Η Σοφία Δαλαμάγκα γεννήθηκε το 1984 στη Λαμία. Από νεαρή ηλικία, η Σοφία είχε μια έντονη επιθυμία να εξερευνήσει τον κόσμο της τέχνης και του αθλητισμού, γεγονός που την οδήγησε να σπουδάσει στο ΤΕΦΑΑ Κομοτηνής. Ωστόσο, η κλίση της προς τη φωτογραφία την οδήγησε σε ένα νέο μονοπάτι. Έτσι, το 2011, αποφάσισε να εμβαθύνει τις γνώσεις της στη φωτογραφία παρακολουθώντας μαθήματα στο καλλιτεχνικό εργαστήρι Ζωγράφου. Αυτή η εμπειρία αποτέλεσε το θεμέλιο για την καλλιτεχνική της πορεία, καθώς η Σοφία συνέχισε να επενδύει στην εκπαίδευσή της. Έχει συμμετάσχει σε πλήθος σεμιναρίων και μαθημάτων εξ αποστάσεως από πανεπιστήμια του εξωτερικού, εστιάζοντας σε θέματα όπως η ιστορία της τέχνης και η αισθητική της φωτογραφίας, καθώς και η σχέση του φύλου με την τέχνη.
Η καλλιτεχνική της δραστηριότητα περιλαμβάνει συμμετοχές σε ομαδικές εκθέσεις και διακρίσεις σε διαγωνισμούς, με φωτογραφίες και projects της να δημοσιεύονται σε περιοδικά και διαδικτυακές πλατφόρμες τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Ένα από τα πιο σημαντικά έργα της είναι το project “SHAME”, το οποίο παρουσίασε το 2021 στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Athens Pride, αναδεικνύοντας ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης και ταυτότητας.
Η Σοφία είναι επίσης εξωτερική συνεργάτιδα του περιοδικού φωτογραφίας Photonet Nexusmedia, όπου συμβάλλει με τις γνώσεις και την εμπειρία της. Το 2022 επιμελήθηκε το ομαδικό art project “Υπό Διαπραγμάτευση” στο Ρομάντζο, ενώ το 2024 ανέλαβε την επιμέλεια του art project “FASMA” σε συνεργασία με το Art Hub Athens.
Από το 2022, η Σοφία έχει επεκτείνει τη δραστηριότητά της διδάσκοντας μαθήματα φωτογραφίας και αισθητικής της εικόνας, μοιράζοντας τις γνώσεις της με νέους καλλιτέχνες και ενθαρρύνοντάς τους να αναπτύξουν τη δική τους φωνή μέσα από την τέχνη. Η πορεία της Σοφίας Δαλαμάγκα είναι μια συνεχής αναζήτηση για την ομορφιά και την αλήθεια μέσα από τον φακό της.
Το Olafaq τη συνάντησε στο κέντρο της πόλης και η καθιερωμένη ανάκριση των Common People πήγε κάπως έτσι…
Φωτ.: Γιάννης Παπαϊωάννου / Olafaq
– Όταν ήσουν παιδί τι έλεγες ότι θέλεις να γίνεις όταν μεγαλώσεις;
Ότι νόμιζα ότι ήταν δική μου επιθυμία, στην ανέλπιδη προσπάθεια μου για αποδοχή. Συνειδητοποίησα τι ήθελα να γίνω, ή ποια ήθελα να είμαι σταδιακά και αφού πέρασα τα 30. Φωτογράφος δηλαδή.
– Ποιος είναι ο ιδανικός ήχος για ένα ξυπνητήρι;
Ο ήχος των κυμάτων στο αυτί μου.
– Τι μουσική θα έπρεπε να παίζουν τα μεγάφωνα του μετρό;
Hip hop. Rap rock. Hardcore punk, psychedelia and hard rock. Και σε λούπα τα “Tomorrow Νever Κnows” από Beatles και “Sabotage” από Beastie Boys.
– Ποιο κομμάτι της Αθήνας σε εμπνέει πιο πολύ;
Η περιοχή των Εξαρχείων. Οι ωραιότερες ιδέες και συζητήσεις εκεί έχουν προκύψει. Εξακολουθεί να είναι μια γειτονιά με ανθρώπινο πρόσωπο που αντιστέκεται σε κάθε μορφής καταστολής .
