Ο Ορέστης Χαλκιάς φτάνει στο ραντεβού μας στον «Μπλε Παπαγάλο» μια ωραία, ηλιόλουστη χειμωνιάτικη μέρα. Λέμε να κάτσουμε έξω, να εκμεταλλευτούμε τις ζεστές αχτίδες του ήλιου. Η κοπέλα που έρχεται να πάρει την παραγγελία τον αναγνωρίζει και ενθουσιάζεται. Η συμμετοχή του στο “Maestro”, την πρώτη ελληνική σειρά που παίζει στο Netflix, εκτόξευσε την αναγνωρισιμότητά του στα ύψη.

Ο Ορέστης βέβαια κάνει αυτό που έκανε πάντα, παίζει στο θέατρο, στην παράσταση «Δόξα Κοινή» η οποία είχε διακοπεί πρώιμα τον Μάρτιο του 2020 και τώρα επαναλαμβάνεται στο θέατρο Πορεία, κάνει πρόβες για τον «Θάνατο στη Βενετία» σε σκηνοθεσία Γιώργου Παπαγεωργίου με τον οποίο βρέθηκε και μουσικά αφού συμμετείχε ως guest στις εμφανίσεις των Polkar στο Σταυρό του Νότου, μιλά με αγάπη για τον ΠΑΟΚ, οργίζεται με το Προεδρικό Διάταγμα που υποβιβάζει τις σπουδές των ηθοποιών, μιλά με χαμόγελο για την εφηβική του μπάντα, τους Parafernelia, με τους οποίους έπαιζε hard rock.

Καθώς μιλάμε ο ήλιος κρύβεται πίσω από κάτι σύννεφα, πρόσκαιρό είναι, άλλωστε είναι ξεκάθαρο ότι ο Ορέστης Χαλκιάς βρίσκεται στο κατώφλι της πορείας του, εκεί που ξεχύνεται ζεστό φως και μέλλον.

– Η παράσταση «Δόξα κοινή» εστιάζει στην ποίηση αφού τα κείμενά της προέρχονται από τη σύνθεση ποιητικού λόγου σπουδαίων ποιητών, σε επιμέλεια Στρατή Πασχάλη. Πόσο εύκολο είναι να γίνει η ποίηση θέατρο και πόσο εύκολο είναι να δεχτούμε και εμείς, ως θεατές, την ποίηση μέσα σε ένα θέατρο και όχι από τις σελίδες ενός βιβλίου;

Το όραμα του Στρατή Πασχάλη συνίσταται στο ότι η ποίηση δεν πρέπει να εκφέρεται ως απαγγελία αλλά με τη φυσικότητα του προφορικού ρόλου. Δεν είναι απλό να χρησιμοποιήσεις τον ποιητικό λόγο ως προφορικό χωρίς να χαθεί η “μελωδία” και ο ρυθμός που εμπεριέχονται μέσα και ανάμεσα στις λέξεις, όμως αν το καταφέρεις ίσως δημιουργήσεις εικόνες που αντίστοιχα θα ξεπηδούσαν απο τη φαναντασία κάποιου που ακούει μουσική με κλειστά τα μάτια. . Το υπόλοιπο παραστασιακό πλαίσιο –η μουσική, τα σκηνικά, η μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου που εκφέρει με τον δικό του τρόπο τον λόγο- συνθέτουν ένα παζλ που αγγίζει το ονειρικό. Το ονειρικό, στο θέατρο, είναι αυτό που θα σε κάνει, όχι να χαλαρώσεις πίσω στη θέση, σου αλλά να ανυψωθείς. Η «Δόξα Κοινή» είναι η απόλυτη ανύψωση της καλής πλευράς της ανθρώπινης ύπαρξης, του έρωτα, της επαναστατικότητας, όσων μας αφυπνίζουν. Δεν αποβλακώνεται ο θεατής που έρχεται να δει αυτή την παράσταση. Παλεύουμε, όπως λέει ο κ. Τάρλοου, ενάντια σε ό,τι έχει να κάνει με το «χύδειν»,  το χυδαίο δηλαδή. Η ποίηση και η λογοτεχνία γενικώς είναι ένα μέσω για να ανοίγουν τα παράθυρα της ψυχής σου, όπου και αν βρίσκεσαι όταν έρχεσαι σε επαφή μαζί τους. Πόσο μάλλον σε ένα θεατρικό χώρο.

