Χρόνια μετά και με την δίκαια φήμη του ο ίδιος ακάματος εργάτης της Τέχνης, έχει κατορθώσει να φτάσει το φερώνυμο εκδοτικό του τέκνο στο απώτατο σημείο διεύρυνσης καλύπτοντας μια γκάμα δημιουργικών πραγμάτων που καταλαμβάνουν ολόκληρο το φάσμα της λογοτεχνικής δημιουργίας.
Το Οlafaq τον προσέγγισε σε μια κουβέντα για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον που αφορά τον δικό του και δικό μας χάρτινο κόσμο.
– Πότε και πως γεννήθηκε η ιδέα των εκδόσεων Μετρονόμος;
Προέκυψε από το ομώνυμο μουσικό περιοδικό που ξεκίνησε το 2001. Είχα μεγάλο μουσικό αρχείο από τα φοιτητικά μου χρόνια και μαζί με τους πρώτους συνεργάτες από την περίοδο που δούλευα σε ένα δισκάδικο προέκυψε η ιδέα αρχικά του περιοδικού και στην συνέχεια των εκδόσεων. Το πρώτο βιβλίο που βγάλαμε αφορούσε τον χώρο της μουσικής ήταν το “Μάγκες αλήστου εποχής” του Ηλία Καπετανάκη και αφορούσε τα ρεμπέτικα τραγούδια. Κινηθήκαμε σε συγγενικό ύφος με το περιοδικό, βιογραφίες μουσικών, μουσικές μελέτες, το σώμα των στιχουργημάτων σημαντικών δημιουργών. Σύντομα σχετικά περάσαμε στην πεζογραφία και την ποίηση. Υπάρχει ασφαλώς και μια εγγύτητα μεταξύ αρκετών δημιουργών, με την έννοια ότι ο Λειβαδίτης ή ο Χριστοδούλου είναι ποιητές αλλά τους γνωρίσανε πρώτα πολλοί ως στιχουργούς, καλύπτουμε δηλαδή μοιραία άτομα με διπλό πάτημα σε λογοτεχνία και μουσική.
– Και πότε έρχεται το πρώτο βιβλίο που έβγαλες και δεν είχε σχέση με τη μουσική;
Ήταν το μυθιστόρημα του Ανδρέα Ψαράκη, “Με λυμένα κορδόνια” και παράλληλα σχεδόν το “Η μεγάλη διαδήλωση του ενός” του Δημήτρη Λέντζου, το οποίο έγινε και θεατρικό έργο. Έχουμε μια καλή σχέση με την μουσική και ήταν λογικό να ξεκινήσουμε από εκεί αλλά δεν κλειστήκαμε στην ευνοϊκή συγκυρία και στις ευκαιρίες που μας δόθηκαν από ανθρώπους που είχαν όρεξη να δημιουργήσουν και μας εκτιμούν για τη δουλειά μας.
– Έχω την αίσθηση πως παρότι έχεις ως άξονα τη μουσική δεν φοβήθηκες να περάσεις στο ιστορικό βιβλίο ή τα φωτογραφικά λευκώματα ακόμη.
Ακριβώς. Των προηγουμένων βιβλίων για παράδειγμα ακολούθησε ο Φοίβος Οικονομίδης με το “Παγκόσμιο παιχνίδι στα Βαλκάνια”, φωτογραφικά λευκώματα. Το σημαντικό είναι να μπορέσεις να κάνεις αυτό που έχεις στο κεφάλι σου. Και για να το κάνεις αυτό οφείλεις να έχεις στίγμα. Αν έχεις κάνει focus εκεί που θες δεν θα χαθείς, παρότι είναι μια δύσκολη εποχή για το βιβλίο. Χρειάζεται όμως ένας άξονας. Πρέπει να έχει μια βάση ανθρώπων η δουλειά σου και από εκεί και πέρα τα ανοίγματα να είναι μετρημένα και με τη δέουσα προσοχή στην ποιότητα.