– Αν είχες τη δύναμη τι θα άλλαζες στην Αθήνα;
Θα παραθέσω ένα απόσπασμα από τα λεγόμενα του Γιάννη Τσαρούχη που αν και δημοσιεύτηκε το 1988 στο περιοδικό “Η Λέξη” #73, έχω την αίσθηση ότι είναι διαχρονικό και με εκφράζει: «Θα ήθελα να πω κάτι. Να πιάσει κάπου η μόδα για τα χαμηλά σπίτια κι έτσι να γκρεμίσουν οι Αθηναίοι την Αθήνα. Σκέπτομαι όμως που θα πάνε τα μπάζα. Η μόδα μπορεί να αναγκάσει σε πολλά τους Αθηναίους. Ίσως και τα μικροσυμφέροντα να καταργηθούν για τη μόδα. Γιατί πρέπει να πούμε προς τιμήν των Αθηναίων, ότι για τη μόδα πολλά θυσιάζουν. Γιατί βέβαια όταν έχτιζαν πολυκατοικίες, δηλαδή της εργατικές πολυκατοικίες στο κέντρο των Αθηνών, πίστευαν ότι έχτιζαν κτίρια πρωτοποριακά. Πρωτοποριακά βεβαίως για τη δυστυχία που θα ερχότανε. Μόνη παρηγοριά βρίσκω πως η Αθήνα είναι η ασχημότερη πόλη του κόσμου κι έτσι έχουμε σ’ ένα πράγμα την πρωτιά· στην ασχήμια».
– Συμπλήρωσε τη φράση «Αθήνα σε αγαπάω αλλά…»
Τόση αποξένωση και εγκατάλειψη δεν παλεύονται ώρες – ώρες.
Φωτ.: Γιάννης Παπαϊωάννου / Olafaq
– Ποιο είναι το ιδανικό σημείο της πόλης για να διαβάσεις ένα βιβλίο;
Τα πολύ ωραία βιβλιοπωλεία cafe που μυρίζουν espresso και ζύμη από pancakes που μόλις έγιναν. Εκεί αποσυμπιέζομαι και χάνομαι στα βιβλία μου.
– Ποιον διάσημο θα ήθελες να έχεις γείτονα;
Την Francesca Woodman. Θα της χτύπαγα όλη την ώρα το κουδούνι για να μου ανοίξει να μιλήσουμε για τη φωτογραφία.
– Τι αξιολογείς ως απαραίτητα στη δική σου “γεμάτη” ημέρα;
Εδώ και χρόνια ακόμη και αν με περιμένει μια χαοτική ημέρα, για εμένα είναι απαραίτητο ένα homemade πρωινό με καλό καφέ και 3-4 σελίδες ενός βιβλίου. Είναι ένα είδος τελετουργικού που με βάζει στη διαδικασία να πω όλα φαίνονται δυνατά και μπορούν να αντιμετωπιστούν, πάμε.
– Ποια απόλαυση κρύβει για εσένα τις περισσότερες ενοχές;
Αυτή που εμπεριέχει το στοιχείο του φόβου.
– Ποιο κομμάτι της καθημερινότητας σου σε ενοχλεί περισσότερο;
Το κομμάτι που διακατέχεται από έλλειψη καλής επικοινωνίας και συνεργασίας με ανθρώπους που δεν είναι ικανοί να κάνουν εποικοδομητικό διάλογο.
– Τι είναι ευτυχία;
Να ξυπνάς και να πρωτοαντικρίζεις δύο μάτια που αγαπάς να σου χαμογελάνε. Ναι, τα μάτια μπορούν να χαμογελάσουν. Να κοιτάς το γκριζοπράσινο χρώμα που παίρνει η θάλασσα όταν έχει συννεφιά. Ένα καλό ριζότο. Τα ταξίδια. Το να επικοινωνείς ιδέες με τους ανθρώπους μέσα από τη φωτογραφία.
Φωτ.: Γιάννης Παπαϊωάννου / Olafaq
– Ο αγαπημένος σου αστικός μύθος για την Αθήνα;
Αφορά το Μπάγκειον, ένα ιστορικό ξενοδοχείο, ένα φάντασμα μιας άλλης εποχής. Χτίστηκε από το Γερμανό αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλλερ στο διάστημα 1890-1894. Η ιδέα ότι αποτελούσε στέκι για την καταραμένη και απαισιόδοξη γενιά του 30’ και εκεί μέσα ανάμεσα σε κονιάκ, τσιγάρα, έντονες διαφωνίες και ατελείωτες συζητήσεις υφάνθηκε ο μεταπολικός ιστός της διανόησης από προσωπικότητες όπως o Kώστας Βάρναλης, ο Γιάννης Τσαρούχης, ο Ορέστης Λάσκος, ο Κώστας Ουράνης, ο Γιάννης Ρίτσος, με γοητεύει.
