Τη Δευτέρα, το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών (SCOTUS) έκρινε ότι ο Donald Trump προστατεύεται από ασυλία για αξιόποινες πράξεις που τέλεσε κατά τη θητεία του στο αξίωμα. Σε μια απόφαση 6 έναντι 3, η συντηρητική πλειοψηφία του δικαστηρίου αποφάνθηκε ότι οι επίσημες πράξεις που είναι κεντρικές για την προεδρία έχουν «απόλυτη ασυλία» από δίωξη. Άλλες πράξεις, ακόμη και εκείνες που φτάνουν στο εξωτερικό άκρο των επίσημων καθηκόντων ενός προέδρου, είναι «υποθετικά απρόσβλητες», καθιστώντας πολύ πιο δύσκολη τη δίωξή τους.
Η απόφαση ισχύει για οποιονδήποτε κατέχει τη θέση του προέδρου των ΗΠΑ.Και ανάλογα με τον βαθμό στον οποίο οι μελλοντικοί πρόεδροι εκμεταλλεύονται το εύρος της νομικής προστασίας που παρέχει το δικαστήριο, η απόφαση μπορεί επίσης να προκαλέσει θεμελιώδεις αλλαγές στο σύστημα ελέγχων και ισορροπιών του έθνους μεταξύ των τριών κλάδων της κυβέρνησης και την ικανότητα του νομικού συστήματος να εξασφαλίσει ότι ο πρόεδρος συμμορφώνεται με το νόμο.
Η απόφαση σημαίνει επίσης ότι μια δίκη για την υπόθεση θα αναβληθεί σχεδόν σίγουρα μέχρι μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου – και, σε περίπτωση που κερδίσει ο Trump, το Υπουργείο Δικαιοσύνης είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αποσύρει την υπόθεση, σύμφωνα με αναφορές της New York Times από με άτομα του στενού περιβάλλοντος του.
Από τη Δευτέρα λοιπόν, η βασική αρχή ότι “κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου” έχει παραμεριστεί. Την ίδια εβδομάδα που το έθνος γιορτάζει την ίδρυσή του, το δικαστήριο υπονόμευσε τον λόγο της Αμερικανικής Επανάστασης δίνοντας στους προέδρους αυτό που η δικαιοσύνη αποκάλεσε «ζώνη χωρίς νόμους» για να δράσουν, κάνοντας ένα βήμα προς την αποκατάσταση της μοναρχίας που η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας κατέλυσε.
Το Σύνταγμα των ΗΠΑ παρέχει στον πρόεδρο εξουσίες, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας να εκδίδει χάρη, να ασκεί βέτο ή να υπογράφει νομοσχέδια, να διορίζει υψηλούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένων μελών του υπουργικού συμβουλίου και δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου, και να διευθύνει τον στρατό μετά από κήρυξη πολέμου από το Κογκρέσο σε ξένο έθνος.
Η ετυμηγορία πλέον παρέχει στους προέδρους και εικαζόμενη ασυλία «από ποινική δίωξη για πράξεις ενός Προέδρου εντός της εξωτερικής περιμέτρου της επίσημης ευθύνης του», που σημαίνει ότι ένας πρόεδρος τεκμαίρεται ότι απολαύει ασυλίας από δίωξη εάν η πράξη του γίνεται έστω και ελάχισταμε την επίσημη ιδιότητά του.
Καταστροφική κληρονομιά για τη δημοκρατία
Αυτή είναι η πρώτη φορά που το SCOTUS αποφάνθηκε επίσημα ότι οι πρώην πρόεδροι ενδέχεται να προστατεύονται από ποινικές κατηγορίες. Και τέτοιες αποφάσεις μπορούν να επηρεάσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στο δικαστικό σώμα, στο κράτος δικαίου και στο ίδιο το έθνος, την ισορροπία δυνάμεων εντός της κυβέρνησης, τη λογοδοσία των ηγετών και τη διεθνή εικόνα των ΗΠΑ ως φάρου της δημοκρατίας.
Εάν το Ανώτατο Δικαστήριο εκληφθεί ως προκατειλημμένο ή υπερβολικά προστατευτικό έναντι ενός συγκεκριμένου ατόμου, μπορεί να διαβρώσει την εμπιστοσύνη του κοινού στο δικαστικό σώμα. Αυτή η αντίληψη μπορεί να οδηγήσει στην πεποίθηση ότι το κράτος δικαίου δεν εφαρμόζεται εξίσου σε όλους τους πολίτες, κάτι που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της δημοκρατικής διακυβέρνησης. Είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία της δημοκρατίας να τηρείται το κράτος δικαίου αμερόληπτα και όλα τα άτομα, ανεξάρτητα από τη θέση τους, να λογοδοτούν για τις πράξεις τους.
