Μα πόσο ήθελα να την συναντήσω και να την ρωτήσω χίλια πράγματα. Καιρό τώρα. Την έμαθα χάρη στον Δημήτρη Μπάκουλη, έναν τραγουδοποιό της νεότερης γενιάς που κάνει την διαφορά με την μουσική του. Η Νεφέλη Φασούλη πατά στις ζόρικες μελωδικές του γραμμές και η φωνή της ραγίζει πάνω στους στίχους της Νάντιας Δουλαβέρα: «Έχω ελπί-ί-ί-ίδα φάντασμααα/που βγαίνει μόνο βρά-ά-αδυ»,ένα τραγούδι που θα έπρεπε, κανονικά, να σαρώνει στα ραδιόφωνα.
Κι ύστερα, «Ο κόσμος σου» και η «Βόλτα», του Φοίβου Δεληβοριά, τραγουδισμένα από την φωνή της, μια φωνή που, για όσους ακούμε, παρακολουθούμε και μελετάμε το ελληνικό τραγούδι, προκάλεσε μια ευχάριστη έκπληξη με το βάθος της, την φρεσκάδα της, την ιδιαίτερη υφή και κυματισμό της. Όπως συμβαίνει και με τα τραγούδια, σουξέ κάνει κάτι που είναι εντελώς καινούργιο, αλλά κάτι που έχει παραπέμπει σε κάτι παλιό και αγαπημένο. Έτσι και με την φωνή της Νεφέλης: κάτι πάει να θυμίσει, κάπου γνώριμα ριζώνει, τελικά τινάζεται σε έναν εντελώς καινούργιο ουρανό, είναι κάτι νέο.
Είναι Ιούνης του 2023 και βάζω στοίχημα ότι τον Ιούνη του 2063 και περισσότερο, η Νεφέλη Φασούλη θα παίζει και ακούγεται στα ραδιόφωνα, στις συναυλίες, παντού. Μέχρι τότε, έχει να διανύσει πολλά χιλιόμετρα συνεργασιών, συναυλιών, αποφάσεων, επιτυχιών, λαθών (που θα έχει συνηθίσει, πια), ονείρων, στιγμών αδρεναλίνης και ζσεστασιάς από αυτές που μόνο το «πάλκο» μπορεί να προσφέρει σε ένα ανθρώπινο στομάχι και τόσα, τόσα άλλα.
Λίγες μέρες πριν το πολυαναμενόμενο live της στην ΠΛΥΦΑ, η Νεφέλη Φασούλη συναντά το Olafaq.gr στη γειτονιά που «κάποιος έφτιαξε στην γη», το Παγκράτι, και μιλά για την μουσική και την μουσική της και την μουσική μου και την μουσική μας, που είναι μία και είναι πολλές και είναι η ζωή μας.
• • •
Έχω διαγράψει πολλά πράγματα από την παιδική μου ηλικία και έλεγα, νομίζω, χαζομάρες: ότι θα γίνω αθλήτρια ενόργανης ή ότι θα ασχοληθώ με την διαφημιση και το marketing, που άρχισε να γίνεται και πολύ χάι ως επάγγελμα από τους Ολυμπιακούς του 2004 και μετά. Είχα πει και για το τραγούδι, αλλά με τον τρόπο που το λένε τα μικρά παιδιά. Όταν πήγα σχολείο και είδα ότι τα παίρνω τα γράμματα σκεφτόμουν μόνο επαγγέλματα πιο πρακτικής φύσης ή ό, τι ήταν στην μόδα, ας πούμε. Έπιασα τα μόρια και πέρασα Νομική και μου άρεσε πάρα πολύ. Ως επιστήμη είναι φοβερή και ο τρόπος σκέψης που μπορεί να σου προσφέρει είναι σπουδαίος, αλλά άρχισα να καταλαβαίνω, πια, ότι η μουσική για μένα ήταν κάτι περισσότερο από χόμπι. Ήταν έρωτας.
