Στη Σύνοδο Κορυφής της 3ης Φεβρουαρίου, το ΝΑΤΟ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο συζήτησαν το σχέδιο για στρατιωτικοποίηση της Ευρώπης. Εκεί επρόκειτο να συντάξουν μια Λευκή Βίβλο για την Άμυνα με τη στρατιωτική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θα καθοδηγεί τόσο την Κομισιόν όσο και τις διπλωματικές υπηρεσίες των 27 χωρών που απαρτίζουν την Ένωση.
Ο Πρόεδρος της ΕΕ, ο Πορτογάλος Αντόνιο Κόστα, απέστειλε πρόσκληση στη συνάντηση στην οποία ζητά από τα κράτη μέλη «να συνεργαστούν στενότερα σε στρατιωτικά ζητήματα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δηλαδή να μεταφέρουν ένα ουσιαστικό στοιχείο εθνικής κυριαρχίας στην ευρωπαϊκή γραφειοκρατία, διότι οι 27 χώρες δεν είναι ικανές, από μόνες τους, να φτάσουν στο επίπεδο των επενδύσεων που απαιτούνται για την εφαρμογή νέων στρατιωτικών τεχνολογιών.
Τα επόμενα δύο χρόνια, ο προϋπολογισμός της ΕΕ θα διαθέσει 1,5 δις ευρώ για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης της ευρωπαϊκής στρατιωτικής βιομηχανίας, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις νέες εξελίξεις που έφερε στο φως ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Ωστόσο, ο επανεξοπλισμός έχει αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα, διότι, ακόμη και με τα κονδύλια που διατίθενται για την άμυνα, το ευρωπαϊκό στρατιωτικό-βιομηχανικό πλέγμα χρειάζεται διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Απλώς, η ΕΕ δεν είναι προετοιμασμένη για έναν μεγάλο πόλεμο.
Η υλοποίηση αυτών των σχεδίων θα είναι δυνατή μόνο με την επανέναρξη της παραγωγής όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ευρώπη. Οι προετοιμασίες έχουν ήδη ξεκινήσει. Πρώτον, πολλά ευρωπαϊκά στρατιωτικά εργοστάσια πρέπει να εκσυγχρονιστούν. Δεύτερον, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως ένωση διαφορετικών χωρών, δεν έχει κοινά εργαλεία για την αγορά όπλων. Κάθε χώρα έχει τον δικό της στρατό, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τα αμυντικά σχέδια του ΝΑΤΟ. Τέτοια εργαλεία πρέπει να δημιουργηθούν από την αρχή τώρα, ενισχύοντας τον ρόλο της ευρωπαϊκής στρατιωτικής βιομηχανίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προτείνει τη δημιουργία ενός είδους στρατιωτικού καταναλωτικού συνεταιρισμού. Μέχρι το 2030, στόχος είναι η από κοινού αγορά του 40% του στρατιωτικού εξοπλισμού και του 50% του γενικότερου εξοπλισμού, μέσα από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η στρατιωτική παραγωγή που θέλουν να αναπτύξουν οι ηγέτες των Βρυξελλών στην Ευρώπη απαιτεί μια τόσο ριζική μεταρρύθμιση, που ίσως θα ήταν ευκολότερο να χτιστεί από την αρχή.
Πρώτον, η ενιαία αγορά που δημιούργησε η Ευρωπαϊκή Ένωση μόλις πολύ πρόσφατα περιέλαβε την αμυντική βιομηχανία. Οι ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρείες είναι ως επί το πλείστον εθνικές, με λίγες εξαιρέσεις όπως η Airbus και η MBDA (Matra BAE Dynamics Aerospatiale).
Το αεροσκάφος Eurofighter Typhoon είναι ένα σπάνιο παράδειγμα ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας. Τρία μαχητικά όμως παράγονται ταυτόχρονα: το Rafale της γαλλικής εταιρείας Dassault, το πανευρωπαϊκό Eurofighter Typhoon και το Gripen της σουηδικής εταιρείας Saab. Αντί να δημιουργήσουν ένα ενιαίο άρμα μάχης, οι ευρωπαϊκές χώρες παράγουν το γαλλικό τανκ Leclerc, το ιταλικό C1 Ariete, το πολωνικό PT-91 Twardy, το βρετανικό Challenger και το γερμανικό Leopard.
