Η Βερόνικα Δαβάκη μοιάζει να μην ανήκει σε μια εποχή, αλλά σε όλες. Μια φωνή που γεννήθηκε από σκιές και φως, που ανασαίνει μέσα στη μουσική όπως τα κύματα στη θάλασσα. Από παιδί, βρήκε στο τραγούδι το καταφύγιό της – ένα μυστικό πέρασμα προς κόσμους όπου ο φόβος διαλύεται και η χαρά αποκτά χρώματα πιο ζωντανά.

Το ρεμπέτικο είναι η ρίζα της, αλλά δεν την περιορίζει. Είναι η αρχή μιας πορείας που την οδηγεί σε δρόμους παλιούς, νέους, ανεξερεύνητους. Η Δαβάκη δεν τραγουδά απλώς – αφηγείται ιστορίες, μεταφέρει μνήμες, γίνεται η γέφυρα ανάμεσα στο χθες και το σήμερα. Στην ερμηνεία της υπάρχει μια ειλικρίνεια σπάνια, μια βαθιά κατανόηση του τραγουδιού όχι ως απλής μελωδίας, αλλά ως μιας αλήθειας που ψιθυρίζεται από στόμα σε στόμα, και από εποχή σε εποχή.

Με το νέο της άλμπουμ, “Λαϊκή Απογευματινή”, σε συνεργασία με τον Βαγγέλη Κορακάκη, φέρνει στο φως εννέα λαϊκά τραγούδια που μοιάζουν σαν να υπήρχαν από πάντα, κρυμμένα στις φλέβες του χρόνου, περιμένοντας τη σωστή φωνή να τα ζωντανέψει. Και εκείνη τα ερμηνεύει με τρόπο που τα κάνει να μην ανήκουν απλώς στο λαϊκό τραγούδι, αλλά στον ίδιο τον άνθρωπο και στις στιγμές του.

Η Βερόνικα Δαβάκη είναι μια ερμηνεύτρια που δεν ψάχνει να επιβάλει τη φωνή της. Αφήνει τη μουσική να κυλήσει μέσα της, να την αλλάξει, να τη μεταμορφώσει. Και καθώς τραγουδά, είναι σαν να ψιθυρίζει στον άνεμο, αφήνοντας τις νότες της να ταξιδεύουν ελεύθερες, όπως πάντα όφειλε να είναι η μουσική.

– Ποια είναι η πρώτη σας ανάμνηση που σας έκανε να πείτε “θέλω να γίνω τραγουδίστρια”; Υπήρχε κάποιο τραγούδι ή καλλιτέχνης που σας ενέπνευσε;
Δεν θυμάμαι κάποια τέτοια στιγμή. Θυμάμαι ωστόσο πως από νηπιακή ηλικία το καταφύγιο μου ήταν το τραγούδι. Όταν βρισκόμουν σε αμηχανία ή όταν φοβόμουν ή όταν ήμουν πολύ λυπημένη ή και πολύ χαρούμενη, η πρώτη μου αντίδραση ήταν να κλείνω τα μάτια και να τραγουδάω. Στη μουσική  αισθανόμουν ασφαλής.

– Σήμερα πώς ισορροπείτε ανάμεσα στην προσωπική σας έκφραση και στις προσδοκίες του κοινού σας;
Δεν έχω αισθανθεί πως κάποιος έχει συγκεκριμένη προσδοκία από εμένα. Πιο πολύ συναισθάνομαι την ανάγκη του κόσμου να λυτρωθεί, να νιώσει συντροφιά, παρηγοριά, ότι δεν είναι μόνος. Να χορέψει, να ξεχάσει την καθημερινότητα, τα προβλήματα, ακόμα και τη θνητότητα του, έστω για λίγη ώρα. Και να σας πω την αλήθεια κι εμένα αυτές οι ανάγκες με οδηγούν. Εκεί συναντιόμαστε.

– Ποιο είναι το πιο “προσωπικό” τραγούδι που έχετε κυκλοφορήσει; Υπήρξε δύσκολο να το μοιραστείτε με το κοινό;
Το τραγούδι είναι εξ ορισμού προσωπική υπόθεση. Υπήρξαν τραγούδια που με συγκινούσαν τόσο που φοβήθηκα πως δε θα καταφέρω να τα πω. Οι “Τρομεροί Αιώνες” του Θανάση Τριαρίδη και του Χρήστου Διαμαντή με θέμα τις γυναικοκτονίες. Η “Σελήνη” του Laforgue και το “Funeral Blues” του Auden σε μουσική του Δημήτρη Παπαδημητρίου.

