Η εμβληματική τραγωδία του Σοφοκλή, «Οιδίπους επί Κολωνώ» σε σκηνοθεσία Γιώργου Σκεύα, με πρωταγωνιστή τον Δημήτρη Καταλειφό και μια εκλεκτή ομάδα συμπρωταγωνιστών, μες στους οποίους ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, η Αγγελική Παπαθεμελή, η Αλεξάνδρα Αϊδίνη, ο Μάξιμος Μουμούρης και ο Χρήστος Σαπουντζής παρουσιάζεται από τον Πολιτιστικό Οργανισμό «Λυκόφως» σε συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Αθηνών – Επιδαύρου στις 4 και 5 Αυγούστου στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου. Όμως, ο Οιδίποδας δεν απασχόλησε ιδιαίτερα την συζήτησή μας με τον Μάξιμο Μουμούρη, ένα καυτό απόγευμα του Ιουλίου στο Zatopeck στην Καλλιθέα.

Καθισμένοι δίπλα στο παράθυρο, μιλήσαμε για το πόσο παιχνίδι επιτρέπεται ή επιβάλλεται να θεωρεί ένας ηθοποιός την δουλειά του, για την δύναμη της αγάπης και της οικογένειας, για την ύπαρξη ή την ανυπαρξία της τύχης ως παράγοντα ευτυχίας, τους κόντρα ρόλους, την θέση της τηελόρασης στα καλλιτεχνικά δρώμενα και, επίσης, για την επόμενη σκηνοθεσία του Μάξιμου που έρχεται μετά το καλοκαίρι σε ένα ανατρεπτικό, νέο ελληνικό κείμενο.

Τελικά, οι καλύτερες κουβέντες γίνονται συχνά ανάμεσα σε βιβλία ή, εν πάση περιπτώσει, με ανθρώπους που κουβαλούν όμορφα κεφάλαια μέσα τους, ποιητικά και όχι μόνο. Όπως ο Μάξιμος Μουμούρης, που είναι ηθοποιός, σκηνοθέτης, διευθυντής της ανώτερης σχολής δραματικής τέχνης Αγ. Βαρβάρας «Ιάκωβος Καμπανέλλης» και δάσκαλος, πατέρας και πόσα άλλα…

– Είναι μια περίοδος που διαφωνήσαμε για μια δημοφιλή θεατρική παράσταση και, βέβαια, εσύ ως διευθυντής δραματικής σχολής γνωρίζεις πώς να δουλεύεις και να κινείσαι ανάμεσα σε διαφωνίες, συμφωνίες, εντάσεις, διαφορετικές απόψεις…σωστά;
Χωρίς διαφωνία δεν γίνεται τίποτα. Η τέχνη δημιουργείται από την σύγκρουση.

– Παρατηρώ πως ανεβαίνουν διάφορες δουλειές στο θέατρο που μοιάζει σα να αναδεικνύουν συνεχώς το κακό, το άσχημο, την παθογένεια, το αντι-ρομαντικό. Μήπως υπάρχει φόβος ότι κάτι πιο τρυφερό θα εκληφθεί ως παλιακό;
Πιστεύω ότι λείπουν οι ουσιαστικές γωνίες στις σχέσεις των ανθρώπων, οι ουσιαστικές, γόνιμες συγκρούσεις. Στις σχέσεις μας, εννοώ, με την οικογένειά μας, τους συναδέφλους, τους μαθητές, τους δασκάλους μας. Για να παράξει ομορφιά και ουσία η όποια σύγκρουση, νομίζω ότι θα πρέπει και τα δύο μέρη να θέλουν να βρουν λύση, όχι να θέλουν να κατασπαράξουν ο ένας τον άλλο. Αυτό προϋποθέτει ένα τεράστιο βάθος ειλικρίνιας και πιθανώς λείπει από την σημερινή κοινωνία ή και το σημερινό θέατρο. Δεν λέω πως δεν συαντάμε εξαιρέσεις. Η σύγκρουση για να έχει νόημα φυσικά πρέπει να εκκινεί από αυτήν την έγνοια της λύσης. Και αυτό είναι, τελικά, το τρυφερό.