– Το πιο ζόρικο σκέλος του να είσαι εκδότης στη σημερινή συνθήκη ποιο είναι;
Να μπορέσεις να μπεις στα βιβλιοπωλεία, να έχει μια θέση το βιβλίο που βγάζεις στα πάνω ράφια. Η επικοινωνία και η προβολή παίζουν μεγάλο ρόλο. Το να ετοιμάσεις το βιβλίο με τον συγγραφέα και τον γραφίστα είναι σχετικά εύκολο σαν διαδικασία, το πως θα έρθει αυτό στο φως είναι το δύσκολο, πως θα τοποθετηθεί αυτό σε μια βιτρίνα. Η κατάσταση έχει βελτιωθεί λίγο με τα social media για τους μικρούς εκδοτικούς οίκους αλλά η απόσταση με τους μεγάλους και τις δυνατότητές τους σε διαφήμιση παραμένει μεγάλη. Και αυτό μας δυσκολεύει γιατί απαιτείται προσωπική εργασία. Αλλά δεν μας πτοεί φυσικά. Γιατί έχουμε την πρώτη ύλη: πιστεύουμε το υλικό μας.
– Και στην εξίσωση της δυσκολίας μπαίνει και η περιρρέουσα οικονομική κατάσταση, που δεν την λες ευχάριστη.
Φυσικά. Από τα πρώτα που θα κόψει ο κόσμος είναι το βιβλίο, μετά θα ακολουθήσει ο καφές και η βόλτα. Και είναι λογικό, δεν το κατηγορώ. Αλίμονο αν νομίζουμε ότι είμαστε σε μια άλλη κοινωνία, αν κλειστούμε στη «φούσκα» μας. Αλίμονο όμως κι αν αυτό αρκεί για να μας απωθήσει. Συνεχίζουμε με τη δέουσα τρέλα.
– Σε αυτό τον προσωπικό άθλο του να καταφέρεις να στηρίξεις έναν οίκο με τις δικές σου δυνάμεις δεν υπήρξαν στιγμές ύφεσης και υποχώρησης;
Σαφώς. Αλλά φτάνουν λίγα θετικά σχόλια για τη δουλειά σου, μια θετική αναφορά σου δίνουν κουράγιο. Υπάρχει συσσωρευμένη κόπωση αλλά στο τέλος η σχέση η δική μου με το χαρτί και την Τέχνη εν γένει θυμίζει εκείνη με το ποδήλατο. Αν αφήσεις το πετάλι, θα πέσεις.
– Η μουσική έχει ανοικτό το στοιχείο της έκπληξης, να προκύπτει κάτι επιτυχημένο ενώ δεν υπάρχει καμία τέτοια ένδειξη. Στον χώρο του βιβλίου πόσο πιθανό είναι αυτό;
Γίνεται. Όχι τόσο συχνά όσο νομίζουμε αλλά είναι πιθανό να βρεθείς να λες «δεν το περίμενα να πάει τόσο καλά» ακόμη και στο εκδοτικό κομμάτι. “Η άλεξη γλώσσα των ξύλων” του Ισίδωρου Παπαδάμου είναι ένα βιβλίο πολύ ειδικό, σχετικό με την οργανοποιΐα που το θεώρησα δύσκολο να περπατήσει εμπορικά αλλά κουβαλώντας μια φιλοσοφία γύρω από την τεχνική του ξύλου κατάφερε να ακουμπήσει κόσμο πέραν του ειδικού κοινού και να αποτελέσει ευχάριστη έκπληξη. Υπάρχουν και βιβλία που πρέπει να βγουν γιατί πρέπει πέρα από τα νούμερα υπάρχει και η αίσθηση της παρακαταθήκης. Δεν θεωρώ δόγμα το μότο «αυτό θέλει ο κόσμος». Εμείς με την αισθητική μας διαμορφώνουμε αυτόν τον κόσμο, του δίνουμε διαφορετικά ερεθίσματα και κατευθύνεις. Εξάλλου αν είχαμε τη συνταγή της επιτυχίας δεν θα υπήρχαν ρίσκα και όλοι μας θα ήμασταν βαθύπλουτοι.