Ούτως ή άλλως, από τα μαθητικά χρόνια τραγουδούσα. Από το δημοτικό, ήμουν από τα παιδάκια που τραγούδαγαν όλα τα τραγούδια στις σχολικές γιορτές. Στο γυμνάσιο, έφτιαξα και μια σχολική μπάντα, με την οποία παίζαμε σουρεάλ διασκευές. Πάντα ήμουν σε μπάντες ως μαθήτρια-η τελευταία που θυμάμαι ήταν η Jameson, σαν το ουίσκι. Μετά το σχολείο, όλο αυτό σοβάρψε, αλλά, αν με ρωτήσεις πως έφτασα στο σημείο να κάνω μόνο μουσική, αυτό που τελικά ήθελα και θέλω, δεν έχω να θυμηθώ κάποια στιγμή μεγάλης απόφασης ή κάτι τέτοιο. Έγιναν όλα τόσο ομαλά στην ζωή μου, δεν ρίσκαρα τίποτα, ήρθε μόνο του.
Στη Νομική, πολιτικοποιήθηκα, αν και δεν οργανώθηκα, γιατί όντως η μουσική είχε μπει ως προτεραιότητα. Αν είχα περισσότερο χρόνο, θα το έκανα. Τα φοιτητικά χρόνια είναι, για μένα, τα θεμέλια ενός χαρακτήρα που θα έχεις την επόμενη ζωή σου. Αν μπορεί δηλαδή κάποιος να μείνει πιστός στις ιδέες που είχε στα 18 του, αυτό μπορεί και να το πεις επιτυχία. Και όσο και οι άνθρωποι αλλάζουν, προσαρμόζονται μες στην ίδια την ζωή και την πραγματικότητα που μεταβάλλονται συνεχώς, η πολιτική ιδεολογία είναι για μένα ιερό πράγμα. Αν με ρωτάς, προσπαθώ στην ζωή μου να μένω συνεπής στις δικές μου, προσωπικές «κόκκινες γραμμές», που είναι, οριακά, αυτά που λέει το Σύνταγμα. Δημόσια υγεία, δημόσια παιδεία, δικαιοσύνη, αλληλεγγύη…
Έχω τρία μεγαλύτερα αδέρφια. Μια μεγάλη αδερφή, δυο αγόρια και εγώ, η μικρότερη.
Μεγάλωσα στο Παγκράτι, δεν έχω αλλάξει ποτέ γειτονιά, μόνο μερικά σπίτια σε αυτήν, την ίδια γειτονιά. Το πατρικό μου είχε πολλές μουσικές και βιβλία μέσα του. Κάποιες φορές, μέρες που δεν είχαμε σχολείο, έμπαιναν δίσκοι και CD προς ακρόαση, ήταν ιεροτελεστία και κάτι που συνέβαινε με επιμέλεια από την πλευρά των γονιών, ιδίως του πατέρα μου, με την τεράστια συλλογή του από βινύλια. Κλασικούς Έλληνες συνθέτες, δημτοικά, αλλά και τους δίσκους των έντεχνων που ξεκινούσαν τότε, όπως ο Λιδάκης, ο Περίδης. Θυμάμαι ακούγαμε πολλή Βιτάλη. Και ξένη μουσική, Coltrane, ας πούμε, που αμφιβάλλω αν μου μίλησε ποτέ για αυτόν, αλλά θυμάμαι ότι υπήρχε η κατεύθυνση να ακούμε μουσική μες στο σπίτι μας.
Μόνη μου, ως μαθήτρια ας πούμε, ανακάλυπτα συνεχώς το ξένο ρεπερτόριο. Είχα ένα παλιό ραδιόφωνο και είχα στη μνήμη του αποθηκευμένους όλους τους σταθμούς που έπαιζαν ξένη μουσική. Θυμάμαι, άκουγα πολύ Freedom. Μου είχε κάνει εντύπωση όταν πρωτάκουσα Dylan ή Tom Waits, επίσης, που τους είχα βρει μόνη μου. Και κάποια στιγμή, ήρθε η τζαζ, που ανακάλυψα τελείως μόνη και έφαγα πετριά. Ακόμα πετριά τρώω μαζί της.
