Ο Αποστόλης Μπαρμπαγιάννης, λίγο πριν ανέβει στη σκηνή του Faliro Summer Theatre, ξαπλώνει στο ντιβάνι φορώντας την εξελιγμένη φουστανέλα του, το γνώριμο ριγέ κολάν, το γιλέκο με τη στάμπα των Κουίν, το φουντωτό μαλλί του. Νιώθει- λέει-  σαν «ένας ανάποδος Σούπερμαν» όταν βάζει τη δική του στολή. «Ένας ανάποδος Κλαρκ Κεντ».  Έτσι, ντυμένος Τσολιάς και ενίοτε Μπαλούρδος μπήκε στα σπίτια μας πριν από πολλά χρόνια για να βγάλει τη γλώσσα σε ό,τι  θεωρείται κατεστημένο, να σχολιάσει καυστικά την επικαιρότητα, να αναδείξει τις παθογένειες της κοινωνίας μας. Το ίδιο συνεχίζει να κάνει σχεδόν δυο δεκαετίες μετά, πάντα, εύστοχα και ανεξάντλητα. Καμιά φορά αλλά ποτέ χωρίς αντίσταση αφήνει να διαφανεί μια άλλη (πιο ποιητική) όψη θαμμένη κάτω από τους συμβολισμούς της μεταμφίεσης… Kι ενώ συζητάμε για τη σχέση σάτιρας και εξουσίας, μεταπηδάμε σε όνειρα και φροϋδικούς μηχανισμούς άμυνας.

– Τι είναι αυτό που θα μπορούσε να σε οδηγήσει στο ντιβάνι του ψυχαναλυτή;

Μια ολοκληρωμένη τετραετία κυβέρνησης Μητσοτάκη. Είμαστε στα τρία χρόνια διακυβέρνησης, είμαι κοντά. Ένας ολόκληρος λαός. Αλλά δεν έχουμε λεφτά να το κάνουμε. Άρα, άλυτα ψυχολογικά.

– Ωραία, κλασσικά χιούμορ. Αυτό που λέει ο Φρόιντ για το ευφυολόγημα και το ασυνείδητο, φαντάζομαι τα ξέρεις. Το χιούμορ λειτουργεί για σένα ως άμυνα;

Δεν ξέρω αν το χιούμορ είναι άμυνα. Είναι σίγουρα όπλο! Είναι φάρμακο για να απαλύνει τον πόνο.

– Πότε το χρησιμοποίησες πρώτη φορά ως όπλο ή ως φάρμακο;

Τι να σου πω, είναι ενσωματωμένο μέσα μου και δεν θυμάμαι. Από πάντα. Είναι μεγάλο ατού να μπορείς να κάνεις κάποιον να γελάει τη στιγμή του μεγάλου πόνου.

– Εσύ λοιπόν γελάς όταν πονάς;

Είναι ωραία να μπορείς να γελάς όταν πονάς. Για να ατσαλώνεσαι.

– Πως διαχειρίζεσαι μια απώλεια;

Ψύχραιμα και συνειδητοποιημένα ξέροντας τον κύκλο της ζωής.

– Ποιος είναι ο αγαπημένος σου υπερήρωας;

Με ιντρίγκαρε ο Μπάτμαν. Επειδή είχε εφετζίδική στολή. Μου άρεσε σαν επαγγελματικός προσανατολισμός.

– Από πότε άρχισαν να σου αρέσουν οι στολές;

Δεν έχω κάποιο φετίχ με τις στολές

– Τις φοράς ωστόσο…

Όχι για λόγους φετίχ. Εξυπηρετούν ένα ρόλο, ένα έργο.

– Στο καρναβάλι ντυνόσουν;

Ως παιδάκι ντυνόμουν σίγουρα. Αλλά γενικά δεν είμαι φαν.

– Στολή νοσοκόμας ή αστυνόμου;

Νοσοκόμας! Προσφέρεις και κάτι χρήσιμο στην κοινωνία.