– Πάμε στο σήμερα. Ποια είναι τα πιο πρόσφατα «παιδιά» του Μετρονόμου;
Αυτές τις ημέρες έχουμε μια σειρά από ποιητικές συλλογές που είδαν μόλις το φως της κυκλοφορίας. “Θηρία ανήμερα” της Χαριτίνης Ξύδη, “Μπαίνοντας στη θάλασσα” της Νάντιας Σαμαρά, “Πτήση εθισμού” της Ναντίνας Κυριαζή και οι “Ώρες αναγέννησης” του Πάνου Μπόρα. Υπάρχει η “Καγκέλω”, η νέα σειρά διηγημάτων του Δημήτρη Μανιάτη που στο οπισθόφυλλό της μπορούμε να βρούμε το τραγούδι “Που ΄σαι τώρα” σε στίχους του συγγραφέα και μουσική του Φώτη Σιώτα. Υπάρχει ακόμη η “Ανθολογία” του στιχουργού, ποιητή και συγγραφέα Δημήτρη Χριστοδούλου, σε επιμέλεια Ηλία Γκρη, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Υπάρχουν οι ιδιαίτερες “Bagatelles” της Γεωργίας Συριοπούλου, διηγήματα που έχουν έναν δικό τους τρόπο γραφής. 25 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η βιογραφία του Λάκη Καρνέζη του βασικού μπουζουκτσή (μαζί με τον Κώστα Παπαδόπουλο) του Μίκη Θεοδωράκη. Και ετοιμάζουμε και τη βιογραφία του σπουδαίου συνθέτη Αντώνη Ρεπάνη, δια χειρός Γιώργου – Ίκαρου Μπαμπασάκη.
☞︎ ΙΝΦΟ για το σκονάκι σου: Facebook | Instagram
Χρόνια μετά και με την δίκαια φήμη του ο ίδιος ακάματος εργάτης της Τέχνης, έχει κατορθώσει να φτάσει το φερώνυμο εκδοτικό του τέκνο στο απώτατο σημείο διεύρυνσης καλύπτοντας μια γκάμα δημιουργικών πραγμάτων που καταλαμβάνουν ολόκληρο το φάσμα της λογοτεχνικής δημιουργίας.
Το Οlafaq τον προσέγγισε σε μια κουβέντα για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον που αφορά τον δικό του και δικό μας χάρτινο κόσμο.
– Πότε και πως γεννήθηκε η ιδέα των εκδόσεων Μετρονόμος;
Προέκυψε από το ομώνυμο μουσικό περιοδικό που ξεκίνησε το 2001. Είχα μεγάλο μουσικό αρχείο από τα φοιτητικά μου χρόνια και μαζί με τους πρώτους συνεργάτες από την περίοδο που δούλευα σε ένα δισκάδικο προέκυψε η ιδέα αρχικά του περιοδικού και στην συνέχεια των εκδόσεων. Το πρώτο βιβλίο που βγάλαμε αφορούσε τον χώρο της μουσικής ήταν το “Μάγκες αλήστου εποχής” του Ηλία Καπετανάκη και αφορούσε τα ρεμπέτικα τραγούδια. Κινηθήκαμε σε συγγενικό ύφος με το περιοδικό, βιογραφίες μουσικών, μουσικές μελέτες, το σώμα των στιχουργημάτων σημαντικών δημιουργών. Σύντομα σχετικά περάσαμε στην πεζογραφία και την ποίηση. Υπάρχει ασφαλώς και μια εγγύτητα μεταξύ αρκετών δημιουργών, με την έννοια ότι ο Λειβαδίτης ή ο Χριστοδούλου είναι ποιητές αλλά τους γνωρίσανε πρώτα πολλοί ως στιχουργούς, καλύπτουμε δηλαδή μοιραία άτομα με διπλό πάτημα σε λογοτεχνία και μουσική.