Η τζαζ είναι μουσική αυτοσχεδιαστική και πνευματική. Αυτό μου κέντρισε το ενδιαφέρον: αφενός η πολυπλοκότητά της, οι πολλές της πληροφορίες, αλλά και το ιστορικό, πολιτιστικό της background, μιας που εμφανίσητκε ως εργαλείο επανάστασης και διαμαρτυρίας. Όσο την ακούς, τόσο θες να σκαλίζεις και να ανακαλύπτεις την ιστορία της. Όταν κατέθεσα το portfolio μου στο Fulbright στην Νέα Υόρκη και πήρα υποτροφία (μια ερευνητικής, επαγγελματικής φύσης υποτροφία), ένιωσα μεγάλη χαρά που θα είχα την δυνατότητα να πάω στην «πηγή» και να ανακαλύψω και να ερευνήσω περισσότερα για την τζαζ. Το κόνσεπτ είναι ότι καλλιτέχνες πηγαίνουν εκεί να δουν τι κάνουν άλλοι καλλιτέχνες. Νοέμβρη του 2022 έφυγα για Αμερική και γύρισα για τα καλά στην Αθήνα πρόσφατα.
Πέρασα υπέροχα στην Αμερική. Ανακάλυψα και τα βίντατζ μαγαζιά, εκτός από την μουσική! Γενικώς, δεν έχω κάνει μεγαλύτερο δώρο στον εαυτό μου. Είπα για έξι μήνες stop. Έφυγα από το Παγκράτι, η ζωή όπως την ήξερα σταμάτησα και μια άλλη ζωή ξεκίνησε. Έμενα στην Αστόρια, μου άρεσε πολύ που με το υπέργειο τρένο πηγαινοερχόμουν Μανχάταν. Την ένιωθα και λίγο σαν χωριό την Αστόρια, με γοήτευσε τρομερά αυτή η συνθήκη, γιατί καμιά φορά ασφυκτιώ με το ότι μένω τόσο κέντρο στην Αθήνα. Θα μπορούσα να ζήσω ίσως μόνιμα στη Νέα Υόρκη, αλλά θα έκανα μάλλον άλλη δουλειά. Είναι δύσκολο να επιβιώσεις ως ελεύθερος επαγγελματίας, ως μουσικός. Η ακρίβεια είναι συγκλονιστική, είναι όλα αγχωτικά, δεν θα ήμουν μαχήτρια μουσικός όπως στην Ελλάδα.
Την περίοδο της Αμερικής, έδινα την φωνή μου στα «Νούμερα» στην ΕΡΤ. Μια συνεργασία που μου άρεσε πολύ, ουσιαστικά συνδημιουργήσαμε με την Άλκηστι Ζιρό τον χαρακτήρα που είχε ο Φοίβος Δεληβοριάς στο μυαλό του, για τον ρόλο αυτής της τραγουδίστριας της μπουάτ. Δεν μπορούσα να έχω φυσική παρουσία στην σειρά, αλλά νομίζω ότι η Άλκηστις το έκανε πολύ καλύτερα, ως καλή και αρκετά ψημένη ηθοποιός που είναι, από ό, τι θα το έκανα εγώ.
Θεωρώ ευλογία να ασχολούμαι με την τέχνη μου, με την μουσική και να έχω την δυνατότητα να επιλέγω κιόλας, αρκετές φορές. Είναι πολυτέλεια να μπορώ κάποιες μέρες να καίγομαι, ακούγοντας απλώς πολλή μουσική. Έχει στηθεί, εν τω μεταξύ, ένα πρότζεκτ πάνω στον προσωπικό μου δίσκο, ο οποίος πρέπει να «αποδώσει»: μέσω συναυλιών, παρουσιάσεων της μουσικής για την οποία δούλεψαν τόσοι άνθρωποι. Αν και είμαι μεγάλη φαν του στούντιο, ως κατάστασης, δεν μπορώ να μη νιώθω όλο αυτό το μοίρασμα, όλη αυτήν την ζεστασιά με τα λάιβ.