– Ένα σημείο της Αθήνας που σε χτύπησε ο έρωτας κεραυνοβόλα;
Στα Λιπάσματα. Σε δυο πλαστικές καρέκλες. Ήταν μια κομβικής σημασίας στιγμή για μένα. Να κοιτάς ένα χέρι και να σκέφτεσαι να το αγγίξω ή όχι; Να πέσω στο κενό και ας σπάσω τα μούτρα μου; Και έπεσα. Και τα έσπασα, και δεν μετανιώνω για αυτό.
– Ποιο είναι αυτό το στοιχείο που κάνει απλό έναν άνθρωπο (common people);
Η έλλειψη απωθημένων και η επίτευξη στόχων. Είναι πολύ γοητευτικό να συναντάς ανθρώπους χορτάτους και ταυτόχρονα τόσο προσιτούς. Όσες φορές συναναστράφηκα με απρόσιτο ή φαινομενικά περίπλοκο άνθρωπο, τις περισσότερες φορές ήταν άνθρωποι που προσπαθούσαν να αποδείξουν ότι έχουν καταφέρουν κάτι σημαντικό στη ζωή.
– Ποιον στίχο τραγουδιού θα έκανες γκράφιτι σε έναν τοίχο;
«Lovers thieves fools and pretenders
And all we gotta do is surrender…»
Aπό το “The Pan Within” των The Waterboys.
– Ποια γνωστή ταινία θα ήθελες να έχει γυριστεί στην Αθήνα;
Το “The Crying Game” του Νeil Jordan. Γυρίστηκε το 1992. Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι γυρισμένο σε μια Αθήνα που θα θύμιζε 90s, ΠΑΣΟΚ και χρυσή καδένα στο λαιμό. Με σκηνές σε μπαρ με νοθευμένο ουίσκι και ανόθευτο πόθο, τσιφτετέλια στην μπάρα, τσιγάρα και μάτια που τσούζουν από την κάπνα. Εννοείται ότι πρέπει να ακούσετε το “Theme Song” της ταινίας από τον Boy George!
Φωτ.: Γιάννης Παπαϊωάννου / Olafaq
– Τι προτιμάς να φωτογραφίζεις στην πόλη;
Τα εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα μιας άλλης εποχής, σε γειτονιές της Αθήνας τη νύχτα. Δεν είναι απλώς ένα αμάξι. Κουβαλάει και την ιστορία όσων το οδήγησαν.
– Μια λέξη που σου έχει κολλήσει στο μυαλό σαν τσίχλα;
Η λέξη «υπόσταση». Μια λέξη που κάθε φορά που τη βλέπει σε κείμενο η μεταφράστρια μου την πιάνει τρέλα!!
– Είναι η Αθήνα μια πόλη που ξέρει να τα σπάει τη νύχτα;
Νομίζω ότι έπαψε να τα σπάει όταν το κινητό τηλέφωνο έγινε προέκταση του χεριού μας και τα μάτια μας έπαψαν να κοιτάνε άλλα μάτια αλλά στραβώθηκαν από φωτισμένες οθόνες κινητών.
– Tι σημαίνει για εσένα η φράση «Η πόλη ανάποδα»;
Σημαίνει να έχεις τα κότσια να είσαι ο εαυτός σου σε μια πόλη που γίνεται όλο και πιο απρόσωπη, να τολμάς να είσαι ευάλωτη ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να φέρεις την πόλη ανάποδα ή να την δεις με καινούργια μάτια.
– Ποιο είναι το τελευταίο πράγμα που κάνεις πριν κοιμηθείς;
Όλα αυτά που περιλαμβάνει η ρουτίνα ενός ανθρώπου πριν κοιμηθεί και κάποιες φορές να σημειώσω κάποια ιδέα που το πρωί θα έχω ξεχάσει. Εννοείται ότι οι καλύτερες ιδέες έρχονται μεταξύ ύπνου και ξύπνιου.
– Με τι ασχολείσαι αυτόν τον καιρό; Τι ετοιμάζεις και ποια είναι τα σχεδιά σου για το μέλλον;
Αυτή την περίοδο βρίσκομαι σε ένα πυρετό προετοιμασίας του art project που παρουσιάζεται στο ART HUB Athens και ταυτόχρονα ετοιμάζω νέους κύκλους σεμιναρίων φωτογραφίας και workshops! Eίναι μια πολύ δημιουργική περίοδος για μένα.
