Η φωτογράφος ντοκιμαντέρ Susan Meiselas βρέθηκε πριν λίγες μέρες στην Αθήνα για να παρουσιάσει δύο ξεχωριστά έργα της, τα “Archives of Abuse” (1991-1992) και “A Room of Their Own” (2015-2017), τα οποία από την Πέμπτη 13 Ιουνίου φιλοξενούνται στο 4ο μέρος του κύκλου εκθέσεων “Κι αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο;” του ΕΜΣΤ. Και τα δύο έργα της, τοποθετημένα στον ίδιο ενιαίο χώρο του Μουσείου, δημιουργούν μια υποβλητική ατμόσφαιρα, εστιάζοντας σε τεκμήρια και ντοκουμέντα που συνθέτουν την σκληρή εικόνα της σύγχρονης ενδοοικογενειακής βίας.

Στο “Archives of Abuse”, η Susan Meiselas, στο πλαίσιο μιας δημόσιας εκστρατείας ευαισθητοποίησης για την ενδοοικογενειακή κακοποίηση, άρχισε να φωτογραφίζει σκηνές εγλημάτων, συγκρούσεων και “χαλασμένων σπιτιών”. Πίσω στα 90s, συνοδεύοντας μια ομάδα εξειδικευμένων αστυνομικών ερευνητών, αποτύπωσε με τον φακό της σκοτεινές και ακραίες στιγμές του οικογενειακού κύκλου της βίας. Παράλληλα, με προσεκτική επιλογή, αντλούσε έγγραφα και φωτογραφίες από τα αρχεία του αστυνομικού τμήματος του Σαν Φρανσίσκο, δημιουργώντας ένα συγκλονιστικό και αποκαλυπτικό έργο που έριχνε φως σε μια πραγματικότητα που πολλοί αγνοούσαν ή προτιμούσαν να αγνοούν.

Το “A Room Οf Their Own” (2015-2017), το πιο πρόσφατο έργο της Meiselas, είναι μια πολυεπίπεδη, οπτική αφήγηση που ξετυλίγει τις ιστορίες γυναικών οι οποίες έχουν επιβιώσει από ενδοοικογενειακή κακοποίηση στο Black Country, μια μεταβιομηχανική περιοχή του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Meiselas, μέσα από μια συνεργατική και συμμετοχική διαδικασία, συνεργάστηκε στενά με γυναίκες που ζουν σε καταφύγια για θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Με την υποστήριξη καλλιτέχνιδων, συγγραφέων και της Multistory, μιας μη κερδοσκοπικής καλλιτεχνικής οργάνωσης, δημιούργησε ένα έργο που αποτυπώνει τις προσωπικές μάχες και την ανθεκτικότητα αυτών των γυναικών, φωτίζοντας τους εσωτερικούς τους κόσμους και δίνοντας φωνή σε ιστορίες που συχνά παραμένουν κρυφές.

Η ίδια η φωτογράφος ήταν παρούσα κατά την παρουσίαση των έργων και μας μίλησε για τη διαδικασία συγκέντρωσης του υλικού. Ήταν εντυπωσιακό το πόσο επαναλαμβανόμενα επισκεπτόταν τις γυναίκες που φωτογράφιζε, συλλέγοντας εικόνες, προφορικές και γραπτές μαρτυρίες, φτιάχνοντας ένα κολάζ από σημειώσεις, γραπτές φόρμες, ήχο και βίντεο. Η επιμονή της να επιστρέφει ξανά και ξανά για να καταγράψει τις εμπειρίες αυτών των γυναικών φανερώνει την πολυπλοκότητα και την ένταση της δουλειάς της. Χάνομαι για λίγο μέσα στα δωμάτια των κακοποιημένων γυναικών που βλέπω στις εικόνες της, ενώ την ακούω να περιγράφει τη διαδικασία, και ταυτόχρονα σκέφτομαι πόσο κοντά είναι αυτά εδώ τα έγχρωμα prints με τις πρώτες ασπρόμαυρες δικές της φωτογραφίες που είχα δει, πιτσιρικάς ακόμα, στο λεύκωμα “Carnival Girls” του μεγάλου αδερφού. Και η σύνδεση αυτή έγινε με μια γρήγορη σκέψη, γιατί όπως τότε παλιά, στα νιάτα της, όρισε εκείνες τις γυναίκες, με τα σκληρά χαμόγελα και τα ημίγυμνα κορμιά τους ως ηρωίδες μιας άλλης εποχής, έτσι και αυτές εδώ, οι θλιμμένες και σκληρά τραυματισμένες γυναίκες στις σημερινές της φωτογραφίες, συνεχίζουν να αφηγούνται, πέρα από την ομορφιά της αλήθειας, την πολυπλοκότητα της ζωής των γυναικών.