Η συνεργασία μου με τον Δημήτρη Μπάκουλη είναι σημαντική, για εμένα. Δεν είχα ξαναπεί ένα αμιγώς λαϊκό τραγούδι και το ευχαριστήθηκα. Και, ναι, θα έκανα κι έναν αμιγώς λαϊκό δίσκο, από όλα θα έκανα, αρκεί να μου αρέσουν τα τραγούδια-με τα τραγούδια είμαι κάπως επιλεκτική και περιμένω λίγο. Θέλω να μπορώ να τα στηρίξω, θέλω να το νιώσω αυτό το πράγμα. Ως προς τον Φοίβο Δεληβοριά, τον είχα αφίσα στο παιδικό μου δωμάτιο. Ήμουν τρελή, είχα σοβαρή πετριά, ήμουν Φοιβίτσα. Πήγαινα στα λάιβ μπροστά μπροστά και, φυσικά, ποτέ δεν είχα φανταστεί ότι θα έπαιζα μαζί του ή ότι θα μου έγραφε ολόκληρο δίσκο. Δεν θα ξεχάσω το συναίσθημα της αναμονής του επόμενου δίσκου του, που έτρεχα ως παιδί να το ακούσω μετά το σχολείο…
Γνωριστήκαμε με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο. Δούλευα με τον Βασίλη Καζούλη και παίξαμε σε ένα λάιβ κοινωνικού παντοπωλείου. Ήμασταν όλα τα σχήματα στα καμαρίνια και γνωρίστηκα με τον Φοίβο εκεί. Του εκμυστηρεύτηκα πόσο φαν είμαι, παίξαμε και μερικά τραγούδια κιθάρα φωνή. Πέρασε κάποιος καιρός από αυτό και, με την αφορμή ενόας λάιβ που έκανε στην Αγγλικανική εκκλησία, με πήρε τηλέφωνο να πάω στο λάιβ. Πήγα, είπα το Ωροσκόπιο της Αρλέτας και από τότε, με τον Φοίβο, είμαστε αχώριστοι.
Είμαι πολύ τυχερή που είχα αυτήν την αρχή στην πορεία μου. Δεν έχει ξαναγράψει ολόκληρο δίσκο ο Δεληβοριάς σε άλλον άνθρωπο! Θα μπορούσα κάλλιστα να παίζω μαζί του για πάντα, θα ήμουν πανευτυχής, αλλά έχω και ένα όραμα δικό μου που, για να γίνει, μπορεί να χρειαστεί να αποκοπώ κάποια στιγμή και να βρω δικά μου πατήματα.
Από το Anime, τον τελευταίο δίσκο του Φοίβου, ξεχωρίζω το «Μόνο Ψέματα». Αυτό το κομμάτι με είχε στοιχειώσει σε συγκεκριμένη περίοδο της ζωής μου, ήθελα να χωρίσω έκανα πολλά πράγματα που δεν ήθελα να κάνω και προσποιούμουν. Νομίζω δεν είναι τυχαία η επιτυχία του κομματιού. Μας λέει, νομίζω, ότι έχουμε, ως άνθρωποι, έναν φόβο να σπάσουμε τα καλούπια μας, με φόβο να μην πληγώσουμε, να μην στενοχωρήσουμε και, τι κάνουμε; Λέμε ψέματα.
