Ο Φοίβος έχει μία μαγευτική ενέργεια πάνω στην σκηνή, η οποία σε ένα από τα σημεία που απογειώνεται είναι στο τραγούδι του αστυνομικού. Οι ίδιοι στίχοι, η φωνή του και η κινησιολογία το έχει αναδείξει ως ένα από τα πιο δημοφιλή της παράστασης. Αν την δείτε, θα καταλάβετε το γιατί. Αν την έχετε δει, ξέρετε.
Αυτή η παράσταση έχει εγγραφεί μέσα μου, όπως και σε αρκετούς άλλους που είχαν την ευκαιρία να βρουν εισιτήριο και να την βιώσουν. Αν δεν προλάβατε να την δείτε, τώρα είναι ευκαιρία σας. Σίγουρα αυτή η παράσταση δεν είναι “ένα τυχαίο γεγονός“.
Η σχολή της θεατρολογίας ήταν ένα κοινό σημείο αναφοράς που έδωσε την έναρξη στην συζήτηση, η οποία δεν βασίστηκε σε “τυχαιότητες” και σίγουρα δεν περιμέναμε κάποια βόμβα να εκραγεί, όπως στην παράσταση. Ωστόσο, έπαιξε και αυτή τον ρόλο της. Αν και ο χρόνος μετράει αντίστροφα και μπορείτε να ακούσετε το τικ τοκ κάπου στο βάθος, σίγουρα προλαβαίνετε να διαβάσετε αυτή τη συνέντευξη.
• • •
– Πώς ξεκίνησε το ταξίδι σου στον χώρο της υποκριτικής;
Από πάρα πολύ μικρός ένιωθα μία σύνδεση με το θέατρο. Την πρώτη φορά που είδα θέατρο και καθ’ όλη τη διάρκεια της παιδικής μου ηλικίας, υπήρχε κάτι που με τραβούσε απίστευτα δυνατά. Όταν ήρθε η στιγμή να αποφασίσω για το επαγγελματικό μου μέλλον, ήξερα ότι αυτό θέλω να κάνω. Ήθελα να είμαι μέσα στο θέατρο. Πρώτα έκανα το βήμα με την θεατρολογία και γιατί ήθελα τη θεωρητική γνώση, αλλά και για να καλύψω τις κοινωνικές επιταγές για πανεπιστημιακή γνώση. Στόχος, όμως, ήταν η υποκριτική. Έκανα την θεωρία και ήθελα να περάσω στην πράξη. Προετοιμάστηκα και έδωσα εξετάσεις στο υπουργείο και στην σχολή του Εθνικού, όπου στάθηκα τυχερός και μπήκα. Έτσι, ξεκίνησε όλο αυτό το παραμύθι. Το αστείο είναι ότι πάντα σκεφτόμουν ότι είχα τρέλα με το θέατρο ως θεατής και έλεγα ότι ή θα μπω μέσα σε αυτό για να ηρεμήσω και να το απομυθοποιήσω ή θα τρελαθώ αν δεν το κάνω (γέλια!).
– Τι σημαίνει για εσένα να είσαι ηθοποιός; Πώς μπορεί μία παράσταση να μιλήσει στο κοινό και στην κοινωνία γενικότερα;
Καθένας από εμάς κάνει αυτή τη δουλειά για διαφορετικούς λόγους. Έχει μία δική του αφετηρία, με διαφορετική πορεία και στόχους. Δεν μπορώ να απαντήσω ξεκάθαρα γιατί το κάνω, πέρα απ’ ότι το έχω ανάγκη. Αυτό νιώθω, δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Δεν το λέω από την καλλιτεχνική άποψη, είναι η ανάγκη μου. Επειδή το κάνω και κάποια χρόνια, έχω δει ότι αλλάζει και η μορφή. Σιγά σιγά, στο θέατρο προσεγγίζονται ο κοινωνικός και ο πολιτικός λόγος. Βλέπω ότι υπάρχει μια ανάγκη αυτό που γίνεται πάνω στη σκηνή να συνδεθεί με το σήμερα. Τα πράγματα τα οποία συμβαίνουν, τα αγνοούμε ή κάνουμε πως δεν τα βλέπουμε. Νομίζω ότι αυτό είναι κάτι που στις μέρες μας γίνεται περισσότερο.