Πολλά από τα 27 κράτη μέλη αγοράζουν έτοιμο εξοπλισμό από προμηθευτές εκτός Ευρώπης. Ο πολωνικός στρατός αγόρασε πρόσφατα αμερικανικά τανκς Abrams και νοτιοκορεατικά K2. Οι περισσότερες στρατιωτικές αγορές στην Ευρώπη γίνονται εκτός της ηπείρου. Από το 2022, το 75% των στρατιωτικών αγορών θα προέρχεται από μη ευρωπαϊκές εταιρείες και το 68% από αμερικανικές εταιρείες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να αυξήσει το μερίδιο των δημοσίων συμβάσεων για ευρωπαϊκά όπλα, τουλάχιστον κατά το ήμισυ. Το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προτείνει την αύξηση αυτού του ποσοστού στο 60% έως το 2035.
ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ
Για αιώνες, το πυροβολικό ήταν ο βασιλιάς των μαχών και αυτό ισχύει και σήμερα. Στον ουκρανικό πόλεμο, τα πυρά πυροβολικού ήταν υπεύθυνα για το 80% περίπου των απωλειών και στις δύο πλευρές.
Αλλά στις ευρωπαϊκές χώρες, το πυροβολικό διακρίνεται για την απουσία του. Τον Μάρτιο του 2023, οι Financial Times ανέφεραν ότι τους έλειπαν εκρηκτικά και ότι είχαν περιορισμένες προμήθειες πυρίτιδας, TNT και νιτροκυτταρίνης. «Το κύριο πρόβλημα είναι ότι η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία δεν είναι ικανή να παράγει όπλα σε μεγάλη κλίμακα», δήλωσε Γερμανός αξιωματούχος στην εφημερίδα.
Πέρυσι, η γερμανική εταιρεία όπλων Rheinmetall ξεκίνησε την κατασκευή ενός εργοστασίου στην Κάτω Σαξονία για την παραγωγή βλημάτων πυροβολικού, εκρηκτικών και εξαρτημάτων πυραύλων και αναμένεται να παράγει 200.000 βλήματα πυροβολικού ετησίως και έως 1.900 τόνους εκρηκτικών εξογόνου RDX και πιθανώς άλλα εξαρτήματα για πυρηνικά κεφαλές [5].
Επιπλέον, σχεδιάζει να δημιουργήσει κινητήρες πυραύλων και κεφαλές που θα χρειαστούν για το έργο του γερμανικού πυραυλικού πυροβολικού. Συνολικά, θέλουν να παράγουν έως και 700.000 οβίδες πυροβολικού ετησίως επειδή τα οπλοστάσια της Bundeswehr είναι άδεια [6].
Η Rheinmetall είναι η μόνη αμυντική εταιρεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση που στοχεύει στην παραγωγή πυρομαχικών πυροβολικού όλων των τύπων σε μεγάλη κλίμακα. Ο χρόνος τελειώνει για τους Ευρωπαίους. Όμως η αύξηση της παραγωγής οβίδων που σχεδιάζουν οι Γερμανοί δεν θα τους επιτρέψει να πλησιάσουν τα επίπεδα της Ρωσίας ούτε σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
ΟΙ ΔΑΠΑΝΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΗΠΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι αποφασισμένος να πιέσει αμυντικά, ακόμα περισσότερο, την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν του αρκεί το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές χώρες ξοδεύουν το 5% των δημοσίων προϋπολογισμών τους σε όπλα που κατασκευάζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το τελευταίο του σχέδιο είναι να χρεώσει το κόστος συντήρησης της αμερικανικής στρατιωτικής δύναμης στην Ευρώπη, στους Ευρωπαίους.
Για να μειώσει το κόστος, ο Τραμπ θέλει να μειώσει τη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην Ευρώπη κατά 20%, ή 80.000 άνδρες. Ταυτόχρονα, θέλει να απαιτήσει από τις ευρωπαϊκές χώρες να πληρώσουν για να διατηρήσουν τα εναπομείναντα αμερικανικά στρατεύματα.