Μου κοστίζει καμιά φορά ο φόβος μου απέναντι στο λάθος, στα λάθη. Μεγάλωσα αρκετά συγκροτημένα, με χρήση λογικής και τα σκέφτομαι αρκετά τα πράγματα και γι’ αυτό νομίζω πως νιώθω μεγαλύτερη ασφάλεια στο στούντιο από ό, τι στο λάιβ. Στα λάιβ, βέβαια, νιώθω πως τραγουδάω για ανθρώπους με τους οποίους θα μπορούσα να πιω ποτά στο Αερόστατο. Δεν έχω κανένα τεράστιο κοινό, αλλά είναι πιστό, εννοώ ότι νιώθω εμπιστοσύνη μαζί τους. Λίγο με δυσκολεύουν τα social media, γιατί από εκεί που ήσουν με 500 άτομα, τώρα είσαι με 15.000 και πρέπει να μιλήσεις με όλους, να απαντήσεις σε όλους…Αυτό μπορεί να με τρελάνει, γι’ αυτό τα κλείνω κάποιες μέρες και έρχομαι στα ίσα μου. Την σχέση μου με το κοινό, πάντως, θα την χαρακτήριζα φιλική.
Δεν είμαι κατάλληλη να συμβουλέψω κανέναν, αλλά είναι να πω κάτι σε ανθρώπους που ασχολούνται με την μουσική είναι να συνεχίσουν να το κάνουν αν το αγαπούν. Δεν γίνεται να βγάζεις ένα τραγούδι ή έναν δίσκο και να κάνει αμέσως επιτυχία. Ο κόσμος σε μαθαίνει σιγά σιγά, ας πούμε εγώ τώρα έχω κατανοήσει κάπως τι έχει συμβεί με τον δίσκο και την συνεργασία μου με Φοίβο Δεληβοριά. Όταν ακούς πολλή μουσική και κάνεις και μουσική, όταν είσαι μέσα σε αυτό, συμβαίνουν πράγματα, δεν γίνεται να μη συμβούν.
Εκτός από την μουσική, αγαπάω πολύ και τις γάτες, έχω τρεις. Επίσης, τον κινηματογράφο, ειδικά τα θερινά σινεμά. Αγαπάω και τον φίλο μου και τα ταξίδια. Μου αρέσει η ζωή μου, έχει, όπως λες κι εσύ, «ευδαιμονία», αλλά έχει και πολύ άγχος. Το τελευταίο διάστημα είμαι «η κυρία Αμφιβολία», κάνω δεύτερες σκέψεις και έχω πολλή αγωνία να πάνε όλα καλά. Νομίζω θα τα βρω τα πατήματα και την δύναμη. Χρειάζομαι και μια επανατοποθέτηση, μετά τη Νέα Υόρκη, όπου έκανα έναν δικό μου δίσκο, με συνθέσεις μου και θα ήθελα, ίσως, μετά τον Σεπτέμβρη να τον κυκλοφορήσω διαδικτυακά.
Τώρα, το καλοκαίρι έχω τις συναυλίες και θα κάνω όσο μπορώ και διακοπές. Ο χειμώνας είναι για δουλειά, το καλοκαίρι είναι άλλο πράγμα για μένα…
ΝΕΦΕΛΗ ΦΑΣΟΥΛΗ live στην ΠΛΥΦΑ
Πέμπτη 13 Ιουλίου, ΠΛΥΦΑ (Κορυτσάς 39, Βοτανικός)
Μαζί της:
Νικόλας Wastor – πλήκτρα
Γιάννης Πατάκας – κιθάρα
Jason Wastor – κρουστά, τύμπανα
Γιώργος Κωνσταντίνου – ηλεκτρικό μπάσο
Βασίλης Αλεξόπουλος – ηχοληψία
Οι πόρτες ανοίγουν στις 20.00
Έναρξη: 21.00
Τιμές εισιτηρίων
Περιορισμένη προπώληση: 10 ευρώ (έχουν εξαντληθεί)
Υπόλοιπη προπώληση: 12 ευρώ
Ταμείο: 14 ευρώ
Σημεία προπώλησης
Ηλεκτρονικά: viva.gr
Τηλεφωνικά: 11876
Σε όλα τα Viva Spots
(Καταστήματα NOVA, Public, Media Markt, Βιβλιοπωλεία Ευριπίδης, Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, αθηνόραμα.gr, Yoleni’s)
Artwork: Studio Hervik
Παραγωγή: Fishbowl Music Tank
Υποστήριξη παραγωγής: Unrest Productions
Πληροφορίες: [email protected]