– Ποιος είναι ο λόγος που κάνετε αυτήν την συγκεκριμένη προσπάθεια με το ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού; Γιατί επιμένετε σε αυτήν την δράση με το συνέδριο Global XR Summit  και όχι, ας πούμε, σε κάτι άλλο;
Θα σας πάω αρκετά χρόνια πίσω. Η ιδέα της δημιουργίας του Ιδρύματος ξεκίνησε από ένα ταξίδι που έκανε ο Λάζαρος Εφραίμογλου στο Συμβούλιο της Ευρώπης, το οποίο συνεδρίαζε σε διαφορετικές πόλεις ανά την Ευρώπη κάθε φορά. Το 1991 είχε κανονιστεί να γίνει στην Αττάλεια, το επίνειο της Σπάρτης στην Μικρά Ασία. Σκέφτηκε, μαζί με την μητέρα μου, να πάρουν το αυτοκίνητο από τη Σμύρνη και να πάνε οδικώς μέχρι την Αττάλεια. Έβλεπαν ερείπια πόλεων, που ούτε ο χάρτης δεν τις είχε. Ήταν η εποχή, αν θυμάστε, που λέγαμε ότι η ΕΟΚ θα συμβόλιζε κάτι σαν…τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, ώστε με έναν τρόπο, η ιστορία της Ελλάδας, θα μπλεκόταν με την ιστορία της Αγγλίας κλπ.

– Οι επιμέρους ιστορίες θα συναποτελούσαν, λοιπόν, την ιστορία του νέου δημιουργούμενου, ομοσπονδιακού κράτους.
Σωστά. Ο Εφραίμογλου σκέφτηκε ότι, αν συνέβαινε αυτό, ποιος θα ασχολείτο με τα της Μικρασίας που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής, ιστορικής μνήμης; Εγώ μόλις είχα τελειώσει τις σπουδές μου στην Αμερική (στους υπολογιστές) και του πρότεινα να φτιάξουμε μια βάση δεδομένων με όλη αυτή την Ιστορία. Επίσης, να φτιάξουμε πολιτιστικές παρουσιάσεις που θα αναδείκνυαν ακριβώς αυτό. Η πρώτη μου Έρευνα που έκανα εκτός Ελλάδος ήταν το 1994 στη μεγαλύτερη έκθεση γραφικών που γινόταν στη Φλόριντα, για να μάθω πώς θα μπορούσαμε να εμπλουτίσουμε τις βασικές μας εφαρμογές. Είδα μια συσκευή που λεγόταν cave, σαν εικονική πραγματικότητα, μέσα από τρεις οθόνες. Έδειχνε την εκπαίδευση των στρατιωτών του αμερικάνικου στρατού, τι κάνουν όταν μπαίνουν σε μια πόλη έρημη, πώς πρέπει να προσέχουν τους ακροβολιστές κλπ. Μου ήρθε η σκέψη ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι αντίστοιχο, να χρησιμοποιήσουμε αυτή την τεχνολογία, για να δείξουμε τις πόλεις και τα χωριά στην Μικρά Ασία, πριν και μετά την καταστροφή. Ύστερα, με ενέπνευσε η τεχνολογία VIML, μια τεχνολογία που δεν υπάρχει πια, για το πώς θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε όλα αυτά τα γραφικά στον παγκόσμιο ιστό. Καταλάβαμε ότι αυτό είναι το μέλλον.

– Ο συνδυασμός της τεχνολογίας, δηλαδή, με τον ιστορικό, πολιτιστικό σκοπό του Ιδρύματος. Ένας άρρηκτος δεσμός για εσάς.
Ακριβώς. Ξεκινήσαμε λοιπόν να σκεφτόμαστε την ανάδειξη και την κατασκευή της Μιλήτου. Με ντοκιμαντέρ με πραγματικά γυρίσματα στην πόλη της Μιλήτου το μισό και το άλλο το μισό με γραφικά στον υπολογιστή, αυτό που λέμε σήμερα cgi. Πήρε το πρώτο βραβείο σε ένα φεστιβάλ αρχαιολογικού φιλμ που το έστειλε η παραγωγός μας. Αυτό μας άνοιξε τα φτερά, ήταν μια διάκριση που μας ενθάρρυνε. Αυτό το πράγμα, είπαμε, είναι αυτό που θέλει ο κόσμος. Μια φορά έλεγα στο Υπουργείο Πολιτισμού πως ο Ιάπωνας, ας πούμε, που έρχεται στην Αθήνα και βλέπει το σπασμένο μάρμαρο δεν λέει ουάου, τι μεγαλείο είναι αυτό! Απορεί γιατί δεν το πετάξαμε! Πρέπει να εξηγηθεί στον Ιάπωνα τι είναι αυτό το μάρμαρο, από πότε ζει και πώς ήταν κάποτε, να ταυτοποιηθεί ένα ερείπιο με την ιστορική του αξία.