Το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA αναφέρει ότι μέχρι στιγμής οι συνομιλίες για το θέμα αυτό βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο και ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, προσπαθεί να καθορίσει το ποσό που θα πρέπει να καταβάλουν οι Βρυξέλλες.
Τα αμερικανικά στρατεύματά που βρίσκονται στη Γηραιά Ήπειρο για να αποτρέψουν τη Ρωσία και να εγγυηθούν την ασφάλεια των Ευρωπαίων, πρέπει να πληρώνονται από αυτούς. «Είναι πολύ νωρίς για να πούμε πόσο θα είναι ο λογαριασμός, η συζήτηση μόλις αρχίζει», ανέφερε το ιταλικό πρακτορείο.
Ο Τραμπ εξορθολογίζει τις δαπάνες όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και της Ηνωμένες Πολιτείες. Ο αμυντικός προϋπολογισμός των ΗΠΑ θα πρέπει να στραφεί σε νέες προτεραιότητες και να είναι περισσότερο αποδοτικός. Μέσα από αυτή την οπτική, η στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην Ευρώπη, η οποία καλύπτει την αδυναμία ή την απροθυμία των Ευρωπαίων να αναλάβουν τα βάρη της ευρωπαϊκής άμυνας, πρέπει να πληρώνεται από τους ίδιους. Δεν θα υπάρχει πλέον το στοιχείο της αλληλεγγύης μέσα της κόλπους της Δύσης, αλλά η λογική της συναλλαγής.
*Πηγή: GeoEurope
**Τo GeoEurope είναι ένας ιστότοπος που δημιουργήθηκε από επιστήμονες και ειδικούς που έχουν ασχοληθεί με τη γεωπολιτική της Ευρώπης και έχουν διαπιστώσει συγκεκριμένα κενά στη ροή των πληροφοριών που διαμορφώνουν τις γεωπολιτικές συζητήσεις στην ήπειρό μας.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Inst
Στη Σύνοδο Κορυφής της 3ης Φεβρουαρίου, το ΝΑΤΟ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο συζήτησαν το σχέδιο για στρατιωτικοποίηση της Ευρώπης. Εκεί επρόκειτο να συντάξουν μια Λευκή Βίβλο για την Άμυνα με τη στρατιωτική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θα καθοδηγεί τόσο την Κομισιόν όσο και τις διπλωματικές υπηρεσίες των 27 χωρών που απαρτίζουν την Ένωση.
Ο Πρόεδρος της ΕΕ, ο Πορτογάλος Αντόνιο Κόστα, απέστειλε πρόσκληση στη συνάντηση στην οποία ζητά από τα κράτη μέλη «να συνεργαστούν στενότερα σε στρατιωτικά ζητήματα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δηλαδή να μεταφέρουν ένα ουσιαστικό στοιχείο εθνικής κυριαρχίας στην ευρωπαϊκή γραφειοκρατία, διότι οι 27 χώρες δεν είναι ικανές, από μόνες τους, να φτάσουν στο επίπεδο των επενδύσεων που απαιτούνται για την εφαρμογή νέων στρατιωτικών τεχνολογιών.
Τα επόμενα δύο χρόνια, ο προϋπολογισμός της ΕΕ θα διαθέσει 1,5 δις ευρώ για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης της ευρωπαϊκής στρατιωτικής βιομηχανίας, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις νέες εξελίξεις που έφερε στο φως ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Ωστόσο, ο επανεξοπλισμός έχει αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα, διότι, ακόμη και με τα κονδύλια που διατίθενται για την άμυνα, το ευρωπαϊκό στρατιωτικό-βιομηχανικό πλέγμα χρειάζεται διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Απλώς, η ΕΕ δεν είναι προετοιμασμένη για έναν μεγάλο πόλεμο.