– “Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού”, με τα απανωτά sold out, έχει καταφέρει να μιλήσει στο κοινό. Πού πιστεύεις ότι οφείλεται η επιτυχία της παράστασης; Πώς θα την περιέγραφες μέσα από τα δικά σου μάτια;
Η παράσταση είναι μία απολαυστική τρέλα. Νομίζω ότι πέτυχε γιατί συνδύασε πάρα πολλά στοιχεία, με το σωστό ύφος. Σίγουρα ευθύνεται το γεγονός ότι είναι κωμωδία, αλλά και η μουσική. Το συγκεκριμένο γεγονός που πραγματεύεται, βασίζεται σε μία πολύ συγκεκριμένη ιστορική πραγματικότητα. Η απόλυτη σύνδεση με το σήμερα, νομίζω, ότι είναι αυτή που κάνει τον κόσμο να έρχεται και κάποιες φορές να ξαναέρχεται. Αυτό που κατάλαβα στην παράσταση είναι ότι ο νεότερος κόσμος ήθελε να ακούσει αυτά που πραγματεύεται η παράσταση, το είχε τρομερή ανάγκη. Όσοι δεν ήθελαν να τα ακούσουν και τα άκουσαν για πρώτη φορά, μπόρεσαν να δουν κάποια πράγματα που, ίσως, τα ένιωσαν όταν τα είδαν και πάνω στη σκηνή. Νομίζω ότι κάπου εκεί πετυχαίνει και η παράσταση. Η σύνδεση με το σήμερα είναι πολύ σημαντική.
– Εγώ ως θεατής έχω βιώσει την αλληλεπίδραση του κοινού με την παράσταση. Ο κόσμος παθιάζεται και υπάρχει συναισθηματική ένταση στο τέλος. Είναι και αυτό ένα κομμάτι πιστεύω…
Ναι, σίγουρα είναι ένα κομμάτι. Εμείς δεν μπορούμε, ακριβώς να καταλάβουμε τι νιώθει κάποιος, όταν βλέπει την παράσταση, γιατί είμαστε κομμάτι της. Όταν πρωτοδιάβασα το έργο και ήξερα ότι είχε ξαναγίνει, προσπαθούσα να καταλάβω πως γινόταν να είχε τόση επιτυχία. Από το πως βλέπω γενικότερα τον κόσμο και όπως αποδείχθηκε και από τις τελευταίες εκλογές, πίστευα ότι τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Θεωρώ ότι υπάρχει αρκετός συντηρητισμός και δυσκολία στο να δούμε τα πράγματα όπως ακριβώς είναι. Προσπαθούσα να καταλάβω γιατί είχε ξανακάνει επιτυχία το έργο. Όταν ξεκινήσαμε τη δική μας παράσταση και είδα αυτή την επιτυχία, είναι κάτι που ακόμα προσπαθώ να το ξεκλειδώσω. Σίγουρα είναι ο τρόπος λειτουργίας της γραφής του Ντάριο Φο, που είναι εξαιρετικά επιδέξιος. Από κει και πέρα νομίζω ότι το έργο συνδέεται με ένα παρόν, ένα παρελθόν και ένα μέλλον που είναι τόσο στενά δεμένα μεταξύ τους και συνεχίζουν να είναι και θα είναι. Δεν είμαι αισιόδοξος ότι θα αλλάξει κάτι. Οποιοσδήποτε που βλέπει ένα γεγονός που συνέβη το ‘70 στο Μιλάνο, βρίσκει κατευθείαν τις συνδέσεις με αυτό που ζει τώρα. Μπορεί να συνδέσει γεγονότα, να κάνει παραλληλισμούς και να κάνει τις δικές του σκέψεις. Εκεί ερχόμαστε κι εμείς που έχουμε συνδέσει μέσα στο έργο στοιχεία και ζητούμενα που για τον καθένα από εμάς και για όλους μαζί σημαίνουν κάτι τώρα, στο σήμερα. Το καταπληκτικό είναι ότι κάθε πλευρά του έργου μπορεί να συνδεθεί σε κάτι που συμβαίνει σήμερα. Αυτό είναι και πολύ εντυπωσιακό και τρομακτικό. Δεν ξέρω αν είναι αισιόδοξο. Αισιόδοξο είναι σίγουρα ότι ο κόσμος έρχεται στο θέατρο και επικοινωνεί με αυτό, στο μεγαλύτερο ποσοστό. Κάτι σημαίνει αυτό. Δεν ξέρω τι κάνει ο κόσμος όταν πάει σπίτι του. Αν μπαίνει σε σκέψεις και μετά σε δράσεις. Δεν ξέρω αν υπάρχει αυτή η δύναμη και γενικότερα αν υπάρχει αυτή η δύναμη στο θέατρο…
– Θεωρώ ότι υπάρχει τέτοια δύναμη προβληματισμού στο θέατρο. Κάτω από την είδηση ενός πρόσφατου τραγικού περιστατικού στα σχόλια συνέδεσαν την παράσταση, το έργο και το γεγονός. Γενικά κάνουμε λόγο για τυχαιότητες, αλλά πόσο τυχαία θεωρείς ότι είναι αυτά που ζούμε; Για τυχαιότητα μιλάει και το τραγούδι της παράστασης, επίσης…
Είναι καταδεικτικό πως μιλάμε για ένα τυχαίο γεγονός το οποίο έχει παρελθόν, παρόν και μέλλον. Δεν μπορεί να είναι τυχαίο ένα γεγονός που επαναλαμβάνεται είτε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, είτε με παρεμφερή, είτε καμουφλαρισμένα και είναι εκεί, γίνεται συνέχεια. Κάπου χάνεται αυτή η τυχαιότητα. Αυτό κάνουμε κι εμείς, το τυχαίο γεγονός, ξεκάθαρα λειτουργεί με ειρωνικό τρόπο.