– Έχεις αγαπημένο ποιητή;

Όχι ακριβώς. Μου αρέσει πολύ ο Εμπειρίκος γιατί έχει κάτι το σκοτεινό και ταυτόχρονα μιλάει για όλα τα σημαντικά της ύπαρξης, επίσης βρίσκω, για κάποιο λόγο, ότι συνδέεται με τον Ντέιβιντ Λιντς.

– Η ανύψωση του θεατή μέσα απ’ την παράσταση πώς έρχεται;

To ιδανικό θα ήταν οι θεατές φεύγοντας από την παράστασή μας να συνειδητοποιούσαν πόσο λείπει στις μέρες  από την ανθρώπινη λειτουργία ο έρωτας˙ δεν μιλάω για τον έρωτα προς ένα άλλο πρόσωπο αλλά για τον έρωτα ως επανάσταση, ως καύσιμο για να κινείς αυτή την μηχανή που λέγεται άνθρωπος. Δεν έχουμε έρθει σε αυτό τον κόσμο για να δουλεύουμε και να παράγουμε αλλά για να δημιουργούμε ένα καλύτερο αύριο για τον συνάνθρωπο και τη φύση. Νομίζω ότι το πιο ωραίο πράγμα στον κόσμο είναι να συντονίζεσαι με ανθρώπους και να κάνετε κάτι μαζί. Δεν επιδιώκω βέβαια παντού στη ζωή μου να λειτουργώ σε ομάδες, χρειάζομαι πολλές φορές να κλείνει η πόρτα και να μην υπάρχει κανένας άλλος. Στη δουλειά, όμως, δεν νομίζω ότι υπάρχει μοναχικός δρόμος γιατί οι συναντήσεις είναι που σε εξελίσσουν. Μέσα από τα βλέμματα των άλλων υπάρχουμε και δημιουργούμε. Όταν με κοιτάει ο συνάδελφος με έναν άλφα τρόπο, του επιστρέφω έναν βήτα τρόπο και κάπως έτσι οι άλλοι είναι ο καθρέφτες μας. Η δουλειά μας δεν είναι μια μάχη ταλέντων αλλά ένας συνδυασμός των δικών μου εκφραστικών μέσων, σκέψης και φαντασίας που όταν ενώνεται με τον αντίστοιχο συνδυασμό του συναδέλφου τότε δημιουργείται η μαγεία.

– Πάντως το ότι αγαπάς τις ομάδες φαίνεται όχι μόνο από την ενασχόλησή σου με την υποκριτική αλλά από το γεγονός ότι ήσουν μέλος μπάντας ενώ πολλές φορές έχεις μιλήσει για την αγάπη σου για τον ΠΑΟΚ.

Η μπάντα δημιουργήθηκε όταν ήμασταν 13-14 χρονών γιατί θέλαμε να μιμηθούμε τα μουσικά μας πρότυπα. Σιγά σιγά όμως άρχισε να μας ενδιαφέρει και η δημιουργία˙ έτσι κάποιος από εμάς κάποια στιγμή αναρωτήθηκε «πώς θα ήταν αυτό», πρότεινε έναν ήχο και τον ακολούθησαν οι υπόλοιποι. Είχαμε την ασχετοσύνη της ηλικίας αλλά είχαμε ταυτόχρονα την υποστήριξη των δικών μας. Ερχόταν ο πατέρας του κιθαρίστα μας και ενώ εμείς παίζαμε σκέτη φασαρία, που έσπαγαν τα τζάμια της γειτονιάς, μας έλεγε «τι ωραία που παίζετε». Αυτή η υποστήριξη μας έκανε να καλυτερεύουμε, να επιστρέφουμε μετά σπίτια μας και να παλεύει εκεί ο καθένας μόνος του. Εννοείται ότι ο καλλιτέχνης έχει και τις μοναχικές στιγμές της εκπαίδευσής του, όμως αυτό που δουλεύει μόνος του μετά το φέρνει στην ομάδα και η ομάδα το αγκαλιάζει. Όταν ο καθένας φέρνει το δικό του υλικό αυτό που συντίθεται είναι ένα έργο τέχνης. Η μπάντα μας λεγόταν Parafernelia, είναι λάθος ορθογραφία και εκφορά της λέξης Paraphernalia. Η δασκάλα μας στην δ’ δημοτικού, επειδή ήμασταν πολύ άτακτοι, μας είπε «Θα πάρω τα συμπράγκαλα μου και θα φύγω». Τη ρωτάω εγώ πώς λέγονται τα συμπράγκαλα στα αγγλικά και το έγραψε στον πίνακα αλλά το έγραψε λάθος, τρομάρα της. Το λάθος έγινε το όνομα της μπάντας μας όταν τη φτιάξαμε, 6-7 χρόνια αργότερα.