– Πόση τύχη χρειάζεται για να πετύχει ένας ηθοποιός στην δουλειά του; Για να φτάσει στην αναγνωρισιμότητα, ως ένα βασικό κομμάτι επιτυχίας.
Ρωτάς έναν άνθρωπο που δεν πιστεύει στην τύχη, όπως ας πούμε δεν πιστεύω και στο ταλέντο, το οποίο χωρίς δουλειά εξανεμίζεται πλήρως.  Δεν ορίζει η τύχη το μέλλον μας, είναι απλώς οι στιγμές εκείνες που ορίζουν το άνοιγμα μιας πόρτας. Και είτε δεν μπαίνουμε, είτε μπαίνουμε με τεράστια «αλλά» που δεν μας βοηθούν να συνειδητοποιούμε τι κάνουμε. Πολλοί παρομοιάζουν την τύχη με ένα πλάσμα που το αρπάζεις από τα μαλλιά. Αλλά, το πλάσμα φεύγει, ξεφεύγει. Και μετά τι θα κάνεις; Είναι και το άλλο. Ζούμε σε μια περίοδο που μας φαντάζει δύσκολο-και είναι!-να αφοσιωθούμε σε ένα πράγμα με μεγάλη πίστη. Λείπει η πίστη σε μια σχέση, σε μια δουλειά, η πίστη στην ανάγκη σου να κάνεις κάτι, να του δοθείς ολόψυχα. Αυτό το θεωρώ πιο σπουδαίο από την τύχη και τις προσδοκίες που έχουμε οι άνθρωποι από αυτήν.

– Πώς ενεπλάκης με την σχολή της Αγίας Βαρβάρας;
Αρχικά, δίδασκα και κάποια στιγμή σταμάτησα. Μερικά χρόνια μετά, μου έγινε η πρόταση να αναλάβω την διεύθυνση και δέχτηκα την πρόκληση. Μαθαίνω κάθε χρόνο όλο και περισσότερα. Δεν περάσαμε εύκολα το τελευταίο διάστημα με τον κορωνοϊό και όλα αυτά, είδα ότι χρειάζεται καλύτερη οργάνωση και αναγνώρισα πιθανά, δικά μου λάθη. Είδα τι χρειάζεται να αλλάξω. Από μεριάς μου, χρειάζεται να επιμείνω στο κομμάτι της οργάνωσης της σχολής, να την κάνω ακόμα πιο ασφαλή για τους σπουδαστές ως περιβάλλον, χωρίς να γίνω δερβέναγας κανενός.

– Πώς από ηθοποιός γίνεται κανείς δάσκαλος και μέντορας; Είναι θέμα εμπειρίας;
Στην Ευρώπη και στην Αμερική, οι ηθοποιοί που θελουν να διδάξουν περνούν από φάση σοβαρής κατάρτισης, μέσω σεμιναρίων και μετεκπαιδεύσεων. Σιγά σιγά και στην Ελλάδα. Ένας ηθοποιός ας πούμε μπορεί να έχει εντρυφήσει σε μια μέθοδο και μετά να είναι ικανός να την διδάξει. Δεν είναι μια εύκολη και απλή διαδικασία, πάντως. Πρέπει να σε ενδιαφέρει πολύ για να το κάνες καλά, όπως ισχύει με όλα τα πράγματα. Και βεβαίως, η εμπειρία, η τριβή βοηθάει.

– Είναι αρκούντως ανοιχτές οι παραστάσεις αποφοιτήσεων στο κοινό; Το φετινό έτος αποφοίτων σας στην Αγία Βαρβάρα ενθουσίασε σε μεγάλο βαθμό τους θεατές, και δεν μιλώ μόνο για τους φίλους και τις οικογένειες των παιδιών.
Νομίζω ότι οι σχολές είναι όσο ανοιχτές γίνεται. Πόσοι ασχολούνται όμως στ’ αλήθεια; Για μένα, η ολοκλήρωση μιας εκπαιδευτικής πορείας στο κομμάτι της υποκριτικής πρέπει και είναι διανικό να ολοκληρώνεται με μια παρουσίαση στο κοινό. Είναι η στιγμή που ο φοιτητής υποκριτικής εμβαπτίζεται επαγγελματίας, γιατί, τυπικά, από την επόμενη μέρα μπορεί να αναλάβει μια δουλειά στο θέατρο, στην τηλεόραση, σε μια διαφήμιση. Και οι παραστάσεις που παραδίδουν στο κοινό τα παιδιά είναι γεμάτες θέληση, νεανική ζωντάνια, ορμή-ποιότητες ενδεχομένως πιο σημαντικές από το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Δεν λέω ότι δεν είναι επαγγελματικές παραστάσεις, απλώς ότι τα άλλα στοιχεία είναι αρκετά σημαντικά.