Για εμένα, η Susan Meiselas είναι μια από τις πιο σημαντικές και επιδραστικές φωτογράφους της ζωής μου. Αυτή είναι μια καθαρά υποκειμενική άποψη, βέβαια. Ωστόσο, κάθε μεγάλος τίτλος που της απονέμεται είναι δικαιολογημένος. Το αληθινά ανθρωποκεντρικό της στυλ και η μαγική της ικανότητα να αποτυπώνει όλη την ουσία των ιστοριών των ανθρώπων που φωτογραφίζει σε μια μόνο εικόνα την κάνουν μοναδική. Οι φωτογραφίες της είναι τόσο οικείες (και αποκαλυπτικές) που ο θεατής νιώθει σχεδόν σαν να ζει, σαν να γνωρίζει προσωπικά τα θέματα, σαν να ήταν εκεί την στιγμή που μια γυναίκα, στο χωριό Monimbo της Νικαράγκουα, πέρασε μπροστά του, κουβαλώντας τον νεκρό της σύζυγο για να τον θάψει στην αυλή του σπιτιού τους. Ναι, το έργο της Meiselas ήταν ανέκαθεν βουτηγμένο στην ενσυναίσθηση, ακόμα και σε μια εποχή που η λέξη δεν είχε μπει ακόμη στο καθημερινό μας λεξιλόγιο. Η ματιά της ήταν και παραμένει ειλικρινής, αυθόρμητη, παιχνιδιάρικη και αποκαλυπτική, ωμή, ερευνητικά και δικαιολογημένα σκληρή, με βαθιά κατανόηση των κοινωνικών και πολιτιστικών πλαισίων που αντικρίζει. Σε έντονες εποχές αναταραχών και μεταρρυθμίσεων, όταν η Susan Meiselas δεν ήταν ακόμα η διακεκριμένη «documentary photographer» ή η πρόεδρος του Magnum Foundation, η ματιά της κατάφερε να αποτυπώσει με τόση δύναμη και αλήθεια τις ιστορίες των ανθρώπων, προσφέροντας ένα έργο που ακόμα και σήμερα, σε μια εποχή πολύ διαφορετική, παραμένει διαχρονικό και συγκλονιστικό.

Καθώς ετοιμαζόμαστε να καθίσουμε για να ξεκινήσουμε τη συνέντευξη, αισθάνομαι ότι έχω κολλήσει, σαν όλες οι σκέψεις και οι ερωτήσεις να έχουν ξαφνικά χαθεί στην κινούμενη άμμο του μυαλού μου. «Το μυαλό σου έγινε άμμος», πιάνω να λέω στον εαυτό μου για να συνέλθει. «Το ξέρω αυτό το συναίσθημα», την ακούω να μου λέει χαμογελώντας και να συνεχίζει… «Ξέρετε ότι αυτή είναι η δεύτερη φορά που εκθέτω στην Ελλάδα; Πρέπει να ήταν το 1999, όταν προσκλήθηκα από την Ελληνοαμερικανική Ένωση για να παρουσιάσω το “Kurdistan: In the Shadow of History”», μου λέει, ανοίγοντας τη συζήτηση και νιώθω, για μια στιγμή, τον φόβο του δέους να υποχωρεί. Για μια πολύ μικρή στιγμή όμως, γιατί μετά σκέφτομαι αυτή τη γυναίκα δίπλα μου να περπατάει στα ίδια δύσβατα μονοπάτια που ξερίζωσαν τον κουρδικό λαό από τη γη του και οι λέξεις συνεχίζουν να μην βγαίνουν όπως τις είχα φανταστεί και το μυαλό μου έχει γίνει μια μαύρη τρύπα που ρουφάει τα πάντα. Ας πάρω καλύτερα τα πράγματα από την αρχή τους, λοιπόν…

