Ο Αλέξης Ακριθάκης γεννήθηκε 19 Μαΐου 1939 στην Αθήνα. Στην εφηβεία του αποπειράθηκε να πυρπολήσει τη Λεόντειο Σχολή -στην οποία φοιτούσε- και αποβλήθηκε από όλα τα σχολεία της χώρας. Την περίοδο 1957-61 έζησε στο Παρίσι και πραγματοποίησε ελεύθερες σπουδές ζωγραφικής. Το 1965, στο Γαλλικό Ινστιτούτο, εξέθεσε για πρώτη φορά τα έργα του στην Αθήνα. Το 1968, σε μια τελετή που θύμισε χάπενινγκ , παντρεύτηκε τη Φώφη Κουτσελίνη και έκανε μαζί της μια κόρη (Χλόη Ακριθάκη). Την περίοδο 1971-84 συνδέθηκε επαγγελματικά με τον Αλέξανδρο Ιόλα και πραγματοποίησε ατομικές εκθέσεις στο Βερολίνο, το Αμβούργο, το Μόναχο, το Τορίνο, το Μιλάνο, τη Γενεύη. Το 1984 επέστρεψε οριστικά στην Αθήνα εξαρτημένος από την ηρωίνη και αλκοολικός. Εντούτοις, τα επόμενα χρόνια πρόλαβε να κλείσει 13 ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής στην Ελλάδα. Πέθανε στις 19 Σεπτεμβρίου 1994.
Πρέζα και αλκοόλ. Έχω περάσει 15 χρόνια στην ηρωίνη. Δεν ντρέπομαι καθόλου να το πω. Πάντως καθάρισα μόνος μου. Μπλέχτηκα όταν γνώρισα μια γυναίκα μεγαλύτερη από εμένα και την ερωτεύτηκα. Αυτή με έβαλε στην ηρωίνη. Μετά μου άρεσε και κόλλησα. Πιστεύω όμως ότι όλα αυτά είναι ανθρώπινα. Πιστεύω ότι δεν μπορεί να υπάρχει μια τακτοποιημένη κοινωνία χωρίς να έχει τις εξαιρέσεις της και νομίζω ότι οι εξαιρέσεις αυτές δίνουν αξία στην κοινωνία.
Περιπέτειες στα ψυχιατρεία. Το λάθος του ψυχιατρικού συστήματος είναι οι ψυχοθεραπευτές. Αν μπεις λοιπόν στο Δαφνί, θα τρελαθείς. Κι ας είσαι μια χαρά. Γι’ αυτό εγώ δεν θέλω την βοήθεια κανενός. Ιδιαίτερα των ψυχολόγων και των ψυχιάτρων. Αυτοί έχουν μόνο απόψεις. Δε νοιάζονται για τίποτα άλλο. Αποφασίζουν πως να θεραπεύσεις την ψυχή σου χωρίς να ξέρουν πως έζησες στην παιδική σου ηλικία, γιατί έγινες ζωγράφος. Μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι το ψυχιατρείο είναι το βασανιστήριο της ψυχής. Άλλωστε η ψυχή δεν θεραπεύεται, γιατί δεν αρρωσταίνει ποτέ. Για μένα ψυχή είναι η δύναμη που σε βοηθάει να βγεις έξω, να περπατήσεις, να κάνεις τις δουλειές σου, να διαβάσεις, να μορφωθείς, να δουλέψεις. Ψυχή είναι αυτό το ανεξήγητο που μετατρέπει το θέλω σε μπορώ. Τρελός είναι μόνο ο κενός. Εγώ δεν είμαι τρελός. Είμαι ιδιόμορφος.
Οικογενειακές αντιφάσεις. Ο πατέρας μου έκανε εξορία πολλά χρόνια. Ήταν κομμουνιστής. Η οικογένειά μου ήταν όμως πολύ εύπορη. Κάποια στιγμή θελήσανε μάλιστα να μου αναθέσουμε το εργοστάσιο, ένα εργοστάσιο υφασμάτων. Μέναμε τότε στην πλατεία Κολωνακίου. Ήμασταν πολύ πλούσια οικογένεια. Με σοφέρ, για να καταλάβεις. Όταν λοιπόν ήμουνα μικρός και πήγανε να μου αναθέσουν την διοίκηση του εργοστασίου, γέλασα μέχρι δακρύων. Εγώ είχα πάει σε γαλλικό σχολείο. Ήμουνα ο σκανταλιάρης. Έβαζα φωτιές και διάφορα τέτοια. Εξάλλου, και ο πατέρας και η μάνα μου αγαπούσαν περισσότερο τον αδερφό μου. Παρόλα αυτά, το ανέλαβα τελικά το εργοστάσιο· πήγα την πρώτη μέρα και σήκωσα όλο το ταμείο. Πήρα μετά τα λεφτά και άρχισα γυρίζω όλα τα πανηγύρια.
