Ο Γιάννης Νικολαΐδης αποφοίτησε από την Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης το 2002 και με αφετήρια εκείνη τη χρονιά, ξεκίνησε το ταξίδι του στον κόσμο του σύγχρονου χορού. Mε αφοσίωση και πάθος, χόρεψε με μερικές από τις σημαντικότερες ομάδες της Ελλάδας, όπως η Griffón, η Οκτάνα, η Ομάδα Εδάφους του Δημήτρη Παπαϊωάννου, η YELP Danceco., η Ομάδα Σύγχρονου Χορού Πέρσας Σταματοπούλου, και πολλές άλλες ακόμα. 

Οι συνεργασίες τους με κορυφαίους χορογράφους όπως η Αγγελική Στελλάτου, ο Αντώνης Φωνιαδάκης, η Αλεξάνδρα Βάιερσταλ, η Νατάσσα Ζούκα και πολλούς άλλους ενίσχυσε τόσο την τεχνική του όσο και την αισθητική του προσέγγιση. Και κάπως έτσι δεν άργησε να επιμεληθεί την κίνηση του blitz theatre group και των Medea Electronique. Ως χορογράφος, δημιούργησε και συν-δημιούργησε πολλά έργα, μεταξύ των οποίων το σόλο “Blindspot” και το έργο ανταλλαγής χορευτών “Blind Date”. Η καλλιτεχνική του πορεία του αποτυπώθηκε επίσης στο έργο “Ιππότης της Ασφάλτου”, το οποίο παρουσιάστηκε στην Εθνική Λυρική Σκηνή το 2020.

Πρόσφατα, εντός των συνόρων του Βοτανικού, το θέατρο ΠΛΥΦΑ άνοιξε τις πύλες του για μια σειρά από παραστάσεις που θεωρούμε ότι αφήνουν ένα εξαιρετικά δημιουργικό αποτύπωμα στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού χορού. Η ομάδα χορού Griffón, γνωστή για την αισθητική και την ποιότητα των παραγωγών της, παρουσίασε την τελευταία της δημιουργία, το “Shifting Time”. Υπό την χορογραφική καθοδήγηση του Γιάννη Νικολαΐδη, δύο εξαίσιες χορεύτριες, η Σταυρούλα Σιάμου και η Αγγελική Στελλάτου, επανήλθαν στη σκηνή για να δώσουν ζωή σε ένα έργο που μιλά με βάθος και ειλικρίνεια για την ανθρώπινη εμπειρία. Το “Shifting Time” αναδεικνύει τη σωματική αντοχή και τη δύναμη της επιμονής, προσφέροντας μια σπάνια ευκαιρία στο κοινό να ανακαλύψει την ομορφιά και την ευαισθησία που κρύβονται στον κόσμο του χορού.

Με αφορμή το νέο αυτό εξαιρετικό έργο το Olafaq μίλησε με τον Γιάννη Νικολαΐδη για το τι μπορεί να σημαίνει η «μετατόπιση του χρόνου» για έναν χορευτή και όλα όσα αφορούν τη σύγχρονη χορετική κοινότητα.

– Kύριε Νικολαϊδη, εάν αναλογιστείτε την πορεία σας, έχει αλλάξει κάτι τα τελευταία χρόνια στον τρόπο που αντιμετωπίζετε ένα νέο έργο, μια νέα δημιουργία, μια νέα χορογραφία;
Μάλλον μπαίνω πιο ήσυχα στη δημιουργική διαδικασία. Κάπως εμπιστεύομαι ότι θα με επισκεφτεί το έργο. Απλά πρέπει να το δω ανάμεσα στις επιλογές.

– Ποιο μπορεί να είναι το όραμα πίσω από το “Shifting Time” σε μια τόσο δύσκολη, σκληρή και, καθημερινά, όλο και πιο δυσοίωνη εποχή;
Ανοίγω ένα θέμα. Σήμερα, μιλάμε συχνά για τη συμπεριληπτικότητα. Φύλο, σεξουαλικός προσανατολισμός, αρτιμέλεια όχι όμως για την ηλικία. Θα είχε ενδιαφέρον να το άνοιγε κάποιος νεότερος γιατί δικαίως μπορεί να μου προσάψει κανείς πως έχω φτάσει σε αυτή την ηλικία και με αφορά το θέμα. Δεν θεωρώ την εποχή μας δυσοίωνη. Δεν συμβαίνει κάτι που δε συνέβαινε πάντα. Μάλλον μπερδεμένη θα την περιέγραφα. Μόνο εξωγήινοι δεν έχουν προσγειωθεί ακόμα.

