Κάποιες μέρες, το να σηκωθείτε από το κρεβάτι και να πάτε στο γραφείο και στον χώρο εργασίας σας, μοιάζει ένα σισύφειο μαρτύριο, με τον βράχο των διαφόρων υποχρεώσεων να κυλάει διαρκώς προς τα κάτω και να σας καταπλακώνει.
Είναι ένα πρόβλημα κοινό, που απασχολεί πολλούς εργαζομένους: Όταν παλεύετε με τα εργασιακά κίνητρα – ή, καλύτερα, με την έλλειψή τους – το να προσπαθήσετε να περάσετε την εργάσιμη ημέρα σας, μπορεί να μετατραπεί σε ένα εξαντλητικό και εξίσου σισύφειο μαρτύριο.
Ίσως να αισθάνεστε αποστασιοποιημένοι από τα πράγματα και τις καταστάσεις που κάποτε σας ενέπνεαν, ίσως να βρίσκετε ξαφνικά εκνευριστικούς ακόμη και τους αγαπημένους σας συναδέλφους ή να ανακαλύπτετε ότι η συνήθης σας έμπνευση φαίνεται να έχει στερέψει.
Αν έχετε διαπιστώσει ότι τα πάντα στη δουλειά είναι λίγο δυσκίνητα τελευταία, να ξέρετε ότι δεν είστε οι μόνοι. Στην πραγματικότητα, ένας στους τρεις εργαζόμενους παγκοσμίως (σχεδόν το 33%) δεν έχει κίνητρο να εργαστεί και είναι δυστυχισμένος στη δουλειά του.
Στην πραγματικότητα, τα κίνητρα αυξάνονται και μειώνονται στη ζωή μας με βάση τις τρέχουσες εξωτερικές συνθήκες και την κατάσταση της σωματικής και ψυχικής μας υγείας.
Τι είναι το κίνητρο;
Κίνητρο είναι αυτό που μας αναγκάζει να ενεργήσουμε προς την κατεύθυνση ενός προκαθορισμένου στόχου.
Η διαδικασία της παρακίνησης αποτελείται από έναν ικανό συνδυασμό ενεργοποίησης, επιμονής και έντασης προς έναν στόχο – που μας επιτρέπει να ξεκινήσουμε, να δράσουμε και να διατηρήσουμε την απαιτούμενη προσπάθεια για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος.
Με απλά λόγια, είναι ο κινητήριος λόγος για τον οποίο ενεργούμε, όπως το να πιούμε ένα ποτό επειδή διψάμε, να δούμε τηλεόραση επειδή βαριόμαστε ή να εργαστούμε σκληρά σε ένα έργο για να προωθήσουμε την καριέρα μας.
Τι ακριβώς μας παρακινεί λοιπόν; Τα κίνητρα δημιουργούνται από εσωτερικούς και εξωτερικούς παράγοντες: εξωτερικούς παράγοντες όπως τα χρήματα, η αναγνώριση και οι ανταμοιβές, είτε από εσωτερικούς παράγοντες όπως η προσωπική ικανοποίηση, η ευχαρίστηση και η βασική επιβίωση.
Σε ένα εργασιακό περιβάλλον, οι εργαζόμενοι συνήθως παρακινούνται από έναν συνδυασμό όλων αυτών των κινήτρων. Μπορεί να εργάζεστε σκληρά για να βγάλετε χρήματα για να συντηρήσετε τον εαυτό σας και την οικογένειά σας, να αισθάνεστε ανταμοιβή από την αναγνώριση της ομάδας για την επίτευξη ορόσημων και (ιδανικά) να λαμβάνετε κάποια προσωπική ικανοποίηση από τη δουλειά που σας ευχαριστεί.
Τι είναι λοιπόν αυτό που προκαλεί το κίνητρο να εξαντλείται και να μας αφήνει να νιώθουμε ότι έχουμε τελματώσει στη δουλειά μας;
Συνήθεις αιτίες έκκειψης κινήτρου στην εργασία
- Είστε υπερφορτωμένοι από υποχρεώσεις
- Δυσκολεύεστε να ξεκινήσετε μια εργασία
- Δεν διατηρείτε μια υγιή ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής
- Είστε ψυχικά εξαντλημένοι
- Επηρεάζεστε από εξωτερικούς στρεσογόνους παράγοντες (όπως μια πανδημία ή προσωπικές προκλήσεις)
- Δεν αισθάνεστε έμπνευση από τη δουλειά σας ή δεν απολαμβάνετε τη θέση σας
- Η δουλειά σας δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες σας (αμοιβή, συμμετοχικότητα)
- Κακό και ενοχλητικό περιβάλλον εργασίας (υπερβολική φασαρία, κακή σχέση με τους συναδέλφους σας, έλλειψη υλικοτεχνικής δομής, όπως π.χ. καρέκλες)
Και σε περίπτωση που το αναρωτιέστε: το να μην έχετε κίνητρα δεν είναι το ίδιο πράγμα με το να είστε τεμπέλης.