Εμπειρίες στο Παρίσι. Όταν τελείωσα τις σπουδές μου στο Παρίσι, ένιωσα αμέσως ότι είχα χάσει μερικά χρόνια μαθαίνοντας άχρηστα πράγματα για τη ζωή και την τέχνη. Κατάλαβα τότε ότι η μόνη τροφή της τέχνης είναι η ίδια η ζωή. Ευτυχώς που την περίοδο στο Παρίσι συνέβησαν διάφορα πράγματα. Έμεινα για καιρό με την Τζιν Σίμπεργκ. Φοβερή γυναίκα! Πολύ όμορφη! Εκείνη την εποχή έπαιξε με τον Μπελμοντό στο “Με κομμένη την ανάσα” του Γκοντάρ. Τότε στο Παρίσι γνώρισα τυχαία και το Ζαν Φερά και τον Ζακ Μπρελ. Γίναμε αδερφικοί φίλοι. Ήμουνα επίσης πολύ φίλος με το ζωγράφο Θανάση Τσίγκο. Μέναμε δίπλα δίπλα και με είχε ψοφήσει. «Ρούμι έχει;», με ρώταγε. «Ρε Θανάση», του έλεγα, «σ´το χω πει: δεν πίνω ρούμι». Τέσσερις το πρωί με ξύπναγε να πάω να το βρω ρούμι.
Τα κέρδη της ζωγραφικής. Πάντα ήμουνα μέσα σ´ όλα. Δοκίμαζα τα πάντα. Έχω πέσει σε άγριες καταστάσεις και δεν έχω πάθει ποτέ ζημιά. Άλλοι συνάδελφοί μου δεν θα έκαναν τα ίδια. Ποτέ δεν αφέθηκαν να παρασυρθούν από τη ζωή. Γι’ αυτό κατέληξαν να κερδοσκοπούν με την τέχνη. Φυσικά η τέχνη τούς έχει ξεχάσει, γιατί δεν είναι αυτή η λογική της τέχνης. Πάντως εγώ δεν είδα ποτέ την ζωγραφική ως μέσο πλουτισμού. Θεωρώ ύβρη να αποκτάς πλούτο από την τέχνη. Η τέχνη πρέπει να σε κάνει πλούσιο με άλλον τρόπο. Η τέχνη προσφέρει μόρφωση· είναι ένα μάθημα πάνω στον ανθρώπινο πόνο η ζωγραφική. Άλλο αν μερικοί συνάδελφοι μου -δεν θα πω ονόματα- φτιάχνουν σπίτι με πισίνα στους Θρακομακεδόνες ή τριώροφο στου Παπάγου.
Κυνηγώντας την ουσία. Η τέχνη είναι επικίνδυνο πράγμα. Η τέχνη απαιτεί από τον καλλιτέχνη συνεχώς, μέχρι να επέλθει η ολοκληρωτική του εξόντωση. Αν σε κερδίζει η τέχνη, μπορεί να σε καταστρέψει. Αν σε κερδίσει, σε κάνει εξαίρεση. Γιατί; Γιατί απαιτεί από εσένα να παίζεις κάθε μέρα τον εαυτό σου κορόνα γράμματα. Βέβαια στα σχολεία της τέχνης διδάσκονται άλλα πράγματα, άχρηστα πράγματα, πράγματα για να σκεπαστεί η αλήθεια. Η τέχνη, για να το πω χοντρά, είναι μια ανάγκη ζωής. Δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς. Πρέπει να βγάλεις το μέσα σου.
Φλερτ με την αυτοκτονία. Ο Βαν Γκογκ άρχισε πολύ να αναγνωριστεί. Κλεισμένος στο άσυλο έγραψε στον αδερφό του: «Τεό, ό,τι έγινε έγινε. Σ’ ευχαριστώ πολύ για την βοήθεια σου. Και να ξέρεις ότι είμαι ένας πολύ μεγάλος καλλιτέχνης». Την επόμενη το πρωί αυτοκτόνησε. Και εγώ έχω σκεφτεί να αυτοκτονήσω. Έχω και υδροκυάνιο. Ξέρω γιατί αυτοκτόνησε ο Βαν Γκογκ: ένιωθε ότι το πράγμα δεν πήγαινε άλλο. Μερικές φορές η απάτη πνίγει την καθαρότητα και σε κάτι τέτοιες στιγμές ο καλλιτέχνης πνίγεται από την πληθώρα των ζωγράφων. Μπαίνουμε στη ζωή παρά τη θέλησή μας και βγαίνουμε παρά τη θέλησή μας. Δηλαδή σκατά.
