συγχρόνως ανατρέπει. Το θέατρο είναι “εδώ και τώρα”. Και η στιγμή αυτή δεν γνωρίζει παρελθόν, ούτε μέλλον. Κατακλύζει το χρόνο και την αιωνιότητα. Αντιστρέφοντας θα ρωτούσα: υπάρχει θάνατος μετά το θέατρο;
– Ποιο είναι το αγαπημένο σου πράγμα ή συνήθεια ή μέρος ή κατάσταση στον κόσμο;
Δε θα μπορούσα ποτέ να πω ένα πράγμα. Είναι αρκετά. Σίγουρα αγαπώ τον καναπέ μου, με τα ζωάκια μου τριγύρω, να παρακολουθώ ταινία ή σειρά. Αγαπώ πολύ τα ζώα. Λατρεύω να περνάω ώρες μαζί τους, να τα φροντίζω, είναι κoμμάτι της ζωής μου. Μου αρέσει να ταξιδεύω και να συναντώ φίλους εκτός Αθηνών κι εκτός Ελλάδας. Αγαπώ τα ταξίδια και τις επιστροφές από τα ταξίδια. Μου αρέσει να πηγαίνω για ψώνια με την αδελφή μου. Αγαπώ τις σημειώσεις μου όπου γράφω τα πλάνα μου, τις ιδέες κ.ο.κ. Μου αρέσουν οι μαζώξεις στο σπίτι με φίλους. Αγαπώ να ζω όμορφα περιμένοντας να έρθει κάτι που θα αγαπήσω ακόμα περισσότερο.
– Με τι κριτήριο επιλέγεις κείμενα και συνεργάτες; Με τι κριτήριο κάποιος μπορεί να επιλέξει εσένα ως συνεργάτιδα ή το έχει κάνει στο παρελθόν;
Το κριτήριό μου, τελικά, είναι το ένστικτο. Όσο κι αν βάζω λογικά κάτω τα πράγματα, να τα σκέφτομαι κλπ… στο τέλος υπερισχύει ένα “θέλω” ή “δεν θέλω”. Κι αυτό είναι το κριτήριο για όλα στη ζωή μου. Και θα ήθελα έτσι να επιλέγουν κι εμένα. Αν κάτι δε μου δίνει χαρά, το αφήνω πίσω μου, κι ας μοιάζει φαινομενικά ως “καλή δουλειά”, κι ας μου λένε καλά πράγματα γι’ αυτό. Όσο περνάνε τα χρόνια, το βλέπω πιο καθαρά πλέον. Το κριτήριό μου είναι η χαρά κι ο ενθουσιασμός. Δεν ξέρω με τι κριτήριο με επιλέγει κάποιος ως συνεργάτιδα ή με έχει επιλέξει στο παρελθόν. Να σου πω την αλήθεια, δε με νοιάζει κιόλας. Ούτε μπορώ ούτε θέλω να ξέρω τα πάντα για μένα σχετικά με το τι σκέφτονται ή πώς νιώθουν οι άλλοι. Σημασία έχει τι εισπράττω ως αίσθηση.
– Αποψούλα για Φεστιβάλ Αθηνών. Ειλικρινή, όσο γίνεται.
Έχουμε δει ωραία πράγματα, έχουμε κάνει ωραία πράγματα στο Φεστιβάλ Αθηνών. Είναι ένα κομμάτι της θεατρικής πραγματικότητάς μας. Πάντα. Όποια κι αν είναι αυτή.
– Πόση σημασία παίζει η μουσική σε μια καλή παράσταση; Και τι ρόλο βαράει η μουσική στην ζωή σου;
Η μουσική παίζει σημαντικό ρόλο σε μια παράσταση. Ακόμα και με την απουσία της. Όλα τα στοιχεία μιας παράστασης συνεργάζονται για το τελικό αποτέλεσμα. Η μουσική βαράει μέγιστο ρόλο στη ζωή μου. Μπορεί να μη φαίνεται, να μην το λέω, αλλά η μουσική είναι η μαγεία της ζωής μου.
– Πώς είναι η ζωή σου; Πώς ξεκίνησαν όλα, δηλαδή; Θα ήταν ευτυχισμένη η έφηβη Ζωή αν έβλεπε την Ξανθοπούλου σήμερα να κάνει όσα κάνει;
Η ζωή μου είναι αυτή που είναι. Δεν ξέρω πώς ξεκίνησαν όλα, δεν ξέρω καν αν ξεκίνησαν όλα ή προϋπήρχαν ή δεν ξεκίνησαν ποτέ ας πούμε. Δεν ξέρω τίποτα για τη ζωή μου. Προσπαθώ να καταλάβω τι νιώθω, πώς νιώθω, τι θέλω, υι μου αρέσει. Κάπως θα έλεγα ότι σήμερα νιώθω πιο έφηβη από τότε που ήμουν έφηβη. Σα να αρχίζουν όλα πάλι ή σαν να αρχίζουν τώρα. Θα έλεγα ότι η σημερινή έφηβη Ζωή λοιπόν, θα έλεγε στην τότε Ξανθοπούλου “μια χαρά θα πάνε όλα”. Είμαι ικανοποιημένη με όσα κάνω κι έχω κάνει. Και κυρίως με τον τρόπο. Για μένα πιο σημαντικό από το να φτάνω εκεί που θέλω είναι να φτάνω με τον τρόπο που θέλω.