– Ναι, και συμβαίνει να βλέπουμε παραστάσεις στα θέατρα, πληρώνοντας εισιτήριο και να βλέπουμε άνευρες ερμηνείες, ηθοποιούς που έχουν ξεχάσιε ότι, πρωτίστως, δουλειά τους είναι να παίζουν, να χαίρονται.
Έχεις δίκιο, όλοι οι μεγάλοι δάσκαλοι και ηθοποιοί έλεγαν αυτό το πράγμα, περί παιξίματος και παιχνιδιού. Είναι σημαντική και η επικοινωνία με τον συνάδελφο, αλλά και η επαφή με το κοινό. Αυτά τα στοιχεία κάνουν την δουλειά του ηθοποιού σημαντική, ακαταμάχητη ενδεχομένως. Χωρίς τοι στοιχείο της σύνδεσης του ηθοποιού με την χαρά, μοιάζει να έχουμε ένα κόκαλο από το οποίο αφαιρέσαμε το μεδούλι, την ψυχή. Παιχνίδι σημαίνει επιτρέπω την πιθανότητα του λάθους, ένα συστατικό αναγκαίο-τουλάχιστον για εμένα. Ξέρεις, ό, τι είναι ειλικρινές στη σκηνή δεν μπορεί να είναι λάθος.

– Πώς ήσουν στα πρώτα σου βήματα; Είχες θάρρος, δυναμική στην σκηνή σα νέος ηθοποιός;
Ήμουν πολύ αδύναμος. Το πρώτο έτος στη σχολή δεν καταλάβαινα καν τι έκανα. Από το δεύτερο άρχισα να νιώθω. Εκεί, με είδα και είδα τι σημαίνει να παίζεις με κάποιους ανθρώπους και να παρουσιάζεις κάτι στο κοινό. Τότε ήταν που κλήθηκα και να πάρω αποφάσεις, ας πούμε σταμάτησα το μπάσκετ και άφησα τον αθλητισμό έξω από την ζωή μου. Με ρωτάνε γιατί ήθελα, γιατί θέλησα να γίνω ηθοποιός και ακόμα απάντηση δεν έχω βρει. Υπήρχε προφανώς η ανάγκη και η τάση, πράγματα που δεν εξηγούνται πάντοτε.

– Έχουμε καλούς ηθοποιούς στην Ελλάδα; 
Το δυναμικό των ηθοποιών μας είναι καταπληκτικό, το πιστεύω ακράδαντα. Αυτό που μας λείπει για να έχουμε περισσότερη εξωστρέφεια, στην Ευρώπη έστω, είναι η γλώσσα. Το Φεστιβάλ πάντοτε προσπαθούσε να το δουλέψει όμως αυτό, από την εποχή του  Γιώργου Λούκου που τώρα συνεχίζεται με την Κατερίνα Ευαγγελάτου.

– Θα ήθελα να σε ρωτήσω για την θέση ενός κειμένου σε μια παράσταση. Αισθάνομαι ότι οι θεατρικοί συγγραφείς, και αδίκως, δεν θεωρούνται όσο σημαντικοί οι σκηνοθέτες, ας πούμε.
Το κείμενο είναι πολύ σημαντικό για έναν ηθοποιό. Προσωπικά, είναι το στήριγμά μου. Αν μπορώ να επικοινωνήσω με το κείμενο, να σκάψω μέσα του, τότε νιώθω ευγνωμοσύνη και διευκολύνομαι ιδιαίτερα πάνω στην δουλειά μου. Δεν είναι τυχαίο ότι τα κλασικά, διαχρονικά έργα έχουν να δώσουν συνεχώς καινούργια πράγματα, άλλες προσλήψεις και ερμηνείες. Σε κάθε πρόβα, σε κάθε παράσταση ανακαλύπτεις και κάτι νέο σε αυτά.