Ο Αλέξης Ακριθάκης γεννήθηκε 19 Μαΐου 1939 στην Αθήνα. Στην εφηβεία του αποπειράθηκε να πυρπολήσει τη Λεόντειο Σχολή -στην οποία φοιτούσε- και αποβλήθηκε από όλα τα σχολεία της χώρας. Την περίοδο 1957-61 έζησε στο Παρίσι και πραγματοποίησε ελεύθερες σπουδές ζωγραφικής. Το 1965, στο Γαλλικό Ινστιτούτο, εξέθεσε για πρώτη φορά τα έργα του στην Αθήνα. Το 1968, σε μια τελετή που θύμισε χάπενινγκ , παντρεύτηκε τη Φώφη Κουτσελίνη και έκανε μαζί της μια κόρη (Χλόη Ακριθάκη). Την περίοδο 1971-84 συνδέθηκε επαγγελματικά με τον Αλέξανδρο Ιόλα και πραγματοποίησε ατομικές εκθέσεις στο Βερολίνο, το Αμβούργο, το Μόναχο, το Τορίνο, το Μιλάνο, τη Γενεύη. Το 1984 επέστρεψε οριστικά στην Αθήνα εξαρτημένος από την ηρωίνη και αλκοολικός. Εντούτοις, τα επόμενα χρόνια πρόλαβε να κλείσει 13 ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής στην Ελλάδα. Πέθανε στις 19 Σεπτεμβρίου 1994.
Πρέζα και αλκοόλ. Έχω περάσει 15 χρόνια στην ηρωίνη. Δεν ντρέπομαι καθόλου να το πω. Πάντως καθάρισα μόνος μου. Μπλέχτηκα όταν γνώρισα μια γυναίκα μεγαλύτερη από εμένα και την ερωτεύτηκα. Αυτή με έβαλε στην ηρωίνη. Μετά μου άρεσε και κόλλησα. Πιστεύω όμως ότι όλα αυτά είναι ανθρώπινα. Πιστεύω ότι δεν μπορεί να υπάρχει μια τακτοποιημένη κοινωνία χωρίς να έχει τις εξαιρέσεις της και νομίζω ότι οι εξαιρέσεις αυτές δίνουν αξία στην κοινωνία.
Περιπέτειες στα ψυχιατρεία. Το λάθος του ψυχιατρικού συστήματος είναι οι ψυχοθεραπευτές. Αν μπεις λοιπόν στο Δαφνί, θα τρελαθείς. Κι ας είσαι μια χαρά. Γι’ αυτό εγώ δεν θέλω την βοήθεια κανενός. Ιδιαίτερα των ψυχολόγων και των ψυχιάτρων. Αυτοί έχουν μόνο απόψεις. Δε νοιάζονται για τίποτα άλλο. Αποφασίζουν πως να θεραπεύσεις την ψυχή σου χωρίς να ξέρουν πως έζησες στην παιδική σου ηλικία, γιατί έγινες ζωγράφος. Μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι το ψυχιατρείο είναι το βασανιστήριο της ψυχής. Άλλωστε η ψυχή δεν θεραπεύεται, γιατί δεν αρρωσταίνει ποτέ. Για μένα ψυχή είναι η δύναμη που σε βοηθάει να βγεις έξω, να περπατήσεις, να κάνεις τις δουλειές σου, να διαβάσεις, να μορφωθείς, να δουλέψεις. Ψυχή είναι αυτό το ανεξήγητο που μετατρέπει το θέλω σε μπορώ. Τρελός είναι μόνο ο κενός. Εγώ δεν είμαι τρελός. Είμαι ιδιόμορφος.
Οικογενειακές αντιφάσεις. Ο πατέρας μου έκανε εξορία πολλά χρόνια. Ήταν κομμουνιστής. Η οικογένειά μου ήταν όμως πολύ εύπορη. Κάποια στιγμή θελήσανε μάλιστα να μου αναθέσουμε το εργοστάσιο, ένα εργοστάσιο υφασμάτων. Μέναμε τότε στην πλατεία Κολωνακίου. Ήμασταν πολύ πλούσια οικογένεια. Με σοφέρ, για να καταλάβεις. Όταν λοιπόν ήμουνα μικρός και πήγανε να μου αναθέσουν την διοίκηση του εργοστασίου, γέλασα μέχρι δακρύων. Εγώ είχα πάει σε γαλλικό σχολείο. Ήμουνα ο σκανταλιάρης. Έβαζα φωτιές και διάφορα τέτοια. Εξάλλου, και ο πατέρας και η μάνα μου αγαπούσαν περισσότερο τον αδερφό μου. Παρόλα αυτά, το ανέλαβα τελικά το εργοστάσιο· πήγα την πρώτη μέρα και σήκωσα όλο το ταμείο. Πήρα μετά τα λεφτά και άρχισα γυρίζω όλα τα πανηγύρια.
