Σε όποια χρονική στιγμή  κι αν συναντηθούμε, πάντα θα επιβεβαιώνει ότι δεν είναι τυχαία τα πολλά χιλιόμετρα που έχει τρέξει έως τώρα σε όποιο πρότζεκτ έχει ερμηνεύσει μεγάλους και μικρούς ρόλους. Η Λένα Παπαληγούρα έχει μία σπάνια ευγένεια και δεν βάζει ποτέ τοίχους σε όποιον κι αν βρεθεί δίπλα της. Αποδεικνύει πάντα ότι οι ταμπέλες στους ηθοποιούς είναι ένα αναχρονιστικό αστείο, δεν σταματάει να αυτοσαρκάζεται- όπως όλοι οι άνθρωποι που αγαπάμε- και πιστεύει πως όλα κρίνονται από τη διαδικασία και όχι το αποτέλεσμα.

Τώρα, παίζει στην παράσταση «Το Σώσε» μαζί με έναν θίασο μεγάλων μαρκίζων. Ενώ φουλάρουν συνεχώς το θέατρο Παλλάς με θεατές που δεν σταματούν να γελάνε, μιλήσαμε σε ένα time out από το πρόγραμμα της, για όσα την, και μας, απασχολούν.

– Νιώθεις μερικές φορές αμήχανα επειδή σε μία δύσκολη εποχή που η κριτική είναι και πιο έντονη στους ανθρώπους με επιρροή, παίζεις σε μια κωμωδία;

Νομίζω ότι για πρώτη φορά δεν μας είναι και τόσο εύκολο να βγούμε από την πραγματικότητα και να μπούμε στον κόσμο του έργου. Όμως, βλέποντας την ανταπόκριση που έχει το «Σώσε» και πόσο ανάγκη έχει ο κόσμος να γελάσει, αισθάνομαι ότι κάνουμε κάτι που έχει ένα ωραίο αντίκτυπο. Όχι με την έννοια ότι αλλάζουμε τη ζωή κάποιου αλλά ότι μπορούμε αυτές τις ώρες που είμαστε στη σκηνή να κάνουμε έστω έναν άνθρωπο να νιώσει καλύτερα και να δει τα πράγματα πιο αισιόδοξα. Οπότε για εμάς είναι πολύ ανακουφιστικό.

– Σου έχει μείνει κάποια ιστορία από τις πρόβες;

Θυμάμαι όταν στήσαμε για πρώτη φορά την τρίτη πράξη που κόντεψα να κατουρηθώ από τα γέλια! Έχουμε κι άλλες πολλές ωραίες στιγμές. Έχουν όλοι απίστευτη πλάκα, είναι αφοσιωμένοι, τρομερά δοτικοί και αγαπάνε πολύ αυτό που κάνουν. Είμαι πολύ τυχερή που βρίσκομαι εδώ. Δεν ήταν εύκολες οι πρόβες. Είναι ένα ομαδικό έργο που βασίζεται πολύ στη μπάλα που παίζουν οι παίκτες του και δεν υπάρχει πρωταγωνιστής. Ενώ είναι κωμωδία, απαιτεί τρομερή οργάνωση, καθαρότητα και χορογραφική ακρίβεια. Επίσης, διάφοροι άνθρωποι αρρώστησαν κατά τη διάρκεια των προβών οπότε κάναμε βιντεοκλήσεις και ήταν περίεργο γιατί δεν αντικαθίσταται η ζωντάνια του θεάτρου. Δουλεύοντας με τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη, μου έκανε τρομερή εντύπωση η γενναιοδωρία του και η ικανότητα του να σε αντιμετωπίζει σαν ισότιμο (είμαι η μικρότερη της ομάδας) και να σε ακούει. Δεν το συναντάς συχνά αυτό. Είναι δύσκολο για κάποιον που παίζει και σκηνοθετεί και είναι ωραίο όταν γίνονται μ’ αυτόν τον υγιή τρόπο οι δουλειές.