– Τι σημαίνει για εσάς το ρεμπέτικο τραγούδι και πώς το προσεγγίζετε στις ερμηνείες σας;
Το ρεμπέτικο είναι η ρίζα μου, αλλά είναι και είναι και η πυξίδα μου. Όπως πυξίδα είναι όσα μας δένουν με τον βαθύτερο εαυτό μας, με τον πυρήνα μας.

– Μιλήστε μας λίγο για τις επερχόμενες παραστάσεις τον Μάρτιο στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Πόσο σημαντικό θεωρείτε στην εποχή μας να διατηρείται και προάγεται το ρεμπέτικο ως κομμάτι της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς;
Στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά  όφειλε να παρουσιαστεί το Φεστιβάλ Ρεμπέτικου του Ελληνικού Σχεδίου. Ο Πειραιάς είναι πατρίδα για το ρεμπέτικο και το Δημοτικό Θέατρο τοπόσημο του Πειραιά.  Οι Πειραιώτες υπήρξαν φίλοι, γείτονες, συνδέθηκαν προσωπικά με τους συνθέτες, τους μουσικούς, τους τραγουδιστές του ρεμπέτικου. Είμαι σίγουρη ότι θα μας αποκαλυφθούν πολλά παίζοντας εκεί. Εγώ θα συμμετέχω στη συναυλία του Γιάννη Παπαϊωάννου όπου θα παρουσιάσουμε τραγούδια του συνθέτη, τα οποία δεν πρόλαβε  κυκλοφορήσει όσο ζούσε – ίσως και λόγω του αιφνίδιου θανάτου του – αλλά και από το υπόλοιπο πολυαγαπημένο ρεπερτόριο του. Μετά, στην επόμενη βραδιά, πλάι στην Ορχήστρα Βασίλης Τσιτσάνης και μαζί με τον Βαγγέλη Κορακάκη και τους συνεργάτες του θα παίξουμε και τραγούδια από τον νέο μας δίσκο “Λαϊκή Απογευματινή” που κυκλοφόρησε από το Ελληνικό Σχέδιο, καθώς και πολλά από τα παλαιότερα μεγάλα τραγούδια του Βαγγέλη. Το ρεμπέτικο πιστεύω πως δεν χρειάζεται απολύτως τίποτε από εμάς. Είναι ένα ρεύμα τόσο δυνατό και ορμητικό που όσο καλά ή όσο κακά και αν του φερθούμε δε μπορούμε να αναχαιτίσουμε την πορεία του.

– Ας σταθούμε λίγο σε αυτό το άλμπουμ. Τι ήταν αυτό που σας ενέπνευσε να συνεργαστείτε με τον Βαγγέλη Κορακάκη στο άλμπουμ “Λαϊκή Απογευματινή”;
Τον Βαγγέλη τον θαυμάζω για το έργο του. Για τον τρόπο που στέκεται μέσα στο λαϊκό τραγούδι. Για τους στίχους και για τη μουσική του. Συναντηθήκαμε σε μια εκπομπή και μου πρότεινε να μου δώσει ένα τραγούδι του. Και έπειτα το ένα έγινε εννιά! Εννέα τραγούδια, σε στίχους και μουσική δική του, ήταν ένα δώρο ανεκτίμητης αξίας για μένα.