– Και με τον ΠΑΟΚ πώς προέκυψε;

Η αγάπη προς τον ΠΑΟΚ και το γήπεδο γεννήθηκε όταν ήμουν στο λύκειο. Το αίσθημα του γηπέδου μου έμοιαζε πολύ με το αίσθημα που μου γεννούσε η μπάντα κι ας έλειπε το καλλιτεχνικό στοιχείο. Βέβαια εγώ είχα κόλλημα το καλλιτεχνικό να το φέρνω παντού, οπότε πολλές φορές σε συνθήματα που φωνάζαμε, αν οι υπόλοιποι έφευγαν εκτός ρυθμού, μου ερχόταν να πω «όχι έτσι ρε παιδιά, ακούστε εμένα» για να συντονιστούμε και να πετύχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα γιατί αυτό που θέλεις να πετύχεις με τα συνθήματα στο γήπεδο είναι είτε να υποστηρίξεις την ομάδα σου είτε να αποσυντονίσεις τον αντίπαλο.

– Τι το ιδιαίτερο έχει ο ΠΑΟΚ;

Τίποτα που δεν το έχουν οι άλλες ομάδες. Εγώ μεγάλωσα στην Θεσσαλονίκη, δεν θα μπορούσα να είμαι κάτι άλλο. Όλοι οι φίλαθλοι είναι κάτω από ένα σύμβολο  εξαιτίας των βιωμάτων τους και της περιοχής που μεγάλωσαν. Τόσο απλό είναι, δεν γεννήθηκε κανείς και είπε «εγώ θα γίνω ΠΑΟΚ, Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός ή δεν ξέρω τι».

– Και ο χουλιγκανισμός;

Τόσα χρόνια ο κόσμος έφευγε από τα γήπεδα εξαιτίας του και εξαιτίας της βίας. Η αλήθεια είναι ότι είναι ένας χώρος που χρειάζεται να έχεις γερό στομάχι για να αντέξεις και το κακό του κομμάτι, αυτό το κομμάτι που προσπαθείς να αποβάλλεις. Η συμπεριφορά των ανθρώπων στους χώρους αυτούς έχει να κάνει με το τι εκπαίδευση έχουν πάρει από την οικογένεια τους, από το σχολείο και γενικώς είναι αντανάκλαση της κοινωνίας. Έτσι  γίνεσαι ή χούλιγκαν ή φίλαθλος. Ομαδοποιείσαι με άλλους σαν και εσένα για να υποστηρίξετε μια ομάδα. Έχει να κάνει πιστεύω σε μεγάλο βαθμό με την προσωπικότητά σου. Κάποιες φορές λοιπόν η ομαδοποίηση αυτού του είδους έχει αρνητικά αποτελέσματα.

– Τι εννοείς;

Άνθρωποι που δεν ένιωσαν αποδεχτοί σε ένα κοινωνικό πλαίσιο βλέπουν το γήπεδο ως ένα χώρο αποδοχής και ως ένα καταφύγιο για να βγάλουν τα πιο σκοτεινά τους κομμάτια απέναντι σε έναν αόρατο εχθρό, που είναι το σύμβολο της “αντίπαλης” ομάδας. Εγώ είχα την τύχη να έρθω σε επαφή με  το γήπεδο με ένα ρομαντικό τρόπο γιατί οι άνθρωποι με τους οποίους πήγαινα μαζί  μου έδειχναν έναν άλλον δρόμο. Το ξέρω ότι θα ακουστεί περίεργο αλλά ο τρόπος που βρισκόμασταν στο γήπεδο είχε και ποίηση γιατί ήταν μια τελετουργία, όλη η προετοιμασία και η διαδικασία. Η προέλευση του θεάτρου είναι οι τελετουργίες.