– Στολή γιατρού ή πυροσβέστη;

Πυροσβέστη, είναι μεγαλύτερη φαντασίωση. Με το ανάλογο κορμί όμως!

– Όταν φοράς τη δική σου στολή, πως νιώθεις;

Να με καλεί το καθήκον. Σαν τον Σούπερμαν. Σαν τον Κλαρκ Κεντ την ώρα που ξεκουμπώνει το πουκάμισο. Εγώ όταν το κουμπώνω. Είμαι ένας ανάποδος Κλαρκ Κεντ. Ένας ανάποδος σούπερμαν.

– Πως είναι να είσαι τόσα χρόνια δύο η άλλοι τρεις άνθρωποι;

Το πας στα διπολικά εσύ (γελάει). Δεν έχω τέτοια θέματα. Είναι ωραίο γιατί κάθε φορά βρίσκεις τη φιγούρα για να εκφράσεις αυτό που θέλεις. Ο Μπαλούρδος μπορούσε πάντα να εκφράσει με μια ειρωνεία, να καυτηριάσει τα φιλοκυβερνητικά αισθήματα και ο Τσολιάς να εκφράσει τα πιο αντιπολιτευτικά αντιδραστικά. Ο Αποστόλης είναι μια ραδιοφωνική φωνή. Άλλος ρόλος.

– Τι υπερισχύει μέσα  στον Αποστόλη;

Υπερισχύει το πιο αντιδραστικό. Θα χρησιμοποιήσω τον όρο που χρησιμοποίησε ο επίσημος λογαριασμός της Νέας Δημοκρατίας στην Ανακοίνωση της μετά το φεστιβάλ του ΣΥΡΙΖΑ και τα υβριστικά και τα χυδαία που είπα… Ο Αποστόλης είναι πιο κοντά στον εκτσογλανισμό της κοινωνίας.

– Ως έφηβος ήσουν αντιδραστικός;

Είμαι πάντα έφηβος (γελά). Ναι, ήμουν.

– Τι ανησυχίες είχες;

Δεν είχα τότε πολιτικές ανησυχίες.

– Πως εκτονωνόσουν;

Στην εφηβεία είναι συγκεκριμένοι οι τρόποι που εκτονώνεσαι.

– Πέρα από το σεξουαλικό. Κάτι πιο καινοτόμο;

Μια κλισέ απάντηση θα ήταν μέσα από τον αθλητισμό. Είναι όμως ψέμα. Εκτονωνόμουν μέσα από τη μουσική και το γράψιμο. Αλλά δεν είχε αυτή την κατεύθυνση που έχει τώρα.

– Τι κατεύθυνση είχε;

Ήταν μέσα στα δημοσιογραφικά στεγανά.

– Τώρα το γράψιμο πέρα από τη σατιρική κατεύθυνση ;

Έχει πιο ατμοσφαιρικά και σκοτεινά κομμάτια που μας αγγίζουν όλους.

– Ποια είναι η σκοτεινή σου πλευρά;

Δεν έχω! Εκπέμπω φως!

– Μελαγχολίες;

Όχι ιδιαίτερα. Είναι κάτι που δεν θέλω να μοιραστώ. (γέλια)

– Τι σε βασάνιζε από παιδί;

I don’t share. (γελάει)

– Στην ψυχαναλυτική γλώσσα, αυτό το λέμε αντίσταση

Σύμφωνοι, εδώ δεν κάνουμε συνέντευξη;

– Ίσως. Θα το προσπεράσω. Βλέπεις όνειρα;

Ναι βλέπω..

– Έχει τύχει στα όνειρα να σε δεις ως Τσολιά;

Έχει τύχει σίγουρα, είναι μέρος της δουλειάς και της καθημερινότητας μου.