– Το άλμπουμ αυτό έρχεται ως πρόταση σε μια εποχή που το λαϊκό τραγούδι θεωρείται «ξέφραγο αμπέλι». Πώς πιστεύετε ότι συμβάλλει στη διάσωση της αυθεντικότητάς του;
Από μια άποψη η Τέχνη είναι ένα «αμπέλι» που οφείλουμε να το κρατάμε ξέφραγο. Οφείλουμε δηλαδή να υπερασπιζόμαστε την ελευθερία των καλλιτεχνών, την άνευ λογοκρισίας έκφραση τους, τη συνεχή αναγέννηση, την εξέλιξη, τον πειραματισμό. Έτσι κι αλλιώς, αν βγούμε σε αδιέξοδο, έχουμε πάντα το δικαίωμα της επανεκκίνησης ή της στροφής. Αλλιώς φοβάμαι πως το χώμα θα γίνει στείρο. Προσοχή δεν λέω χωρίς κρίση! Η παρατήρηση, η κριτική και τελικά η επιλογή είναι αναγκαίες συνθήκες για την εξέλιξη. Τόσο αναγκαίες όσο είναι και το λάθος. Η αυθεντικότητα από την άλλη είναι μια έννοια της οποίας το περιεχόμενο μεταβάλλεται διαρκώς. Και δεν είμαι σίγουρη ότι ξέρω ποιος είναι ο τρόπος να διασωθεί… Αισθάνομαι, όμως, πως ο καθένας ξέρει για τον εαυτό του αν είναι «αυθεντικός». Αν είναι δηλαδή ειλικρινής κι ελεύθερος.

– Εσείς, σε μια εποχή που οι μουσικές τάσεις μετατοπίζονται συνεχώς, πώς καταφέρνετε να παραμείνετε πιστή στις ρίζες του λαϊκού τραγουδιού;
Μάλλον οφείλεται στο ότι δεν ήταν ποτέ ο στόχος μου να μείνω πιστή στις ρίζες! Οι ρίζες δίνουν στα λουλούδια δύναμη και αντοχή αλλά αν δεν ψηλώσουν προς το φως πώς θα ανθίσουν; Για παράδειγμα έχω κάνει τον κύκλο με τις διασκευές ρεμπέτικων τραγουδιών για άρπα και φωνή. Ένας πειραματισμός πάνω στον ήχο, το φορτίο των τραγουδιών που παίξαμε, το ειδικό τους βάρος. Υπάρχει κάτι όμως που με κάνει να αισθάνομαι πως δε μπορώ να το προδώσω, είναι μάλλον αυτό που εντοπίζω εγώ ως την «ουσία» ενός τραγουδιού κι αυτό είναι που κρατάω απαράλλακτο. Ίσως αυτό είναι που διαβάζετε εσείς ως «πιστότητα».

– Υπάρχει κάποιο τραγούδι του άλμπουμ που μπορεί να ξεχωρίζετε, και γιατί; Ίσως, μια ιδιαίτερη ιστορία πίσω από αυτό;
Μου είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσω ένα από όλα γιατί αισθάνομαι απέναντι τους κάτι μητρικό. Ντρέπομαι να δώσω προσοχή σε ένα μόνο! Μπορώ βέβαια να πω για το καθένα κάτι ξεχωριστό όπως ας πούμε για το “Κάπου φυσούσε” πως ήταν το πρώτο που μου έπαιξε ο Βαγγέλης με το μπουζούκι του μέσα σε ένα καμαρίνι. ‘Η για το “Μικρό μου αγγελούδι”, πως ήταν ένα τραγούδι που έλεγε ο Βαγγέλης χρόνια πριν στα παιδιά του.

Η ζωντανή μουσική μπορεί να χτίσει έναν ιδιαίτερο δεσμό ανάμεσα στον καλλιτέχνη και το κοινό; Πώς το νιώθετε εσείς αυτό;
Ε, βέβαια, και μάλιστα τον πιο ισχυρό δεσμό. Την εγγύτητα, την αδιαμεσολάβητη μεταφορά της μουσικής και του στίχου από τον τραγουδιστή  στον ακροατή – αυτό αναζητάμε και οι δυο πλευρές.  Όσο πιο μεγάλη εγγύτητα, όσο λιγότερες οι παρεμβολές τόσο μεγαλύτερη η συγκίνηση.

– Πώς βιώνετε τη σχέση σας με τη μουσική στη σύγχρονη εποχή των social media και του streaming; Σας ενθουσιάζει ή σας προβληματίζει;
Κοιτάξτε, ζούμε σε εποχές όπου η ταχύτητα κυριαρχεί…

– Σωστά, αλλά πώς διατηρείτε τα τραγούδια που ερμηνεύετε αληθινά και αυθεντικά μέσα σε αυτό το πλαίσιο;
Τα τραγούδια έχουν το καθένα τη δική του μοίρα. Πράγματι η «επικαιρότητα» είναι ένα στοιχείο που χάνεται πολύ γρήγορα, ευτυχώς όμως δεν είναι το μόνο που καθιστά ένα τραγούδι ελκυστικό.