Ήδη, οι Αμερικανοί έχουν χάσει σημαντική εμπιστοσύνη στους πιο σεβαστούς θεσμούς, με την εμπιστοσύνη στο Ανώτατο Δικαστήριο και την προεδρία να σημειώνουν τις μεγαλύτερες βουτιές μεταξύ 2021 και 2022, σύμφωνα με έρευνα της Gallup.
Η σύλληψη και η κατηγορία ενός πρώην προέδρου δεν είναι μικρό πράγμα, και ανεξάρτητα από την πολιτική του καθενός, οι εικόνες αυτές και τα κατηγορητήρια αποτελούν σκοτεινές στιγμές για την Αμερική.
Αποφάσεις που χορηγούν ή φαίνεται να χορηγούν ασυλία από δίωξη για ενέργειες που έγιναν κατά τη διάρκεια της θητείας μπορούν να δημιουργήσουν ένα επικίνδυνο προηγούμενο, αποδυναμώνοντας την αρχή ότι κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου.
Ο πρόεδρος Joe Biden , έχει ασκήσει έντονη κριτική στον Ρεπουμπλικάνο προκάτοχό του –και εκ νέου αντίπαλό του στην κούρσα για τον Λευκό Οίκο, για τις ενέργειες του που οδήγησαν στην εισβολή στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021. Μετά την απόφαση του Δικαστηρίου εμφανίστηκε ιδιαίτερα επικριτικός και προειδοποίησε ότι η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου δημιουργεί «επικίνδυνο προηγούμενο».
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα, είπε ότι η απόφαση των συντηρητικών δικαστών στο δικαστήριο σημαίνει ότι η εξουσία της προεδρίας των ΗΠΑ δεν θα περιορίζεται πλέον από το νόμο. «Αυτό το κράτος ιδρύθηκε με βάση την αρχή ότι δεν υπάρχουν βασιλείς στην Αμερική. Είμαστε όλοι ίσοι ενώπιον του νόμου. Κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου. Ούτε καν ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Μετά την ετυμηγορία της Δευτέρας, αυτό άλλαξε θεμελιωδώς».
Όπως υποστήριξε η Ανώτατη Δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου των Ηνωμένων Πολιτειών Sonia Sotomayor σε ένα κείμενο μαζί με τους άλλους δύο φιλελεύθερους δικαστές, η απόφαση δημιουργεί μια σειρά από «εφιαλτικά σενάρια» για αυτό που επιτρέπεται τώρα να κάνει ένας πρόεδρος. «Θα δώσει εντολή στην ομάδα SEAL 6 του Ναυτικού να δολοφονήσει έναν πολιτικό αντίπαλο; Ασυλία. Οργανώνει στρατιωτικό πραξικόπημα για να κρατήσει την εξουσία; Ασυλία. Δωροδοκείται με αντάλλαγμα χάρη; Ασυλία, ασυλία, ασυλία, ασυλία ».«Η σχέση μεταξύ του προέδρου και των ανθρώπων που υπηρετεί έχει αλλάξει αμετάκλητα. Σε κάθε χρήση της επίσημης εξουσίας, ο πρόεδρος είναι πλέον ένας βασιλιάς υπεράνω του νόμου».
O ίδιος ο Trump υποστήριξε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Truth πως η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου αποτελεί μεγάλη νίκη για την δημοκρατία και νιώθει περήφανος που είναι Αμερικάνος.
Όμως, ο μακροπρόθεσμος κίνδυνος για το Σύνταγμα και την αμερικανική δημοκρατία είναι ακόμη πιο σοβαρός, ιδιαίτερα δεδομένης της πραγματικής πιθανότητας να επιστρέψει Trump στον Λευκό Οίκο σε λίγους μήνες.
Ο Trump δεν κρύβει τις προθέσεις του. Έχει δείξει ξεκάθαρα πώς είναι διατεθειμένος να αγνοήσει τυχόν θεσμικά ή κανονιστικά προστατευτικά κιγκλιδώματα που έχουν τεθεί σε ισχύ – από τη μόχλευση της ξένης βοήθειας ως τρόπο απόκτησης οικονομικής στήριξης για προεκλογική εκστρατεία, μέχρι την απόρριψη των νόμιμων αποτελεσμάτων εκλογών. Χρησιμοποιεί συνεχώς λόγο αιχμηρό, αντιδημοκρατικό, με βίαιη ρητορική σε συγκεντρώσεις και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για να στοχεύσει αντιπάλους και να φανατίσει τον στρατό των υποστηρικτών του.