Σε αντίθεση με την τεμπελιά, η έλλειψη εργασιακών κινήτρων δεν είναι ελάττωμα του χαρακτήρα σας. Ενώ η τεμπελιά είναι να μην κάνεις τίποτα ενώ κάλλιστα μπορείς, το αίσθημα της έλλειψης κινήτρων συχνά προκαλείται από παράγοντες που δεν είναι υπό τον έλεγχό σου.
Αυτό είναι ιδιαίτερα απογοητευτικό επειδή έχετε μεν τις προθέσεις και το όραμα, αλλά δυσκολεύεστε πολύ με την εκτέλεσή τους.
Μερικές χρήσιμες συμβουλές για να αποκτήσετε ξανά κίνητρο
Ας δούμε μερικές στρατηγικές και τρόπους προκειμένου να ξεπεράσετε αυτή την έλλειψη κινήτρων στην δουλειά σας:
1. Δώστε στον εαυτό σας τα εύσημα: Σε αυτή τη νέα εποχή της εργασίας, οι επαγγελματίες αντιμετωπίζουν περισσότερες συναντήσεις, μεγαλύτερο φόρτο εργασίας, ελλείψεις προσωπικού εν μέσω μιας συνεχιζόμενης παγκόσμιας κρίσης υγείας και τρομακτικές πολεμικές συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο, ενώ παράλληλα διαχειρίζονται τους τακτικούς στρεσογόνους παράγοντες της ζωής τους. Ένα συγκλονιστικό 78,7% των επαγγελματιών αναφέρει ότι έχει άγχος, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε ψυχική εξάντληση, ακόμη και επαγγελματική εξουθένωση. Οπότε προσπαθήστε να δώσετε στον εαυτό σας τα εύσημα για το αν δεν λειτουργείτε διαρκώς στο 100% του δυναμικού σας.
2. Βάλτε κάτω τις προτεραιότητές σας: Το να είσαι διαρκώς «απασχολημένος» με κάτι έχει γίνει κατά κάποιο τρόπο κάτι σαν… παράσημο τιμής στη σημερινή εργασιακή κουλτούρα, αλλά στην πραγματικότητα υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ του να είσαι «απασχολημένος» και του να είσαι «παραγωγικός». Μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι εργαζόμενοι ξοδεύουν στην πραγματικότητα το 58% της ημέρας τους με μη παραγωγικές απασχολήσεις, όπως ο έλεγχος των e-mail τους στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Αυτό δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς μια έκθεση των εργασιακών τάσεων του 2022 στις ΗΠΑ διαπίστωσε ότι οι εργαζόμενοι αφιερώνουν κατά μέσο όρο μόνο 2,2 ώρες παραγωγικής εργασίας την ημέρα και ότι το 50,2% του χρόνου εργασίας των διευθυντών δαπανάται σε πραγματικά παραγωγική εργασία. Για να ξεφύγετε από την παγίδα αυτή, πρέπει να ξεκαθαρίσετε τις προτεραιότητές σας: να αρχίσετε να εξαλείφετε τις εργασίες που δεν έχουν προτεραιότητα, να μάθετε να λέτε όχι σε συναντήσεις και πράγματα για τα οποία δεν έχετε χρόνο και να αξιοποιείτε στο έπακρο τον περιορισμένο χρόνο σας, εστιάζοντας σε ό,τι είναι σημαντικό.
3. Θέστε ρεαλιστικούς στόχους: Συχνά υποτιμάμε πόσο χρόνο θα πάρει μια εργασία ή πόση ενέργεια θα χρειαστούμε για να την ολοκληρώσουμε. Η δημιουργία μιας ενοποιημένης λίστας που ενημερώνετε τακτικά με όλες τις εργασίες και τις ευθύνες σας μπορεί να είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να διατηρήσετε μια επισκόπηση όλων όσων απαιτούν το χρόνο σας. Η ταξινόμηση των καθηκόντων σας με βάση την προτεραιότητα, τις ημερομηνίες λήξης και τις εκτιμήσεις του χρόνου θα διευκολύνει πολύ την ανάπτυξη ενός παραγωγικού σχεδίου για την εβδομάδα. Δοκιμάστε να περιορίσετε τους ημερήσιους στόχους σας σε μόλις τρεις εργασίες προτεραιότητας που μπορείτε ρεαλιστικά να ολοκληρώσετε. Αυτό διασφαλίζει ότι κάνετε πάντα καθημερινή πρόοδο στα πιο σημαντικά πράγματα της λίστας σας και σας βοηθά να είστε έως και 80% πιο παραγωγικοί, εστιάζοντας σε μία μόνο εργασία κάθε φορά.