– Έχεις κάνει μία σημαντική διαδρομή έως τώρα παίζοντας σε παραστάσεις με μεγάλη ανταπόκριση. Πέρασες από κάποιο μεταβατικό στάδιο που σκέφτηκες τι κάνεις από εδώ και πέρα;

Δεν ξέρω αν είναι ακριβώς μεταβατικό στάδιο αλλά επειδή η δουλειά μας πάει μαζί με τη ζωή, από τότε που έκανα παιδιά, σκέφτομαι πως ίσως πρέπει να δουλεύω λιγότερο. Οπότε δεν αλλάζει η σχέση μου με τη δουλειά, η οποία ήταν και είναι βαθιά υπαρξιακή, αλλά η οπτική γωνιά. Επίσης δεν νομίζω ότι αλλάζουν οι προτεραιότητες, απλά είναι σαν να φωτίζονται διαφορετικά. Όσον αφορά όλα αυτά τα χρόνια στο θέατρο, κι εγώ νιώθω ότι είναι πολύ ουσιαστικά και είμαι πολύ τυχερή γιατί ό,τι έχω ζήσει, είναι πολύ έντονα και γενικά δεν πιστεύω- κι όσο περνάει ο καιρός, ακόμα περισσότερο- στα μεμονωμένα πράγματα αλλά ότι τα πράγματα είναι μια διαδρομή. Όλα κρίνονται από τη διαδικασία και όχι από το αποτέλεσμα. Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα τα ζήσω όλα αυτά. Μου φαίνονται παραπάνω απ΄ όσα μπορούσα να ονειρευτώ. Δεν περίμενα ότι θα πάω στην Επίδαυρο και θα ζούσαμε ό,τι ζήσαμε πέρσι ούτε ότι θα δουλεύω μ’ αυτούς τους ανθρώπους που είμαστε μαζί στο «Σώσε». Δεν είχα κάποιο συγκεκριμένο στόχο, όλα αυτά ήρθαν και ξεπέρασαν όλα τα όνειρα μου. Τώρα, αυτό που σκέφτομαι είναι να είμαι πραγματικά παρούσα σε κάθε στιγμή και να το απολαμβάνω όσο μπορώ. Nομίζω ότι επειδή είμαι τελειομανής από τη φύση μου και έχω ένα μικρό φόβο με την έκθεση, το κομμάτι της απόλαυσης το ξεχνάμε λίγο.

– Άρα η βασική αλλαγή είναι να απολαμβάνεις περισσότερο το τώρα και να μη σκέφτεσαι μετά από κάθε επιτυχία τι θα κάνεις μετά.

Ναι, αυτό ακριβώς. Σ’ αυτή τη δουλειά, είσαι πολύ συχνά μετέωρος σε όλα τα επίπεδα, από το οικονομικό μέχρι το ψυχικό, κι έχεις μία μεγάλη ανασφάλεια για το τι θα κάνεις μετά από το τέλος κάθε παράστασης. Ειδικά τα πρώτα χρόνια. Μ’ αρέσει αυτό το «τσιγγάνικο» στοιχείο που αλλάζεις πολλά μέρη και συναναστρέφεσαι με πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους αλλά αυτή η διαρκής αναζήτηση μπορεί να γίνει και κουραστική. Τώρα προσπαθώ πολύ συνειδητά να εκλαμβάνω κάθε παράσταση σαν δώρο και σκέφτομαι ότι μπορεί να είναι η τελευταία οπότε ας την απολαύσω. Πλέον δεν ξέρεις τι μας ξημερώνει! Περισσότερο από ποτέ το ζήσαμε ως πραγματικότητα πως τίποτα δεν είναι δεδομένο. Πάντα τα λέγαμε θεωρητικά τα γνωστά «να χαίρεσαι τη στιγμή», «κάθε μέρα μπορεί να είναι η τελευταία» κλπ αλλά τώρα συμβαίνει όντως. Ας καταλάβουμε πως πρέπει να απολαμβάνουμε τους ανθρώπους που αγαπάμε, τις δουλειές που κάνουμε και να δίνουμε το χρόνο μας εκεί που επιλέγουμε εμείς γιατί είναι πολύτιμος.

– Εσύ και γενικά οι ηθοποιοί της γενιάς σου, νιώθεις ότι έχετε απενοχοποιήσει την έννοια της ταμπέλας του «ποιοτικού» και του «εμπορικού»;

Ναι αν και δεν με απασχόλησε ποτέ αυτή η ταμπέλα. Θεωρώ ότι την ποιότητα του ένας άνθρωπος τη φέρει όπου και να βρίσκεται και δεν είναι κάτι που καθορίζεται από εξωτερικούς παράγοντες. Πάντα το δικό μου κριτήριο όταν διαλέγω ένα έργο είναι το κείμενο, οι συνεργάτες και το πώς μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου μέσα σ’ αυτό. Αυτό ισχύει παντού- στο θέατρο, στην τηλεόραση και στο σινεμά. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να αφουγκραζόμαστε σε τι φάση είμαστε την εκάστοτε στιγμή που αποφασίζουμε να συμμετέχουμε σε ένα πρότζεκτ και να ενεργούμε αναλόγως. Υπάρχουν περίοδοι που θες να παίξεις σε μεγάλα θέατρα όπως το Παλλάς που είμαστε τώρα και άλλες που θες να είσαι σε έναν διαφορετικό και πιο μικρό χώρο. Μου έχουν συμβεί και τα δύο και μου αρέσει πολύ. Θέλω πάντα να δοκιμάζω διαφορετικά πράγματα που ταιριάζουν με την αισθητική μου και να συνεργάζομαι με ανθρώπους που εκτιμώ.