– Και η τηλεόραση όμως είναι ομαδικό σπορ. Φέτος συμμετείχες στο “Maestro”, την πρώτη ελληνική σειρά που στριμάρει στο Netflix. Σκέφτεσαι ότι μπορεί αυτό να σου ανοίξει πόρτες προς το εξωτερικό;

Είναι κάτι που περνάει απ’ το μυαλό μου. Δεν το βλέπω εμμονικά όμως, ότι πρέπει να γίνει το βήμα προς τα έξω, ντε και καλά. Είναι σπουδαίο να έχεις τη δυνατότητα να ταξιδεύεις και σε άλλες χώρες για να κάνεις αυτή τη δουλειά που είναι η καλύτερη στον κόσμο, όμως δεν είναι αυτός ο στόχος μου. Ο στόχος μου είναι να λέω όσο πιο γοητευτικά γίνεται ιστορίες  δικές μου είτε ανθρώπων που τις δημιουργούν. Εγώ θα συνεχίσω να κάνω αυτό που κάνω και όσο θέλει κάποιος να με χρησιμοποιήσει για να πω μια ιστορία εγώ θα είμαι εδώ για να το κάνω˙ αν αυτό είναι στη Γαλλία ή στη Θεσσαλονίκη στην ουσία του είναι το ίδιο. Είναι αλήθεια όμως ότι αν τη μια μέρα δουλεύω στο Παρίσι και την άλλη στο Βερολίνο τότε προφανώς αυτή μου η συναναστροφή με καινούριους ανθρώπους, πολιτισμούς, γλώσσες, ερεθίσματα θα με οδηγήσει στο να έχω πιο ενεργές τις κεραίες μου και να προσαρμόζομαι καλύτερα σε νέα περιβάλλοντα άρα να γίνομαι καλύτερος στη δουλειά μου αλλά και καλύτερος άνθρωπος. Όσα πιο πολλά γνωρίζεις τόσα περισσότερα μπορείς να αντιληφθείς.

– Στον ρόλο σου στο “Maestro” υποδυόσουν ένα gay αγόρι. Όταν ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης με το «Κλείσε τα μάτια» το 2003 παρουσίασε δύο αγόρια να φιλιούνται έφαγε πρόστιμο από το ΕΣΡ. Τώρα πλέον αυτό δεν γίνεται, ευτυχώς. Όμως έχεις εισπράξει αντιδράσεις για τον ρόλο και το φιλί με τον Γιώργο Μπένο; Και πέρα από την τηλεόραση, πιστεύεις ότι το 2023 δύο αγόρια που φιλιούνται στον δρόμο γίνονται αποδεκτά ή δέχονται ρατσισμό;

Μου έχει τύχει να δω στον δρόμο δύο αγόρια να αγκαλιάζονται και να σκεφτώ «τι ωραία που αυτοί οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να εκφραστούν». Ακόμη κι αυτό όμως σημαίνει ότι δεν έχουμε φτάσει ακόμη στο σημείο που κάτι τέτοιο περνάει απαρατήρητο όπως και θα έπρεπε. Ζω και σε ένα κόσμο όμως που όταν  δύο αγόρια αγκαλιάζονται τους κυνηγάνε και τους κλωτσάνε. Η ελληνική κοινωνία δεν είναι έτοιμη ακόμη να το δεχτεί. Στα social media φτιάχνουμε μια φούσκα που είναι ο δικός μας περίγυρος αλλά η πραγματικότητα είναι πολύ χειρότερη. Όταν περπατάς στον δρόμο δεν ξέρεις αν ο άλλος είναι φασίστας, στα social media θα φανεί, θα γράψει κάτι ρατσιστικό. Πού να δεις τι γίνεται στα σχόλια του ΥοuTube που υπάρχουν τα ψευδώνυμα. Από τον δικό μου περίγυρο εισέπραξα μόνο θετικά σχόλια για την gay ιστορία στο “Maestro”. Μου έλεγαν όμως ότι υπάρχουν και πολλά αρνητικά που εγώ απλώς δεν τα είχα δει. Το δικό μου καθήκον στο “Maestro” ήταν να δείξω ότι ο έρωτας δύο αγοριών έχει την ίδια λειτουργία και υπόσταση όπως σε όλους μας. Αντιμετώπισα αυτήν την ιστορία με σεβασμό και αλήθεια ακολουθώντας το σενάριο. Πολλοί άνθρωποι μου έστειλαν ευχαριστήρια μηνύματα λέγοντας ότι με τον ρόλο μου στον “Maestro” στήριξα την κοινότητα και ότι εξ αιτίας της ιστορίας μας άνθρωποι κάνουν coming out. Αυτό είναι υπέροχο, είναι σαν να παίρνω, αντίστοιχα, το χειροκρότημα μετά την υπόκλιση στο θέατρο.

