Σε μία εποχή τεκτονικών αλλαγών σε ολόκληρο τον κόσμο, οι άνθρωποι αναζητούν την ποιότητα ζωής και συχνά μεταναστεύουν με άξονα μία πόλη που μπορεί να τους προσφέρει ηρεμία, μία καλή θέση εργασίας ενδεχομένως και το δυνατόν βιώσιμες συνθήκες. Το 2024 συζητιούνται ίσως περισσότερο από ποτέ οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, μένει όμως να φανεί τι θα συμβεί στη δεύτερη θητεία Τραμπ, καθώς οι αποφάσεις του Προέδρου θα έχουν αντίκτυπο σε ολόκληρο τον Δυτικό Κόσμο.

Πώς μετράται η βιωσιμότητα;

Η εταιρεία EIU δημιούργησε έναν τύπο για να βοηθά τις εταιρείες να υπολογίζουν τον βαθμό δυσκολίας όταν μετακινούν το προσωπικό τους. Αξιολογήθηκαν δεδομένα για 173 πόλεις σε πέντε κατηγορίες: σταθερότητα, υγειονομική περίθαλψη, πολιτισμός και περιβάλλον, εκπαίδευση και υποδομές. Ποια βρίσκεται στην κορυφή και ποιες αποτελούν τους ουραγούς και κυρίως για ποιους λόγους;

Η Βιέννη κατέκτησε την πρώτη θέση για άλλη μία φορά και το 2024, κερδίζοντας τον τίτλο της πιο βιώσιμης πόλης στον κόσμο για τρίτη συνεχή χρονιά. Η πρωτεύουσα της Αυστρίας έλαβε τέλειες βαθμολογίες σε τέσσερις από τις πέντε προαναφερθείσες κατηγορίες. Η έλλειψη μεγάλων αθλητικών εκδηλώσεων συνέβαλε στη χαμηλότερη βαθμολογία της στην κατηγορία του πολιτισμού και του περιβάλλοντος, με 93,5 στα 100. Τρεις ακόμα ευρωπαϊκές πόλεις κατέλαβαν θέσεις στην πρώτη πεντάδα: η Κοπεγχάγη (Δανία), η Ζυρίχη και η Γενεύη (αμφότερες στην Ελβετία). Και οι τρεις ξεχωρίζουν για τον μικρό πληθυσμό τους που τείνει να οδηγεί σε χαμηλότερα ποσοστά εγκληματικότητας και λιγότερη κυκλοφοριακή συμφόρηση στους δρόμους και τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Δύο καναδικές πόλεις—το Κάλγκαρι και το Βανκούβερ—και τέσσερις στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού—η Μελβούρνη, το Σίδνεϊ, η Οσάκα και το Όκλαντ ολοκληρώνουν την πρώτη δεκάδα.

Κοπεγχάγη | Φωτ.: Carlo Villarica / Unsplash+

Αντίθετα η βασανισμένη Δαμασκός που μαστίζεται από τον πόλεμο παραμένει καθηλωμένη στο τέλος της σχετικής κατάταξης. Η συριακή πρωτεύουσα είναι η λιγότερο βιώσιμη πόλη στον δείκτη από το 2013 και συγκέντρωσε μόλις 30,7 βαθμούς το 2024. Η βαθμολογία της για τη σταθερότητα, με 20 μονάδες είναι η χαμηλότερη από όλες τις πόλεις. Το Κίεβο επίσης σημειώνει χαμηλή απόδοση σε αυτή την κατηγορία, ωθώντας το στις δέκα τελευταίες πόλεις του δείκτη για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Το Τελ Αβίβ μοιράζεται την ίδια χαμηλή βαθμολογία σταθερότητας, ενώ οι βαθμολογίες του για την υποδομή και τον πολιτισμό και περιβάλλον μειώθηκαν κατά 7,2 και 6,7 μονάδες αντίστοιχα, λόγω του πολέμου στη Γάζα. Η ισραηλινή πόλη έπεσε κατά 20 θέσεις στην κατάταξη καταλαμβάνοντας την 112η θέση, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη πτώση για φέτος.

Η μέση παγκόσμια βαθμολογία βιωσιμότητας αυξήθηκε μόλις κατά 0,06 μονάδες τον περασμένο χρόνο σε σύγκριση με τις 2,84 μονάδες του αντίστοιχου χρονικού διαστήματος το 2023. Η κοινωνική αναταραχή προβληματίζει την Ευρώπη, καθώς Γάλλοι αγρότες μπλόκαραν αυτοκινητόδρομους προς το Παρίσι και ξέσπασαν διαμαρτυρίες κατά των μεταναστευτικών πολιτικών σε όλη την ήπειρο. Οι ταραχές στη Νουμέα, στη Νέα Καληδονία, και οι φοιτητικές διαμαρτυρίες στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν προμηνύουν καλά νούμερα και για τους δείκτες του επόμενου έτους. Ας μην εθελοτυφλούμε όμως αυτός είναι ο κόσμος μας.

Η κρίση του κόστους ζωής επίσης επιβαρύνει τη βιωσιμότητα. Παρόλο που ο πληθωρισμός μειώνεται σε πολλές χώρες, οι επιπτώσεις του ιδιαίτερα στις τιμές κατοικίας (όπως φυσικά και στην Ελλάδα) εξακολουθούν να ταλανίζουν τους πολίτες και να εξαντλούν την όποια αγοραστική τους δύναμη. Οι υψηλές τιμές επηρεάζουν αρνητικά τις βαθμολογίες υποδομών ιδιαίτερα στην Αυστραλία και τον Καναδά. Η ποιότητα ζωής στις πόλεις μπορεί να βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο της για περισσότερο από μία δεκαετία, αλλά αυτό δεν γίνεται αισθητό με τον ίδιο τρόπο από όλους.

Αναλυτικά η λίστα με τις 10 κορυφαίες κι αντίστοιχα με τις 10 χώρες στον πυθμένα του πίνακα:

Οι καλύτερες: Bιέννη, Κοπεγχάγη, Ζυρίχη, Μελβούρνη, Κάλγκαρι, Γενεύη, Σίδνεϋ, Βανκούβερ, Οζάκα και Όκλαντ.

Οι χειρότερες: Δαμασκός, Τρίπολη, Αλγέρι, Λάγος, Καράτσι (Πακιστάν), Ντάκα (Μπαγκλαντές), Χαράρε (Ζιμπάμπουε), Πορτ Μόρεσμπι (Νέα Γουινέα), Κιέβο, Καράκας (Βενεζουέλα).

Φυσικά οι τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις, οι συνεχείς “ματωμένες” εξελίξεις που σηματοδοτούν τους καιρούς μας μπορούν ανά πάσα στιγμή να μεταβάλλουν τα παραπάνω ανά πάσα στιγμή. Το 2024 μας αποχαιρετά κι ελπίζουμε όλοι σε καλύτερες ημέρες το 2025, ακόμα κι αν τα δεδομένα μας δείχνουν πως ένα σκοτάδι απλώνεται παγκόσμια. Η ελπίδα, όμως, πεθαίνει τελευταία.

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.