Ο δικηγόρος Hanno Berger έχασε πριν από μερικά 24ωρα ακόμη μια έφεση που έκανε αναφορικά με την καταδίκη του για το σκάνδαλο cum-ex, το οποίο, κατά πολλούς οικονομικούς αναλυτές, εκτός από το «κόλπο του αιώνα» σε ευρωπαϊκό έδαφος, θεωρείται ως ένα εκ των υπευθύνων που τα ταμεία των Βρυξελλών… φαλίρισαν.
Ο Μπέργκερ είχε ήδη καταδικαστεί σε οκτώ χρόνια φυλάκιση τον Δεκέμβριο του 2022, μετά από παρόμοια δίκη.
Οι εισαγγελείς κατηγόρησαν τον Μπέργκερ ότι συνέλαβε και προώθησε την ιδέα των συναλλαγών cum-ex, μια οικονομική απάτη που έχει κοστίσει μέχρι στιγμής πάνω από 55 δις. στα κρατικά ταμεία της ΕΕ
O γεννημένος στο Ελμ της Γερμανίας δικηγόρος και στη συνέχεια οικονομικός και φοροτεχνικός σύμβουλος είναι υπεύθυνος για την μεγαλύτερη οικονομική κομπίνα του 21ου αιώνα σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Η Γερμανία επλήγη περισσότερο από το εν λόγω σκάνδαλο, αλλά επίσης επηρεάστηκαν αρνητικά και τα ταμεία της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας, της Δανίας, του Βελγίου, της Αυστρίας, της Φινλανδίας, της Νορβηγίας και της Ελβετίας.
Γενικά, όλη η Ευρωπαϊκή Ένωση…
Με το παρατσούκλι «Mr. Cum-Ex» να τον ακολουθεί από τα γερμανικά ΜΜΕ, ο Μπέργκερ μαζί με τρεις Βρετανούς τραπεζίτες της γερμανικής τράπεζας Hypovereinsbank (HVB) και δυο ακόμη χρηματοοικονομικούς συμβούλους από το Μόναχο που δρούσαν ανεξάρτητα, ευθύνονται για μια εκτεταμένη φοροδιαφυγή της τάξεως των 113 εκατ. ευρώ.
Πως γινόταν η κομπίνα του Hanno Berger
Πώς γινόταν το κόλπο;
Όταν πλησίαζε η περίοδος να χορηγηθούν μερίσματα τους μετόχους, τράπεζες και πελάτες τους διαπραγματεύονταν με πολύ μεγάλη ταχύτητα μετοχές με δικαίωμα μερισμάτων. Οι συναλλαγές αφορούσαν συνεχείς μεταβιβάσεις μετοχών με δικαίωμα μερίσματος (“cum”) ή χωρίς τέτοιο δικαίωμα (“ex”) με στόχο να μείνει κρυφή η πραγματική ταυτότητα του δικαιούχου, επιτρέποντας ταυτόχρονα σε περισσότερα του ενός μέρη να διεκδικούν και να παίρνουν την ίδια επιστροφή φόρου.
Η συγκεκριμένη πρακτική αυτή στήθηκε στις αρχές της προπερασμένης δεκαετίας από τον Μπέργκερ, δηλαδή κάπου γύρω στο 2001-2002.
Ο Μπέργκερ πέρασε εύκολα τον… επαγγελματικό Ρουβίκωνα που χώριζε το αρχικό του επάγγελμα (δικηγόρος) κι αρχικά έγινε φορολογικός ελεγκτής με «βαθιές» επαφές στο χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης ενώ στη συνέχεια έγινε ανεξάρτητος φορολογικός σύμβουλος.
Αυτός είναι που βρήκε το νόμιμο «παραθυράκι» για τις συναλλαγές τέτοιου τύπου -ένα παράθυρο το οποίο έκλεισε το 2012, με τον Μπέργκερ ωστόσο να ισχυρίζεται μέχρι και σήμερα διαμέσου των δικηγόρων του πως «ό,τι έκανε, το έκανε στα πλαίσια της απόλυτης νομιμότητας».
Ωστόσο, στα γερμανικά δικαστήρια εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορές σχετικά με το αν η πρακτική των «ανοικτών πωλήσεων» ήταν πάντα νόμιμη καθώς ένα γερμανικό περιφερειακό δικαστήριο έκρινε τον Φεβρουάριο του 2016 ότι η πρακτική δεν είχε ποτέ νομική βάση.
Πάντως, οι υπογειακές κινήσεις του Μπέργκερ «μόλυναν» σύντομα και άλλους… συναδέλφους του, καθώς όπως προέκυψε από την έρευνα, άμεσα εμπλεκόμενες με το σκάνδαλο θεωρούνται τράπεζες όπως η Barclays, η Goldman Sachs, η Bank of America, η BNP Paribas, θυγατρική της UniCredit στη Γερμανία, η Deutsche Bank, η αυστραλιανή Macquarie και τελευταία όλων η ισπανική Santander, η οποία κατηγορείται από τους γερμανούς εισαγγελείς πως έχει «σχεδιάσει και εκτελέσει συναλλαγές» που διευκόλυναν τη «φοροδιαφυγή» από το 2007 έως το 2011.
Εκπρόσωπος της Santander ανέφερε ότι συνεργάζεται πλήρως με τις Αρχές, πραγματοποιώντας ταυτόχρονα τη δική της έρευνα και ότι η έρευνα αυτή αφορά τρία στελέχη που έφυγαν από αυτή πριν από χρόνια. Η Goldman έχει αναφέρει ότι δεν γνωρίζει να έχει ξεκινήσει έρευνα για την τράπεζα ή τους εργαζομένους τους. Εκπρόσωπος της Macquarie ανέφερε ότι η τράπεζα πίστευε ότι η πρακτική αυτή είναι νόμιμη. Εκπρόσωπος της UniCredit ανέφερε ότι έχουν τερματιστεί οι διώξεις μετά την πληρωμή προστίμων. Η Deutsche Bank ανέφερε ότι συνεργάζεται με τις Αρχές.
Δεν είναι τυχαίο πάντως πως από την δημοσιογραφική έρευνα που ξεκίνησε το 2017 έχουν προκύψει ήδη πάνω από 200.000 σελίδες εμπιστευτικών φακέλων που δόθηκαν σε 19 ΜΜΕ σε συνολικά 12 ευρωπαϊκές χώρες.
Η έρευνα των δημοσιογράφων έδειξε ότι η ζημία θα ήταν πολύ μικρότερη αν είχε γίνει ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τη φορολογική απάτη μεταξύ των διαφόρων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων με πλέον χαρακτηριστική περίπτωση την Γερμανία η οποία ενημέρωσε τους Ευρωπαίους γείτονές της για τις συναλλαγές «cum-ex» το 2015, παρόλο που το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών το γνώριζε ήδη από το… 2002!