– Πώς καταλήγουμε στο συνέδριο, στο σήμερα;
Πρόκειται για μια πιστοποίηση ακόμα της σύνδεσης που επιθυμεί το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού να έχει με την τεχνολογία και την επιστήμη. Θέλουμε λοιπόν να δούμε αν μπορούμε να παντρευτούμε ως Ίδρυμα με τις τελευταίες εξελίξεις. Να κάνουμε, μέσω αυτού του δρόμου, πράγματα χρήσιμα για την χώρα μας. Ήμουν, προ ημερών, στα Εμιράτα, μια χώρα που αξιοποιεί πάρα πολύ τις νέες τεχνολογίες για το καλό της.

– Για ποιον λόγο στην Ελλάδα δεν εξελισσόμαστε περισσότερο από άποψης τεχνολογικής; Δηλαδή, η Εσθονία, ας πούμε, είναι πιο προχωρημένη από εμάς.
Είναι θέμα παιδείας. Πρέπει να στοχεύσουμε στο πώς θα γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι και στο πώς θα έχουμε μια καλύτερη χώρα. Όπως έλεγε και ο Μακρυγιάννης, «αν η χώρα μου είναι ψηλά, με θρέφει». Εξαιτίας των 400 ετών της οθωμανικής κατοχής, νομίζω είμαστε λίγο εγωιστές-ένα εργαλείο, βέβαια, ο εγωισμός που μας διέσωσε, μας κράτησε. Τώρα, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Τώρα, εμείς είμαστε οι «σουλτάνοι» στον τόπο μας. Η φοροδιαφυγή επί Τουρκοκρατίας ήταν επιβίωση. Σήμερα, είναι καταστροφή.

– Τι έπεισε όλους αυτούς τους μοναδικούς ανθρώπους να μαζευτούν και να έρθουν σε ένα συνέδριο στην Ελλάδα δωρεάν;
Ο καλύτερος διαφημιστής σου είναι ο ικανοποιημένος πελάτης, έτσι δεν λένε; Φέραμε την Μaria Pace, κάποια στιγμή στο Ίδρυμα, μια κορυφαία προσωπικότητα της επιστήμης. Υπεύθυνη Στρατηγικής του προγράμματος XR Optics της Google, που σχεδιάζει και κατασκευάζει οπτικές τεχνολογίες σε AR/VR/XR. Είδε την δουλειά μας, το έργο μας και της έπεσε το σαγόνι. Αυτή η γυναίκα είπε ότι θα φέρει…τους φίλους της. Τόσο απλά! Κι οι φίλοι της είναι όλοι αυτοί οι κορυφαίοι που λέτε κι εσείς. Είναι οι μεγαλύτεροι στον χώρο τους: τον βασιλιά του 3d, τον πρόεδρο μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίες στον κόσμο.

– Μια άλλη καινοτομία σας είναι η ανοιχτή είσοδος. Κάποια αντίστοιχα συνέδρια ανά τον κόσμο έχουν είσοδο με αντίτιμο εκατοντάδες ευρώ!
Ισχύει αυτό. Απλώς πρέπει υποχρεωτικά να εγγραφεί όποιος επιθυμεί, γιατί το συνέδριο έχει 1000 θέσεις μόνον. Οι πρώτοι 1000 που πρόλαβαν να εγγραφούν θα είναι μέσα. Το συνέδρια θα διαρκέσει από τις 10:00 μέχρι τις 19:00. Κλείνει με μια παρουσίαση μιας σπουδαίας, meta-verse artist. Δεν μπορώ να σας πω περισσότερα, προς το παρόν.

Δείτε εδώ το αναλυτικό πρόγραμμα του συνεδρίου.