– Πώς ήρθατε σε επαφή με τη φωτογραφία; Τι σας τράβηξε σε αυτήν;
Αααα, δεν πρόκειται να βγάλουμε άκρη με μια τέτοια ιστορία. Θα μας πάει πολύ πίσω, θα χαθούμε. Ασχολούμαι με τη φωτογραφία εδώ και 50 χρόνια. Οπότε, είναι πολύς καιρός και επίσης δεν ήξερα ότι θα γίνω φωτογράφος όταν ξεκίνησα.

– Όταν ήσασταν μικρή, δεν είχατε κάποια αίσθηση ότι η ζωή σας θα μπορούσε να πάρει μια δημιουργική πορεία;
Καθόλου. Εννοώ ότι με ενδιέφεραν οι τέχνες, έκανα γλυπτική για λίγο στο κολέγιο, και ξυλογλυπτική αργότερα… αλλά η φωτογραφία κατέληξε να γίνει το κατάλληλο μέσο, νομίζω, για μένα. Δεν σπούδασα φωτογραφία, γιατί εκεί που πήγα στο κολέγιο δεν δίδασκαν φωτογραφία. Ήταν στη δεκαετία του ’60, δεν δίδασκαν σχεδόν πουθενά φωτογραφία. Η ζωή μου ήταν ανοιχτή, θα μπορούσα να είχα ακολουθήσει διαφορετικές κατευθύνσεις. Έκανα Μεταπτυχιακό στην Εκπαίδευση, οπότε σκέφτηκα ότι ένα Μεταπτυχιακό στην Εκπαίδευση θα ήταν ιδανικό για να διδάξω, αλλά δεν φανταζόμουν ότι πολλές, πολλές δεκαετίες αργότερα θα εξακολουθούσα να διδάσκω. Δεν το έβλεπα ως επαγγελματική πορεία.

– Γιατί;
Ίσως επειδή δεν είχα κάποια αναφορά. Θέλω να πω, γίνεσαι αυτός που είσαι ζώντας τη ζωή. Αυτό σου δίνει ευκαιρίες να ακολουθήσεις ή να απορρίψεις, και να ακολουθήσεις διαφορετικά μονοπάτια. Επιλέγεις μονοπάτια. Έτσι, νομίζω ότι επέλεξα το σωστό μονοπάτι και αισθάνομαι πολύ τυχερή.

– Θυμάστε την πρώτη σας φωτογραφική μηχανή;
Ναι, είχα μια Brownie, αλλά θυμάμαι επίσης όταν ο πατέρας μου μου έδωσε τότε κάτι που ονομαζόταν Argus. Δεν ξέρω καν τι απέγιναν τα αρνητικά από το φιλμ που τράβηξα. Πιθανότατα τα έχω κάπου θαμμένα, δεν ξέρω πού.

– Κρατάτε ή συλλέγετε παλιά πράγματα;
Κρατάω πολλά πράγματα, ναι. Το στούντιό μου είναι σαν μια αρχαιολογική ανασκαφή.

– Μέσα σε αυτό το μέρος, αν έπρεπε να αναφέρετε ένα βιβλίο, ένα ποίημα ή κάποιον, ποιος μπορεί να ήταν ένας που πραγματικά ενέπνευσε τη δουλειά σας;
Δούλεψα ως βοηθός μοντέρ για ένα σύντομο χρονικό διάστημα με τον κινηματογραφιστή Fred Wiseman, και ξέρω ότι με επηρέασε κατά κάποιον τρόπο. Η ευαισθησία του στον ήχο, η οποία αποτέλεσε μεγάλο μέρος της πρακτικής μου, ακόμη και αν οι άνθρωποι δεν σκέφτονται τη δουλειά μου με αυτόν τον τρόπο. Διότι η φωνή για μένα έχει μια πολύ θεμελιώδη σημασία σε αυτό που λέω “εμπλουτισμός των φωτογραφιών με άλλα υλικά”. Όχι πάντα στις τυπικές αναπαραστάσεις, άλλοτε με άλλοτε χωρίς, άλλοτε για να πλαισιώσει με ήχο ένα κείμενο ή άλλα υλικά. Ώστε να μπορώ να προσθέτω περισσότερα στρώματα.