– Η έννοια της φθοράς του σώματος έτσι όπως ενσωματώνεται στο έργο “Shifting Time” πώς αλληλεπιδρά με τη φύση του χορού;
Δεν υπάρχει καμία σπουδαία έννοια στη φθορά του σώματος. Απλά ανεβάζω στη σκηνή δύο υπέροχα σώματα με τις δυσκολίες, τους περιορισμούς και την εμπειρία της ηλικίας τους. Πράγματι η φύση του χορού είναι συνδεδεμένη, στενά θα έλεγα, με τη νεότητα την δύναμη και την ομορφιά. Όμως, μπορώ να αποδείξω πως αυτή η φύση του δεν είναι αδιαπραγμάτευτη.

– Άρα το έργο αντιμετωπίζει τη θεματική της σωματικής αντοχής; Πώς αναδεικνύει τη δύναμη που προκύπτει από αυτήν;
Η δύναμη και η αντοχή είναι αποτέλεσμα του πείσματος και της επιθυμίας. Εντάξει, κάποια στιγμή όσο οπλισμένοι και να είμαστε θα υποκύψουμε σταδιακά ή απότομα. Όμως όπως και να έχει μπορούμε να προσαρμοζόμαστε σε ότι έχουμε. Και να συνεχίζουμε, εφόσον έχουμε να πούμε κάτι, να ανεβαίνουμε στη σκηνή. Μόλις μου ήρθε μια ιδέα με αφορμή την ερώτηση. Να προσπαθήσω να αναβιώσω τη παράσταση αυτή σε 20 χρόνια ξανά και να πιάσουμε τη κουβέντα αυτή από εδώ που θα την αφήσουμε.

– Πώς αντιμετωπίζετε την παγίδα της αδυναμίας των χορευτών να βλέπουν τα σώματά τους ως ολότητες, οι οποίες υπόκεινται στην πραγματικότητα του χρόνου; Πώς, δηλαδή, ο χορογράφος διαχειρίζεται την ένταση μεταξύ της αναπόφευκτης φθοράς του σώματος και των επιλογών που γίνονται για τη διαχείριση της πραγματικότητας;
Είναι δύο πράγματα. Το ένα έχει να κάνει με το ξεγέλασμα του χορευτή από ένα πανέξυπνο, πανίσχυρο και υπέροχο σώμα, που ξεπερνάει λόγω του ακονίσματος του, τον πραγματικό βιολογικό του χρόνο. Αυτό είναι ένα γεγονός. Το άλλο έχει να κάνει με τον χορογράφο. Όταν δουλεύεις με ανθρώπους, διαχειρίζεσαι ανθρώπους με ότι κι αν κουβαλάνε μαζί τους. Το ίδιο το γονιδίωμα τους, το περιβάλλον που μεγάλωσαν, τα βιώματα τους, αλλά και πως ξύπνησαν σήμερα, αν είναι όλα εντάξει με τον ή την σύντροφο τους, με την εικόνα τους, την αυτοπεποίθηση τους, την ηλικία τους, όλα! Έτσι και σε αυτό το έργο. Χρειάστηκα να επιστρατεύσω την τρυφερότητα και όση κατανόηση είχα, με απόλυτη ειλικρίνεια και χωρίς να κάνω καμία σοβαρή υποχώρηση. Α, ναι… ξέχασα και κάμποση διπλωματία. Λίγες φορές όμως.

– Ποια μηνύματα για τη σωματική επιμονή εκφράζονται μέσα από την ειλικρίνεια και την αμεσότητα του έργου;
Όχι σε αυτή τη παράσταση. Η σωματική επιμονή είναι χαρακτηριστικό αυτών που προσπαθούν, γενικά. Εδώ, πολύ ειδικά έχουμε δυο κυρίες με τρομερή εμπειρία οι οποίες είναι αυτό ακριβώς που λέμε experts! Δεν υπάρχει κάποιο μήνυμα. Απλά χορεύουν. Και είναι σπουδαίες.

