Η Ιωάννα Αποστόλου είναι μια χορεύτρια που μοιάζει να κουβαλά τη μαγεία των κινήσεων, σαν η κίνηση να είναι φυσική προέκταση της ψυχής της. Γεννημένη στην Αθήνα, η Ιωάννα εξελίχθηκε από τις αίθουσες της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης και συνέχισε το ταξίδι της στο Folkwang Universität der Künste στη Γερμανία, αγκαλιάζοντας τη φιλοσοφία του χορού και την αρμονία της κίνησης με το συναίσθημα.

Συνεργαζόμενη με σημαντικούς χορογράφους και ερμηνευτές, από την Ιωάννα Πορτόλου μέχρι τη Μαρία Κολιοπούλου και τη Μαριάννα Καβαλλιεράτου, η Ιωάννα έχει αφήσει το αποτύπωμά της σε σκηνές εντός και εκτός Ελλάδας. Η αφοσίωση της Ιωάννας δεν σταματά μόνο στη σκηνή. Από το 2008, αφιερώνει χρόνο στη διδασκαλία σύγχρονου χορού, εμπνέοντας παιδιά, σπουδαστές και ενήλικες να ανακαλύψουν τη δική τους κίνηση και να απελευθερώσουν τη δική τους ιστορία. Ως μέλος του προγράμματος Dancing to Connect της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, ταξιδεύει στον κόσμο των εφήβων, προσκαλώντας τους να χορέψουν προς την ελευθερία της έκφρασης.

Κάθε συνεργασία της με το θέατρο, από την ομάδα λυρικού θεάτρου Ραφή μέχρι την Εθνική Όπερα της Φινλανδίας, είναι μια περιπέτεια δημιουργίας, ένας συνδυασμός αισθητικής και πάθους. Με την Ιωάννα, η χορογραφία γίνεται κάτι περισσότερο από μια σειρά κινήσεων: γίνεται ένα ταξίδι σε έναν κόσμο όπου το σώμα μιλά με τη γλώσσα των ονείρων.

Μετά την επιτυχία του “Amazing”, η ομάδα Griffón επιστρέφει με ένα διορατικό έργο που εξετάζει τι κρύβεται πίσω από την αλήθεια, τα ανομολόγητα και όσα δύσκολα αποκαλύπτονται. Η νέα τους παραγωγή “Veritas”, ξεκίνησε στο Θέατρο ΠΛΥΦΑ στον Βοτανικό από τις 9 Νοεμβρίου και θα παρουσιάζεται μέχρι τις 8 Δεκεμβρίου (κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 21.30). Στο νέο έργο η χορογράφος Ιωάννα Πορτόλου χορογραφεί τους χορευτές της ομάδας Griffón Ιωάννα Αποστόλου, Σεσίλ Μικρούτσικου, Γιάννη Νικολαΐδη και Θεανώ Ξυδιά υπό τους επιβλητικούς ηλεκτρονικούς ήχους του Αντώνη Παλάσκα, δημιουργώντας ένα σύμπαν από πυκνές, συνειρμικές εικόνες, πολιτικοϊστορικές αναφορές και απόκοσμη ατμόσφαιρα.

Με αφορμή τη νέα αυτή παράσταση, το Olafaq συνάντησε την Ιωάννα Αποστόλου και συζήτησε μαζί της για την έννοια της αλήθειας μέσα από την τέχνη του χορού, την πρόκληση της ερμηνείας σε ένα έργο που αναζητά το “αληθινό” και τις συνεργασίες της με την ομάδα Griffón και την Ιωάννα Πορτόλου.