– Υπάρχει κάποιο όνειρο  που επαναλαμβάνεται;

Όταν ήμουν μικρός έβλεπα τον Άγιο Βασίλη με ένα ελαφάκι. Θυμάμαι όμως το ελαφάκι να του λέει «δεν υπάρχεις, δεν υπάρχεις!». Τώρα τι έκανε ο Άγιος Βασίλης στο ελαφάκι και του το έλεγε αυτό, δεν θυμάμαι (γέλια)

– Έχεις ανασφάλειες;

Όχι. (γελάει)

– Μήπως τις κρύβεις κάτω από όλα αυτά που φοράς;

– Θες να τα βγάλω;

– Τι από όλα αυτά που φοράς θα έβγαζες πιο εύκολα;

Την περούκα ή την φουστανέλα.

– Έχει εξελιχθεί η στολή μέσα στο χρόνο. Μιλά μου για τους νέους συμβολισμούς…

Όλη η στολή είναι ένας συμβολισμός. Ένας δανεισμός από διάφορα πράγματα που μου αρέσουν ή εκφράζομαι μέσα από αυτά.

– Δεν σε κουράζει να ντύνεσαι και να ξεντύνεσαι τόσο συχνά για να γίνεις κάποιος άλλος;

Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα και τον όποιο κόπο. Είναι η προετοιμασία για να έρθει στην εκτόνωση του το έργο που ετοιμάζεται τόσο καιρό. Οπότε είναι ευχάριστο γιατί κάτι φτάνει στην κορύφωση του για να το πω με όρους σεξουαλικούς.

– Τι υπάρχει πίσω από αυτό που βλέπουμε τώρα;

Τι υπάρχει; Ότι υπάρχει σε όλους όταν ξεβρακωνόμαστε. Υπάρχει το γυμνό «είναι μου».

– Σου αρέσει;

Το γυμνό είναι μου; Ναι! Με απολαμβάνω!

– Αν δεν ήσουν Τσολιάς, ποιος χαρακτήρας θα ήσουν;

Ενδεχομένως Παπάς που θα έπιανε ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας για σάτιρα. Από τον θεοσεβούμενο μέχρι τον παπά.

– Στην παράσταση που θα κάνεις στις 28 του μηνός μαζί με τον Δημήτρη Μεντζέλο, θα σε δούμε και παπά;

Όχι, παπά δεν θα με δείτε! Θα δείτε βασικά τον Τσολιά σε έναν επιθεωρησιακό προεκλογικό μονόλογο με ζωντανή ορχήστρα. Με τη μπάντα μου παίζουμε κάποια τραγούδια διασκευές σατιρικού περιεχομένου  ή κάποια πρωτότυπα τραγούδια δικά μας με σατιρικό περιεχόμενο. Είναι ένα stand up comedy μπλεγμένο με νότες.

– Πως προέκυψε η συνεργασία με το Μεντζέλο;

Είχαμε κάνει μια παράσταση παλιότερα, είχε πάει καλά και είχαμε μείνει με την αίσθηση πως θέλαμε κι άλλο. Ήταν τώρα μια ευκαιρία να το κάνουμε και να το εξελίξουμε. Ταιριάζουμε και σαν άνθρωποι και σαν χιούμορ.

– Έχεις αγανακτήσει ποτέ με κάποιον σε συνεργασία που είχε ξεκινήσει;

Ναι, έχει τύχει..

– Και τι έκανες;

Υπομονή μέχρι να τελειώσει!

– Ποιον θα παρακολουθούσες κρυφά; Ξέρεις υποκλοπές και τα σχετικά..

Όχι όλους αυτούς που παρακολουθεί ο Μητσοτάκης. Δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον. Αντιθέτως έχει μεγάλο ενδιαφέρον να παρακολουθείς τον Μητσοτάκη γιατί δεν τον προλαβαίνεις όπως ταξιδεύει όλη την ώρα. Που πάει τι κάνει.. Ένα world party το ταξίδι της ζωής του.

– Ποιον θα  κατασκόπευες για να μάθεις κάτι που δεν ξέρεις;

Τον Γκορμπατσόφ για τα μυστικά της καλής πίτσας.

– Τι να περιμένουμε στις εκλογές;

Τίποτα διαφορετικό από τι συνήθως.