– Οπότε, πόσο μεγάλο ρόλο παίζει η ειλικρίνεια στην απεικόνιση της σωματικής δύναμης και πώς αυτό επηρεάζει τη σχέση του κοινού με το έργο; Η απεικόνιση της σωματικής αντοχής στο έργο συνδέεται με την ανθεκτικότητα ή την επιθυμία για επίτευξη στόχων;
Στη σκηνή συχνά πρέπει να ξεγελάμε τους θεατές. Τίμια πράγματα τώρα. Το συμφωνούμε μαζί τους. Δε νομίζω απαραίτητα πως αυτή η ειλικρίνεια συνδέει ή δεν συνδέει το κοινό με την απεικόνιση της δύναμης. Αρκεί, σκηνοθετικά, να ξέρω τι θέλω να πω.

– Tι σημαίνει για έναν χορογράφο να ωριμάζει; Ωριμάζει περισσότερο μέσα από την επιτυχία των κινήσεων ή μέσα από τη στασιμότητα της βαθιάς σκέψης;
Δεν ξέρω, θεωρώ τον εαυτό μου περισσότερο χορευτή από χορογράφο. Όμως μπορώ να πω πως οι κινήσεις από μόνες τους μπορεί να είναι υπέροχες αλλά δεν έχουν σημασία. Χρειάζονται το πλαίσιο που θα τους βάλει ο χορογράφος για να λειτουργήσουν. Βρίθει το ιντερνετικό σύμπαν με ωραίους χορευτές να χορεύουν μπροστά από μια κάμερα. Στο τέλος της ημέρας δε θυμάμαι τίποτα. Αυτό που χόρεψαν, εντός κάποιου πλαισίου όμως, μπορεί και να με σημάδευε για πάντα ως θεατή.

– Πόσο σημαντικός είναι ο χορός μακριά από τον καθρέφτη;
Δεν υπάρχει χορός μπροστά από τον καθρέφτη. Στις σχολές χορού τους χρησιμοποιούμε ως ένα εργαλείο. Οπότε μιλάμε για χορό πάντα μακριά από τον καθρέφτη. Τέλος. Ώπα, μήπως είναι παγίδα η ερώτηση για την αυταρέσκεια και τον ναρκισσισμό των χορευτών; Ή μήπως για κάποια πιο προχωρημένη σκέψη, του πόσο άδειος μπορώ να είμαι για να χορέψω πραγματικά ελεύθερος. Αυτό είναι το υπέροχο με τον χορό. Μπορούμε να μιλάμε πολύ για αυτόν, ενώ δεν του χρειάζονται οι λέξεις.

– Προτιμάτε να σας θαυμάζουν για το ταλέντο σας ή για το χαρακτήρα σας; Πώς θα περιγράφατε τον εαυτό σας με λίγες λέξεις;
Για το ταλέντο μου φυσικά, θα σας απαντήσει η ματαιοδοξία μου. Και για τον χαρακτήρα μου θα σας έλεγε το παιδί που μεγάλωσε και ξεκίνησε μπαλέτο τέλος της δεκαετίας του ’80 στον Κορυδαλλό. Και μόλις περιέγραψα τον εαυτό μου με πραγματικά λίγες λέξεις.

– Θεωρείτε ότι το να ζει και να δημιουργεί κάποιος στη σύγχρονη Ελλάδα είναι από μόνο του μια μορφή τέχνης;
Όχι, είναι μόνο τρομαχτικό.

– Είναι σωστή ή λάθος η αντίληψή μου ότι στην παγκόσμια κοινότητα του χορού παρατηρείται αυτή τη στιγμή μια ώθηση προς περισσότερες, και πιο τολμηρές, πολιτικές δηλώσεις; Σας βρίσκει σύμφωνο αυτή η προσέγγιση;
Ναι, συμφωνώ για τις πολιτικές δηλώσεις, όχι όμως για την τόλμη τους. Λίγες φορές, εγείρονται πολιτικές οι ιδεολογικές τοποθετήσεις αυτές που περνούν μέσα απο τοίχους. Η τέχνη όταν δεν είναι κρατικοδίαιτη, υπόκειται σε περιορισμούς. Εσείς θα λέγατε εύκολα πράγματα από τα οποία θα κρινότανε η δουλειά από την οποία βιοπορίζεστε;