– Ο ήχος είναι διαφορετικός από την εικόνα, οπότε και τα δύο μέσα μπορούν να προσφέρουν μοναδικά επίπεδα.
Ναι, ο ήχος μπορεί να είναι μικρά αποσπάσματα των πραγμάτων που λέγονται για παράδειγμα σε ένα βίντεο, όπου όντως είναι διαφορετικά στρώματα.

– Οπότε, αν πρόκειται για την καταγραφή της ζωής με κάθε δυνατό τρόπο, τι παραμένει πιο απελευθερωτικό για εσάς, το να δουλεύετε με τον ήχο ή με την εικόνα;
Νομίζω ότι η εικόνα εξακολουθεί να είναι το κεντρικό σημείο, αλλά στη συνέχεια συμπληρώνεται.

– Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της γυναίκας στα έργα σας; Από τα πρώιμα μέχρι τα πιο πρόσφατα, από τα “Carnival Girls” μέχρι τα μελανιασμένα πρόσωπα των “Archives of The Abused”, εγώ ως θεατής που προέρχομαι από μια πληγωμένη από την πατριαρχία χώρα, ακούω μια συνολική φωνή να αφηγείται για τις εμπειρίες και τους αγώνες των γυναικών…
Λοιπόν, σχετικά με τα “Carnival Girls”, δεν ήξερα καν ότι υπήρχαν όταν τα ανακάλυψα. Ήμουν 24 ετών και δούλεψα ακολουθώντας τα καραβάνια τους για τρία χρόνια, και στη συνέχεια πέρασα άλλον έναν χρόνο μεταγράφοντας τις φωνές τους σε κείμενο, οπότε ήταν ένα έργο που κράτησε πάνω από πέντε χρόνια.

– Και αυτά εδώ (της δείχνω τα μεγάλα prints του “A Room Οf their Own”), ποια ήταν η σπίθα που σας έκανε να κοιτάξετε εκεί μέσα;
Όταν καλείσαι για μια ανάθεση παραγγελίας από μια επιτροπή, και είναι ανοιχτή, μπορείς να κάνεις οτιδήποτε σε απάντηση της αρχικής πρόσκλησης. Όλο ξεκινάει πολύ ωραία με το «Έχω καμιά ιδέα;». «Βλέπω κάτι που με ενδιαφέρει;». Οι αναθέσεις ακούγονται υπέροχες, αλλά μπορεί να είναι πολύ πιεστικές. Πρέπει να ανταποκριθείς σε νέες περιστάσεις, σε νέες συνθήκες… Έτσι, το πρώτο στάδιο ήταν να είμαι απλά χαρούμενη που βρήκα κάτι με το οποίο θα μπορούσα να σχετιστώ. Ως ιδέα, αρχικά, και στη συνέχεια το επόμενο επίπεδο ήταν όταν είδα τα δωμάτια όπου ζούσαν οι γυναίκες, άρχισα να σκέφτομαι όλο και περισσότερο για τα δωμάτια, και πόσο σημαντικά ήταν τα δωμάτια. Το τρίτο στάδιο ήταν όταν άρχισα να συνεργάζομαι με τις γυναίκες που βγήκαν μπροστά και μίλησαν, και όλο αυτό έγινε μια αλληλεπίδραση και ένας διάλογος, οπότε υπήρχαν πολλά διαφορετικά στάδια πριν φτιάξω το βιβλίο για αυτό.