– Στην παράσταση “Veritas”, ποια είναι η δική σου ερµηνεία για την έννοια της «αλήθειας»; Πώς προσπαθείς να τη µεταδώσεις µέσω της κίνησης;
Μέσα από την ειλικρίνεια του σώµατος. Το συγκεκριµένο έργο έχει έντονο το στοιχείο της µεταµόρφωσης και όσο πιο πολύ βουτάω µέσα του, έχω την αίσθηση ότι το κύριο χαρακτηριστικό του είναι ότι τίποτα δεν εδραιώνεται ως κατάσταση, υπάρχει µία υπόγεια, συνεχής µεταβολή. Προσπαθώ λοιπόν να συµπυκνώνω την προσοχή µου στο παρόν και να µη σκέφτοµαι τι συνέβη πριν ή τι έχω να κάνω αµέσως µετά. ΄Οταν αυτό πετυχαίνει είναι σαν να έχω µία αίσθηση, ότι προσεγγίζω την κίνηση ως κάτι µη γνώριµο, ως κάτι που µου εµφανίζεται για πρώτη φορά εκείνη τη συγκεκριµένη στιγµή.

– Πιστεύεις ότι υπάρχει µια «απόλυτη» αλήθεια ή η αλήθεια είναι πάντα κάτι προσωπικό και υποκειµενικό;
Πιστεύω ότι η αλήθεια είναι κάτι προσωπικό που µας συνδέει µε το παρόν µας, τον εαυτό µας και µας δηµιουργεί εν τέλει µία αίσθηση αποδοχής, ησυχίας και ευθυγράµµισης µε τον υπόλοιπο κόσµο. Η δική  µου η αλήθεια µπορεί να είναι ένα ψέµα για κάποιον άλλον. Αν υπήρχε µία απόλυτη αλήθεια, ενδεχοµένως ο κόσµος να ήταν εντελώς διαφορετικός.

– Πώς σε επηρέασε η φιλοσοφική προσέγγιση του έργου, ειδικά οι αναφορές στον Χάιντεγκερ και στον Νίτσε;
Δουλέψαµε πολύ µε τις διαφορετικές έννοιες της αλήθειας, τις φιλοσοφικές προσεγγίσεις και µε τα αρχέτυπα  που σχετίζονται µε αυτήν. Αυτά τα στοιχεία, µαζί µε την πιο υποκειµενική µατιά του καθένα µας σε σχέση µε την αλήθεια, αλλά και µαζί µε την  παραδοχή που φτάσαµε µέσα από τις πρόβες, ότι το σώµα µας είναι η πιο ουσιαστική συνδεση µε το παρόν, ήταν τα στοιχεία που συγκροτησαν τον τρόπο µε τον οποίο αντιµετωπίζω το έργο.

– Στο έργο υπάρχουν έντονες αναφορές στη φθαρτότητα του ανθρώπινου σώµατος. Πώς χειρίζεστε αυτό το θέµα ως χορεύτρια δεδοµένου ότι το σώµα είναι το βασικό σας µέσο έκφρασης;
Η φθορά του σώµατος είναι µία αδιαµφισβήτητη αλήθεια – τουλάχιστον ακόµα! Όσο µεγαλώνω βέβαια, συνειδητοποιώ ότι έχει αρχίσει να µε επηρεάζει, ακόµα και να µε ενοχλεί κάποιες φορές, το γεγονός ότι δεν µπορώ να χρησιµοποποιήσω πια το σώµα µου όπως θα επιθυµούσα ή ότι οι τραυµατισµοί µου έχουν πια εγκατασταθεί, τους έχω παντρευτεί. Χρειάζεται πολύ περισσότερη φροντίδα και προσοχή. Πολύ συχνά ξεγελιέµαι… Πιάνω τον εαυτό µου να πιστεύει, ότι επειδή το σώµα µου γνωρίζει τον µηχανισµό µίας κίνησης, νοµίζει ότι µπορεί και να την κάνει. Και όµως υπάρχουν φορές που αυτό δεν συμβαίνει! Πρωτογνωρο και κάπως αµήχανο συναίσθηµα. Στον αντίποδα αυτού, βέβαια, στέκεται και το γεγονός ότι η ωριµότητα, σου υποδεινκύει έναν άλλο τρόπο να το χρησιµοποιείς, ενδεχοµένως και πιο πολύτιµο, πιο δηµιουργικό, πιο προσωπικό, απαλλαγµένο από την πολυλογία, πιο ακοµπλεξάριστο.