Είναι σημαντικό να παραμερίσουμε τη θεατρική γλώσσα που καθοδηγεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την τηλεόραση και να εστιάσουμε με προσήλωση στην σκηνοθετική καθοδήγηση της δεύτερης θητείας του. Μας λέει ακριβώς τι σκοπεύει να κάνει. Και αυτή τη φορά, θα έχει δημιουργήσει ένα ολόκληρο δίκτυο από τραμπικές θεσμικές δυνάμεις για να μετατρέψει από την πρώτη στιγμή τις φρικιαστικές λέξεις σε πολιτικές και δράση.
Όταν ο Trump ανέλαβε προεδρικά καθήκοντά το 2017, συμπεριέλαβε πολλούς συμβατικούς Ρεπουμπλικάνους στο υπουργικό του συμβούλιο και σε βασικές θέσεις. Αυτοί οι αξιωματούχοι περιόρισαν συχνά την εξουσία και τη δύναμή του κάτι που του έδωσε ένα μάθημα σχετικά με την παραμονή του στην εξουσία. Βασικός στόχος του τώρα είναι να να τοποθετήσει σε τέτοιες καίριες θέσεις ανθρώπους που τον υποστηρίζουν και είναι πρόθυμοι να ακολουθήσουν τις εντολές του ως πρόεδρος.
Η κορυφαία εμμονή του θα είναι το Υπουργείο Δικαιοσύνης, το FBI και η κοινότητα των μυστικών υπηρεσιών καθώς πιστεύει ότι όλο αυτό το δίκτυο συνωμότησε για να τον απομακρύνουν από την πολιτική σκηνή και να τον βλάψουν. Ήταν πολύ ξεκάθαρος ότι είναι πρόθυμος να θέσει αυτές τις υπηρεσίες ενάντια σε όποιον του σταθεί εμπόδιο.
Tην Ημέρα των Βετεράνων, ανέφερε: «Θα ξεριζώσουμε τους κομμουνιστές, τους μαρξιστές, τους φασίστες και τους ριζοσπαστικούς αριστερούς τραμπούκους που ζουν σαν παράσιτα μέσα στα όρια της χώρας μας», είπε ο Trump, χρησιμοποιώντας τη δημαγωγική τεχνική της απανθρωποποίησης των αντιπάλων του. Προειδοποίησε ότι «η πραγματική απειλή δεν είναι από τη ριζοσπαστική δεξιά. Η πραγματική απειλή είναι από τη ριζοσπαστική αριστερά και αυξάνεται καθημερινά».«Η απειλή από εξωτερικές δυνάμεις», είπε, «είναι πολύ λιγότερο απαίσια, επικίνδυνη και σοβαρή από την απειλή από μέσα». Οι κίνδυνοι που προκαλούσαν κάποτε τα καραβάνια λαθρομεταναστών έχουν αντικατασταθεί από τους εγχώριους αντιπάλους του. Και όταν ήταν πρόεδρος, η τρομοκρατική ρητορική του μεταφράστηκε σε καταστροφικές ενέργειες στον πραγματικό κόσμο.
Η ικανότητα χειραγώγησης του ποίμνιού του έχει γίνει σαφής, όπως αποκάλυψαν τα ευρήματα της εξέγερσης στο Καπιτώλιο. Αυτό που πολλοί νόμιζαν αρχικά ότι ήταν μια ακόμη στιγμή τραμπικού γραφικού χάους ήταν στην πραγματικότητα ένα συστηματικό, προσεκτικά ενορχηστρωμένο και αρκετά σαρωτικό σχέδιο για την ανατροπή των αποτελεσμάτων των προεδρικών εκλογών του 2020, σύμφωνα με πολλαπλές έρευνες του Κογκρέσου και του νόμου.
Και τώρα που έχει και την δικαστική απαλλαγή για το κατηγορητήριο, σίγουρα θα αισθάνεται υπερδύναμος και έτοιμος να καταλύσει κάθε αρχή και αξία των δημοκρατικών διαδικασιών προκειμένου να επιτύχει τον σκοπό του.
Ο πρώην πρόεδρος, έχει γεννήσει ένα αντιδημοκρατικό κίνημα μέσα στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα αφιερωμένο στην προώθηση του οράματός του. Αυτοί οι Ρεπουμπλικάνοι υποστηρίζουν φωναχτά και δυνατά ότι η αμερικανική δημοκρατία είναι απάτη και ότι μόνο με ισχυρή εξουσία και απόλυτη δύναμη μπορούν να αλλάξουν τα “κακώς κείμενα”. Ο Trump εάν εκλεγεί, θα χρησιμοποιήσει αυτό το εκτεταμένο δίκτυο τραμπικής ιδεολογίας για να κάνει πράγματα με την κυβέρνηση που κανείς δεν έχει δει στην ιστορία της αμερικανικής εσωτερικής πολιτικής.