– Αυτό το έργο έχει ολοκληρωθεί;
Αυτό το συγκεκριμένο κεφάλαιο του έργου έχει τελειώσει. Αλλά, μπορεί να υπάρχει ένα άλλο κεφάλαιο κάπου αλλού στον κόσμο. Όπως είπα και πριν στην παρουσίαση, δεν είχα σκεφτεί καθόλου για το τι θα έλεγα, αλλά ήθελα να καταλάβουν ότι έρχομαι να κάνω αυτό το έργο από μια ιστορία, κουβαλάω τη δική μου ιστορία μαζί μου, όπως όλοι μας. Η δουλειά μου στη Λατινική Αμερική με επηρέασε πολύ. Έτσι, όταν ξεκίνησα αυτό το έργο ήμουν πολύ συγκεντρωμένη με σχεδόν παρόμοιο τρόπο, δείχνοντας ορατές αποδείξεις για το τι συμβαίνει κάπου. Τώρα, τυχαίνει να είναι στα σώματά τους. Νομίζω ότι ο μετασχηματισμός των αποδεικτικών στοιχείων βρίσκεται ακριβώς σε αυτό το χώρο, πηγαίνοντας από το πρώτο έργο που κάνω, με τις αστυνομικές εκθέσεις στα κολάζ, και στη συνέχεια, 25 χρόνια αργότερα, κάνω ένα άλλο έργο το οποίο σχετίζεται με το ίδιο θέμα, αλλά σε διαφορετικό τόπο και χρόνο. Φυσικά, θα μπορούσατε να βρείτε ένα καταφύγιο όπως αυτό κάπου αλλού στο Ηνωμένο Βασίλειο, επίσης και στην Ελλάδα. Αλλά τότε, αν δούλευα εδώ, απλώς θα επέλεγα μια διαφορετική προσέγγιση.

– Σε ποιο βαθμό μπορεί η φωτογραφία ή η μουσική και οι τέχνες να γίνουν ανατρεπτικές, μέχρι να αλλάξουν εντελώς την αντίληψή μας για τον κόσμο και να καταλάβουμε τι γίνεται;
Η φωτογραφία είναι… Λοιπόν, το είδος της φωτογραφίας που με ενδιαφέρει ή που κάνω, προφανώς υπάρχουν πολλοί τρόποι να χρησιμοποιήσει κανείς τις φωτογραφίες… Δεν ασχολούμαι με τη μόδα, έστω κι αν το έκανα μια φορά για να δω πώς είναι, αλλά όχι, δεν θα μπορούσε να είναι ο σκοπός της ζωής μου. Οπότε θα έλεγα ότι με ελκύει ακόμα πολύ η θεμελιώδης άποψη ότι η φωτογραφία είναι αποδεικτική. Φυσικά οι άνθρωποι θα πουν «Και τι θα γίνει με την τεχνητή νοημοσύνη;» και πώς όλο αυτό θα μας αλλάξει και τι μπορούμε να κάνουμε…

– Σας ενδιαφέρει;
Όχι, γιατί σκέφτομαι, ή μάλλον ελπίζω ότι η δουλειά μου θα έχει νέες ευκαιρίες να παραμείνει αληθινή στο πλαίσιο που αναπτύσσω. Δεν φτιάχνω έργα μόνο και μόνο για να είναι στον τοίχο. Είναι ένας διάλογος με διαφορετικά είδη κοινοτήτων. Έτσι, μερικές φορές το έργο που δημιούργησα στη Νικαράγουα έχει επιστρέψει πολλές φορές στη Νικαράγουα, και σε διαφορετικά περιβάλλοντα, και είναι πάντα εκεί ως ιστορική αναφορά.