-Ποια ήταν η πιο δύσκολη περίοδος για σένα, από το πρίσμα της δουλειάς και της καριέρας σου;

Περάσαμε όλοι μια δύσκολη φάση από το 2010, 2011 και μετά. Άρχισε να αλλάζει το πράγμα, έπρεπε πια να κάνεις πράγματα που μπορεί μεν να σε ικανοποιούσαν καλλιτεχνικά, αλλά από άποψης απολαβών, για να ζήσεις, όχι. Η δουλειά του ηθοποιού έχει δυσκολίες, αλλά έχει και αυτό το καλό, να σε βάζει στην συνθήκη όταν είσαι στη σκηνή και να ξεχνάς, να μπαίνεις κατά κάποιον τρόπο σε έναν άλλο κόσμο. Αυτό μου συμβαίνει και όταν γυμνάζομαι, ας πούμε. Παίρνεις δύναμη για να αντιμετωπίσεις το μετά.

-Και στο μετά, τι;

Αυτό που έσωσε εμένα ήταν η οικογένεια: κουράγιο, εξισορρόπηση, στήριγμα, παρέα, «έχεις για κάποιον να αντέξεις», όπως λέει ο Οιδίποδας. Αυτή η σταθερότητα σου χαρίζει μια συνειδητότητα, που για μένα είναι πολύ σημαντική υπόθεση. Τα παιδιά, ειδικά, είναι πηγή ανιδιοτελούς αγάπης, αρκεί να είσαι πραγματικά μαζί τους, με το μέρος τους και να χτίσεις ως γονιός μια επί ίσοις όροις σχέση.

-Ποιο είναι το κοινό συστατικό των καλών ηθοποιών, Μάξιμε;

Γενναιοδωρία. Την λειτουργία της γενναιοδωρίας στη σκηνή μπορεί κανείς να την αντιληφθεί και να δει πόσο ωραία είναι να λειτουργεί έτσι, άρα να την φέρνει στην ζωή. Αλλά και αντίστροφα, κάποιος που ζει με αυτόν τον τρόπο, να το φέρει ως στοιχείο, ως αρετή πάνω στην δουλειά του, από την πρόβα, μέχρι την παράσταση. Έτσι, οι άνθρωποι και οι ηθοποιοί γίνονται συνοδοιπόροι ο ένας του άλλου. Ο καλός ηθοποιός, επίσης, επιτρέπει στον εαυτό του να κάνει λάθη, γνωρίζοντας κατ’ ουσίαν την ζωτικότητα των λαθών, που τα κάνει, τελικά, μη-λάθη. Είναι αυτό που λέγαμε προηγουμένως. Αυτό είναι το χρέος της δημιουργίας του ηθοποιού.

-Ποια ήταν η τελευταία φορά που ρίσκαρες καλλιτεχνικά;

Αισθάνομαι πως ρισκάρω συνεχώς. Το να αναλάβω την σχολή στην Αγία Βαρβάρα, ίσως. Αλλά και άλλα, όπως το LLAWFALL, μία μουσική περφόρμανς, που εμπνεύστηκα από τη μουσική και τους στίχους των Pink Floyd. Κάτι εκτός comfort zone μου! Ο ρόλος μου, επίσης, στο σήριαλ, στη Γη της Ελιάς, ένας «κακός»-με κίνδυνο να ταυτιστεί με αυτήν την ποιότητα και το κοινό μαζί σου. Ξέρεις, κάποιοι ηθοποιοί δεν αναλαμβάνουν να κάνουν τους κακούς. Μου λένε καμιά φορά ότι είναι κόντρα ρόλους, αλλά από την άλλη νιώθω ότι δεν υπάρχει κόντρα ρόλος για μένα. Ο ηθοποιός οφείλει να προσπαθεί να πηγαίνει προς οτιδήποτε αναλαμβάνει να κάνει, οφείλει να ψάχνει και να δουλεύει συνεχώς.

-Η ελληνική τηελόραση έχει ανεβάσει τον πήχη, έχει συμπεριλάβει δυνατά ονόματα του θεάτρου και κάτι μοιάζει να λειτουργεί. Δηλαδή, βλέπουμε καλύτερα σήριαλ από ό, τι πριν μρικά χρόνια.

