Σε ποια χώρα ανήκει η Shein; Ο διαδικτυακός γίγαντας που έχει την έδρα του στη Σιγκαπούρη αναμένεται να μεταφέρει τις μετοχές του στο Λονδίνο τους επόμενους μήνες. Νωρίτερα φέτος, ο Ντόναλντ Τανγκ, πρόεδρος της εταιρείας δήλωσε ότι είναι αμερικανική λόγω των αξιών της και του γεγονότος ότι κερδίζει τα περισσότερα χρήματα εκεί. Την ίδια στιγμή οι περισσότεροι υπάλληλοι της Shein βρίσκονται στην Κίνα, όπου η εταιρεία ιδρύθηκε το 2012. Όλα αυτά μπορεί να υποδεικνύουν ότι η Shein είναι μια πολυεθνική εταιρεία που δεν εξαρτάται από καμία συγκεκριμένη χώρα.
Η Shein αποτελεί κομμάτι μιας νέας γενιάς καινοτόμων κινεζικών εταιρειών που έχουν κατακτήσει τον πλούσιο κόσμο. Τώρα κατέχει το μισό των πωλήσεων «γρήγορης μόδας» στην Αμερική και αναμένεται να πουλήσει περίπου 50 δισεκατομμύρια δολάρια σε φθηνές μπλούζες, φούστες, άλλα ρούχα και αξεσουάρ παγκοσμίως φέτος. Παρουσιάζοντας αξιοσημείωτη αύξηση από τα περίπου 32 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023. Αυτό το νούμερο προσεγγίζει το αντίστοιχο των Η&M και Zara, των δύο μεγαλύτερων εμπόρων «γρήγορης μόδας» στη Δύση. Η Temu μία θυγατρική της Pinduoduo, μιας κινεζικής εταιρείας ηλεκτρονικού εμπορίου γνωρίζει ανάλογη αποδοχή και επιτυχία. Περίπου 170 εκατομμύρια Αμερικανοί χρησιμοποιούν το TikTok, το οποίο ελέγχεται από την ByteDance, μια κινεζική τεχνολογική εταιρεία. Οι κινεζικές εταιρείες σε βιομηχανίες από τα παιχνίδια μέχρι τα ηλεκτρικά οχήματα επεκτείνονται επίσης στις δυτικές αγορές.
Οι καταναλωτές στη Δύση έχουν υποδεχτεί αυτές τις νέες «προσφορές» με ενθουσιασμό. Οι κυβερνήσεις τους φοβούνται ότι οι κινεζικές εταιρείες θα κλέψουν δεδομένα των πολιτών ή θα υπονομεύσουν την εθνική ασφάλεια. Πέρυσι, η Αμερική ψήφισε έναν νόμο που απαιτούσε από την ByteDance είτε να πουλήσει το TikTok είτε να εγκαταλείψει τη χώρα (αν και το μέλλον του παραμένει αβέβαιο στη δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει αλλάξει πολλές φορές τη στάση του για το θέμα). Οι Αμερικανοί νομοθέτες διερευνούν τις Shein και Temu για κατηγορίες περί καταναγκαστικής εργασίας στις αλυσίδες εφοδιασμού τους (οι εταιρείες το αρνούνται). Ταυτόχρονα, οι Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν αρχίσει να ανησυχούν για αυτές τις πολυδιάστατες εταιρείες φοβούμενοι ότι θα διαρρεύσουν ευαίσθητες πληροφορίες σε ξένους αντιπάλους ή θα ξεφύγουν από τον έλεγχο του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Στις 14 Νοεμβρίου η BeiGene, μια φαρμακευτική εταιρεία που εδρεύει στο Πεκίνο, έκανε γνωστό ότι θα «επανατοποθετήσει τον εαυτό» της ως BeOne Medicines. Εκατοντάδες κινεζικές εταιρείες, όπως η Shein, μεταφέρουν την έδρα τους στη Σιγκαπούρη. Η Shein πηγαίνει ένα βήμα μπροστά. Δεν πουλά τα προϊόντα της στην Κίνα (όπου είναι γνωστή με το όνομα Xiyin) και δηλώνει ότι πλέον λειτουργεί με βάση το πρωτόκολλο κάθε άλλης παγκόσμιας εταιρείας που προμηθεύεται τα προϊόντα της από τη χώρα. Παρόλα αυτά, η μέχρι σήμερα εμπειρία δείχνει πόσο δύσκολο είναι για τις εταιρείες που γεννήθηκαν στην Κίνα να αποδεσμευτούν από αυτήν.
Ας δούμε πρώτα το επιχειρηματικό αποτύπωμα της Shein. Περίπου 10.000 από τους 16.000 υπαλλήλους της ήταν στη βάση τους στην Κίνα στο τέλος του περασμένου έτους, σύμφωνα με αποκαλύψεις. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Shein εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα κινεζικά εργοστάσια. Η πρώην έδρα της εταιρείας στη Γκουανγκζού, που είναι ακόμη το μεγαλύτερο γραφείο της παγκοσμίως με σχεδόν 5.000 υπαλλήλους εστιάζει κυρίως στη διαχείριση εφοδιαστικών αλυσίδων και στις σχέσεις με τους προμηθευτές της. Σε μια κοντινή περιοχή γνωστή ως «Χωριό της Shein» δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εργάζονται σε εργοστάσια που κατασκευάζουν ρούχα για την εταιρεία. Το γραφείο στη Γκουανγκζού είναι αδιάφορο εξωτερικά, καθώς δεν υπάρχει λογότυπο στο κτίριο που να αναγνωρίζει τον κύριο ενοικιαστή του.