– Είναι ιστορία…
Είναι μια ιστορία που φωτογραφίζεται με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Το πρώτο έργο που πιθανώς είδατε ήταν στο βιβλίο “Nicaragua”. Δέκα χρόνια αργότερα έκανα το “Pictures From a Revolution” στο οποίο βρίσκω τους ανθρώπους στις παλιές μου φωτογραφίες, δέκα χρόνια αργότερα, και μου διηγούνται πώς αισθάνονται τη ζωή δέκα χρόνια μετά τον θρίαμβο της επανάστασης. Με ενδιαφέρουν λοιπόν αυτές οι ανταλλαγές με την πάροδο του χρόνου. Και να μπορώ να αλλάξω τη μορφή. Το πλαίσιο. Αυτό που μπορεί να μην έχετε δει είναι ότι όταν πήρα το ίδιο βιβλίο, έκοψα την ταινία, ήταν 90 λεπτά αρχικά, σε μικρά βίντεο κλιπ, και τώρα όταν ξεφυλλίζετε τις σελίδες του βιβλίου, υπάρχει ένας τρόπος με μια εφαρμογή, να συνδεθείτε για να δείτε τους ανθρώπους στις φωτογραφίες, να διηγούνται την ιστορία τους δέκα χρόνια αργότερα. Οπότε, ψάχνω για τρόπους να αναστατώσω. Ρωτήσατε για την αναστάτωση. Νομίζω ότι προσπαθώ να διαταράξω και αυτό από μόνο του δημιουργεί περιβάλλοντα στα οποία βιώνουμε κάτι έξω από τις δικές μας αντιλήψεις. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να γίνει αυτό. Για παράδειγμα, δεν έχεις πάντα ένα χώρο μουσείου στη διάθεσή σου. Μπορείς επίσης να εργαστείς σε κάποιον δημόσιο χώρο, όπως έκανα τοποθετώντας τοιχογραφίες πίσω στο τοπίο όπου τραβήχτηκαν οι πρωτότυπες εικόνες από τη Νικαράγουα κατά τη διάρκεια της εξέγερσης.

– Με τις γκαλερί τι γίνεται;
Ναι, εντάξει είναι, αλλά οι μεγαλύτερες εκθέσεις δίνουν περισσότερο χρόνο για να σκεφτείτε. Όταν πρωτοέδειξα το “Carnival Stippers” αυτό έγινε σε μια σειρά από μικρά δωμάτια όπου άκουγες τον ήχο των γυναικών και των διευθυντών που μιλούσαν. Έτσι, έβλεπες τη φωτογραφία και άκουγες τις φωνές τους. Αυτό ήταν το πρώτο στάδιο του έργου. Στο δεύτερο στάδιο έγινε ένα βιβλίο με τις απομαγνητοφωνήσεις των φωνών τους. Τι είναι λοιπόν ανατρεπτικό; Δεν είναι διασπαστικό όταν κοιτάζεις μια φωτογραφία να ακούς κάποιον να μιλάει; Αυτό που θέλω να πω είναι ότι δεν βλέπω τη φόρμα ως κάτι σταθερό. Είναι κάτι που αυξομειώνεται και μετατοπίζεται με την πάροδο του χρόνου.

– Ως παραδοσιακή αναλογική φωτογράφος, πιστεύετε ότι η αναλογική φωτογραφική κοινότητα διαφέρει από την ψηφιακή;
Λοιπόν, αυτές οι φωτογραφίες έγιναν με ψηφιακή φωτογραφική μηχανή. Ο λόγος που αυτό ήταν σημαντικό, ήταν επειδή κάθε φορά που έβγαζα μια φωτογραφία μιας γυναίκας, έδινα στη γυναίκα αυτή τη φωτογραφία την επόμενη μέρα. Αν είχα δουλέψει με αναλογικό φιλμ, δεν θα μπορούσα να το κάνω αυτό τόσο εύκολα. Αλλά η αναλογική εμπειρία είναι βαθιά, πιο δύσκολη από την ψηφιακή, και χαίρομαι που είχα αυτή την εμπειρία για πολλές δεκαετίες. Όταν φωτογραφίζεις αναλογικά, όποια φωτογραφική μηχανή κι αν είναι, περιμένεις. Πρέπει να περιμένεις για να δεις τι έχεις ή αυτό που λέμε «τι τράβηξες». Είναι λογικό να προσθέτεις χρόνο στη διαδικασία, διαρκεί περισσότερο. Επιστρέφω πάντα στα contact sheets. Πράγμα που είναι είναι ανεκτίμητης αξίας για μένα, γιατί όταν συνειδητοποιώ πότε βρήκα την “καλή στιγμή” μπορώ να δω όλη τη διαδικασία. Είναι πιο δύσκολο να το κάνεις αυτό στο ψηφιακό περιβάλλον. Έχουμε την τάση να εξαλείφουμε, κι άλλοι πολλοί πέρα από εμένα, να κάνουμε επιλογές τοποθετώντας τις ψηφιακές φωτογραφίες σε φακέλους, αλλά έτσι οι εικόνες διαχωρίζονται από την ιστορία που αποκαλύπτεται από τις ακολουθίες του πώς τραβήχτηκαν. Με τα contact sheets των αρνητικών έχεις ολόκληρη την εξέλιξη ενός συνόλου ιδεών, ενώ στο ψηφιακά αρχεία τείνεις πάντα να αποσπάσεις μια εικόνα.