– Ο χορός συνδυάζεται µε ηλεκτρονική µουσική στην παράσταση. Πώς επηρεάζει η µουσική του Αντώνη Παλάσκα την κίνηση και την ερµηνεία σου επί σκηνής;
Ο Αντώνης έχει ζωτικό ρόλο στην παράσταση. Είναι µαζί µας από την αρχή των προβών, οπότε στα στάδια της δηµιουργίας του έργου προχωράµε όλοι µαζί ταυτόχρονα. Στην πραγµατικότητα ο Αντώνης είναι άλλος ένας ερµηνευτής, µας επηρεάζει, τον επηρεάζουµε, µας ακολουθεί, τον ακολουθούµε, µας παρασύρει, πολύ συχνά ορίζει την ενέργεια της εκάστοτε παράστασης, αναπνέει µαζί µας.

– Το έργο “Veritas” καλεί το κοινό να έρθει αντιµέτωπο µε τη δική του «προσωπική αλήθεια». Πώς εκτιµάς τις αντιδράσεις του κοινού; Θα ήθελες η παράσταση να ανοίξει κάποιον διάλογο µε τους θεατές;
Η παράσταση είναι µία ανοιχτή εµπειρία, διαφορετική για τον καθένα. Όταν πηγαίνω σε παραστάσεις, ως θεατής, σχεδόν ποτέ δεν διαβάζω το πρόγραµµα, ακριβώς επειδή δεν θέλω να κατευθύνω τη σκέψη µου, τις αισθήσεις µου και να αισθανθώ ότι εάν δω κάτι άλλο από αυτό που αναφέρεται στο πρόγραµµα, έχω καταλάβει «λάθος». Δεν µπορώ λοιπόν να εκτιµήσω τι θα αισθανθούν οι θεατές, αλλά θα επιθυµούσα η παράσταση να «µετακινήσει» κάτι µέσα τους και να δώσει έναυσµα για διάλογο. Συχνά ακούµε σχόλια και σκέψεις από τους θεατές που δεν έχουν περάσει καν από το δικό µας µυαλό και αυτό είναι κάτι που µας εκπλήσσει ευχάριστα.

– Ποιες ήταν οι πιο έντονες προκλήσεις που συνάντησες στην προετοιµασία και την εκτέλεση αυτού του έργου;
Σε κάθε έργο της Ιωάννας συναντάς µία πρόκληση εντελώς διαφορετική από την προηγούµενη και αυτό είναι κάτι που µου αρέσει πολύ και µε ιντριγκάρει. Ο τρόπος που δουλεύει είναι ιδιαίτερα διεισδυτικός. Τις περισσότερες φορές τοποθετεί στο κέντρο το θέµα του έργου και σταδιακά, καθώς εµβαθύνουµε σε αυτό, αρχίζουν να µας αποκαλύπτονται τα εργαλεία που θα χρησιµοποιήσουµε. Η πορεία δηλαδή είναι πάντα από µέσα προς τα έξω. Αυτό προυποθέτει µεγάλη εµπλοκή από τον καθένα µας, γεγονός που καθιστά τη δηµιουργική διαδικασία πολύ ενδιαφέρουσα, απαιτητική, αλλά και δύσκολη πολλές φορές. Το συγκεκριµένο έργο, όσο ξετυλιγόταν, απαιτούσε µια πολύ λεπτή εσωτερική διεργασία. Εχει χειρουργικές απαιτήσεις. Έπρεπε γρήγορα να απαλλαγούµε από το έξωτερικό µας µάτι και την παρατήρηση του εαυτού µας και αυτό σε στιγµές µας δυσκόλεψε, µας ξεβόλεψε αλλά τελικά ήταν και το κλειδί για να προχωρήσουµε.