– Τώρα όμως μπήκε και ο Ανδρουλάκης στο παιχνίδι..

Ναι, ξαναλέω λοιπόν. Τίποτα διαφορετικό από ότι συνήθως! (γελά)

– Σε τι ελπίζει ο Τσολιάς;

Ο Τσολιάς ελπίζει στο λαό, στην ωρίμανση των συνθηκών.

– Ποιες είναι οι παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας;

Ο φόβος για το ξεβόλεμα. Η βολή είναι ένα πρόβλημα. Γενικότερα έχουμε ένα ιδιαίτερο πρόβλημα μαζί της. Και η ανάληψη ευθυνών. Πάντα κάνουμε ανάθεση δικών μας ευθυνών σε κάποιον άλλο και αναζητούμε έναν Μεσσία να μας λύσει τα προβλήματα χωρίς να κάνουμε ή να διεκδικήσουμε τίποτα για τη δική μας ζωή ή να φτιάξουμε τον κόσμο που εμείς θέλουμε.

– Και οι παθογένειες της ελληνικής οικογένειας;

Από μόνη της η φράση ελληνική οικογένεια είναι μια παθογένεια! Στην ελληνική οικογένεια δημιουργείται ένας ευνουχισμός στα… τέκνα. Οπότε δεν βγαίνουν από τα σπίτια άνθρωποι δυνατοί, αυτόνομοι που αναλαμβάνουν τις δικές τους ευθύνες.

– Εσύ  πως βγήκες από το σπίτι σου;

Βγήκα ανεξάρτητος. Και μόνος μου στα 18!

– Αναλαμβάνεις τις ευθύνες σου;

Αμέ! Και των άλλων καμιά φορά.

– Είδαμε τους κωμικούς να βρίσκονται στην εξουσία. Όπως τον Ουκρανό Πρόεδρο. Πως σου φαίνεται;

Εννοείς σαν επάγγελμα; Έχουμε κι εμείς στη χώρα μας αλλά δεν είναι επίσημα το επάγγελμα τους. Είναι βολικό για να γίνει κάποιος υποχείριο ανώτερων, να τον χειρίζονται όπως θέλουν, καθώς δεν υπάρχει ισχυρό πολιτικό υπόβαθρο από πίσω.

– Ο κωμικός δηλαδή μπορεί να γίνει εύκολα υποχείριο;

Ο κωμικός που είναι στην εξουσία, ναι.

– Ένας κωμικός στα μίτνια;

Όχι! Υπάρχουν κωμικοί και κωμικοί βέβαια. Άλλο να ασχολείσαι με την πολιτική σάτιρα, άλλο κωμικός σε κωμωδία τύπου Φιλιππίδης. Και δεν έχει και την ίδια σημασία. Δεν μας νοιάζει να γίνει υποχείριο ένας κωμικός που παίζει σε μια σειρά. Ένας κωμικός όμως που ασχολείται με την πολιτική σάτιρα δεν είναι εύκολο να γίνει υποχείριο ή είναι κόντρα στα δικά μου πιστεύω. Η σάτιρα δεν πρέπει να έχει σχέση με την εξουσία.

– Η σάτιρα πρέπει να έχει κάποιο όριο;

Όχι! Όριο προσπαθούν να βάλουν όσοι θέλουν να ελέγξουν τη σάτιρα.

– Όπως προχθές στο Φεστιβάλ Σπούτνικ που η Ν.Δ. έβγαλε ανακοίνωση για να καταδικάσει σατιρικό σχόλιο σου;

Ναι, όπως προχθές. Το όριο εξαρτάται καθαρά από την αισθητική του καλλιτέχνη. Μέχρι που θέλει να το πάει. Και πάντα φυσικά ένα όριο θα το βάλει το κοινό, κατά πόσο επικροτεί αυτό που κάνει. Οποιοσδήποτε μπόγιας και οποιαδήποτε κυβέρνηση δεν μπορεί να βάλει κανένα όριο σε καμία αντίθετη φωνή και πόσω μάλλον στη σάτιρα.