– Θεωρείτε ότι η μουσική μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο κοινωνικής αλλαγής; Αν ναι, με ποιον τρόπο;
Απολύτως! Η μουσική έχει ήθος, διεισδύει στην ψυχή μας, ονοματίζει το καλό και το καλό, ορίζει το όμορφο και το άσχημο, καθοδηγεί τα συναισθήματα μας και κυρίως τον τρόπο έκφρασης τους.

– Τι λέτε, οι καλλιτέχνες έχουν ευθύνη να ασχολούνται με κοινωνικά ζητήματα μέσω της τέχνης τους; Εσείς το σκέφτεστε, ή το κάνετε;
Οι καλλιτέχνες, είτε το θέλουν είτε όχι, είναι και πολιτικά και κοινωνικά όντα. Συνειδητά ή όχι διαλέγει ο καθένας τη θέση του. Και βέβαια οι καλλιτέχνες έχουν ευθύνη μεγαλύτερη από τον μέσο πολίτη λόγω δημοσιότητας και προβολής.

– Αν η μουσική ήταν ένας τρόπος να απαντήσετε σε ένα μεγάλο ερώτημα, ποιο ερώτημα θα επιλέγατε;
«Πως ν’ αντέξω;». Η μουσική μας βοηθά να αντέξουμε όσα δεν χωράνε στη λογική μας.

ΙΝΦΟ: Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά και το Ελληνικό Σχέδιο παρουσιάζουν «Ρεμπέτικο: Επόμενος σταθμός “Δημοτικό Θέατρο Πειραιά”»

Ημερομηνίες: 10 & 11 Μαρτίου

Το Ελληνικό Σχέδιο, γνωστό για την αγάπη του στο ελληνικό τραγούδι, συνεχίζει το έργο του πάνω στην ανάδειξη του χρυσού θησαυρού της ελληνικής μουσικής: του ρεμπέτικου.

Αυτή τη φορά, διοργανώνοντας ένα ρεμπέτικο φεστιβάλ, σε συνεργασία με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Δύο βραδιές στο ιστορικό θέατρο, αφιερωμένες στους στυλοβάτες του ρεμπέτικου τραγουδιού: τον Γιάννη Παπαϊωάννου, τον Πανο Τούντα, τον Βασίλη Τσιτσάνη αλλά και έναν σημαντικό συνεχιστή του ρεμπέτικου, τον Βαγγέλη Κορακάκη.

Έχοντας διασώσει τραγούδια του Γιάννη Παπαϊωάννου και του Παναγιώτη Τούντα, το Ελληνικό Σχέδιο, τα παραδίδει σε εξαιρετικούς μουσικούς και τα συστήνει για πρώτη φορά στο κοινό του Πειραιά.

Η Βερόνικα Δαβάκη (σημαντική νέα τραγουδίστρια και ηθοποιός) τραγουδά το ρεπερτόριο του Τσιτσάνη με την Ορχήστρα Τσιτσάνη, τα ίδια τραγούδια που περιέχονταν στον θεατρικό της ρόλο, δύο χρόνια πριν, και της χάρισαν το Μεγάλο βραβείο Κάρολος Κουν για την ερμηνεία της, ως Μαρίκα Νίνου (“Μαρίκα Νίνου, Σαν Άστρο” στο Θέατρο Τέχνης).

Η εμβληματική για το είδος Ορχήστρα Βασίλη Τσιτσάνη, καθοδηγούμενη από τον κορυφαίο καλλιτέχνη Μανώλη Πάππο, ο οποίος επίσης συμμετέχει και στη συναυλία για τον Παναγιώτη Τούντα και υπογράφει τις ενορχηστρώσεις των τραγουδιών. Ξεχωριστή ορχήστρα για τον θρυλικό Γιάννη Παπαϊωάννου, υπό τον μεγάλο σολίστα Γρηγόρη Βασίλα και τους συνεργάτες-μαθητές του.

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
Λεωφ. Ηρ. Πολυτεχνείου 32, Πειραιάς 185 35
Ταμείο Θεάτρου: 210 4143 310

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News