– Πώς βλέπεις τον εαυτό σου μέσα σε αυτή την “τυχαιότητα”;
Δεν μπορώ να σου πω ότι είμαι έξω από αυτό. Είμαι κομμάτι της τυχαιότητας. Προέρχομαι και από μία γενιά που μάθαμε, λίγο, να δεχόμαστε τα πράγματα, όπως είναι και στη δουλειά μας στο θέατρο. Κάπως πιστέψαμε ότι τα πράγματα είναι καλά και μάθαμε να τα δεχόμαστε όπως έρχονται και να τα ακολουθούμε. Αυτό θεωρώ ότι είναι κάτι που σε συνδέει με την τυχαιότητα και την συνηθίζεις. Είναι επικίνδυνη. Ξαφνικά τα τελευταία χρόνια βλέπω ότι υπάρχει ένα ταρακούνημα πάνω σε αυτό. Έρχονται οι νέες γενιές και μας δείχνουν ότι πρέπει να το δούμε αλλιώς. Μας ταρακούνησαν κι εμάς μαζί. Συνειδητοποίησα αργά, ότι πρέπει και οφείλουμε να αντισταθούμε στην τυχαιότητα. Ο καθένας με τον δικό του τρόπο και όπως μπορεί. Η τυχαιότητα σε τρώει, σε ρουφάει. Αφήνεσαι στο πως θα έρθουν τα πράγματα από μόνα τους.
– Τι σου την “δίνει” περισσότερο γενικά;
Πολλά μου την “δίνουν”. Με ενοχλεί η βία, είτε είναι σωματική είτε λεκτική. Ειδικά όταν συνδέεται με τον ρατσισμό, όποιας μορφής κι αν είναι. Με ενοχλεί η αδιαφορία, το “δεν πειράζει θα ασχοληθεί κάποιος άλλος με αυτό”. Εντάξει, δεν είμαστε όλοι για όλα. Όμως μία σκέψη, μία προσπάθεια, μία ενημέρωση είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε. Είναι απλό. Με ενοχλεί ότι είμαστε σε μία χώρα που δεν μπορείς να εμπιστευθείς ότι θα είσαι ασφαλής, ότι θα έχεις τη σωστή μόρφωση χωρίς να πρέπει να πληρώσεις γι’ αυτήν, τη σωστή φροντίδα σε κάποιο ζήτημα υγείας χωρίς επίσης να πρέπει να πληρώσεις. Η έλλειψη αξιοκρατίας είναι ένα άλλο ζήτημα που με ενοχλεί, ότι πρέπει γνωρίζεις κάποιον για να σε βοηθήσει να πετύχεις κάτι. Υπάρχει πάρα πολύ αυτό. Τώρα θα ακουστώ σαν παππούς. Με το ίντερνετ κλεινόμαστε σε ένα προφίλ και κατασκευάζουμε διαδικτυακά έναν παράλληλο κόσμο που δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα και νομίζουμε ότι είναι αληθινός. Προστατευμένοι μέσα σε αυτό, λέει ο καθένας ό,τι θέλει με όση σκληρότητα και βία του επιτρέπεται κι ο έλεγχος χάνεται. Με ενοχλεί που υπάρχει απογοήτευση και που είμαι και ο ίδιος απογοητευμένος. Με ενοχλεί που οι άνθρωποι παλεύουν για στοιχειώδη δικαιώματα, που προσπαθούν για να ζήσουν.
– Από που παίρνεις χαρά στην καθημερινότητά σου;
Παίρνω χαρά από δικά μου πράγματα, από τον δικό μου μικρόκοσμο. Τους ανθρώπους που αγαπάω. Τελικά, συνειδητοποιώ ότι είναι το μόνο που υπάρχει. Νομίζω ότι οι άνθρωποί μας είναι σανίδα σωτηρίας. Φυσικά είναι και τα μικρά καθημερινά πράγματα από τα οποία παίρνω χαρά. Μικρές αποδράσεις όπως είναι μία όμορφη βόλτα αλλά και η μουσική, μία ωραία ταινία ή μία ωραία παράσταση. Το πιο σημαντικό είναι η αγάπη και οι άνθρωποί μας. Αυτό το κατάλαβα περισσότερο στην καραντίνα που δεν είχαμε τίποτα. Μόνο ο ένας τον άλλον.