– Τι πυροδότησε σε σένα το όριο που πήγε να σου βάλει η Νέα Δημοκρατία;

Γέλιο! Είναι αστεία κάθε τέτοια προσπάθεια, είναι γελοίος και ο τρόπος που το έκαναν έτσι και αλλιώς. Σε κάθε περίπτωση δεν ήταν το στόχος να βάλουν όριο σε μένα και στα λεγόμενα μου, όσο να χτυπήσουν αντιπολιτευτικά το ΣΥΡΙΖΑ με ένα όπλο που βρέθηκε στο διάβα τους.

– Πριν από αυτό ποια ήταν η τελευταία φορά που πήγαν να σου βάλουν όρια;

Την τελευταία φορά που πήγαν να μας βάλουν όριο μας λογόκριναν και μας έκοψαν από τον Alpha. Σε μια νύχτα. Το έχουν ξαναπροσπαθήσει, δεν το έχουν πετύχει ή σε κάθε περίπτωση δεν το δέχτηκα εγώ.

– Άρα στα Παραπολιτικά τώρα αισθάνεται ελεύθερος;

Δεν έχουμε καμία ενόχληση, καμία απαγόρευση. Η συμφωνία ήταν «ερχόμαστε αν έχουμε απόλυτη ελευθερία». Βέβαια αυτή ήταν η συμφωνία σε κάθε μέσο. Όταν δεν τηρήθηκε, φύγαμε από το μέσο.

– Γιατί σε θέλουν τα μίντια;

Ένας λόγος σίγουρα είναι η απήχηση που έχει η εκπομπή. Έμπορες είναι. Δεν νομίζω πως τους έπιασε καμία ευαισθησία για πλουραλισμό και πολυφωνία. Είναι εμπορικοί οι λόγοι και ενδεχομένως και πολιτικοί για κάποια ξεκαρφώματα.

– Δεν μου είπες ακόμα τι θα έλεγες  στο Ζελένσκι.. στον πρώην κωμικό και νυν Ουκρανό Πρόεδρο.

Δεν θα έκανα διάλογο με τον Ζελένσκι και με καμία μαριονέτα μεγάλων συμφερόντων. Χαιρετισμούς στο Μπάιντεν. Αυτό μόνο θα του έλεγα.

– Τι θα ήθελες αλήθεια να ρωτήσεις τη Μαρέβα;

Πόσο συναρπαστικό είναι να πρέπει να ντύσεις με τα ρούχα που ράβεις τον Κυριάκο Μητσοτάκη και πως μπορεί να κρατιέται και τον έχει με αυτά τα στεγνά αδιάφορα κοστούμια που φορούν όλοι ενώ θα μπορούσε να βάλει μια τουαλέτα υψηλή ραπτικής, unisex βεβαίως.

– Ποια περσόνα σε σαγηνεύει;

Ο Φρέντι Μέρκιουρι.

– Τι βλέπεις  στο Netflix;

Αυτή την περίοδο βλέπω το Ozark και το Brooklyn Nine Nine, μια κωμική σειρά με μπάτσους… Αυτό είναι επαγγελματική διαστροφή μάλλον. Συνδυάζει και κωμικούς και μπάτσους.

– Με ποιο βιβλίο έχεις κολλήσει ;

Με τα 100 χρόνια Μοναξιάς. Και ο λόγος που είχα κολλήσει ήταν ο όγκος του. Έκανα καιρό να το τελειώσω (γέλιο). Μου αρέσει πολύ η ποίηση.

– Πιο συγκεκριμένα;

Ρίτσος.

– Το αγαπημένο σου ποίημα του;

Μέρα μαγιού μου μίσεψες. Από τον Επιτάφιο.

– Μήπως έχεις καταφέρει να απαντήσεις αυτό το φροιδικό ερώτημα που βασανίζει πολλούς άνδρες: «Τι θέλει μια γυναίκα;» Ξέρεις ο Φρόιντ πέθανε με αυτό τον καημό..

