Άνθρωποι διαδηλώνουν προς τα κεντρικά γραφεία της Nestle Waters Canada στο Puslinch του Οντάριο υπό τη συνοδεία επευφημιών από τα διερχόμενα οχήματα (Φωτ.: Chris Donovan / GroundTruth)
Η οδυνηρή ήττα του περιβαλλοντικού ρατσισμού της Nestle στον Καναδά
Πολυεθνικές όπως η Nestle αντλούσαν επί δεκαετίες εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού από λίμνες και φράγματα του Καναδά. Όμως η Nestle αποχώρησε υπό την πίεση των ντόπιων.
«Το μυστηριώδες εξάνθημα στο χέρι του εξάχρονου Θέρον δεν λέει να θεραπευτεί. Για σχεδόν ένα χρόνο, η μητέρα του, η Ιοκαρένθα Τόμας, που ζει στην περιοχή Σιξ Νέισονς στην κοινότητα αυτοχθόνων Ινδιάνων στο Γκραντ Ρίβερ του Οντάριο, τοποθετεί ειδικές λοσιόν στο χέρι του γιου της. Η αγωγή λειτούργησε για λίγο, αλλά το κόκκινο εξάνθημα κάνει ξανά την εμφάνισή του. Η νεαρή μητέρα υποψιάζεται τον λόγο που συμβαίνει αυτό: φταίει το νερό ή, καλύτερα, η έλλειψη του»: Έτσι ξεκινά ένα προ ετών άρθρο της βρετανικής εφημερίδας σχετικά με την δύσκολη καθημερινότητα πολλών χιλιάδων αυτοχθόνων του Καναδά.
Και όμως, το παραπάνω γεγονός, που θα μπορούσε να ισχύει για μια χώρα του Τρίτου Κόσμου, συμβαίνει στον Καναδά, ένα από τα κράτη της υφηλίου με την υψηλότερη ποιότητα ζωής.
Ολόκληρες κοινότητες που διαμένουν στους καταυλισμούς λίγα μόλις χλμ. έξω από το Τορόντο έχουν είτε πρόσβαση σε μολυσμένο νερό, είτε καθόλου πρόσβαση σε πόσιμο ύδωρ.
Αντιθέτως, πολυεθνικές όπως η Nestle επιδεικνύουν καθημερινά την δύναμη και την αλαζονεία τους, αντλώντας κανονικά εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού από τις γύρω δεξαμενές νερού ή τα φράγματα, περιπλέκοντας ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Η Nestlé Waters βρίσκεται στην πρώτη γραμμή πολυάριθμων μαχών που διεξάγονται στις τοπικές κοινότητες σε ολόκληρη τη Βόρεια Αμερική
«Το 91% των σπιτιών σε αυτήν την κοινότητα δεν είναι συνδεδεμένα με το δίκτυο ύδρευσης», λέει ο Μάικλ Μοντουρ, διευθυντής δημοσίων έργων για την περιοχή.«Κάποιοι έχουν νερό, αλλά δεν πίνουν γιατί είναι μ0λυσμενο. Η πλειοψηφία όμως δεν έχει καθόλου πρόσβαση σε πόσιμο νερό», προσθέτει.
Η περιοχή Σιξ Νέισονς δεν είναι η μόνη κοινότητα αυτοχθόνων στον Καναδά που αντιμετωπίζει τέτοιο πρόβλημα. Υπάρχουν επί του παρόντος 50 κοινότητες ιθαγενών ινδιάνων -περίπου 63.000 άνθρωποι- που έχουν να δουν πόσιμο νερό για τουλάχιστον ένα χρόνο, κάποιοι δε, έχουν να πιουν νερό βρύσης εδώ και δεκαετίες.