– Ο χορός ως µέσο έκφρασης έχει τη δική του «γλώσσα». Πιστεύεις ότι η κίνηση µπορεί να αποκαλύψει αλήθειες που τα λόγια ίσως δεν µπορούν να εκφράσουν;
Απόλυτα. Ο χορός φέρνει στο κέντρο το σώµα. Πιστεύω ότι πολύ συχνά το σώµα µας µιλάει πριν από εµάς, πριν καν σχηµατοποιηθούν οι σκέψεις µας.

Και η αλήθεια στο έργο “Veritas” συνδέεται µε την έννοια της «απόκρυψης». Υπάρχουν πράγµατα που επιλέγεις να αποκαλύψεις ή να αποκρύψεις στην ερµηνεία σου;
Κατά κάποιον τρόπο, ναι. Ο καθένας από εµάς έφτιαξε έναν χαρακτήρα που προέκυψε µέσα από την καθοδήγηση της Ιωάννας και από την προσωπική του τοποθέτηση σε σχέση µε το θέµα του έργου. Φωτίζουµε και υπονοούµε διαφορετικά στοιχεία ανάλογα µε την ιδιοσυγκρασία µας. ‘Εχουµε κοινή προθέση, αλλά µε διαφορετικές ποιότητες και εντάσεις. Το πόσο αφήνω κάτι να αποκαλυφθεί ή όχι είναι και µία προσωπική επιλογή. Απο όλα αυτά, προκύπτει τελικά η ερµηνεία του καθένα.

– Τι θα ήθελες να κρατήσει το κοινό από την παράσταση Veritas; Ποιο µήνυµα θεωρείς ότι είναι πιο σηµαντικό για εσένα ως ερµηνεύτρια;
Δεν είµαι πολύ φαν της λέξης «µήνυµα», γιατί αισθάνοµαι ότι λίγο περιορίζει το πως αντιλαµβάνεται κάποιος την εµπειρία της παράστασης. Αυτό που θα ήθελα, είναι  το κοινό να αφεθεί σε αυτό που βλέπει και να µην προσπαθήσει να το καταλάβει µε τη λογική του. Να αφεθεί στις αισθήσεις, στις εικόνες, στους συνειρµούς και στα συναισθήµατα.

– Οπότε πιστεύεις ότι η «αλήθεια» αλλάζει ανάλογα µε το πώς επιλέγει ο θεατής να τη δει; Πώς αντιλαµβάνεσαι αυτήν τη µεταβλητότητα ως χορεύτρια;
Η αλήθεια (προσωπική και συλλογική) δεν αλλάζει, απλώς εµείς είµαστε διαφορετικοί µεταξύ µας και την αντιλαµβανόµαστε ποικιλόµορφα. Πολλές φορές είναι µπροστά µας και δεν θέλουµε καν να την δούµε. Άλλες φορές την αγνοούµε επιδεικτικά και κάποιες φορές την µεταµορφώνουµε σε κάτι άλλο που µας βολεύει πιο πολύ, προκειµένου να λειάνουµε τις γωνίες της ή ό,τι άλλο µας ενοχλεί. Αργά ή γρήγορα θα µας αποκαλυφθεί, σαν ένα τέρας που το κρύβαµε καλά και προσποιούµασταν ότι δεν το βλέπαµε ή σαν ένας αναστεναγµός ανακούφισης και αποδοχής.