– Το «Σώσε» είναι ένα αστείο έργο στο οποίο επικρατεί ένα inception: ενώ είστε οι ηθοποιοί ενός θιάσου, υποδύεστε ταυτόχρονα και τους ηθοποιούς και αντίστροφα, οπότε αλλάζει συνεχώς η συνθήκη. Σε βοήθησε να δεις και το θέατρο από μία απόσταση; 

Εν τω μεταξύ, οι ηθοποιοί που καλούμαστε να παίξουμε δεν είμαστε εμείς αλλά πρέπει να περάσουμε στους θεατές ότι είναι σαν να είμαστε εμείς χωρίς να είμαστε! Σίγουρα έχουμε συναντήσει στη δουλειά τέτοιες περιπτώσεις αλλά εδώ μιλάμε για έναν θίασο περιπτώσεων (γέλια). Έχει κάποια βασικά γνωρίσματα χαρακτήρων που είναι πολύ αναγνωρίσιμα. Π.χ το άγχος που νιώθουμε αρκετοί πριν από την πρεμιέρα, η κουτσομπόλα της ομάδας, ο άλλος που θέλει να τα εξηγεί όλα με τη λογική. Απλώς εδώ τα βλέπεις όλα μαζεμένα!

– Μιας και λες για αυτά, ποια είναι τα αγαπημένα σου κλισέ για τους ηθοποιούς;

Δύο πράγματα με ρωτάνε πιο συχνά: Πώς θυμάμαι τα λόγια και πώς κλαίω. Ας πούμε στην «Κατερίνα», με ρωτούσαν πάντα και τα δύο! Είναι ένας μονόλογος 1 ώρα και 20 λεπτά και πραγματικά κι εγώ απορούσα μερικές φορές κι εγώ απορούσα πώς τα θυμάμαι (γέλια). Αυτό το «είσαι ηθοποιός, κλάψε λίγο». Κάποιοι θεωρούν ότι έχουμε ένα κουμπί που το πατάμε και συμβαίνουν όλα μαγικά. Μέχρι να μάθουμε όλα τα λόγια, πρέπει να βιώσουμε κάποιες ψυχικές και τεχνικά διεργασίες ώστε να κάνουμε μια διαδρομή μέσα σ’ αυτά.

– Οι σύγχρονες γυναίκες και οι πολλοί ρόλοι της ζωής τους. Τι σε κάνει να αισιοδοξείς ότι θα τα καταφέρουμε;

Η γυναίκα σήμερα καλείται να είναι ένα πολυεργαλείο και να αποδώσει το ίδιο καλά σε πάρα πολλούς τομείς. Αφορά και τους άντρες της γενιάς μας φυσικά αυτό με τη διαχείριση των πολλών ρόλων αλλά εμάς πολύ περισσότερο. Δεν θεωρώ ότι έχει επιτευχθεί η ισότητα και έχουμε ακόμα πολύ δρόμο. Οι γυναίκες πρέπει κατά κάποιο τρόπο να αποδείξουν ότι μπορούν να τα κάνουν όλα αυτά ενώ είναι γυναίκες και τη στιγμή που θεωρούμε ότι έχει ξεπεραστεί αυτή η αντίληψη, υπάρχει ακόμα. Έστω και ασυνείδητα. Το αισιόδοξο για μένα είναι πως πλέον δίνεται χώρος και χρόνος στα θύματα που έχουν κακοποιηθεί και έχουν βιώσει άσχημες εμπειρίες να μιλάνε ανοιχτά. Άρα η κοινωνία για πρώτη φορά είναι έτοιμη να ακούσει, να τις υπερασπιστεί και να αντιδράσει, κάτι που δεν συνέβαινε για πολλά χρόνια. Οι γυναίκες νιώθουν ενωμένες και πως μπορούν να βρουν ανταπόκριση όταν ζητήσουν βοήθεια. Τα θέματα που παλαιότερα ήταν ταμπού και προκαλούσαν ντροπή και δεν τα συζητούσαμε καθόλου, τα λέμε πια δημόσια και αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα από τα πολλά που πρέπει να γίνουν ακόμα. Από εκεί και πέρα, είναι και το τι κάνει η πολιτεία με όλη αυτή την κατάσταση και τι νόμους θεσπίζει για να προστατεύει τα θύματα πριν γίνουν θύματα.