– Φυσικά, αυτή είναι η δουλειά ενός δημοσιογράφου άλλωστε, να καταγράφει όσα παρατηρεί γύρω του, καλά και κακά. Άρα, τι πιστεύετε ότι μπορεί να λειτουργήσει ως φάρμακο σε αυτό το σύγχρονο δυτικό πάθος ενός αποπροσανατολισμένου πρότυπου ζωής το οποίο αποδεικνύεται μόνο μέσα από την ευδαιμονία της απληστίας των κοινωνικών μέσων;
Μάλλον δυτικό εννοείται οτιδήποτε υπάρχει εντός καπιταλιστικού πλαισίου.

– Ναι…
Θα έλεγα μόνο η σκέψη, η πνευματικότητα και η τέχνη, μπορούν να μας σώσουν, σε κάθε μορφή και έκφραση τους. Τα κοινωνικά μέσα προσφέρουν μια ψευδαίσθηση. Ο κόσμος δεν έχει καμία σχέση με μια κατοχυρωμένη εμπειρία σε αυτά.

– Νοσταλγείτε καθόλου το παρελθόν; Ειδικά εκείνο όπου το Internet δεν είχε καμία θέση στη ζωή μας;
Το τεχνολογικό παρελθόν θα πω με βεβαιότητα πως όχι, καθόλου. Έχω πρόσβαση μέσα από μια συσκευή που χωράει στη τσέπη μου σε όλες τις πληροφορίες του κόσμου. Πάω παντού, με όλη τη μουσική που έχει ποτέ καταγραφεί. Παλιά πήγαινα στον κολλητό μου, με ένα σακίδιο γεμάτο βινύλια. Απλώς, αναρωτιέμαι πως τα κατάφερνα και έβρισκα πάντα τους φίλους όταν είχαμε ραντεβού κλεισμένο μια εβδομάδα πριν. Είναι τρελό!

– Ποια είναι η πιο συχνή απορία που έχετε σχετικά με το Μέλλον;
Δεν υπάρχει μέλλον. Το παρελθόν υπήρξε, εντάξει, επιστρέφω σε αυτό, ακόμα και με μια φωτογραφία που μόλις τράβηξα. Μετά, μένει μόνο το παρόν και ότι προσπαθώ τώρα να οργανώσω – επιδιώξω έτσι ώστε το επόμενο παρόν μου να είναι ικανοποιητικά καλύτερο. Είμαστε χρονοταξιδιώτες εμείς οι άνθρωποι, απλά σε σταθερή τροχιά, προς τα εμπρός.

➸ INFO για το σκονάκι σου: 

Ταυτότητα παράστασης

Χορογραφία: Γιάννης Νικολαΐδης
Μουσική: Αντώνης Παλάσκας
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Σχεδιασμός φωτισμών: Τάσος Παλαιορούτας
Ερμηνεύουν: Σταυρούλα Σιάμου, Αγγελική Στελλάτου

✥

Φωτογραφίες: Εβίτα Σκουρλέτη
Κινηματογράφηση: Χάρης Πατραμάνης
Μοντάζ: Μιλτιάδης Χρηστίδης
Οργάνωση παραγωγής: Χριστίνα Πολυχρονιάδου
Παραγωγή: Ομάδα Xορού Griffón

✥

Χρήσιμες πληροφορίες

Θέατρο ΠΛΥΦΑ (Κορυτσάς 39, Βοτανικός)
Ημερομηνίες παραστάσεων: 2, 3, 4, 9, 10, 11, 16, 17, 18 Φεβρουαρίου 2024
Κάθε Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή στις 21.30
Διάρκεια: 45’
Τιμές εισιτηρίων: γενική είσοδος 15€ (κανονικό), μειωμένο 10€ (φοιτητές, άνεργοι, ΑμεΑ, άνω των 65 ετών)

Προπώληση
Εισιτήρια προπωλούνται αποκλειστικά μέσω της TICKET SERVICES: – online: www.ticketservices.gr
– τηλεφωνικά: 2107234567
– εκδοτήριο: Πανεπιστημίου 39, Αθήνα

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News