Γιατί να το απαντήσω; Θέλουν όλες οι γυναίκες το ίδιο; Είναι στάνταρ αυτό; Πολύ κουτάκια μου κάνει αυτό το ερώτημα. Θα έπρεπε να τον απασχολεί τι θέλει ένας άνθρωπος τον συνάδελφο Φροίντ. Είχε απαντήσει εκείνος «τι θέλει ένας άνδρας;»

– Νομίζω πως θεωρούσε πως το είχε λύσει αυτό το ζήτημα ..

Λίγο σεξιστικός ο συνάδελφος Φρόιντ. (γελά)

– Άλλες εποχές. Βικτωριανές… Πως βλέπεις τον σεξισμό σήμερα;

Υπάρχει αλλά έχουμε πνιγεί στην πολιτική ορθότητα όπως μας συμφέρει. Είναι λίγο α λα καρτ ο σεξισμός. Σίγουρα δεν μπορεί να υπάρχει σεξισμός στη σάτιρα. Γιατί ο σατιρικός ενδεχομένως να χρειαστεί να πάρει το ρόλο το σεξιστή, του ρατσιστή, του φιλοχουντικού. Η σάτιρα είναι εξορισμού αντιρατσιστική και αντισεξιστική. Δεν μπορεί να της καταλογίζεται σεξισμός.

– Άλλο η σάτιρα, άλλο τα σεξιστικά αστεία..

Ναι, φυσικά. Είμαι βέβαια της άποψης πως ο νοσηρός νους δεν έχει ανάγκη τα αστεία για να κάνει το κακό.

– Τελικά  θα μας πεις πως αντέχεις να μην δείχνεις το πρόσωπο σου. Μήπως καμουφλάρεις κάποια αδυναμία μέσα από τις μεταμφιέσεις;

Δεν καμουφλάρω καμία αδυναμία. Παρουσιάζω το έργο μου μέσα από ρόλους. Απλά έχω μια λόξα. Θέλω να δίνεται μεγαλύτερη σημασία στο παραγόμενο, δηλαδή στο έργο από το ποιος είναι και πως μοιάζει αυτός που το κάνει. Ζούμε σε μια κοινωνία γαλουχημένη να μένει στο πρόσωπο και όχι στο λόγο. Ας φύγουμε μια φορά από το ποιος είναι και ποιος μοιάζει αυτός και ας ακούσουμε επιτέλους τι λέει αυτός. Ας πούμε πως είμαι ψώνιο από την αντίθετη. Θεωρώ πιο σημαντικό αυτό που λέω παρά αυτό που μοιάζω.

ΙNFO: Αποστόλης Μπαρμπαγιάννης

Τσολιάς εν δε Τσόλια Μπάντ!

Στο Faliro Summer Theatre!

Συμμετέχει ο Δημήτρης Μεντζέλος

Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου

Ώρα έναρξης: 21:00

Την Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου στο Faliro Summer Theatre μια πικρή επιθεώρηση. Ένας προεκλογικός μονόλογος. Μια ανταλλαγή μικροβίων. Ένα self test αδιευκρίνιστης ανοχής. Ένα βλαχομπαρόκ πολυθέαμα στα χρόνια μιας βλαχομπαρόκ αριστείας! Ένας αθυρόστομος και καυστικός μονόλογος μπλεγμένος με νότες.

Ινκλούντινγκ: Ντουέτα με Μεντζέλο, ιντεράξιο με το κοινό, ζωντανές υποκλοπές, λάιβ φάρσες, λάιβ τσιμεντοποίηση αρχαίων μνημείων, ήπια αστυνόμευση, μπαλέτα, κρούσματα, βύσματα, συνθήματα, μολότοφ και βίντεο.

Συμμετέχει ο δημοσιογράφος-ΜΑΤ Μπαλούρδος.

❈ Ευχαριστούμε πολύ το Rudu Bar, Ευάδνης 1, Γκάζι για την παραχώρηση του χώρου της φωτογράφησης. 

 

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News