Η Shein έχει επιλέξει την Κίνα όχι μόνο για τη βέλτιστη διαχείριση της εφοδιαστικής της αλυσίδας, αλλά κυρίως για να χρησιμοποιεί δεδομένα για να αναπτύξει αλγόριθμους που προβλέπουν με ακρίβεια τη ζήτηση των πελατών κι αυτό συνιστά την μεγαλύτερή της επιτυχία. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτής της εργασίας εξακολουθεί να πραγματοποιείται στην Κίνα.
Στη Ναντζίνγκ, όπου ιδρύθηκε η εταιρεία οι εκτελεστικοί διευθυντές εργάζονται στη στρατηγική μάρκετινγκ της εταιρείας. Η Shein εξακολουθεί να αναφέρεται στο γραφείο εκεί ως το «παγκόσμιο κέντρο επιχειρήσεων» σε κάποια έγγραφα. Δύο θυγατρικές στη Σαγκάη που απασχολούσαν περίπου 500 άτομα συνολικά στο τέλος του περασμένου έτους φαίνεται να ασχολούνται με τον σχεδιασμό προϊόντων, το ψηφιακό μάρκετινγκ και τη διαχείριση σχέσεων με influencers του TikTok που πληρώνονται για να διαφημίζουν την εταιρεία. Και το αποτύπωμα της Shein στη χώρα συνεχώς επεκτείνεται. Από τον περασμένο μήνα, η εταιρεία προσλάμβανε σχεδόν 1.900 θέσεις σε 13 πόλεις, περιλαμβανομένων των Σεντζέν και Σαγκάη όπου προσθέτει στην ομάδα της που επεξεργάζεται δεδομένα και βοηθά στην ανάπτυξη των αλγορίθμων της.
Προβληματισμό στα στελέχη της Shein προκαλεί η προγραμματισμένη εισαγωγή της στο εξωτερικό χρηματιστήριο. Οι ξένες αρχικές δημόσιες προσφορές (IPOs) από κινεζικές εταιρείες έχουν καταπέσει τα τελευταία χρόνια, καθώς η κυβέρνηση της Κίνας έχει δείξει την αντίθεσή της με τον πιο εμφανή τρόπο να είναι η αναγκαστική απομάκρυνση της DiDi, μιας υπηρεσίας ταξί από το αμερικανικό χρηματιστήριο το 2022. Οι κινεζικές επιχειρήσεις αντλήθηκαν ρεκόρ 53 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσω ξένων καταχωρίσεων το 2014 σύμφωνα με την LSEG, μια χρηματοοικονομική ομάδα αγορών. Φέτος έχουν αντλήσει λιγότερα από 5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι εταιρείες με λιγότερους από 1 εκατομμύριο διαδικτυακούς χρήστες στην Κίνα δεν χρειάζεται να υποβληθούν σε έλεγχο από την κινεζική διοίκηση κυβερνοασφάλειας πριν καταχωρίσουν τις μετοχές τους στο εξωτερικό. Η Shein έχει φροντίσει να κρατά χαμηλό προφίλ στην Κίνα. Ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της, Xu Yangtian έχει αποφύγει συνεντεύξεις στα μέσα ενημέρωσης. Η απροθυμία της εταιρείας να μεταφέρει τη δουλειά στο εξωτερικό μπορεί να αντανακλά ακόμη περισσότερο την επιφυλακτικότητά της απέναντι στην αποδοκιμασία της κυβέρνησης.
Παρά τους συνεχείς ελιγμούς της η Shein δεν έχει γλιτώσει. Η αρχή κυβερνοασφάλειας έχει ξεκινήσει μια ανασκόπηση του τρόπου διαχείρισης των δεδομένων της εταιρείας. Ο κύκλος χρηματοδότησης το 2022 που αποτιμήθηκε τις αμερικανικές ιδιωτικές εταιρείες General Atlantic και Tiger Global δείχνει την Shein περίπου στα 100 δισεκατομμύρια δολάρια. Πέρυσι αποτιμήθηκε στα 66 δισεκατομμύρια δολάρια και οι ιδιωτικές πωλήσεις μετοχών νωρίτερα φέτος έθεσαν το ποσό σε λιγότερο από 50 δισεκατομμύρια δολάρια. Η βάση της Shein στην Κίνα την βοήθησε να αναπτύξει μια καινοτόμο υπηρεσία που εκατομμύρια αγοραστές σε όλο τον κόσμο απολαμβάνουν δίνοντας με ελάχιστη σημασία για την εθνικότητά της.
➥ Διαβάστε επίσης: Η αυταπάτη της οικονομικής ευημερίας: Η άνοδος του ΑΕΠ αλλά και της παγκόσμιας δυστυχίας