– Και πότε έρχεται το πρώτο βιβλίο που έβγαλες και δεν είχε σχέση με τη μουσική;
Ήταν το μυθιστόρημα του Ανδρέα Ψαράκη, “Με λυμένα κορδόνια” και παράλληλα σχεδόν το “Η μεγάλη διαδήλωση του ενός” του Δημήτρη Λέντζου, το οποίο έγινε και θεατρικό έργο. Έχουμε μια καλή σχέση με την μουσική και ήταν λογικό να ξεκινήσουμε από εκεί αλλά δεν κλειστήκαμε στην ευνοϊκή συγκυρία και στις ευκαιρίες που μας δόθηκαν από ανθρώπους που είχαν όρεξη να δημιουργήσουν και μας εκτιμούν για τη δουλειά μας.
– Έχω την αίσθηση πως παρότι έχεις ως άξονα τη μουσική δεν φοβήθηκες να περάσεις στο ιστορικό βιβλίο ή τα φωτογραφικά λευκώματα ακόμη.
Ακριβώς. Των προηγουμένων βιβλίων για παράδειγμα ακολούθησε ο Φοίβος Οικονομίδης με το “Παγκόσμιο παιχνίδι στα Βαλκάνια”, φωτογραφικά λευκώματα. Το σημαντικό είναι να μπορέσεις να κάνεις αυτό που έχεις στο κεφάλι σου. Και για να το κάνεις αυτό οφείλεις να έχεις στίγμα. Αν έχεις κάνει focus εκεί που θες δεν θα χαθείς, παρότι είναι μια δύσκολη εποχή για το βιβλίο. Χρειάζεται όμως ένας άξονας. Πρέπει να έχει μια βάση ανθρώπων η δουλειά σου και από εκεί και πέρα τα ανοίγματα να είναι μετρημένα και με τη δέουσα προσοχή στην ποιότητα.
– Το πιο ζόρικο σκέλος του να είσαι εκδότης στη σημερινή συνθήκη ποιο είναι;
Να μπορέσεις να μπεις στα βιβλιοπωλεία, να έχει μια θέση το βιβλίο που βγάζεις στα πάνω ράφια. Η επικοινωνία και η προβολή παίζουν μεγάλο ρόλο. Το να ετοιμάσεις το βιβλίο με τον συγγραφέα και τον γραφίστα είναι σχετικά εύκολο σαν διαδικασία, το πως θα έρθει αυτό στο φως είναι το δύσκολο, πως θα τοποθετηθεί αυτό σε μια βιτρίνα. Η κατάσταση έχει βελτιωθεί λίγο με τα social media για τους μικρούς εκδοτικούς οίκους αλλά η απόσταση με τους μεγάλους και τις δυνατότητές τους σε διαφήμιση παραμένει μεγάλη. Και αυτό μας δυσκολεύει γιατί απαιτείται προσωπική εργασία. Αλλά δεν μας πτοεί φυσικά. Γιατί έχουμε την πρώτη ύλη: πιστεύουμε το υλικό μας.
– Και στην εξίσωση της δυσκολίας μπαίνει και η περιρρέουσα οικονομική κατάσταση, που δεν την λες ευχάριστη.
Φυσικά. Από τα πρώτα που θα κόψει ο κόσμος είναι το βιβλίο, μετά θα ακολουθήσει ο καφές και η βόλτα. Και είναι λογικό, δεν το κατηγορώ. Αλίμονο αν νομίζουμε ότι είμαστε σε μια άλλη κοινωνία, αν κλειστούμε στη «φούσκα» μας. Αλίμονο όμως κι αν αυτό αρκεί για να μας απωθήσει. Συνεχίζουμε με τη δέουσα τρέλα.