– Τι συζητάς περισσότερο αυτή την περίοδο;

Με απασχολούν συνήθως τρεις άξονες. Ο πρώτος είναι η οικογένεια μου. Ο δεύτερος είναι η δουλειά μου και οι συζητήσεις που κάνουμε για να γινόμαστε καλύτεροι και ο τρίτος είναι ό,τι συμβαίνει στην κοινωνία. Τώρα μάλιστα με όλα αυτά τα ζοφερά που μαθαίνουμε και ζούμε, επικρατεί μία πολύ έντονη αντίθεση γιατί τυχαίνει να παίζουμε σε μία κωμωδία. Είναι κάπως περίεργο το ότι μπαίνουμε σ’ αυτή την κάψουλα και ασχολούμαστε με ένα χαρούμενο έργο. Από την άλλη, είναι και τρομερά ευεργετικό και νιώθω διπλή ευγνωμοσύνη γιατί μπορείς να ξεφεύγεις για λίγες ώρες από όλα.

– Ο χρόνος είναι φίλος σου;

Αισθάνομαι ότι πάντα με κυνηγάει. Από τότε που έγινε μητέρα νιώθω μεγάλη ευτυχία αλλά μου λείπει πολύ ο ύπνος. Τώρα, όσον αφορά τον χρόνο που περνάει γενικά, νιώθω ότι στη γενιά μας, η ψυχική μας ηλικία δεν συμβαδίζει με τη φυσική μας κι αυτό είναι ένα πρόβλημα. Γιατί κάποια στιγμή μπορεί να σκεφτείς ότι μεγάλωσες πολύ και να μην το έχεις καταλάβει πραγματικά. Η ψυχική μας ηλικία μεταξύ σε πολύ νέα και πολύ μεγάλη. Αυτό που με τρομάζει είναι οι απώλειες αγαπημένων ανθρώπων και οι αρρώστιες. Η φθορά του χρόνου δεν είναι κάτι που μ’ ευχαριστεί αλλά δεν θα με φρικάρει κιόλας. Είναι καλό να κάνεις λίγο δουλειά με τον εαυτό σου για να μεγαλώνεις όμορφα.

– Τι ρωτάς πιο συχνά τους άλλους;

Δεν μ’ αρέσουν οι μεγαλεπήβολες ερωτήσεις. Προτιμώ να ρωτάω αν είναι κάποιος καλά τη δεδομένη στιγμή. Υπάρχει και αυτό στη δουλειά μας που κάνεις στον άλλον αυτή την ερώτηση και σου απαντάει «είμαι στην τάδε παράσταση». Αν είναι κρατήσουμε ένα ακόμα καλό από αυτή την κατάσταση που ζούμε, είναι να καταλάβουμε πως δεν μας καθορίζει η δουλειά μας και να ενδιαφερόμαστε πραγματικά για το αν είναι καλά κάποιος.

– Ποιοι είναι οι ήρωες σου;

Στη δεδομένη συνθήκη, όταν μιλάμε για ήρωες, πάντα σκέφτομαι τους γιατρούς. Σχετικά με την έννοια του ήρωα, η σωματική δύναμη, είναι κατά τη γνώμη μου, υπερεκτιμημένη αρετή. Θα προτιμούσα να θεωρούμε ως ήρωες τους ανθρώπους με ψυχική ρώμη.

– Τι θες να γίνεις όταν μεγαλώσεις;

Γιατρός!

︎▲︎

INFO ΓΙΑ ΤΟ ΣΚΟΝΑΚΙ ΣΟΥ 

«Το Σώσε»
Θεάτρο Παλλάς, Βουκουρεστίου 5
Εισιτήρια: 15 – 80 ευρώ
Έως τις 15  Μαΐου

Παίζουν: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Σμαράγδα Καρύδη, Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Στεφανία Γουλιώτη, Γιώργος Χρυσοστόμου, Γιώργος Ψυχογυιός, Δάφνη Δαυίδ και Γιώργος Ζυγούρης
Σκηνοθεσία – Μετάφραση: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης
Σκηνικά: Πάρις Μέξης
Μουσική: Μίνως Μάτσας
Φωτισμοί: Δημήτρης Κουτάς
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Κίνηση: Κική Μπάκα
Βοηθός Σκηνοθέτη: Χριστίνα Ματθαίου
Graphic design: Indigo Creative

*Ευχαριστούμε το Beauty Killed the Beast (Παραμυθίας 14) για τη φιλοξενία. 

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News