– Τι σε εµπνέει και σε παρακινεί ως καλλιτέχνη να εξερευνήσεις τόσο σύνθετες έννοιες όπως η αλήθεια µέσα από το χορό;
Με εµπνέει η ίδια η εξερεύνηση. Όταν η Ιωάννα µας είπε το θέµα του έργου και µας ζήτησε να αυτοσχεδιάσουµε πάνω στην εννοια της αλήθειας, θυµάµαι να σκέφτοµαι: “Πώς γίνεται να αυτοσχεδιάσεις την αλήθεια»; Αυτό όµως είναι και αυτό ακριβώς που µε παρακινεί. Μου αρέσει να βρίσκοµαι σε αυτήν τη διαδικασία. Βρίσκω µεγάλη πρόκληση στο να αναζητώ τρόπους να εκφράσω και να κινητοποιήσω την ιδέα κάποιου άλλου. Με γοητεύει ιδιαιτέρως… Δεν έχει δηλαδή να κάνει τόσο πολύ µε το ποιο είναι το θέµα κάθε φορά, όσο µε τη ίδια τη διαδικασία και την οµορφιά που µου προσφέρει η συνεργασία µε την Ιωάννα και µε όλους όσους απαρτίζουν την οµάδα Griffón.

– Προτιµάς να σε θαυµάζουν για το ταλέντο σου ή για τον χαρακτήρα σου; Πώς θα περιέγραφες τον εαυτό σου µε λίγες λέξεις;
Δεν ξέρω πως να περιγράψω τον εαυτό µου. Νιώθω άβολα µπροστά σε τέτοιες περιγραφές και ταµπέλες. Σίγουρα όµως το να σου εκφράσει κάποιος τον θαυµασµό του για οποιαδήποτε πτυχή του εαυτού σου, ε νοµίζω ότι αυτό είναι πολύ µεγάλο δώρο.

– Είσαι άνθρωπος του µέτρου ή παθιάζεσαι µε αυτό που κάνεις;
Αισθάνοµαι ότι όταν χρειάζεται µπορώ να είµαι και τα δύο. ‘Οσο µεγαλώνω προσπαθώ να ισορροπώ.

– Ο σύγχρονος χορός µπορεί να αποτελέσει µια αντίσταση ή ενδεχοµένως µια απάντηση στην παρακµή των καιρών µας και µε ποιον τρόπο;
Ναι, πιστεύω ότι η τέχνη γενικότερα µπορεί να προκαλέσει καταρχήν την σκέψη, την ανάγκη για αναζήτηση και να φτάσει στην αλλαγή ή την αντίσταση και ας έχουµε χαθεί µέσα στη σωρεία της πληροφορίας. Μπορεί να µας υπενθυµίσει την οµορφιά, την ευγένεια, την εµπιστοσύνη αλλά και να µας θέσει προ των ευθυνών µας. Έχω βαθιά πίστη στην κίνηση και αισθάνοµαι ότι όποιος ασχολείται µε αυτήν, έρχεται λίγο πιο κοντά στον εαυτό του.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ “VERITAS”

Χορογραφία: Ιωάννα Πορτόλου
Πρωτότυπη μουσική: Αντώνης Παλάσκας
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Βοηθός ενδυματολόγου: Βασιλική Σουρρή
Φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας
Δραματουργική επιμέλεια: Δήμητρα Μητροπούλου
Διεύθυνση παραγωγής: Χριστίνα Πολυχρονιάδου

Χορεύουν: Ιωάννα Αποστόλου, Σεσίλ Μικρούτσικου, Γιάννης Νικολαΐδης, Θεανώ Ξυδιά

Χρήσιμες πληροφορίες
Θέατρο ΠΛΥΦΑ (Κορυτσάς 39, Βοτανικός)
Ημέρες παραστάσεων: 9, 10, 15, 16, 17, 22, 23, 24, 29, 30 Νοεμβρίου & 1, 6, 7, 8, Δεκεμβρίου 2024
Ώρα έναρξης: 21.30
Διάρκεια: 50 λεπτά

Προπώληση
Εισιτήρια προπωλούνται αποκλειστικά μέσω της TICKET SERVICES:
– online: ticketservices.gr
– τηλεφωνικά: 2107234567
– εκδοτήριο: Πανεπιστημίου 39, Αθήνα

 

 

 

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News