– Σε αυτό τον προσωπικό άθλο του να καταφέρεις να στηρίξεις έναν οίκο με τις δικές σου δυνάμεις δεν υπήρξαν στιγμές ύφεσης και υποχώρησης;
Σαφώς. Αλλά φτάνουν λίγα θετικά σχόλια για τη δουλειά σου, μια θετική αναφορά σου δίνουν κουράγιο. Υπάρχει συσσωρευμένη κόπωση αλλά στο τέλος η σχέση η δική μου με το χαρτί και την Τέχνη εν γένει θυμίζει εκείνη με το ποδήλατο. Αν αφήσεις το πετάλι, θα πέσεις.
– Η μουσική έχει ανοικτό το στοιχείο της έκπληξης, να προκύπτει κάτι επιτυχημένο ενώ δεν υπάρχει καμία τέτοια ένδειξη. Στον χώρο του βιβλίου πόσο πιθανό είναι αυτό;
Γίνεται. Όχι τόσο συχνά όσο νομίζουμε αλλά είναι πιθανό να βρεθείς να λες «δεν το περίμενα να πάει τόσο καλά» ακόμη και στο εκδοτικό κομμάτι. “Η άλεξη γλώσσα των ξύλων” του Ισίδωρου Παπαδάμου είναι ένα βιβλίο πολύ ειδικό, σχετικό με την οργανοποιΐα που το θεώρησα δύσκολο να περπατήσει εμπορικά αλλά κουβαλώντας μια φιλοσοφία γύρω από την τεχνική του ξύλου κατάφερε να ακουμπήσει κόσμο πέραν του ειδικού κοινού και να αποτελέσει ευχάριστη έκπληξη. Υπάρχουν και βιβλία που πρέπει να βγουν γιατί πρέπει πέρα από τα νούμερα υπάρχει και η αίσθηση της παρακαταθήκης. Δεν θεωρώ δόγμα το μότο «αυτό θέλει ο κόσμος». Εμείς με την αισθητική μας διαμορφώνουμε αυτόν τον κόσμο, του δίνουμε διαφορετικά ερεθίσματα και κατευθύνεις. Εξάλλου αν είχαμε τη συνταγή της επιτυχίας δεν θα υπήρχαν ρίσκα και όλοι μας θα ήμασταν βαθύπλουτοι.
– Πάμε στο σήμερα. Ποια είναι τα πιο πρόσφατα «παιδιά» του Μετρονόμου;
Αυτές τις ημέρες έχουμε μια σειρά από ποιητικές συλλογές που είδαν μόλις το φως της κυκλοφορίας. “Θηρία ανήμερα” της Χαριτίνης Ξύδη, “Μπαίνοντας στη θάλασσα” της Νάντιας Σαμαρά, “Πτήση εθισμού” της Ναντίνας Κυριαζή και οι “Ώρες αναγέννησης” του Πάνου Μπόρα. Υπάρχει η “Καγκέλω”, η νέα σειρά διηγημάτων του Δημήτρη Μανιάτη που στο οπισθόφυλλό της μπορούμε να βρούμε το τραγούδι “Που ΄σαι τώρα” σε στίχους του συγγραφέα και μουσική του Φώτη Σιώτα. Υπάρχει ακόμη η “Ανθολογία” του στιχουργού, ποιητή και συγγραφέα Δημήτρη Χριστοδούλου, σε επιμέλεια Ηλία Γκρη, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Υπάρχουν οι ιδιαίτερες “Bagatelles” της Γεωργίας Συριοπούλου, διηγήματα που έχουν έναν δικό τους τρόπο γραφής. 25 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η βιογραφία του Λάκη Καρνέζη του βασικού μπουζουκτσή (μαζί με τον Κώστα Παπαδόπουλο) του Μίκη Θεοδωράκη. Και ετοιμάζουμε και τη βιογραφία του σπουδαίου συνθέτη Αντώνη Ρεπάνη, δια χειρός Γιώργου – Ίκαρου Μπαμπασάκη.
☞︎ ΙΝΦΟ για το σκονάκι σου: Facebook | Instagram