«Και δεν είναι μόνο το πρόβλημα του νερού ως καθημερινή πόσιμη ανάγκη. Είναι πως η έλλειψη του δημιουργεί προβλήματα υγείας, όπως ηπατίτιδα Α, οξεία δερματικά προβλήματα και γαστρεντερίτιδα», σημειώνει το δημοσίευμα.
«Γιατί οι λευκοί άνθρωποι ζουν με νερό και εμείς όχι;», αναρωτιέται ο Ντον Μάρτιν-Χιλ, αυτόχθων ινδιάνος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Mακμάστερ. «Υπάρχει πολύς περιβαλλοντικός ρατσισμός», επισημαίνει.
Πράγματι, είναι περίεργο να υπάρχει ένα τέτοιο πρόβλημα σε μια χώρα που φιλοξενεί το 60% όλων των λιμνών του κόσμου και το 20% όλου του γλυκού νερού σε όλη την υφήλιο.
Οικογένεια αυτόχθονων στον Καναδά
«Εμείς εδώ στα Σιξ Νέισονς δεν εγκρίνουμε [την άντληση νερού της Nestlé]», δηλώνει ο Μάρτιν-Χιλ, «είπαμε στην Nestlé ότι θέλουμε να σταματήσουν να το κάνουν αυτό. Φυσικά, συνεχίζουν να εξακολουθούν να αντλούν, ακόμη και τώρα που μιλάμε», τονίζει με παράπονο.
«Η Nestlé παίρνει το νερό δωρεάν, οπότε γιατί δεν το μοιράζει στους ανθρώπους;», αναρωτιούνται πολλοί.
«Παίρνουν τους μοναδικούς πόρους των αυτοχθόνων. Αυτό που κάνει η Nestlé είναι πραγματικά απίστευτο. Είναι απίστευτο ο τρόπος που λειτουργούν», καταλήγει με νόημα ο καναδός καθηγητής.
Η Nestlé αποκομίζει κέρδη από την άντληση υπόγειων υδάτων σε όλο τον κόσμο.
Με την πάροδο των ετών, η Nestlé έχει πάρει δισεκατομμύρια λίτρα αγνού, καθαρού και ζωτικού νερού από υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες στον Καναδά και τα έχει πουλήσει με τεράστιο κέρδος.
Εντωμεταξύ, οι κοινότητες παλεύουν με σοβαρές ξηρασίες, μειωμένη παροχή νερού για κοινοτικές χρήσεις και πλαστικά μπουκάλια που φράζουν τις χωματερές και τις υδάτινες οδούς μας.
Η σφοδρή ήττα της Nestle
Κάποια στιγμή, μετά και από τις διαδοχικές κινητοποιήσεις των αυτοχθόνων, η Nestlé Canada Inc. ανακοίνωσε ότι θα εγκαταλείψει την καναδική αγορά εμφιαλωμένου νερού και θα πουλήσει το εμπορικό σήμα εμφιαλωμένου νερού Nestlé Pure Life στην Ice River Springs.
Πρόκειται για μια σημαντική νίκη για τις κοινότητες σε ολόκληρο τον Καναδά και για όλους όσοι αγωνίστηκαν ενάντια στον γίγαντα του εμφιαλωμένου νερού.
«Κοινοτικές ομάδες, Πρώτα Έθνη, κάτοικοι σε όλη τη χώρα και υποστηρικτές του Συμβουλίου του Καναδά αμφισβήτησαν επίμονα την κατάληψη νερού από τη Nestlé στην κομητεία Wellington του Οντάριο και στη Hope της Βρετανικής Κολομβίας. Αυτή είναι η νίκη τους ενάντια στον πολυεθνικό γίγαντα», λέει η Vi Bui, υπεύθυνη εκστρατείας για το νερό στο Συμβούλιο των Καναδών.
Και όλα αυτά συμβαίνουν ενώ ο ΟΗΕ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου καθώς μέχρι το 2025, τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού είναι πιθανό να έρθουν αντιμέτωπα με ανεπάρκεια νερού.