– Το iPhone σας το χρησιμοποιείτε για φωτογραφίες;
Ναι, το χρησιμοποιώ πολύ, μερικές φορές για φωτογραφίες, αλλά κυρίως για καταγραφή, είναι σαν το ημερολόγιό μου. Δεν με πειράζει να το χρησιμοποιήσω για μια βγάλω μια φωτογραφία -το μόνο πρόβλημα είναι το μικρό μέγεθος των αρχείων, που σημαίνει ότι δεν θα μπορούσα να τυπώσω τη φωτογραφία μεγάλη για έναν τοίχο. Βέβαια, ξεκίνησα με την ψηφιακή  στην εποχή του point & shoot και ξέρω ότι η ποιότητα κάποιων ψηφιακών αρχείων μπορεί να είναι πολύ περιορισμένη.

– Εάν έπρεπε να τραβήξετε μια τελευταία φωτογραφία, θα ήταν έγχρωμη ή ασπρόμαυρη;
Τώρα κάνω κυρίως έγχρωμες, αλλά πάντα δούλευα με δύο φωτογραφικές μηχανές, μία ασπρόμαυρη και μία έγχρωμη. Ξέρω ότι μπορώ να αλλάξω και να κάνω de-saturate, να αφαιρέσω το χρώμα από μια ψηφιακή φωτογραφία και να την κάνω ασπρόμαυρη. Αλλά δεν το κάνω ποτέ αυτό. Μου αρέσει να βλέπω πάντα μέσα από το μέσο με το οποίο δουλεύω.

– Όπως υποδηλώνει και ο κεντρικός τίτλος αυτής της έκθεσης, εάν σας δινόταν η δύναμη να ξεφορτωθείτε κάτι από αυτόν τον πλανήτη, τι θα επιλέγατε να είναι αυτό και γιατί;
Αυτό θα ήταν η βία μεταξύ των ανθρώπων, είτε πρόκειται μεταξύ ατόμων είτε μεταξύ κρατών.

– Σας φοβίζουν όσα συμβαίνουν στον κόσμο σήμερα;
Δεν νομίζω ότι θα έλεγα ότι φοβάμαι, αλλά νομίζω ότι είναι καταθλιπτικό.

– Τι είναι αυτό που βρίσκετε απολύτως όμορφο και ισχυρό σε αυτόν τον κόσμο – τόσο που δεν χρειάζεται κανενός είδους διαφήμιση για να αγαπηθεί βαθιά;
Θα έλεγα τους κήπους. Μου αρέσει να φυτεύω κήπους, μου αρέσει να κοιτάζω κήπους. Και μου αρέσουν οι τρόποι με τους οποίους είναι διαφορετικοί. Πολλά διαφορετικά φυτά μπορούν να ζήσουν μαζί, και ίσως αυτό να είναι μια μεταφορά για τον κόσμο στον οποίο δεν φαίνεται να ζούμε τόσο εύκολα τώρα.

 

➸ INΦΟ για το σκονάκι σου: Susan Meiselas website | Instagram | Magnum Foundation | EMST

 

✥ Οι φωτογραφίες που έχουν χρησιμοποιηθεί στο παραπάνω άρθρο παραχωρήθηκαν ευγενικά με την γραπτή άδεια του καλλιτέχνη για χρήση μόνο στο συγκεκριμένο άρθρο του Olafaq.

 

 

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News