Κάνει σημαντική δουλειά και η τηλεόραση, βεβαίως. Έχουμε κάνει μια σστροφή σε σειρές που τις θεωρώ αριστουργήματα, με σπουδαίες παραγωγές. Είναι ακόμα λίγο δύσκολο να πούμε ότι ο τηλεθεατής θα χαρίσει την επιτυχία σε σειρές εκτός της πεπατημένης του, ως ελληνικού κοινού, δηλαδή υπάρχουν οι στερεοτυπικές θεματικές, με τοποθεσίες συγκεκριμένες, νοσταλγία, έρωτες καταδικασμένους. Αλλά συμβαίνουν κι άλλα πράγματα, όπως ας πούμε αυτή η δουλειά στην οποία είχα την χαρά να συμμετέχω, την «Λέξη που δε λες», που με έμαθε να βλέπω γύρω μου τον αυτισμό για πρώτη φορά. Με έκανε καλύτερο, άρα το θεωρώ σημαντικό, αλλά δεν είχε το impact άλλων σειρών, λόγω και του δύσκολου θέματός του. Η τηλεόραση απευθύνεται σε ένα μεγαλύτερι ηλικιακά κοινό, γι’ αυτό πιθανώς δεν επιχειρεί φοβερές τομές. Πάντως, στο θέατρό μας υπάρχει πρωτοπορία και περισσότερη τόλμη. Χρειάζεται επιμονή και αντοχή, από μεριάς των καλλιτεχνών σε σχέση με όλα αυτά που συζητάμε.

-Εσύ επιμένεις; Αντέχεις;

Φυσικά. Προσπαθώ.«I go my own way». Βάδισε στον δικό σου δρόμο και θα βρεις συνοδοιπόρους, ναι, αυτό το πιστεύω πολύ. Και πιστεύω ότι μια καλύτερη κοινωνία μπορεί να συμβεί, μέσω καλύτερων ατόμων, ανθρώπων που έχουν όνειρα, πρόθεση να τα κυνηγήσουν, αλλά και να βρίσκονται σε επαφή με την δική τους ψυχή, να θέλουν να είναι καλύτεροι. Καλύτεροι και για εκείνους τους ίδιους, αλλά και για την κοινωνία. Αυτά τα δύο συνδέονται.

-Μετά το καλοκαίρι και τον Οιδίποδα, να περιμένουμε κάτι δικό σου;

Ναι, θα συνεργαστώ με τον Μιχάλη τον Μαλανδράκη, έναν νέο συγγραφέα που έχει ήδη ξεχωρίσει και θα σκηνοθετήσω ένα έργο του για την ελληνική οικογένεια με τίτλο «Όνειρα Γλυκά». Πρώτη παγκόσμια στο Τόπος Αλλού, το Νοέμβριο. Πριν από αυτό, στο Τόπος Αλλού, ανεβάζουμε τον Πλατόνοφ του Τσέχωφ, ένα αριστουργηματικό, τραγελαφικό έργο.

Ταυτότητα παράστασης «Οιδίπους επί Κολωνώ»

Σοφοκλή

Σκηνοθεσία
Γιώργος Σκεύας

Πρεμιέρα 27 Ιουλίου
Δελφοί
Θέατρο Φρύνιχος

Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου
4 και 5 Αυγούστου στις 21:00
&
Καλοκαιρινή Περιοδεία σε όλη την Ελλάδα

Μετάφραση: Χρύσα Προκοπάκη, Θάνος Τσακνάκης
Σκηνοθεσία: Γιώργος Σκεύας
Δραματουργική επεξεργασία: Γιώργος Σκεύας, Χρύσα Προκοπάκη
Σκηνικά – Κοστούμια: Λίλη Πεζανού
Μουσική: Σήμη Τσιλαλή
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Κίνηση: Damiano Ottavio Bigi
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας
Τρέιλερ: Μιχαήλ Μαυρομούστακος
Social Media: Renegade
Νομικός Σύμβουλος: Φιλιώ Καστραντά
Βοηθός σκηνοθέτη: Γιάννης Σαβουιδάκης
Βοηθός ενδυματολόγου: Χάρης Σουλιώτης
Βοηθοί Παραγωγής: Βαγγέλης Βογιατζής, Ξένια Καλαντζή
Διεύθυνση Παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα
Παραγωγός: Γιώργος Λυκιαρδόπουλος

Παίζουν οι ηθοποιοί: Δημήτρης Καταλειφός, Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, Αγγελική Παπαθεμελή, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Μάξιμος Μουμούρης, Χρήστος Σαπουντζής, Γιώργος Νούσης, Νίκος Νίκας, Γιώργος Φριντζήλας, Damiano Ottavio Bigi, Νίκος Δερτιλής, Γιώργος Μπούτσικας κ.ά.

Εισιτήρια για την Επίδαυρο στο https://www.viva.gr/tickets/theater/oidipous-epi-kolono και για την υπόλοιπη περιοδεία εδώ https://www.ticketservices.gr/event/oidipous-epi-kolono.

 

 

 

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News