Η υλοποίηση αυτών των σχεδίων θα είναι δυνατή μόνο με την επανέναρξη της παραγωγής όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ευρώπη. Οι προετοιμασίες έχουν ήδη ξεκινήσει. Πρώτον, πολλά ευρωπαϊκά στρατιωτικά εργοστάσια πρέπει να εκσυγχρονιστούν. Δεύτερον, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως ένωση διαφορετικών χωρών, δεν έχει κοινά εργαλεία για την αγορά όπλων. Κάθε χώρα έχει τον δικό της στρατό, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τα αμυντικά σχέδια του ΝΑΤΟ. Τέτοια εργαλεία πρέπει να δημιουργηθούν από την αρχή τώρα, ενισχύοντας τον ρόλο της ευρωπαϊκής στρατιωτικής βιομηχανίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προτείνει τη δημιουργία ενός είδους στρατιωτικού καταναλωτικού συνεταιρισμού. Μέχρι το 2030, στόχος είναι η από κοινού αγορά του 40% του στρατιωτικού εξοπλισμού και του 50% του γενικότερου εξοπλισμού, μέσα από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η στρατιωτική παραγωγή που θέλουν να αναπτύξουν οι ηγέτες των Βρυξελλών στην Ευρώπη απαιτεί μια τόσο ριζική μεταρρύθμιση, που ίσως θα ήταν ευκολότερο να χτιστεί από την αρχή.
Πρώτον, η ενιαία αγορά που δημιούργησε η Ευρωπαϊκή Ένωση μόλις πολύ πρόσφατα περιέλαβε την αμυντική βιομηχανία. Οι ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρείες είναι ως επί το πλείστον εθνικές, με λίγες εξαιρέσεις όπως η Airbus και η MBDA (Matra BAE Dynamics Aerospatiale).
Το αεροσκάφος Eurofighter Typhoon είναι ένα σπάνιο παράδειγμα ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας. Τρία μαχητικά όμως παράγονται ταυτόχρονα: το Rafale της γαλλικής εταιρείας Dassault, το πανευρωπαϊκό Eurofighter Typhoon και το Gripen της σουηδικής εταιρείας Saab. Αντί να δημιουργήσουν ένα ενιαίο άρμα μάχης, οι ευρωπαϊκές χώρες παράγουν το γαλλικό τανκ Leclerc, το ιταλικό C1 Ariete, το πολωνικό PT-91 Twardy, το βρετανικό Challenger και το γερμανικό Leopard.
Πολλά από τα 27 κράτη μέλη αγοράζουν έτοιμο εξοπλισμό από προμηθευτές εκτός Ευρώπης. Ο πολωνικός στρατός αγόρασε πρόσφατα αμερικανικά τανκς Abrams και νοτιοκορεατικά K2. Οι περισσότερες στρατιωτικές αγορές στην Ευρώπη γίνονται εκτός της ηπείρου. Από το 2022, το 75% των στρατιωτικών αγορών θα προέρχεται από μη ευρωπαϊκές εταιρείες και το 68% από αμερικανικές εταιρείες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να αυξήσει το μερίδιο των δημοσίων συμβάσεων για ευρωπαϊκά όπλα, τουλάχιστον κατά το ήμισυ. Το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προτείνει την αύξηση αυτού του ποσοστού στο 60% έως το 2035.
ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ
Για αιώνες, το πυροβολικό ήταν ο βασιλιάς των μαχών και αυτό ισχύει και σήμερα. Στον ουκρανικό πόλεμο, τα πυρά πυροβολικού ήταν υπεύθυνα για το 80% περίπου των απωλειών και στις δύο πλευρές.
Αλλά στις ευρωπαϊκές χώρες, το πυροβολικό διακρίνεται για την απουσία του. Τον Μάρτιο του 2023, οι Financial Times ανέφεραν ότι τους έλειπαν εκρηκτικά και ότι είχαν περιορισμένες προμήθειες πυρίτιδας, TNT και νιτροκυτταρίνης. «Το κύριο πρόβλημα είναι ότι η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία δεν είναι ικανή να παράγει όπλα σε μεγάλη κλίμακα», δήλωσε Γερμανός αξιωματούχος στην εφημερίδα.