4. Βρείτε την ιδανική ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής: Η διατήρηση μιας υγιούς ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι αρκετά δύσκολη, αλλά αν το σπίτι σας έχει γίνει το γραφείο σας, είναι ακόμη πιο δύσκολο να θέσετε όρια μεταξύ της εργασίας και της προσωπικής σας ζωής. Είτε εργάζεστε εξ αποστάσεως, είτε πηγαίνετε στο γραφείο, ξεκινήστε με τον καθορισμό σαφών ωρών εργασίας και τηρήστε τις όσο το δυνατόν περισσότερο. Πολλοί άνθρωποι χρειάζονται αρκετό χρόνο για να αποσυμπιεστούν μετά από μια κουραστική ημέρα εργασίας. Αντί να αποσυνδέεστε από την επιφάνεια εργασίας σας μόνο και μόνο για να ανοίξετε το e-mail της δουλειάς σας στο τηλέφωνό σας, προσπαθήστε να βρείτε χρόνο για σωματική άσκηση, διασκεδαστικά χόμπι ή δημιουργικές παράλληλες εργασίες για να ενισχύσετε την ευτυχία και να αυξήσετε την παραγωγικότητα κατά 31%! Και μην ξεχνάτε να κοιμάστε αρκετά.
5. Δημιουργήστε ένα modus lavorandi που λειτουργεί για εσάς: Όταν τα κίνητρα μάς εγκαταλείπουν, ο αυτοματισμός μπορεί να παρέμβει για να σας βοηθήσει να κάνετε πράγματα. Η δημιουργία ενός συστήματος παραγωγικότητας με τη χρήση έξυπνων εργαλείων που προγραμματίζουν αυτόματα τις εργασίες σας, διασφαλίζουν το χρόνο για τις υγιεινές σας ρουτίνες και βελτιστοποιούν τις ροές εργασίας μπορεί να σας βοηθήσει να παραμείνετε συγκεντρωμένοι στα σημαντικά πράγματα (ακόμη ή μάλλον ειδικά και όταν τα κίνητρά σας εξαντλούνται).
6. Γιορτάστε τις μικρές σας «νίκες»: Αυτό είναι τόσο απλό, όσο και τραγικά υποτιμημένο. Μερικές φορές μάς πιάνει τόσο πολύ η μεγάλη εικόνα που χάνουμε από τα μάτια μας όλα τα μικρά ορόσημα που πετυχαίνουμε στην πορεία. Η θετική επιβεβαίωση ενισχύει τα κίνητρα και την αυτοπεποίθηση. Έτσι, ενώ είναι σπουδαίο να κοιτάτε μπροστά, αφιερώστε ένα λεπτό για να πείτε ένα μπράβο τον εαυτό σας για τα μικρά βήματα που κάνετε προς τον τελικό σας στόχο. Δοκιμάστε να ξεκινήσετε ένα «ημερολόγιο ευγνωμοσύνης» όπου θα σημειώνετε μερικές από τις «νίκες» και τις επιτυχίες σας κάθε μέρα, ζητήστε από το αφεντικό σας ή τους άμεσους υφισταμένους σας ανατροφοδότηση σχετικά με το τι κάνατε καλά τον τελευταίο καιρό ή καθιερώστε την πρακτική να λέτε μερικά ενθαρρυντικά λόγια… στον εαυτό σας στον καθρέφτη (μοιάζει περίεργο, αλλά λειτουργεί).
7. Αξιολογήστε την ικανοποίηση από την εργασία σας: Εάν αισθάνεστε συνεχώς αποστασιοποιημένοι, εργασιακά, και δεν έχετε κίνητρο για να εργαστείτε, αξίζει να αναλογιστείτε αν η δουλειά σας είναι η βασική αιτία του προβλήματος. Είτε απλώς δεν σας ενδιαφέρει η δουλειά σας, είτε δεν τα πάτε καλά με την ομάδα σας, είτε δεν ικανοποιούνται οι ανάγκες σας από την εταιρεία: πάντως ίσως ήρθε η ώρα να διερευνήσετε τις επιλογές σας. Αυτό μπορεί να σημαίνει μια βαθιά συζήτηση με τον προϊστάμενό σας για την επίλυση τυχόν άμεσων ζητημάτων που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την εργασιακή σας ζωή ή μια κουβέντα για αλλαγές θέσεων εργασίας ή ωραρίου εντός του εργασιακού σας χώρου.
Τέλος, να θυμάστε το εξής σημαντικό: Η όποια παρακίνηση είναι ωραία, αλλά η προσωπική εργασιακή συνέπειά σας είναι απείρως καλύτερη.
Είναι φυσικό το κίνητρο να έρχεται και να φεύγει στη δουλειά, καθώς η ζωή και οι συνθήκες αλλάζουν, οπότε δημιουργήστε ένα σύστημα που μεγιστοποιεί το χρόνο σας και υποστηρίζει τις προτεραιότητές σας, ώστε να μπορείτε να διατηρείτε την καθημερινή σας πρόοδο, ακόμη και όταν η διάθεσή σας είναι σε πτώση.