– Πώς βλέπεις τον εαυτό σου σε 5 – 10 χρόνια. Θα ήθελες να αλλάξεις κάτι;
Πάντα όταν σκέφτομαι το μέλλον, υπάρχει ένα περίεργο δίπολο. Τη μία στιγμή βλέπω ένα ζοφερό μέλλον που είναι όλα κατεστραμμένα, κι εγώ μέσα σε αυτά και παλεύω να επιβιώσω. Από την άλλη υπάρχει μία πιο αισιόδοξη πλευρά που λέει “θα τα έχεις καταφέρει, θα έχεις οικονομικη ασφάλεια, τους ανθρώπους που αγαπάς και σε αγαπάνε και θα συνεχίζεις να κάνεις πράγματα που σου αρέσουν”. Ωστόσο, κάπου εκεί πάλι έρχεται η σκέψη ότι όλα μπορούν να καταστραφούν ανά πάσα στιγμή. Με λίγα λόγια, αποφεύγω να σκέφτομαι το μέλλον. Τα τελευταία χρόνια άρχισα να σκέφτομαι περισσότερο το παρόν και να φροντίζω να είναι καλά αυτό. Δεν έχουμε πολλά περιθώρια να σκεφτόμαστε το μέλλον. Δεν ξέρουμε τι μπορεί να συμβεί…
– Θα μπορούσες να παραλληλίσεις το μέλλον με την βόμβα που υπάρχει στην παράσταση; Με αυτόν τον ήχο του τικ τοκ της βόμβας που υπάρχει;
Φυσικά! Αντίστροφη μέτρηση, ξεκάθαρα! Ναι και στο τέλος η βόμβα θα σκάσει και δεν θα γλιτώσει κανείς, στα αλήθεια. Το θέμα είναι τι κάνουμε τώρα. Δηλαδή, όσο τρέχει η αντίστροφη μέτρηση, εμείς τι κάνουμε; Ζούμε; Απολαμβάνουμε; Επιδιώκουμε; Χαιρόμαστε; Αγαπάμε; Ή φοβόμαστε; Ή μήπως περιμένουμε με τον φόβο και θα σκάσει η βόμβα; Νομίζω ότι σημασία έχει ο χρόνος ανάμεσα. Είναι πολύ σημαντικό που υπάρχει η βόμβα στο τέλος. Χωρίς την βόμβα δεν μπορεί να υπάρξει ο χρόνος ανάμεσα. Οπότε πρέπει να είμαστε ευγνώμονες και για την βόμβα; (γέλια!) Ναι, νομίζω ότι πρέπει να είμαστε ευγνώμονες και για την βόμβα, γιατί αποκτά άλλη αξία αυτή η αντίστροφη μέτρηση. Αρκεί να μας επιτρέψουμε να το δούμε… Όσο μεγαλώνω, αυτή η βόμβα γινόταν τέρας. Για ένα μεγάλο διάστημα σε παίρνει από κάτω, ότι θα εκραγεί η βόμβα, τέλος. Ότι κάτι θα καταστραφεί, κάτι θα χαλάσει. Θάνατος, απώλεια, δεν ξέρω τι… Θέλει τρομερό κόπο να συνειδητοποιήσεις ότι εσύ έχεις το ενδιάμεσο και ότι μπορείς να το κάνεις κάτι. Αυτό είναι το δώρο που έχουμε.
“Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού” θα περιοδεύσει σε όλη την Ελλάδα από τις 6 Ιουλίου μέχρι τις 31 Αυγούστου.
Ταυτότητα παράστασης:
Σκηνοθεσία/Δραματουργική επεξεργασία: Γιάννης Κακλέας
Σκηνικά: Ηλένια Δουλαδίρη / Γιάννης Κακλέας
Κοστούμια: Ηλένια Δουλαδίρη
Μουσική σύνθεση: Βάϊος Πράπας
Στίχοι τραγουδιών: Πάνος Βλάχος
Χορογραφίες: Αγγελική Τρομπούκη
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Λητώ Τριανταφυλλίδου, Ρέα Σαμαροπούλου
Βοηθός ενδυματολόγου: Ιωάννα Καλαβρού
Βοηθός φωτίστριας: Στέβη Κουτσοθανάση
Παραγωγή: ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΗΣ
Παίζουν: Πάνος Βλάχος, Φοίβος Ριμένας, Ιφιγένεια Αστεριάδη, Κωνσταντίνος Μαγκλάρας, Στέλιος Πέτσος, Παναγιώτης Κατσώλης.
Μουσικός επί σκηνής: Βάιος Πράπας
Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε εδώ.