Πέρυσι, η γερμανική εταιρεία όπλων Rheinmetall ξεκίνησε την κατασκευή ενός εργοστασίου στην Κάτω Σαξονία για την παραγωγή βλημάτων πυροβολικού, εκρηκτικών και εξαρτημάτων πυραύλων και αναμένεται να παράγει 200.000 βλήματα πυροβολικού ετησίως και έως 1.900 τόνους εκρηκτικών εξογόνου RDX και πιθανώς άλλα εξαρτήματα για πυρηνικά κεφαλές [5].
Επιπλέον, σχεδιάζει να δημιουργήσει κινητήρες πυραύλων και κεφαλές που θα χρειαστούν για το έργο του γερμανικού πυραυλικού πυροβολικού. Συνολικά, θέλουν να παράγουν έως και 700.000 οβίδες πυροβολικού ετησίως επειδή τα οπλοστάσια της Bundeswehr είναι άδεια [6].
Η Rheinmetall είναι η μόνη αμυντική εταιρεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση που στοχεύει στην παραγωγή πυρομαχικών πυροβολικού όλων των τύπων σε μεγάλη κλίμακα. Ο χρόνος τελειώνει για τους Ευρωπαίους. Όμως η αύξηση της παραγωγής οβίδων που σχεδιάζουν οι Γερμανοί δεν θα τους επιτρέψει να πλησιάσουν τα επίπεδα της Ρωσίας ούτε σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
ΟΙ ΔΑΠΑΝΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΗΠΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι αποφασισμένος να πιέσει αμυντικά, ακόμα περισσότερο, την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν του αρκεί το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές χώρες ξοδεύουν το 5% των δημοσίων προϋπολογισμών τους σε όπλα που κατασκευάζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το τελευταίο του σχέδιο είναι να χρεώσει το κόστος συντήρησης της αμερικανικής στρατιωτικής δύναμης στην Ευρώπη, στους Ευρωπαίους.
Για να μειώσει το κόστος, ο Τραμπ θέλει να μειώσει τη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην Ευρώπη κατά 20%, ή 80.000 άνδρες. Ταυτόχρονα, θέλει να απαιτήσει από τις ευρωπαϊκές χώρες να πληρώσουν για να διατηρήσουν τα εναπομείναντα αμερικανικά στρατεύματα.
Το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA αναφέρει ότι μέχρι στιγμής οι συνομιλίες για το θέμα αυτό βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο και ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, προσπαθεί να καθορίσει το ποσό που θα πρέπει να καταβάλουν οι Βρυξέλλες.
Τα αμερικανικά στρατεύματά που βρίσκονται στη Γηραιά Ήπειρο για να αποτρέψουν τη Ρωσία και να εγγυηθούν την ασφάλεια των Ευρωπαίων, πρέπει να πληρώνονται από αυτούς. «Είναι πολύ νωρίς για να πούμε πόσο θα είναι ο λογαριασμός, η συζήτηση μόλις αρχίζει», ανέφερε το ιταλικό πρακτορείο.
Ο Τραμπ εξορθολογίζει τις δαπάνες όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και της Ηνωμένες Πολιτείες. Ο αμυντικός προϋπολογισμός των ΗΠΑ θα πρέπει να στραφεί σε νέες προτεραιότητες και να είναι περισσότερο αποδοτικός. Μέσα από αυτή την οπτική, η στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην Ευρώπη, η οποία καλύπτει την αδυναμία ή την απροθυμία των Ευρωπαίων να αναλάβουν τα βάρη της ευρωπαϊκής άμυνας, πρέπει να πληρώνεται από τους ίδιους. Δεν θα υπάρχει πλέον το στοιχείο της αλληλεγγύης μέσα της κόλπους της Δύσης, αλλά η λογική της συναλλαγής.
*Πηγή: GeoEurope
**Τo GeoEurope είναι ένας ιστότοπος που δημιουργήθηκε από επιστήμονες και ειδικούς που έχουν ασχοληθεί με τη γεωπολιτική της Ευρώπης και έχουν διαπιστώσει συγκεκριμένα κενά στη ροή των πληροφοριών που διαμορφώνουν τις γεωπολιτικές συζητήσεις στην ήπειρό μας.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Inst