– Το χειροκρότημα του κοινού απ’ τη μια, το Προεδρικό Διάταγμα που χαρακτηρίζει ως δευτεροβάθμιας βαθμίδας τις σπουδές σας από την άλλη. Πώς νιώθεις;

Είναι ακύρωση όλης της εκπαίδευσής μας, που είναι μάλιστα εφ’ όλης της ύλης εκπαίδευση. Δεν γίνεται να βγαίνουμε στη σκηνή να αφηγούμαστε, να τραγουδάμε, να παίζουμε και να είμαστε ανειδίκευτοι. Πώς τα κάνουμε όλα αυτά; Τι είμαι εγώ και όλοι σαν εμένα; Περνούσα απλώς έξω από το θέατρο και μου είπαν «έλα μέσα, είσαι ωραίο αγόρι»; Εργαζόμενοι είμαστε, δεν είμαστε παλιάτσοι. Ο πατέρας μου έχει κάνει θέατρο σε παιδιά στο σχολείο, αργότερα με την μητέρα μου σε θεατρική ομάδα με εκατοντάδες μέλη, ποιός είναι ικανότερος να διδάξει θέατρο σε κάποιον αν όχι ο ηθοποιός. Δεν πρέπει παραδείγματος χάρη να τίθεται θέμα ανταγωνισμού με τους θεατρολόγους. Αφού εκείνοι πολλές φορές δίνουν τα εργαλεία για να εμβαθύνουμε στα κείμενα και να κάνουμε μια παράσταση που θα κοινωνήσει στους θεατές την σπουδαιότητα των νοημάτων κάνοντας τους καλύτερους ανθρώπους. Μια αλυσίδα είναι και οι είμαστε οι κρίκοι. Οι ηθοποιοί είμαστε οι αγγελιοφόροι των κειμένων. Πώς θα συνεχίσει να υπάρχει το θέατρο σε υψηλό επίπεδο υποβαθμίζοντας τον κύριο πομπό του; Το θέμα είναι πολιτικό, δεν χωράει συζήτηση. Στο τέλος μιας ανάγνωσης του κειμένου του ΣΕΗ στο Εθνικό, ένας κύριος σηκώθηκε και είπε «εδώ ήρθαμε για το θέατρο, δεν ήρθαμε για να ακούμε τα συνδικαλιστικά σας». Δεν είναι έτσι. Το θέατρο είναι ό,τι πιο πολιτικό μετά το Κοινοβούλιο.

Πληροφορίες: Δόξα Κοινή. Συντελεστές: Σύνθεση κειμένου: Στρατής Πασχάλης, Σκηνοθεσία: Δημήτρης Τάρλοου, Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη, Κοστούμια: Αλέξανδρος Γαρνάβος, Τζίνα Ηλιοπούλου, Μουσική: Λήδα Μανιατάκου. Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου, Επιμέλεια κίνησης: Κορίνα Κόκκαλη. Παίζουν (με αλφαβητική σειρά) οι:  Μάιρα Γραβάνη, Θανάσης Δόβρης, Αδελαϊδα Κατσίδε, Βίκυ Κατσίκα, Αυγουστίνος Κούμουλος, Διονύσης Πιφέας, Αρετή Τίλη, Ορέστης ΧαλκιάςMουσικοί επί σκηνής: Λήδα Μανιατάκου & Χρήστος – Βαλεντίνος Πετεβής. Κάθε Δευτέρα και Τρίτη, στις 20:30 στο θέατρο Πορεία (Τρικόρφων 3-5 & 3^ης Σεπτεμβρίου).