Εμπειρίες στο Παρίσι. Όταν τελείωσα τις σπουδές μου στο Παρίσι, ένιωσα αμέσως ότι είχα χάσει μερικά χρόνια μαθαίνοντας άχρηστα πράγματα για τη ζωή και την τέχνη. Κατάλαβα τότε ότι η μόνη τροφή της τέχνης είναι η ίδια η ζωή. Ευτυχώς που την περίοδο στο Παρίσι συνέβησαν διάφορα πράγματα. Έμεινα για καιρό με την Τζιν Σίμπεργκ. Φοβερή γυναίκα! Πολύ όμορφη! Εκείνη την εποχή έπαιξε με τον Μπελμοντό στο “Με κομμένη την ανάσα” του Γκοντάρ. Τότε στο Παρίσι γνώρισα τυχαία και το Ζαν Φερά και τον Ζακ Μπρελ. Γίναμε αδερφικοί φίλοι. Ήμουνα επίσης πολύ φίλος με το ζωγράφο Θανάση Τσίγκο. Μέναμε δίπλα δίπλα και με είχε ψοφήσει. «Ρούμι έχει;», με ρώταγε. «Ρε Θανάση», του έλεγα, «σ´το χω πει: δεν πίνω ρούμι». Τέσσερις το πρωί με ξύπναγε να πάω να το βρω ρούμι.
Τα κέρδη της ζωγραφικής. Πάντα ήμουνα μέσα σ´ όλα. Δοκίμαζα τα πάντα. Έχω πέσει σε άγριες καταστάσεις και δεν έχω πάθει ποτέ ζημιά. Άλλοι συνάδελφοί μου δεν θα έκαναν τα ίδια. Ποτέ δεν αφέθηκαν να παρασυρθούν από τη ζωή. Γι’ αυτό κατέληξαν να κερδοσκοπούν με την τέχνη. Φυσικά η τέχνη τούς έχει ξεχάσει, γιατί δεν είναι αυτή η λογική της τέχνης. Πάντως εγώ δεν είδα ποτέ την ζωγραφική ως μέσο πλουτισμού. Θεωρώ ύβρη να αποκτάς πλούτο από την τέχνη. Η τέχνη πρέπει να σε κάνει πλούσιο με άλλον τρόπο. Η τέχνη προσφέρει μόρφωση· είναι ένα μάθημα πάνω στον ανθρώπινο πόνο η ζωγραφική. Άλλο αν μερικοί συνάδελφοι μου -δεν θα πω ονόματα- φτιάχνουν σπίτι με πισίνα στους Θρακομακεδόνες ή τριώροφο στου Παπάγου.
Κυνηγώντας την ουσία. Η τέχνη είναι επικίνδυνο πράγμα. Η τέχνη απαιτεί από τον καλλιτέχνη συνεχώς, μέχρι να επέλθει η ολοκληρωτική του εξόντωση. Αν σε κερδίζει η τέχνη, μπορεί να σε καταστρέψει. Αν σε κερδίσει, σε κάνει εξαίρεση. Γιατί; Γιατί απαιτεί από εσένα να παίζεις κάθε μέρα τον εαυτό σου κορόνα γράμματα. Βέβαια στα σχολεία της τέχνης διδάσκονται άλλα πράγματα, άχρηστα πράγματα, πράγματα για να σκεπαστεί η αλήθεια. Η τέχνη, για να το πω χοντρά, είναι μια ανάγκη ζωής. Δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς. Πρέπει να βγάλεις το μέσα σου.
Φλερτ με την αυτοκτονία. Ο Βαν Γκογκ άρχισε πολύ να αναγνωριστεί. Κλεισμένος στο άσυλο έγραψε στον αδερφό του: «Τεό, ό,τι έγινε έγινε. Σ’ ευχαριστώ πολύ για την βοήθεια σου. Και να ξέρεις ότι είμαι ένας πολύ μεγάλος καλλιτέχνης». Την επόμενη το πρωί αυτοκτόνησε. Και εγώ έχω σκεφτεί να αυτοκτονήσω. Έχω και υδροκυάνιο. Ξέρω γιατί αυτοκτόνησε ο Βαν Γκογκ: ένιωθε ότι το πράγμα δεν πήγαινε άλλο. Μερικές φορές η απάτη πνίγει την καθαρότητα και σε κάτι τέτοιες στιγμές ο καλλιτέχνης πνίγεται από την πληθώρα των ζωγράφων. Μπαίνουμε στη ζωή παρά τη θέλησή μας και βγαίνουμε παρά τη θέλησή μας. Δηλαδή σκατά.
